File thứ 1: Bai 19 Khi con tu hu

(1)

1. Tác giả:

-Tên khai sinh : Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002)

- Quê Phù Lai, nay Quảng Trị - Quảng Điền - Thừa Thiên Huế

- Ông tham gia cách mạng từ sớm, từng bị tù (4.1939 bị bắt giam, 3.1942 vượt ngục, bắt liên lạc với Đảng)

- Được coi là lá cờ đầu thơ ca cách mạng và kháng chiến - Tác phẩm chính; Từ ấy(1946), Việt Bắc (1954), Gió lộng…

(2)

- Quê Phù Lai, nay Quảng Trị - Quảng Điền - Thừa Thiên Huế

- Ông tham gia cách mạng từ sớm, từng bị tù (4.1939 bị bắt giam, 3.1942 vượt ngục, bắt liên lạc với Đảng)

- Được coi là lá cờ đầu thơ ca cách mạng và kháng chiến - Tác phẩm chính; Từ ấy(1946), Việt Bắc (1954), Gió lộng…

(3)

1. Tác giả:

2. T

ác phẩm:

II. Đọc, hiểu văn bản:

- Bài thơ viết tại nhà lao Thừa Thiên vào cuối tháng 7.1939

- Trích trong tập thơ “Từ ấy”

- Nhan đề chưa trọn vẹn là một câu, mang chức năng thành phần trạng ngữ

(4)

Khi con tu hú gọi bầy

Lúa chiêm đương chín trái cây ngọt dần Vườn râm dậy tiếng ve ngân

Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào Trời xanh càng rộng càng cao

Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…

Ta nghe hè dậy bên lòng

Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!

Ngột làm sao, chết uất thôi Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!

1. Đọc, chú thích:

(5)

Khi con tu hú gọi bầy

Lúa chiêm đương chín trái cây ngọt dần Vườn râm dậy tiếng ve ngân

1. Tác giả:

2. T

ác phẩm:

2. Bố cục:

^{hai phần}

- Phần 1: Sáu câu đầu - Bức tranh mùa hè

- Phần 2: Bốn câu còn lại - Tâm trạng người tù, người chiến sĩ cách mạng, người tù

(6)

Khi con tu hú gọi bầy

Lúa chiêm đương chín trái cây ngọt dần Vườn râm dậy tiếng ve ngân

II. Đọc, hiểu văn bản:

2. Bố cục:

3. Phân tích:

a. Bức tranh mùa hè:

hai phần

- Phần 1: Sáu câu đầu - Bức tranh mùa hè

- Phần 2: Bốn câu còn lại - Tâm trạng người tù, người chiến sĩ cách mạng, người tù

(7)

1. Tác giả:

2. T

ác phẩm:

2. Bố cục:

3. Phân tích:

hai phần

* Thảo luận:

- Tổ 1: Tìm những từ ngữ miêu tả âm thanh trong bức tranh mùa hè. Em có nhận xét gì về những âm thanh đó?

- Tổ 2: Tìm những từ ngữ miêu tả màu sắc, đường nét trong bức tranh mùa hè. Em có nhận xét gì về các màu sắc đó?

- Tổ 3: Tìm những từ ngữ miêu tả hương vị. Em có nhận xét gì về các hương vị đó.

- Tổ 4: Tìm những từ ngữ miêu tả không gian, chuyển động. Em có nhận xét gì về không gian đó?

(8)

2. Bố cục:

3. Phân tích:

hai phần

* Thảo luận:

- Tổ 1: Tìm những từ ngữ miêu tả âm thanh...

- Tổ 2: Tìm những từ ngữ miêu tả màu sắc, đường nét...

- Tổ 3: Tìm những từ ngữ miêu tả hương vị...

- Tổ 4: Tìm những từ ngữ miêu tả không gian, chuyển động...

(9)

1. Tác giả:

2. T

ác phẩm:

2. Bố cục:

3. Phân tích:

hai phần

- Tiếng tu hú - Tiếng ve

- Tiếng sáo diều

* Màu sắc:

- Vàng (bắp) - Hồng (nắng) - Xanh ( trời), ( vườn)

* Hương vị:

- Chín (lúa) - Ngọt ( trái)

 tươi vui, ngân vang rộn rã.

 tươi sáng, rực rỡ

 ngọt ngào,đầy sức sống.

* Không gian, chuyển động:

- Rộng, cao (bầu trời)

 Rộng rãi, khoáng đạt, tự do...

-

Đẹp đẽ, trong sáng, khoáng đạt, tự do, rực rỡ sắc màu, rộn rã âm thanh và đầy sức sống.

(10)

2. Bố cục:

3. Phân tích:

hai phần

-

b. Tâm trạng người tù:

(11)

1. Tác giả:

2. T

ác phẩm:

2. Bố cục:

3. Phân tích:

hai phần

-

Ngột làm sao, chết uất thôi Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!

- Ngột làm sao (ĐT, Từ NV)

- Chết uất thôi (ĐT, Từ cảm thán) (Nhịp thơ 3/3)

- Đạp tan phòng (ĐT+ câu cảm thán: hè ôi - nhịp thơ 6/2)

- Ẩn dụ: đạp tan phòng giam - Phá tan xiềng xích nô lệ...

- Uất hận, căm phẫn.

- Khát khao tự do, ước muốn phá tan xiềng xích nô lệ.

(12)

2. Bố cục:

3. Phân tích:

hai phần

-

- Khát khao tự do, ước muốn phá tan xiềng xích nô lệ.

Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!

* Giống:

- Đều là âm thanh tiếng chim tu hú gọi bầy.

- Cùng là tiếng gọi tha thiết của tự do - của thế giới sự sống.

* Khác:

- Mở đầu: là tiếng chim tu hú báo hiệu mùa hè đến - một mùa hè tràn đầy sức sống

- Kết bài: Gợi cảm giác nhức nhối, bức bối cảnh tù

đày, trào niềm khát khao cháy bỏng tự do trong lòng

người chiến sĩ

(13)

1. Tác giả:

2. T

ác phẩm:

2. Bố cục:

3. Phân tích:

hai phần

-

- Khát khao tự do.

III. Tổng kết:

1. Nghệ thuật:

- Thể thơ lục bát.

- Ẩn dụ, tương phản, đối lập.

(14)

2. Bố cục:

3. Phân tích:

- Đẹp đẽ, trong sáng, khoáng đạt, tự do, rực rỡ sắc màu và rộn rã âm thanh.

- Uất ức, khao khát tự do, phá tan xiềng xích nô lệ III. Tổng kết:

1. Nghệ thuật:

- Thể thơ lục bát.

- Ẩn dụ, tương phản, đối lập.

2. Nội dung:

- Tình yêu cuộc sống, yêu tự do...

hai phần

=>

……….

Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!

-Mở đầu là tiếng chim tu hú báo hiệu mùa hè đến -một mùa hè tràn đầy sức sống -Kết bài: Gợi cảm giác nhức nhối, bức bối cảnh tù đày, trào niềm khát khao cháy bỏng tự do trong lòng người chiến sĩ

=> Cùng là tiếng gọi tha thiết của tự do -

của thế giới sự sống