Tiết 99. Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống

(1)

Môn: Ngữ văn 9

Tiết 99:

Nghị luận về một sự việc, hiện t ợng đời sống

Giáo viên thực hiện:

Trần Thị Hà

(2)

(3)

I. Tìm HIểU BàI NGHị LUậN Về MộT Sự VIệC, HIệN TƯợNG ĐờI SốNG

Bệnh lề mề

Biểu hiện

- Coi th ờng giờ giấc chung.

- Chỉ coi trọng thời gian của bản thân.

- Hi n tệ ượng phổ biến

Nguyên nhân

- Do con người khụng cú lũng tự trọngng và không tôn tr ng ngọ ười khác

- Ích k vô trách nhi m v i ỉ ệ ớ công vi c chungệ

Tỏc hại

- Gõy hại cho tập thể - Gõy hại cho những

người tụn trọng giờ giấc.

- Căn bệnh khú chữa

Giải phỏp khắc phục

- Mọi người phải biết tụn trọng và hợp tỏc lẫn nhau - Làm việc đỳng giờ là tỏc phong của người cú văn hoỏ

* Nghị luận về một sự việc hiện tượng trong đời sống là bàn về một sự viờc hiện tượng cú ý nghĩa đối với xó hội, đỏng khen, đỏng chờ hay cú vấn đề đỏng suy nghĩ.

Tiết 99: Nghị luận về một sự việc, hiện t ợng đời sống

(4)

Hiện tượng ụ nhiễm mụi trường

Tiết 99: Nghị luận về một sự việc, hiện t ợng đời sống

(5)

Sự việc chăm sóc gia đình th ơng binh liệt sĩ, ghi nhớ công lao của các liệt sĩ

Tiết 99: Nghị luận về một sự việc, hiện t ợng đời sống

(6)

Bệnh lề mề

- Coi th ờng giờ giấc chung.

- Chỉ coi trọng thời gian của bản thân.

- Căn bệnh phổ biến và khó chữa

- Do con người khụng cú lũng tự trọngng và không tôn tr ng ngọ ười khác

- Ích k vô trách nhi m v i ỉ ệ ớ công vi c chungệ

Tỏc hại

- Gõy hại cho tập thể - Gõy hại cho những

người tụn trọng giờ giấc.

- Mọi người phải biết tụn trọng và hợp tỏc lẫn nhau - Làm việc đỳng giờ là tỏc phong của người cú văn hoỏ

* Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xó hội là bàn về một sự viờc hiện tượng cú ý nghĩa đối với xó hội, đỏng khen đỏng chờ hay cú vấn đề đỏng suy nghĩ.

* Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xó hội là bàn về một sự viờc hiện tượng cú ý nghĩa đối với xó hội, đỏng khen, đỏng chờ hay cú vấn đề đỏng suy nghĩ.

Tiết 99: Nghị luận về một sự việc, hiện t ợng đời sống

(7)

7

Tình hình giao thông đường bộ

7

(8)

Hiện t ợng mất an toàn giao thông

Không chấp hành luật lệ giao thông: Đua xe, lạng lách, đánh võng, phóng nhanh,v ợt ẩu...

- Đe doạ sức khoẻ, tính mạng con ng ời.

- Gây mất trật tự an toàn x hộiã - Thiệt hại lớn về kinh tế.

Tỏc hại

- Do con ng ời thiếu ý thức, vi phạm luật giao thông.

- Ph ơng tiện và đ ờng xá còn nhiều hạn chế

- Nâng cao ý thức chấp hành luật giao thông.

- Xử phạt nghiêm minh những hành vi vi phạm

- Nâng cấp đ ờng xá, kiểm tra ph

ơng tiện.

* Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xó hội là bàn về một sự viờc hiện tượng cú ý nghĩa đối với xó hội, đỏng khen đỏng chờ hay cú vấn đề đỏng suy nghĩ

* Nội dung bài nghị luõn: nờu rừ sự việc hiện tượng, phõn tớch mặt đỳng sai, lợi hại, chỉ ra nguyờn nhõn, bày tỏ thỏi độ, ý kiến nhận định của người viết.

Tiết 99: Nghị luận về một sự việc, hiện t ợng đời sống

(9)

* Về hỡnh thức:

- Bài viết phải cú bố cục mạch lạc, cú luận điểm rừ ràng.

* Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xó hội là bàn về một sự viờc hiện tượng cú ý nghĩa đối với xó hội, đỏng khen đỏng chờ hay cú vấn đề đỏng suy nghĩ .

* Nội dung bài nghị luõn: nờu rừ sự vật hiện tượng, phõn tớch mặt đỳng sai, lợi hại, chỉ ra nguyờn nhõn, bày tỏ thỏi độ, ý kiến nhận định của người viết

Mở bài: (Đoạn 1)

Giới thiệu chung về sự việc hiện t ợng.

Thân bài:

- Đoạn 2:

Nêu biểu hiện của sự việc, hiện t ợng.

- Đoạn 3:

Chỉ rõ nguyên nhân - Đoạn 4:

Nêu tác hại của hiện t ợng Kết bài: (Đoạn 5)

Bày tỏ quan điểm, nêu giảI pháp khắc phục.

Tiết 99: Nghị luận về một sự việc, hiện t ợng đời sống

(10)

Trong đời sống hiện nay có một hiện t ợng khá

phổ biến, mọi ng ời đều thấy nh ng th ờng bỏ qua. Đó là bệnh lề mề mà coi th ờng gi giấc là một biểu ờ hiện. Cuộc họp ấn định vào lúc 8 giờ sáng mà 9 giờ mới có ng ời đến. Giấy mời hội thảo ghi 14 giờ mà m i đến 15 giờ mọi ng ời mới có mặt. Hiện t ợng này ã xuất hiện nhiều trong cơ quan, đoàn thể, trở thành một bệnh khó chữa.

Những ng ời lề mề ấy, khi ra sân bay, lên tàu hoả, đi nhà hát chắc là không dám đến muộn, bởi

đến muộn là hại ngay đến quyền lợi thiết thân của họ. Nh ng đi họp, hội thảo là việc chung, có đến muộn cũng không thiệt gì. Thế là hết chậm lần này

đến chậm lần khác, bệnh lề mề không sửa đ ợc.

Lập luận,

chứng minh (dẫn chứng cụ

thể xác thực)

Lập luận so sánh đối chiếu

Trong đời sống hiện nay có một hiện t ợng khá

phổ biến, mọi ng ời đều thấy nh ng th ờng bỏ qua.

Đó là bệnh lề mề mà coi th ờng gi giấc là một biểu ờ hiện. Cuộc họp ấn định vào lúc 8 giờ sáng mà 9 giờ mới có ng ời đến. Giấy mời hội thảo ghi 14 giờ mà m i đến 15 giờ mọi ng ời mới có mặt ã . Hiện t ợng này xuất hiện nhiều trong cơ quan, đoàn thể, trở thành một bệnh khó chữa.

Những ng ời lề mề ấy, khi ra sân bay, lên tàu hoả, đi nhà hát chắc là không dám đến muộn, bởi

đến muộn là hại ngay đến quyền lợi thiết thân của họ. Nh ng đi họp, hội thảo là việc chung, có đến muộn cũng không thiệt gì. Thế là hết chậm lần này

đến chậm lần khác, bệnh lề mề không sửa đ ợc.

Tiết 99: Nghị luận về một sự việc, hiện t ợng đời sống

(11)

Bệnh lề mề suy cho cùng là do một số ng ời thiếu tự trọng và ch a biết tôn trọng ng ời khác tạo ra. Họ chỉ quý thời gian của mình mà không tôn trọng thời gian của ng ời khác.

Họ không coi mình là ng ời có trách nhiệm đối với công việc chung của mọi ng ời.

Bệnh lề mề gây hại cho tập thể. Đi họp muộn nhiều vấn đề không đ ợc bàn bạc thấu đáo, hoặc khi cần lại phải kéo dài thời gian. Bệnh lề mề gây hại cho những ng ời biết tôn trọng giờ giấc. Ai đến đúng giờ lại cứ phải đợi ng ời đến muộn.

Bệnh lề mề còn tạo ra tập quán không tốt: Muốn ng ời dự đến

đúng giờ nh mong muốn, giấy mời th ờng phải ghi giờ khai mạc sớm hơn 30 phút hay 1 giờ!

Cuộc sống văn minh hiện đại đòi hỏi mọi ng ời phải tôn trọng lẫn nhau và hợp tác với nhau. Những cuộc họp không thật cần thiết thì không nên tổ chức. Nh ng hững cuộc họp cần thiết thì mọi ng ời cần tự giác tham dự đúng giờ. Làm việc

đúng giờ là tác phong của ng ời có văn hóa.

Lập luận phân tích (lí lẽ chặt

chẽ, thuyết phục)

Khái quát,

đánh giá

(12)

Mở bài: (Đoạn 1)

Giới thiệu chung về sự việc hiện t ợng (Lập luận chứng minh)

Thân bài:

- Đoạn 2:

Nêu biểu hiện (Lập luận so sánh).

- Đoạn 3:

Nguyên nhân (Lập luận phân tích) - Đoạn 4:

Nêu tác hại (Lập luận phân tích) Kết bài: (Đoạn 5)

Bày tỏ quan điểm, nêu giảI pháp khắc phục (Tổng hợp đánh giá)

* Về hỡnh thức: - Bài viết phải cú bố cục mạch lạc, cú luận điểm rừ ràng. Luận cứ xỏc thực, phộp lập luận phự hợp, lời văn chớnh xỏc sinh động

Tiết 99: Nghị luận về một sự việc, hiện t ợng đời sống

* Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xó hội là bàn về một sự viờc hiện tượng cú ý nghĩa đối với xó hội, đỏng khen đỏng chờ hay cú vấn đề đỏng suy nghĩ

* Nội dung bài nghị luõn: nờu rừ sự việc hiện tượng, phõn tớch mặt đỳng sai, lợi hại, chỉ ra nguyờn nhõn, bày tỏ thỏi độ, ý kiến nhận định của người viết.

(13)

Tiết 99: Nghị luận về một sự việc, hiện t ợng đời sống

* Về hỡnh thức: - Bài viết phải cú bố cục mạch lạc, cú luận điểm rừ ràng

- Luận cứ xỏc thực, phộp lập luận phự hợp, lời văn chớnh xỏc sinh động

* Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xó hội là bàn về một sự viờc hiện tượng cú ý nghĩa đối với xó hội, đỏng khen đỏng chờ hay cú vấn đề đỏng suy nghĩ

* Nội dung bài nghị luõn: nờu rừ sự vật hiện tượng, phõn tớch mặt đỳng sai, lợi hại, chỉ ra nguyờn nhõn, bày tỏ thỏi độ, ý kiến nhận định của người viết

I. Luyện tập

Bài tập 1: Em h y nhận diện đúng kiểu bài ã nghị luận về sự việc, hiện t ợng đời

sống.

1. Hiện t ợng học sinh ham mê chơi điện tử, sao nh ng việc học hành.ã

2. Suy nghĩ về câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.

3. Bàn về hiện t ợng nói dối.

4. Suy nghĩ về nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long.

5. Suy nghĩ về hiện t ợng rác thải.

(14)

* Về hỡnh thức: - Bài viết phải cú bố cục mạch lạc, cú luận điểm rừ ràng

I. Luyện tập

Bài tập 2: Thảo luận nhóm

Tìm các sự vật, hiện t ợng có ý nghĩa x hội đáng viết một bài ã nghị luận.

Nhóm 1: Tìm 5 sự việc, hiện t ợng

đáng khen (trong phạm vi nhà tr ờng)

Nhóm 2: Tìm 5 sự việc hiện t ợng

đáng chê (trong phạm vi nhà tr ờng)

Nhóm 3: Tìm 5 sự việc hiện t ợng tốt trong x hội đáng biểu d ơng. ã Nhóm 4: Tìm 5 sự việc hiện t ợng

đáng phê phán trong x hội. ã

(15)

* Về hỡnh thức: - Bài viết phải cú bố cục mạch lạc, cú luận điểm rừ ràng

Ii. Luyện tập

Bài tập 3: Cho biết hiện t ợng sau đây có đáng viết một bài nghị luận không?

Vì sao?

“Một cuộc điều tra 2000 thanh niên nam ở Hà nội năm 1981 cho thấy: Từ 11

đến 15 tuổi 25% các em đ hút thuốc ã lá; từ 16 đến 20: 52%; trên 20 tuổi: 80%.

Tỉ lệ này ngang với các n ớc châu Âu.

Trong số các em hút thuốc lá có đến 80% lâu lâu có triệu chứng nh ho hen, khạc đờm, đau ngực, còn trong số những em không hút chỉ có không đến 1% các triệu chứng ấy.”

(Theo Nguyễn Khắc Viện) Sự việc hiện t ợng trên đáng viết một bài nghị luận vì nó có ý nghĩa x hội ã sâu sắc:

- Hút thuốc lá hủy hoại sức khỏe, đe doạ tính mạng con ng ời, t n ti n b c.ố ề ạ - Làm ô nhiễm môi tr ờng, gây hại đến sức khỏe những ng ời xung quanh.

Tiết 99: Nghị luận về một sự việc, hiện t ợng đời sống

(16)

(17)

(18)

(19)

(20)

(21)

(22)

-Học thuộc phần ghi nhớ

-Tìm hiểu, chuân bị bài: Cách làm bài nghị luận về sự việc hiện t ợng đời

sống

H ớng dẫn về nhà

(23)

vµ c¸c em häc sinh