Thực hành tiếng Việt trang 26 A. Soạn bài Thực hành tiếng Việt ngắn gọn:
Nghĩa của từ
Câu 1 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Hóa trong cảm hóa là yếu tố thường đi sau một yếu tố khác, có nghĩa là "trở thành, làm cho trở thành hay làm cho tính chất mà trước đó chưa có". Hãy tìm một số từ có yếu tố hóa được dùng theo cách như vậy và giải thích ý nghĩa của những từ đó.
Trả lời:
Từ có yếu tố hóa được hiểu theo nghĩa là "trở thành, làm cho trở thành hay làm cho tính chất mà trước đó chưa có":
- Hóa học: khoa học nghiên cứu về cấu tạo, tính chất và sự chuyển hoá của các chất.
- Hóa thân: biến thành một người hoặc vật cụ thể khác nào đó
Câu 2 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Hãy đặt một câu với mỗi từ sau: đơn điệu, kiên nhẫn, cốt lõi.
Trả lời:
Đặt câu:
- Cuộc sống sẽ rất đơn điệu nếu ta không có bạn bè.
- Làm việc gì cũng cần đặt tính kiên nhẫn lên đầu.
- Cốt lõi của tình yêu thương chính là sự cảm thông, quan tâm và chia sẻ.
Biện pháp tu từ
Câu 3 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Chỉ ra và nêu biện pháp tu từ so sánh trong đoạn văn sau:
Mình sẽ biết thêm một tiếng chân khác hẳn mọi bước chân khác. Những bước chân khác chỉ khiến mình trốn vào lòng đất. Còn bước chân của bạn sẽ khiến mình ra khỏi hang, như là tiếng nhạc.
Trả lời:
Tác giả so sánh: tiếng bước của Hoàng tử bé như là tiếng nhạc. Tiếng bước chân của Hoàng tử bé sẽ đưa con cáo ra khỏi hang. Điều đó nói lên triết lý giản dị của tình bạn, tình bạn sẽ thấy thật rõ ràng bằng trái tim của mình, cái chủ yếu mà mắt không thể thấy, tai không thể nghe.
Câu 4 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1); Trong văn bản Nếu cậu muốn có một người bạn, nhiều lời đối thoại của nhân vật lặp lại chẳng hạn: "cảm hóa nghĩa là gì", "cảm hóa mình đi". Hãy tìm những lời thoại được lặp lại trong văn bản này và cho biết tác dụng của chúng.
Trả lời:
- Trong văn bản Nếu cậu muốn có một người bạn, nhiều lời đối thoại của nhân vật lặp lại chẳng hạn: "cảm hóa nghĩa là gì", "cảm hóa mình đi". Những lời thoại được lặp lại trong văn bản này là:
+ Mình đi tìm con người. Hoàng tử bé nói - "cảm hóa" nghĩa là gì.
+ Không mình đi tìm bạn bè. "Cảm hóa" nghĩa là gì.
+ Bạn làm ơn "cảm hóa" mình đi
+ Nếu muốn có một người bạn, hãy "cảm hóa" mình đi
- Tác giả nhấn mạnh động từ "cảm hóa" rất nhiều lần trong đoạn văn với mục đích nhấn mạnh sự kết nối yêu thương qua lại giữa hai nhân vật, không có hàm nghĩa là ông chủ và kẻ phục tùng.
Từ ghép và từ láy
Câu 5 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) trình bày cảm nhận của em về nhân vật hoàng tử bé hoặc nhân vật cáo. Trong đoạn văn có sử dụng ít nhất 2 từ ghép và 2 từ láy.
Trả lời:
Hoàng tử bé chính là một mảng tuổi trơ trong trẻo và mát lành. Hoàng tử yêu mến đóa hoa hồng lấp lánh, lung linh bởi những điều mà đôi mắt không nhìn thấy được nhưng chính cậu không biết mình bị vẻ đẹp bên ngoài đánh lừa nên quên đi bản chất của tình yêu. Đó là sự rung cảm xuất phát từ trái tim. Hoàng tử bé cũng nhận ra sự liên hệ của mình với con cáo là nhờ sự cảm hóa. Cậu đã dành thời gian, công sức, sự kiên nhẫn, dịu dàng từng chút một để có thể đến gần nó hơn.
Chú thích:
Từ in đậm: từ láy.
Từ gạch chân: từ ghép
B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Thực hành tiếng Việt:
Từ ghép là những từ được cấu tạo bằng cách ghép những tiếng lại với nhau, các tiếng được ghép có quan hệ với nhau về nghĩa.
Ví dụ: Quần áo, thời gian, công sức,…
Từ láy là từ được cấu tạo bằng cách láy lại (điệp lại) một phần phụ âm hoặc nguyên âm, hay toàn bộ tiếng ban đầu.
Ví dụ: dịu dàng, vui vẻ, lung linh,…
So sánh là biện pháp đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng để tăng sức gợi hình, gợi cảm cho biểu đạt.
Ví dụ: Nụ cười của mẹ tỏa sáng như ánh mặt trời ban mai.
