Nam cực
Bắc cực
Hình 24.1
•C1: Phần từ phổ:
+ Bên ngoài giống nhau + Bên trong khác nhau
Trong lòng ống dây cũng có các đường mạt sắt được sắp xếp gần như song song với nhau.
Từ phổ của
Nam châm thẳng Từ phổ của
Ống dây có dòng điện
+ -
C2: Đường sức từ trong và ngoài ống dây tạo thành những đường cong khép kín.
+ -
+ -
Từ phổ của Nam ch©m th¼ng
Từ phổ của
Ống dây có dòng điện
Hình dạng
các đường sức từ Chiều của các đường sức từ
A
b. Ta làm TN đổi chiều dòng điện, quan sát chiều đường sức từ và nam châm thử.
c. Kết luận: Chiều đường sức từ của
ống dây phụ thuộc vào chiều của dòng
điện chạy qua các vòng dây.
2. Quy tắc nắm tay phải
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều đường sức từ trong lòng ống dây.
Ta hãy quan sát chiều của đường sức từ
b. Ta hãy quan sát chiều của đường sức từ khi ta đổi chiều dòng điện
S N
A B
C4: Cho ống dây AB có dòng điện chạy qua. Một nam châm thử đặt ở đầu B của ống dây, khi đưng yên nằm định hướng như hình vẽ duới đây. Xác định tên các cực từ của ống dây.
C5. Hình dưới có một kim nam châm bị sai chiều. Hãy chỉ ra đó là kim nam châm nào và vẽ lại cho đúng. Dùng quy tắc nắm tay phải xác định chiều dòng điện chạy qua các vòng dây.
5 1
2 3
4
S N
A B
KNC 5 sai
§óng
+ -
C6. Hình dưới cho biết chiều dòng điện chạy qua các vòng dây. Hãy dùng quy tắc nắm tay phải để xác
định tên các từ cực của ống dây.
A B
Cùc Cùc Nam
B¾c
Bài tập vận dụng: Hãy xác định tên các từ cực chưa biết của nam châm thẳng đặt bên cạnh
ống dây có dòng điện chạy qua như hình vẽ.
S N S N
Ghi nhớ
- Từ phổ ở bên ngoài ống dây có dòng điện chạy qua rất giống từ phổ ở bên ngoài thanh nam châm.
- Quy tắc nắm tay phải: Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều đường sức từ trong lòng ống dây.
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 1. Bài vừa học :
Học thuộc ghi nhớ.
Tập vẽ các đường sức từ trong lòng ống dây có dòng điện.
Làm bài tập 24.1 đến 24.9 sách bài tập . 2. Bài sắp học:
SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT VÀ THÉP - NAM CHÂM ĐIỆN
Tìm những ví dụ ứng dụng nam châm điện trong đời sống.
