TUẦN 27 Tiết 27:
Ngày soạn: 31/03/2021 Ngày giảng: 03/04/2021
Bài 24: Thường thức mĩ thuật
GIỚI THIỆU MỘT SỐ TRANH DÂN GIAN VIỆT NAM I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Häc sinh hiÓu s©u h¬n vÒ hai dßng tranh d©n gian ViÖt Nam lµ §«ng Hå vµ Hµng Trèng.
2. Kĩ năng:
- Học sinh hiểu giá trị nghệ thuật và tính sáng tạo thông qua nội dung hình thức thể hiện của tranh dân gian.
3. Thái độ:
- Học sinh yêu quý nền nghệ thuật vốn cổ dân tộc 4. Các năng lực được phát triển:
- Năng lực tư duy.
- Năng lực hợp tác.
- Năng lực giải quyết vấn đề.
- Năng lực cảm thụ thẩm mỹ.
- Năng lực biểu đạt.
- Năng lực quan sát, đánh giá.
- Năng lực thực hành.
II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên:
1.1.Tài liệu tham khảo:
2.1.1.Tài liệu tham khảo:
- Nguyễn Lăng Bình, Mĩ thuật và phương pháp dạy học Mĩ thuật ở tiểu học, Phần tranh dân gian Việt Nam.
- Sưu tầm thêm tranh dân gian Đông Hồ, Hàng Trống in khổ lớn: Gà “ Đại Cát”, Đám cưới chuột, Bốn mùa, chợ quê, Phật Bà Quan Âm
1.2. Đồ dùng dạy học:
- Máy tính, máy chiếu.
2. Học sinh:
- Học bài cũ, tìm hiểu bài mới. Sưu tầm tranh dân gian Việt Nam.
- Sưu tầm tranh dân gian Việt Nam III. PHƯƠNG PHÁP
- Phương pháp trực quan.
- Phương pháp thuyết trình, - Phương pháp vấn đáp.
- Phương pháp luyện tập.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định tổ chức: (1 phút)
- Kiểm tra sĩ số
2. Kiểm tra bài cũ: (1 phút)
1. Hãy trình bày những hiểu biết của mình về tranh Đông Hồ ? 2. Đáp án: Học sinh nêu được
- Cách làm tranh.
- Chất liệu màu, giấy.
- Đường nét, hình mảng, màu sắc trên tranh 4.3. Bài mới:( 1 phút)
* Giới thiệu bài: Ở bài 19 chúng ta đã tìm hiểu về tranh dân gian Việt Nam.
? Hãy cho biết ở Việt nam có những vùng nào sản xuất tranh dân gian (Đông hồ ở Bắc Ninh; Hàng trống ở Hà Nội; Kim Hoàng ở Hà Tây). Nhưng trong đó có hai dòng tranh nổi tiếng đó là tranh Đông Hồ và tranh Hàng Trống. Để hiểu rõ hơn về hai dòng tranh này chúng ta tìm hiểu bài hôm nay.
Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu tranh dân gian - Mục tiêu: Hs hiểu được đặc điểm tranh dân gian: Đông Hồ và Hàng Trống - Phương pháp: Trực quan, vấn đáp, gợi mở.
- Thời gian: (6p)
- Cách thức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS GHI BẢNG
- Giáo viên cho học sinh xem một số tranh dân gian Đông Hồ
? Tranh dân gian Đông Hồ được sản xuất ở đâu?
? Đông Hồ làm tranh như thế nào?
? Em có nhận xét gì về bố cục, màu sắc hình vẽ trong tranh Đông Hồ ? - Giáo viên cho học sinh rõ đặc điểm của tranh Đông Hồ
+ Được in trên giấy quét điệp
+ Màu sắc là nguyên liệu thảo mộc
+ Cách sắp xếp bố cục trong tranh theo lối ước lệ thuận mắt, hình mảng to, nền thoáng → phù hợp với người dân lao
- HS quan sát tranh.
- Sản xuất ở làng Hồ - Bắc Ninh
- Học sinh nhắc lại kĩ thuật làm tranh Đông Hồ đã học ở bài trước
- Bố cục sắp xếp theo ước lệ, hình mảng to, nền thoáng, màu sắc đậm đà.
- HS lắng nghe.
I. Hai dòng tranh dân gian Việt Nam
1. Tranh Đông Hồ
động
? Tranh Hàng Trống được sản xuất ở đâu ?
? Hàng Trống có làm tranh giống Đông Hồ không ?
- Cho học sinh xem một số tranh Hàng Trống .
? Em có nhận xét gì về cách sắp xếp bố cục, màu sắc, hình vẽ, đường nét trong tranh Hàng Trống ?
? Em có nhận xét gì về hai dòng tranh dân gian Đông Hồ và Hàng Trống
- Xưa kia dòng tranh này được bày bán nhiều ở Hàng Trống Hà Nội - Tranh Hàng Trống chỉ cần một bản khắc nét viền - HS quan sát tranh.
- Hình vẽ trau truốt, đường nét mảnh mai, đôi khi khá đậm, màu sắc phẩm nhuộm tươi sáng.
- Mỗi dòng tranh nhằm đối tượng cụ thể nên đều có cách diễn tả riêng.
2. Tranh Hàng Trống
Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu tranh Đông Hồ
- Mục tiêu: HS biết đặc điểm, nội dung, bố cục trong tranh đông Hồ: gà Đại cát và Đám cưới Chuột
- Phương pháp: Trực quan, vấn đáp, gợi mở.
- Thời gian: (25p) - Cách thức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS GHI BẢNG
- Cho học sinh xem tranh
? Em hãy cho biết nội dung tranh vẽ gì?
- GV: phân tích trên tranh:
Theo quan niệm của người xưa gà trống được coi là hội tụ của năm đức tính: Văn, võ, dũng, nhân, tín. Đó là 5 đức tính tốt mà người đàn ông cần có:
+ Dáng vẻ đường hoàng oai vệ → Văn , võ
+ Gà gáy báo canh → Tín + Tự kiếm mồi → Nhẫn + Đôi móng vuốt nhọn→
- HS quan sát tranh.
- Một chú gà trống oai vệ, hoa văn trang trí và chữ nho.
- HS quan sát và lắng nghe.
II. Tìm hiểu tranh Đông Hồ và Hàng Trống 1. Tranh gà Đại cát
- Tranh vẽ một chú gà trống oai vệ hùng dũng tượng trưng cho sự thịnh vượng và
Dũng
- Với hình ảnh con gà trống cùng với cách sắp xếp bố cục, màu sắc, đường nét trong tranh tạo nên bức tranh đẹp.
? Qua xem bức tranh chúng ta cảm nhận được điều gì?
- Cho học sinh quan sát tranh
? Tranh vẽ những hình ảnh gì?
? Qua nội dung tranh cho ta thấy điều gì ?
? Bức tranh thuộc đề tài nào?
? Hình vẽ, bố cục sắp xếp, màu sắc trong tranh như thế nào?
- GV chỉ vào tranh phân tich cho HS hiểu về nội dung, bố cục và màu sắc.
- 3 HS trả lời.
- HS quan sát tranh.
- Tranh vẽ có chuột, mèo, ngựa, cá, chim, kiệu, ô, chữ .
- Phế phán chế độ phong kiến xưa.
- Phê phán, đả kích.
- Bố cục: Hàng ngang, dàn đều.
- Hình vẽ sắp xếp theo lối ước lệ thuận mắt, màu sắc đậm đà - Hs quan sát và lắng nghe.
đức tính mạnh mẽ của người đàn ông.
- Có ý chúc mừng mọi nhà đón xuân mới “nhiều điều tốt, nhiều tài lộc”.
2. Tranh Đám cưới Chuột
- Diễn tả một đám cưới Chuột rước rất vui với kèn trống cờ quạt, mũ mãng cân đai chỉnh tề diễn ra trong không khí trang nghiêm nhưng họ nhà Chuột vẫn lo sợ
- Tranh đả kích tệ tham nhũng ức hiếp dân lành của tầng lớp thống trị
Hoạt động 3: Híng dÉn t×m hiÓu tranh Hàng Trống
- Mục tiêu: Hs biết đặc điểm, nội dung, bố cục trong tranh Hàng Trống: Chî Quª và PhËt bµ quan ©m
- Phương pháp: Trực quan, vấn đáp, gợi mở - Thời gian: (5p)
- Cách thức thực hiện
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS GHI BẢNG
- Cho học sinh xem tranh Chợ Quê
? Hãy cho biết nội dung
- Hs quan sát tranh.
- Chợ quê.
3. Tranh Chợ Quê
tranh ?
? Những nhân vật trong tranh được diễn tả như thế nào?
? Nhận xét đường nét, màu sắc trong tranh?
- GV: Bằng những nét bút tinh tế, cách diễn tả nhân vật có thần thái cùng với sắc tươi nguyên của phẩm nhuộm tạo nên sự sống động trong bức tranh
- Yêu cầu học sinh quan sát tranh.
? Tranh vẽ đề tài gì?
? Em hãy nhận xét về hình vẽ, đường nét và màu sắc của bức tranh ?
- GVKL: - Tranh vẽ một Phật bà ngự trên toà sen, hai bên là Kim đồng và Ngọc lữ - Có màu sắc tươi tắn và cách vẽ vờn đậm nhạt
- Mỗi người một dáng vẻ diễn tả sinh động và gần gũi.
- Nét vẽ thanh mảnh, tinh tế, màu sắc tươi sáng.
- Lắng nghe và nghi chép
- Hs quan sátt tranh.
- Tranh thờ.
- 3 HS trả lời.
- Lắng nghe và nghi chép
- Phản ánh cảnh sinh hoạt của nông thôn Việt Nam thời xưa - Các nhân vật trong tranh được diễn tả mỗi người một vẻ một trạng thái tình cảm, màu sắc tươi sáng.
4. Phật bà quan âm
- Tranh vẽ một Phật bà ngự trên toà sen, hai bên là Kim đồng và Ngọc lữ
- Có màu sắc tươi tắn và cách vẽ vờn đậm nhạt
4. Đánh giá kết quả học tập:
- Mục tiêu:
+ Học sinh củng cố lại kiến thức bài học
+ Rèn năng lực quan sát, đánh giá, giải quyết vấn đề, biểu đạt.
- Phương pháp: Vấn đáp,trực quan, thảo luận.
- Thời gian: 5 phút . - Cách thức thực hiện:
? Em hiÓu g× vÒ tranh §«ng Hå vµ Hµng Trèng ?
? Em h·y giới thiệu một bức tranh không có trong nội dung của bài ? - Gv nhËn xÐt cñng cè
.5. Hướng dẫn về nhà: (2 phút)
- Bài tập về nhà: Yêu cÇu häc sinh häc bµi kÕt hîp SGK - vë ghi
- Sưu tầm một số tranh dân gian Việt Nam
- Chuẩn bị bài mới: Tìm hiểu nội dung bài 27: vẽ mẫu có hai đồ V. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY
- Nội dung:... ...
- Phương pháp:...
- Thời gian:...
