Tranh vẽ gì?
Tập đọc
Tập đọc
1. Một lần, vua Minh Mạng từ kinh đô Huế ngự giá ra Thăng Long (Hà Nội).
Vua cho xa giá đến Hồ Tây ngắm cảnh. Xa giá đi đến đâu quân lính cũng thét đuổi tất cả mọi người, không cho ai đến gần.
2. Cao Bá Quát, khi ấy còn là một cậu bé, muốn nhìn rõ mặt vua. Cậu nảy ra một ý, liền cởi hết quần áo, nhảy xuống hồ tắm. Quân lính nhìn thấy, hốt hoảng xúm vào bắt trói đứa trẻ táo tợn. Cậu bé không chịu, la hét, vùng vẫy, gây nên cảnh náo động ở hồ. Thấy thế, vua Minh Mạng truyền lệnh dẫn cậu tới hỏi.
3. Cậu bé bị dẫn tới trước mặt nhà vua. Cậu từ xưng là học trò mới ở quê ra chơi nên không biết gì. Thấy nói là học trò, vua ra lệnh cho cậu phải đối được một vế đối thì mới tha. Nhìn thấy trên mặt hồ lúc đó có đàn cá đang đuổi nhau, vua tức cảnh đọc vế đối như sau :
Nước trong leo lẻo cá đớp cá
Chẳng cần nghĩ ngợi lâu la gì, Cao Bá Quát lấy cảnh mình đang bị trói, đối lại luôn :
Trời nắng chang chang người trói người
4. Vế đối vừa cứng cỏi, vừa rất chỉnh, biểu lộ sự nhanh trí, thông minh. Vua nguôi giận, truyền lệnh cởi trói, tha cho cậu bé.
Theo QUỐC CHẤN
Đối đáp với vua
Đối đáp với vua Đối đáp với vua
Đối đáp với vua
* * Đọc đúng: Đọc đúng:
-ngự giá, -ngự giá,
-xa giá, -xa giá,
-ngắm cảnh, -ngắm cảnh,
-thét đuổi, -thét đuổi,
-Cao Bá Quát, -Cao Bá Quát,
-nảy ra, -nảy ra,
-táo tợn, -táo tợn,
-vùng vẫy, -vùng vẫy,
-náo động, -náo động,
LUYỆN ĐỌC TỪ LUYỆN ĐỌC TỪ
-truyền lệnh, -truyền lệnh,
-tức cảnh -tức cảnh
-leo lẻo -leo lẻo
-nghĩ ngợi -nghĩ ngợi
-nắng chang chang -nắng chang chang
-trói người -trói người
-cứng cỏi -cứng cỏi
-rất chỉnh -rất chỉnh
-nguôi giận -nguôi giận
-cởi trói
-cởi trói
- Minh Mạng ( - Minh Mạng ( 1791-1840): 1791-1840): vua thứ hai của triều vua thứ hai của triều Nguyễn.
Nguyễn.
- Cao Bá Quát - Cao Bá Quát (1809-1855): (1809-1855): Nhà thơ nổi tiếng văn hay Nhà thơ nổi tiếng văn hay chữ tốt, có tài đối đáp.
chữ tốt, có tài đối đáp.
- Ngự giá - Ngự giá : : (vua) ngồi xe hoặc ngồi kiệu đi các nơi. (vua) ngồi xe hoặc ngồi kiệu đi các nơi.
- Xa giá - Xa giá : : xe của vua xe của vua - Đối - Đối : : có 2 nghĩa có 2 nghĩa
1. Thể văn cũ gồm 2 vế câu (hai câu) có số tiếng bằng 1. Thể văn cũ gồm 2 vế câu (hai câu) có số tiếng bằng nhau, đối chọi nhau về ý và lời.
nhau, đối chọi nhau về ý và lời.
2. Làm vế đối lại.
2. Làm vế đối lại.
- Tức cảnh - Tức cảnh : : thấy cảnh mà có cảm xúc, liền nảy ra thấy cảnh mà có cảm xúc, liền nảy ra thơ văn.
thơ văn.
- Chỉnh - Chỉnh : : theo đúng phép tắc chặt chẽ. theo đúng phép tắc chặt chẽ.
Minh Mạng (1791- 1840) Lăng Minh Mạng
Cao Bá Quát
(1809 – 1855) . Ông
là người nổi tiếng
văn hay, chữ tốt, có
tài đối đáp.
Ngự giá:
Xa giá:
(Vua) ngồi trên xe hoặc kiệu để đi các nơi.
Xe của vua
Hồ Tây
Câu đối
Nước trong leo lẻo cá đớp cá.
Tập đọc
Đối đáp với vua
* Ngắt câu:
- Hai vế đối đọc cân đối, ngắt nhịp giống nhau:
Nước trong leo lẻo, cá đớp cá.
Trời nắng chang chang người trói người.
1. Vua Minh Mạng ngắm cảnh ở đâu?
1. Vua Minh Mạng ngắm cảnh ở đâu?
Vua Minh Mạng Vua Minh Mạng
ngắm cảnh ở Hồ Tây, ngắm cảnh ở Hồ Tây,
Thăng Long (Hà Nội).
Thăng Long (Hà Nội).
2. Cao Bá Quát có 2. Cao Bá Quát có
mong muốn gì ? mong muốn gì ?
Cậu bé Cao Bá Quát có mong muốn Cậu bé Cao Bá Quát có mong muốn được nhìn rõ mặt vua.
được nhìn rõ mặt vua.
Theo em, cậu bé có thực hiện được mong muốn không?
Cậu bé đã thực hiện được mong muốn của mình và vua
Minh Mạng truyền lệnh dẫn cậu tới hỏi.
3. Cậu làm thế nào để thực hiện mong 3. Cậu làm thế nào để thực hiện mong
muốn đó ? muốn đó ?
Để thực hiện mong muốn đó, cậu bé Cao Để thực hiện mong muốn đó, cậu bé Cao Bá Quát đã cởi quần áo nhảy xuống hồ Bá Quát đã cởi quần áo nhảy xuống hồ
tắm và khi bị bắt thì la hét, vùng vẫy làm tắm và khi bị bắt thì la hét, vùng vẫy làm
náo động cả lên khiến nhà vua phải truyền náo động cả lên khiến nhà vua phải truyền
lệnh dẫn cậu tới xét hỏi.
lệnh dẫn cậu tới xét hỏi.
Cậu bé tự tin và tự xưng là học trò mới ở quê lên nên không biết gì.
* Khi bị dẫn đến trước mặt nhà vua thái độ của cậu bé như
thế nào?
4. Vì sao vua bắt Cao Bá Quát đối ? 4. Vì sao vua bắt Cao Bá Quát đối ?
Vua bắt Cao Bá Quát đối vì cậu đã tự Vua bắt Cao Bá Quát đối vì cậu đã tự xưng là học trò nên muốn thử tài cậu.
xưng là học trò nên muốn thử tài cậu.
Vua ra vế đối:
Nước trong leo lẻo cá đớp cá.
* Vì sao nhà vua đưa ra vế đối: “Nước trong leo lẻo cá đớp cá”?
Vì nhìn thấy trên mặt hồ lúc đó có đàn cá đang đuổi nhau, vua tức cảnh đọc vế đối.
* Vua ra vế đối thế nào?
5. Cậu đối như thế nào ? 5. Cậu đối như thế nào ?
Cậu đã đối lại vế đối của nhà vua rất Cậu đã đối lại vế đối của nhà vua rất nhanh và cũng rất hoàn chỉnh.
nhanh và cũng rất hoàn chỉnh.
Ta còn thấy trong vế đối của cậu có Ta còn thấy trong vế đối của cậu có các từ "
các từ " người trói người người trói người ". ".
Vế đối biểu lộ sự bất bình của Cao Vế đối biểu lộ sự bất bình của Cao Bá Quát (ngầm oán trách vua bắt trói Bá Quát (ngầm oán trách vua bắt trói người trong cảnh trời nắng chang người trong cảnh trời nắng chang chang, chẳng khác nào cảnh cá lớn đớp chang, chẳng khác nào cảnh cá lớn đớp
cá bé).
cá bé).
Nhà vua nguôi giận, truyền lệnh cởi trói, tha cho cậu bé.
Khi cậu bé đối lại thì nhà vua đã làm gì?
Em thấy Cao Bá Quát là người như thế nào?
Cao Bá Quát là người thông minh, tài trí và đối đáp giỏi.
Câu chuyện ca ngợi ai? Ca ngợi điều gì?
Ca ngợi tài năng của Cao Bá Quát.
Ca ngợi tài năng của Cao Bá Quát.
Ông là người thông minh, đối đáp Ông là người thông minh, đối đáp
giỏi, có bản lĩnh từ nhỏ.
giỏi, có bản lĩnh từ nhỏ.
Nội dung bài tập đọc Nội dung bài tập đọc
này là gì?
này là gì?
1. Sắp xếp 1. Sắp xếp
lại các lại các
tranh theo tranh theo
thứ tự thứ tự trong câu trong câu chuyện
chuyện Đối Đối đáp với
đáp với vua. vua.
Thứ tự đúng trong câu chuyện Thứ tự đúng trong câu chuyện Đối đáp với vua Đối đáp với vua
là: là: 3 – 1 – 2 - 4 3 – 1 – 2 - 4
2. Kể lại toàn bộ câu chuyện 2. Kể lại toàn bộ câu chuyện
Đối đáp với vua Đối đáp với vua . .
Vua Minh Mạng từ Vua Minh Mạng từ kinh đô Huế ngự giá ra kinh đô Huế ngự giá ra
Thăng Long và đến Thăng Long và đến
xem cảnh Tây Hồ.
xem cảnh Tây Hồ.
Quân lính rầm rầm rộ Quân lính rầm rầm rộ
rộ đi theo xe bảo vệ rộ đi theo xe bảo vệ nhà vua và bắt dân nhà vua và bắt dân chúng phải tránh xa chúng phải tránh xa con đường của vua đi.
con đường của vua đi.
Cậu bé Cao Bá Quát chợt nảy ra Cậu bé Cao Bá Quát chợt nảy ra
một ý là phải nhìn rõ mặt nhà một ý là phải nhìn rõ mặt nhà vua. Để thực hiện được ý muốn vua. Để thực hiện được ý muốn đó, cậu đã cởi bỏ quần áo nhảy đó, cậu đã cởi bỏ quần áo nhảy ùm xuống hồ tắm. Quân lính tới ùm xuống hồ tắm. Quân lính tới lôi cậu lên. Cậu vùng vẫy, la hét lôi cậu lên. Cậu vùng vẫy, la hét
làm náo động cả lên.
làm náo động cả lên.
Thấy thế vua Minh Mạng bèn Thấy thế vua Minh Mạng bèn truyền lệnh dẫn cậu tới xét hỏi.
truyền lệnh dẫn cậu tới xét hỏi.
Đến trước nhà vua, cậu tự xưng Đến trước nhà vua, cậu tự xưng là học trò ở miền quê xa ra chơi là học trò ở miền quê xa ra chơi nên chẳng hay biết điều gì. Vua nên chẳng hay biết điều gì. Vua
thấy cậu là học trò liền ra vế thấy cậu là học trò liền ra vế đối : "
đối : " Nước trong leo lẻo cá đớp Nước trong leo lẻo cá đớp cá"
cá" và buộc cậu phải đối lại. và buộc cậu phải đối lại.
Là người có tài, có Là người có tài, có trí thông mirh, cậu trí thông mirh, cậu bé Quát đối ngay lại:
bé Quát đối ngay lại:
"
" Trời nắng chang Trời nắng chang chang người trói chang người trói
người"
người" . .
Vua thấy vế đối thật hay, thật hoàn Vua thấy vế đối thật hay, thật hoàn chỉnh liền ra lệnh cởi trói tha cho cậu.
