Ngày soạn:…../……/ 2019
Ngày giảng... Tiết 14
BÀI 10: TRUNG QUỐC GIỮA THẾ KỶ XIX- ĐẦU THẾ KỶ XX
I. Mục tiêu 1. Kiến thức
- Biết được những nguyên nhân đưa đến Trung Quốc bị biến thành nước nửa thuộc địa cuối thể kỷ XIX đầu thế kỉ XX.
- Các phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc chống phong kiến và đế quốc cuối thế kỉ XIX đầu thế kỷ XX.
-Tiêu biểu là cuộc vận động Duy Tân, phong trào nghĩa hòa đoàn, CM Tân Hợi... ý nghĩa lịch sử.
2. Kỹ năng
- Sử dụng biểu đồ, phân tích số liệu.
- Kĩ năng sống: Giao tiếp, tư duy hợp tác 3. Thái độ
- Thái độ phê phán, triều đình phong kiến Mãn Thanh trong việc để Trung Quốc biến thành miếng mồi xấu xé của các nước đế quốc
- Khâm phục cuộc đấu tranh của nhân dân Trung Quốc chống đế quốc phong kiến, đặc biệt là cuộc CM Tân Hợi và vai trò lãnh đạoTôn Trung Sơn.
4. Phát triển năng lực
- Năng lực chung: năng lực phân tích, năng lực tự học, năng lực tư duy - Năng lực chuyên biệt: năng lực đánh giá sự kiện, năng lực so sánh II. Chuẩn bị
- Giáo viên: Bản đồ thế giới (Thư viện điện tử violet), TQ trước sự xâm lược của các nước đế quốc."CM Tân Hợi" PT "Nghĩa Hòa đoàn, máy chiếu
- HS: SGK, đọc và trả lời các câu hỏi trong SGK III. Phương Pháp/KT
- PP: vấn đáp, phân tích, thảo luận, trực quan
- KT: đặt câu hỏi, chia nhóm, giao nhiệm vụ, trình bày 1 phút IV. Tiến trình bài giảng
1. Ổn định tổ chức lớp (1’) 2. Kiểm tra bài cũ (5’)
* Câu hỏi: Nêu những nét chính về phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Ấn Độ thể kỷ XIX –đầu thế kỷ XX.?
* Đáp án: Phần II, tiết 15 3. Bài mới
Giới thiệu bài (1’)
Trước sự tăng cường xâm lược thuộc địa của CNĐQ, cũng như Ấn Độ, Trung Quốc sớm trở thành miếng mồi béo bở của chúng. Chúng ta cùng tìm hiểu bài ngày hôm nay để thấy
được vì sao cuối TK XIX, nước Trung Hoa rộng lớn, đông dân nhất TG lại bị các nước đế quốc xâm lược xâu xé? ND Trung Quốc đã đấu tranh để giành độc lập dân tộc như thế nào?.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động : Trung Quốc bị các nước đế quốc chia xẻ - Thời gian (10’)
- Mục tiêu: Biết được nét khái quát về Trung Quốc, nguyên nhân các nước đế quốc chia xẻ
- PP: Vấn đáp, thảo luận, phân tích, trực quan - KT: Hỏi trả lời, chia nhóm, giao nhiệm vụ
- Phương tiện: SGK, SGV, máy chiếu, tài liệu tham khảo
- Hình thức: cá nhân, nhóm GV: chiếu lược đồ
HS giới thiệu đôi nét khái quát về Trung Quốc
Bước vào thời cận đại, các nước TB trước hết là Anh bắt đầu dòm ngó TQ. Trong khi nước này đang trong thời kỳ suy yếu vì chế độ PK mục nát Bọn thực dân Anh lấy cớ triều đình Mãn Thanh thực hiện chính sách "Bế quan tỏa quản" dể gây ra cuộc chiến tranh. "Thuốc phiện"
6/1840. Mở đầu cuộc triến tranh xâm lược của các nước đế quốc đối với Trung Quốc
? Nguyên nhân vì saoTrung Quốc bị các nước tư bản chia xẻ?
HS trả lời
-TQ là quốc gia đông dân cư -Tài nguyên thiên nhiên phong phú - Chế độ Pk suy yếu
GV chiếu lược đồ HS quan sát lược đồ các nước đế quốc xâu xé Trung Quốc
? Quan sát lược đồ và H.42 SGk, em hãy kể tên những nước đế quốc xâu xé TQ?
- HS Kể tên
?Vì sao không phải một nước mà là nhiều nước đế quốc cùng xâu xé Trung Quốc?
Thảo luận cặp đôi (2’)
Các nhóm báo cáo kết quả thảo luận và nhận xét
- TQ có nhiều điều điện thuận lợi các nước đế quốc sẽ thu được nhiều lợi nhuận từ đất nước này nên các nước đế quốc cùng nhau chia xẻ để hưởng lợi và biến TQ thành
I. Trung Quốc bị các nước đế quốc chia xẻ
- Cuối TK XIX triều đình phong kiến Mãn Thanh suy yếu- > các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Nga Nhật đã xâu xé chiếm nhiều vùng đất của TQ làm thuộc địa
nước nửa thuộc địa, nửa PK.
? Em hiểu như thế nào là chế độ nửa thuộc địa nửa phong kiến? Liên hệ với VN?
HS trả lời
- Thực dân Pháp đô hộ Việt Nam, biến Việt Nam là nước nửa thuộc địa, nửa phong kiến
...
...
Hoạt động 2: Trung Quốc bị các nước đế quốc chia xẻ - Thời gian (14’)
- Mục tiêu: Biết được phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc, cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX
- PP: Vấn đáp, trực quan, thảo luận - KT: hỏi trả lời, kĩ thuật nhóm
- Phương tiện: SGK, SGV, máy chiếu, bảng phụ Hình thức: cá nhân, nhóm
?Nguyên nhân nào dẫn đến phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thể kỷ XIX, đầu thế kỷ XX?
HS: Sự xâu xé xâm lược của các nước đế quốc.
- Sự đầu hàng của triều đình Mãn Thanh trước quân xâm lược.
(Giáo viên hướng dẫn học sinh lập niên biểu) Lập niên biểu các cuộc đấu tranh của nhân dân TQ
? Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc diễn ra ntn?
Giao nhiệm vụ cho nhóm lập niên biểu (5’) Các nhóm lên bảng trình bày
Thời gian Các cuộc đấu tranh tiêu biểu 1840 1842 + Cuộc kháng chiến chống Anh 1851 1864) + Phong trào Thái Bình Thiên Quốc 1898 + Cuộc vận động Duy Tân
1900 + Phong trào Nghĩa Hòa Đoàn: Bùng nổ ở Sơn Đông rồi lan rộng nhiều nơi trong toàn quốc
? Em hãy nêu ý phong trào đấu tranh của nhân dân TQ cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX?
HS: Làm lung lay chế độ PK ở TQ mở đầu cho trào lưu tư
II. Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thể kỷ XIX, đầu thể kỷ XX
a. Nguyên nhân.
- Sự xâu xé xâm lược của các nước đế quốc.
- Sự đầu hàng của triều đình Mãn Thanh trước quân xâm lược.
b. Các cuộc chiến tranh.
- Cuối thế kỷ XIX –thế kỷ XX nhiều phong trào đấu tranh chống ĐQ PK đã nổ ra ở Trung Quốc
(Hướng dẫn học sinh lập niên biểu)
.
* Ý nghĩa: Mặc dù thất bại nhưng phong trào mang tính DT-> thúc đẩy ND tiếp tụcđấu
tưởng tiến bộ xâm nhập vào TQ.
GV: chiếu lược đồ H43 SGK giới thiệu phong trào Nghĩa hòa đoàn
- Phong trào từ Sơn Đông, phát triển lên trực lệ, Bắc Kinh, Thiên Tân
...
.
...
Hoạt động 3: Cách mạng Tân Hợi (1911) - Thời gian (15’)
- Mục tiêu: Biết được nguyên nhân, diễn biến cách mạng Tân Hợi 1911 và tìm hiểu Tôn Trung Sơn với cuộc cải cách dân chủ
- PP: Vấn đáp, thuyết trình, phân tích, thảo luận - KT: hỏi trả lời, chia nhóm, kĩ thuật trình bày 1 phút - Phương tiện: SGK, SGV, máy chiếu, tài liệu tham khảo
- Hình thức: cá nhân, nhóm
GV: Giới thiệu sự ra đời và lớn mạnh? của giai cấp TSTQ cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX
Chiếu hình ảnh Tôn Trung Sơn
? Tôn Trung Sơn là ai? Ông có vai trò gì đối với sự ra đời của Trung Quốc Đông Minh Hội?
HS trả lời
- Tôn Trung Sơn (1866 - 1925) ông thành lập Trung Quốc Đồng Minh Hội với chủ nghĩa Tâm Dân -> Đây là chính đảng đại diện cho giai cấp tư sản Trung Quốc.
?CM Tân Hợi bùng nổ như thế nào?
HS dựa đoạn chữ nhỏ SGK và lược đồ trả lời
GV chia lớp thành 3 nhóm thảo luận (5’) Mỗi nóm 1 nhiệm vụ
1.Vì sao CM Tân Hợi chấm dứt?
2. Nêu tính chất, ý nghĩa cách mạng?
? Nhận xét về tính chất, qui mô của các PTĐT của NDTQ?
+ Nhóm 1 câu 1 + Nhóm 2 câu 2
tranh chống ĐQ
III. Cách mạng Tân Hợi (1911)
* Tôn Trung Sơn (SGK/61)
* Diến biến:
- 10.10.1911 khởi nghĩa Vũ Xương thắng lợi và lan rộng.
- 29.12.1911 Trung Quốc độc lập Tôn Trung Sơn làm tổng thống -> 2.1912 CM kết thúc
* Nguyên nhân thất bại
+ Giai cấp tư sản sợ PTĐT của quần chúng đã thương lượng với triều đình Mãn Thanh.
+ Thỏa hiệp với các nước đế quốc
* Tính chất, ý nghĩa
- Là cuộc CMTS không triệt để.
+ Nhóm 3 câu 3
HS thảo và báo cáo kết quả Đại diện nhóm trả lời Các nhóm khác nhận xét
Câu 1: + Giai cấp tư sản sợ PTĐT của quần chúng đã thương lượng với triều đình Mãn Thanh.
+ Thỏa hiệp với các nước đế quốc Câu 2: Tính chất, ý nghĩa cách mạng - Là cuộc CMTS không triệt để.
-Tạo điều kiện cho CNTB phát triển ở Trung Quốc,ảnh hưởng tới phong trào đấu tranh ở Châu Á
Câu 3: Nhận xét về tính chất, qui mô của các PTĐT của NDTQ.
+ Tính chất: Chống ĐQ, PK như Nghĩa Hòa Đoàn, cuôc vận động Duy Tân, CM Tân Hợi.
+ Quy mô: Rộng khắp, liên tục từ cuối thể kỷ XIX đầu XX.
-Tạo điều kiện cho CNTB phát triển ở Trung Quốc,ảnh hưởng tới phong trào đấu tranh ở Châu Á
4. Củng cố (3’)
- Em hãy trình bày lại diễn biến về cuộc cách mạng Tân Hợi
5. Hướng dẫn về nhà (2’) (Phát phiếu học tập giao nhiệm vụ cho HS) - Học bài cũ theo nội dung bài vừa học
- Chuẩn bị bài 11: Các nước Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX…
+Đặc điểm của các nước Đông Nam Á
+ Lý do thực dân phương Tây xâm lược các nước Đông Nam Á
?Tại sao ĐNA trở thành đối tượng nhòm ngó của TBPT?
? Em có nhận xét gì về vị trí địa lí của các quốc gia ĐNA?
? khu vực ĐNA gồm những nước nào?
?Tại sao các nước Đông Nam Á,chỉ có Xiêm (Thái Lan) là giữ được phần chủ quyền mình?
? Theo em Việt Nam có trở thành đối tượng xâm lược của chủ nghĩa thực dân phương Tây khổng? Vì sao?
? Vì sao nhân dân Đông Nam Á tiến hành cuộc CT chống CN thực dân? Mục tiêu chung của các CĐT là gì?
? Các phóng trào đấu tranh của nhân dân các nước Đông Nam Á chống chủ nghĩa thực dân diễn ra như thế?
+ Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở các nước Đông Nam Á + Đọc kĩ nội dung của bài và trả lời các câu hỏi trong SGK..
V. Rút kinh nghiệm
………
………
………...
...
Ngày soạn...
Ngày giảng... Tiết 15
BÀI 11: CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á CUỐI THỂ KỶ XIX ĐẦU THỂ KỶ XX
I. Mục tiêu bài dạy 1. Kiến thức
- HS biết được phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ngày càng phát triển mạnh mẽ ở Đông Nam Á.Đó là kết quả tất yếu của của phong trào công nhân. Giai cấp công nhân ngày 1 trưởng thành từng bước vươn lên vũ đài giữ vai trò lãnh đạo trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
- Các phong trào đấu tranh tiêu biểu diễn ra rộng khắp các nước Đông Nam Á từ cuối thể kỷ XIX đầu thể kỷ XX. Tiêu biểu là In-đô-nê-xi-a, Phi-líp-pin, Lào - Việt Nam.
2. Kỹ năng
* Kĩ năng bài học:
- Rèn cho HS kĩ năng sử dụng bản đồ, biểu đồ, khai thác kênh hình.
- Phân biệt những nét chung, riêng của các nước Đông Nam Á.
* KNS: Giao tiếp, tư duy, hợp tác, lắng nghe 3. Thái độ
- Nhận thức đúng về thời kỳ phát triển sôi động của phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc chống CNĐQ.
- Có tinh thần đoàn kết hữu nghị ủng hộ phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân các nước trên thế giới.
4. Phát triển năng lực
- Năng lực phân tích, đánh giá sự kiện, năng lực giải quyết vấn đề
* Tích hợp lịch sử Đông Nam Á
Mục đích: Giúp HS có thêm những kiến thức về sự đô hộ và thống trị của các nước tư bản châu Âu ở khu vực Đông Nam Á thời kì này.
Cung cấp thêm những kiến thức về sự xâm lược và thống trị của Bồ Đào Nha, Hà Lan, Anh và sự đấu tranh của các nước Đông Nam Á chống lại sự thống trị của phương Tây.
* Tích hợp môn Địa lí: Tìm hiểu vị trí địa lí, đặc điểm dân cư khu vực ĐNA II.Chuẩn bị
- GV: SGK, SGV, tài liệu tham khảo, máy chiếu
- HS: SGK,Vở BT, trả lời câu hỏi sgk và phần hướng dẫn III. Phương pháp/KT
- PP: vấn đáp, thuyết trình, trực quan, thảo luận, nghiên cứu tài liệu…
- KT: đặt câu hỏi, trình bày 1 phút, chia nhóm, giao nhiệm vụ
IV.Tiến trình bài giảng 1. Ổn định tổ chức (1’) 2.Kiểm tra bài cũ (5’)
* Câu hỏi:Trình bày phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Trung Quốc cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX?
* Đáp án: Phần II,tiết 16 3. Bài mới (1’)
Bước sang TK XIX đầu thế kỷ XX, trước sự mở rộng XL thuộc địa của CNTB Phương Tây. Đông Nam Á cũng trở thành đối tượng xâm lược của thực dân Phương Tây. Vậy quá trình xâm lược của CN thực dân diễn ra như thế nào? Cuộc đấu tranh của nhân dân Đông Nam Á chống XL ra sao? Chúng ta cùng tìm hiểu trong bài hôm nay.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1: Quá trình xâm lược của chủ nghĩa thực dân ở các nước Đông Nam Á
- Thời gian (13’)
- Mục tiêu: HS biết được quá trình xâm lược của CNTB phương Tây đối với các nước Đông Nam Á, nguyên nhân thực dân PT xâm lược các nước ĐNA
- PP: Vấn đáp, phân tích, thảo luận
- KT: hỏi trả lời, chia nhóm, kĩ thuật trình bày 1 phút - Phương tiện: SGK, SGV, máy chiếu, tài liệu tham khảo
- Hình thức: cá nhân, nhóm Chiếu lược đồ
Tích hợp môn Địa lí
GV sử dụng lược đồ các nước Đông Nam Á thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX giới thiệu về vị trí của các nước Đông Nam Á.
Sau đó yêu cầu HS đọc các tư liệu của bài 4 Sự đô hộ của châu Âu để giúp HS thấy được quá trình xâm lược của thực dân phương Tây vào châu Á nói chung và Đông Nam Á nói riêng: Bồ Đào Nha, Hà Lan, Tây Ban Nha, Anh, Pháp. Mĩ… từ thế kỉ XVI, đến thế kỉ XIX
? Bằng kiến thức lịch sử, địa lí và sự hiểu biết của mình, em hãy giới thiệu đôi nét khái quát về vị trí địa lí, tài nguyên thiên nhiên, lịch sử văn hóa của các nước Đông Nam Á?
HS: Giới thiệu khái quát vị trí, địa lý, tài nguyên thiên nhân, lịch sử nền văn minh lâu đời của ĐNA.
?Tại sao ĐNA trở thành đối tượng nhòm ngó của TBPT?
Thảo luận nhóm bàn (2’)
Các nhóm báo cáo kết quả thảo luận
I. Quá trình xâm lược của chủ nghĩa thực dân ở các nước Đông Nam Á
- Đông Nam Á có vị trí chiến lược quan trọng, giàu tài nguyên, chế độ phong kiến suy yếu.
- Có lịch sử văn hóa lâu đời - Cuối thế kỷ XIX TB phương Tây hoàn thành xâm lược Đông Nam Á.
HS: Các nước TB phương Tây cần thị trường, thuộc địa mà ĐNA lại có những điều kiện thuận lợi để các nước TB phương Tây xâm lược.
? Em có nhận xét gì về vị trí địa lí của các quốc gia ĐNA?
GV giới thiệu vị trí chiến lược của ĐNA trên lược đồ HS: Nằm trên đường hàng hải từ Tây sang Đông, có vị trí chiến lược quan trọng.
? Khu vực ĐNA gồm những nước nào?
HS kể tên 11 quốc gia ĐNA
? Em hãy xác định trên bản đồ các nước Đông Nam Á bị TB Phương Tây xâm chiếm?
- Anh: Xâm lược Mã Lai, Miến Điện - Pháp : Chiếm VN, Lào, Cam Pu Chia - Tây Ba Nha, Mỹ : Chiếm Phi líp Pin - Hà Lan : Chiếm In-đô-nê- xi-a
?Tại sao các nước Đông Nam Á,chỉ có Xiêm (Thái Lan) là giữ được phần chủ quyền mình?
Hs: trả lời
- G/c thống trị Xiêm có chính sách ngoại giao khôn khéo, biết lợi dụng Pháp Anh để phát triển KT nhưng thực chất Xiêm phụ thuộc chặt chẽ vào Anh, Pháp.
? Theo em Việt Nam có trở thành đối tượng xâm lược của chủ nghĩa thực dân phương Tây khổng? Vì sao?
HS: Việt Nam có trở thành đối tượng xâm lược của thực dân Phương Tây (Thực dân Pháp)
- Chế độ PK nhà Nguyễn suy yếu - Đông dân cư, thị trường lớn - Tài nguyên phong phú
HĐ 2: Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc – Thời gian (20’)
- Mục tiêu: HS biết được phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân các nước ĐNA
PP: Vấn đáp, phân tích, thảo luận
- KT: hỏi trả lời, chia nhóm, kĩ thuật trình bày 1 phút - Phương tiện: SGK, SGV, máy chiếu, tài liệu tham khảo - Hình thức: cá nhân, nhóm
* Tích hợp lịch sử văn hóa ĐNA
Trước sự thôn tính của các nước phương Tây, nhân dân các nước Đông Nam Á đã kiên quyết đấu tranh để giải phóng dân tộc nhưng đều bị thất bại
II. Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc
và trở thành thuộc địa của các nước phương Tây (trừ Xiêm).
? Nêu đặc điểm chung nổi bật trong chính sách thuộc địa của thực dân PT ở các nước ĐNA?
HS: Chính sách thuộc địa của thực dân phương Tây có đặc điểm chung nổi bật là: Vơ vét tài nguyên đưa về chính quốc, không mở mang CN, tăng các loại thuế, mở đồn điền, bắt lính, đàn áp các phong trào yêu nước.
? Vì sao nhân dân Đông Nam Á tiến hành cuộc CT chống CN thực dân? Mục tiêu chung của các CĐT là gì?
Hs: trả lời
- Do chính sách áp bức bóc lột nặng nề của chủ nghĩa thực dân phương Tây đối với các nước Đông Nam Á.
- Mâu thuẫn giữa nhân dân các nước ĐNA với thực dân phương Tây ngày càng găy gắt.
? Các phóng trào đấu tranh của nhân dân các nước Đông Nam Á chống chủ nghĩa thực dân diễn ra như thế?
GV sử dụng lược đồ giới thiệu các phong trào đấu tranh ĐNA
- Ở phi líp pin, Ở Cam-pu-Chia, Lào, Việt Nam, Miến Điện
? Qua các phong trào đấu tranh trên, em hãy nêu nhận xét về các phong trào đấu tranh của nhân dân các nước ĐNA?
Thảo luận cặp đôi, kĩ thuật trình bày 1 phút
HS: Các phong trào đấu tranh diễn ra sôi nổi, mạnh mẽ, tuy nhiên còn thiếu những yêu cầu cần thiết cho một cuộc đấu tranh
? Vì sao các phong trào đấu tranh của nhân dân các nước ĐNA lại thất bại?
- HS thảo luận nhóm (3’) rút ra kết luận - Các nhóm báo cáo kết quả
+ Chế độ phong kiến đầu hàng làm tay sai cho đế quốc, các cuộc đấu tranh thiếu tổ chức lãnh đạo
- GV chốt kiến thức
a. Nguyên nhân
- Do chính sách áp bức bóc lột nặng nề của chủ nghĩa thực dân phương Tây đối với các nước Đông Nam Á.
- Mâu thuẫn giữa nhân dân các nước ĐNA với thực dân phương Tây ngày càng găy gắt.
b. Diễn biến (SGK) + In-đô-ne-xi-a +Phi-lip-pin + Cam-pu-chia + Lào
+Việt Nam + Miến Điện
* Nguyên nhân thất bại : - Chế độ phong kiến đầu hàng làm tay sai cho đế quốc, các cuộc đấu tranh thiếu tổ chức lãnh đạo
4. Củng cố (2’)
- Cuối TK XIX - XX cùng với quá trình hình thành XL các nước ĐNA làm thuộc địa, PTĐT GP DT phát triển mạnh mẽ , rộng lớn.
- Bài tập: Những nét nào là nét chung trong PTGPDT của ND Đông Nam Á.
a. Xu hướng ĐT giành ĐLDT.
b. Thể hiện T/t yêu nước, ĐT bất khuất không chịu khuất phục kẻ thù.
c. Có sự tham gia của nhiều tầng lớp ND trong PT.
d. Các PT đầu giành thắng lợi.
5 HD về nhà (3’)
- Học bài cũ theo câu hỏi cuối bài
- Chuẩn bị bài 12: Nhật Bản giữa thế kỉ XIX – đầu thế kỷ XX + Đọc kĩ nội dung và trả lời các câu hỏi trong SGK
+ Tìm hiểu nội dung và kết quả của cuộc Duy tân Minh Trị 1868.
+ Sưu tầm tài liệu viết về Thiên hoàng Minh Trị.
+ Nhận xét về những việc làm của ông.
+ Nhật Bản chuyển sang giai đoạn chủ nghĩa đế quốc như thế nào.
+ Trình bày quá trình mở rộng thuộc địa của Nhật Bản V. Rút kinh nghiệm
...
...
...
...
