Mục tiêu:
-Nắm được cấu tạo của bài văn tả đồ vật, trình tự miêu tả, các biện pháp nghệ thuật trong bài văn tả đồ vật.
-Viết một đoạn văn ngắn tả hình dáng hoặc công dụng của một đồ
vật gần gũi.
Thế nào là miêu tả?
Miêu tả là vẽ lại bằng lời những đặc điểm nổi bật của cảnh, của người, của vật để giúp người nghe, người đọc hình dung được các đối tượng ấy.
Để bài văn miêu tả hay, cần chú ý gì?
-Miêu tả theo 1 trình tự hợp lí.
-Chọn lọc các chi tiết tiêu biểu.
-Sử dụng nhiều giác quan
Bài văn tả đồ vật
gồm 3 phần Bài văn tả đồ vật
gồm 3 phần
Mở bài Mở bài
Thân bài
Kết bài
Bài văn tả đồ vật gồm mấy phần?
Bài 1: Đọc bài văn “Cái áo của ba” ( sách Tiếng Việt 5 tập 2 trang 63-64).
a/ Tìm phần mở bài, thân bài và kết bài.
b/ Tìm các hình ảnh so sánh và nhân hóa trong bài văn.
a/ Tìm phần mở bài, thân bài và kết bài.
Cái áo của ba
Tôi có người bạn đồng hành quý báu từ ngày tôi còn là đứa bé11tuổi. Đó là chiếc áo sơ mi vải Tô Châu, dày mịn, màu cỏ úa.
Chiếc áo sờn vai của ba dưới bàn tay vén khéo của mẹ đã trở thành cái áo xinh xinh, trông rất oách của tôi. Những đường khâu đều đặn như khâu máy, thoáng nhìn qua khó mà biết được đấy chỉ là một cái áo may tay. Hàng khuy thẳng tắp như hàng quân trong đội duyệt binh. Cái cổ như hai lá non trông thật dễ thương. Mẹ còn may cả cái cầu vai y hệt như chiếc áo quân phục thực sự. Cái măng sét ôm khít lấy cổ tay tôi.
Khi cần, tôi có thể mở khuy và xắn tay áo lên gọn gàng. Mặc áo vào tôi có cảm giác như vòng tay ba mạnh mẽ và yêu thương đang ôm lấy tôi, tôi như được dựa vào lồng ngực ấm áp của ba...Lúc tôi mặc đến trường, các bạn và cô giáo đều gọi tôi là “chú bộ đội”. Có bạn hỏi: “Cậu có cái áo thích thật! Mua ở đâu thế?” “Mẹ tớ may đấy!”-Tôi hãnh diện trả lời.
Ba đã hy sinh trong một lần đi tuần tra biên giới, chưa kịp thấy tôi chững chạc như một anh lính tí hon trong cái áo mẹ chữa lại từ chiếc áo quân phục cũ của ba.
Mấy chục năm đã qua, chiếc áo còn nguyên như ngày nào mặc dù cuộc sống của chúng tôi đã có nhiều thay đổi. Chiếc áo đã trở thành kỉ vật thiêng liêng của tôi và cả gia đình tôi.
Phạm Hải Lê Châu
Quân phục là trang phục dành cho chiến sĩ, sĩ quan trong quân đội. Chiếc áo quân phục của bạn nhỏ được may bằng vải Tô Châu, 1 loại vải có xuất xứ từ TP Tô
Châu, Trung Quốc.
+Bạn đồng hành: bạn cùng đi đường, ý trong bài chỉ chiếc áo là người bạn cùng đến trường hàng ngày với bạn nhỏ.
+Vén khéo: khéo léo, đảm đang
+Măng sét: cửa tay áo sơ mi có lớp lót bằng chất liệu đặc biệt cho cứng, phẳng
măng sét
cầu vai
Cái áo của ba
Tôi có người bạn đồng hành quý báu từ ngày tôi còn là đứa bé11tuổi. Đó là chiếc áo sơ mi vải Tô Châu, dày mịn, màu cỏ úa.
Chiếc áo sờn vai của ba dưới bàn tay vén khéo của mẹ đã trở thành cái áo xinh xinh, trông rất oách của tôi. Những đường khâu đều đặn như khâu máy, thoáng nhìn qua khó mà biết được đấy chỉ là một cái áo may tay. Hàng khuy thẳng tắp như hàng quân trong đội duyệt binh. Cái cổ như hai lá non trông thật dễ thương.
Mẹ còn may cả cái cầu vai y hệt như chiếc áo quân phục thực sự.
Cái măng sét ôm khít lấy cổ tay tôi. Khi cần, tôi có thể mở khuy và xắn tay áo lên gọn gàng. Mặc áo vào tôi có cảm giác như vòng tay ba mạnh mẽ và yêu thương đang ôm lấy tôi, tôi như được dựa vào lồng ngực ấm áp của ba...Lúc tôi mặc đến trường, các bạn và cô giáo đều gọi tôi là “chú bộ đội”. Có bạn hỏi: “Cậu có cái áo thích thật! Mua ở đâu thế?” “Mẹ tớ may đấy!”-Tôi hãnh diện trả lời.
Ba đã hy sinh trong một lần đi tuần tra biên giới, chưa kịp thấy tôi chững chạc như một anh lính tí hon trong cái áo mẹ chữa lại từ chiếc áo quân phục cũ của ba.
Mấy chục năm đã qua, chiếc áo còn nguyên như ngày nào mặc dù cuộc sống của chúng tôi đã có nhiều thay đổi. Chiếc áo đã trở thành kỉ vật thiêng liêng của tôi và cả gia đình tôi.
Giới thiệu chiếc áo
Tả hình dáng, công dụng và
cảm nhận về chiếc áo
Tình cảm với chiếc áo Chiếc áo là kỉ vật thiêng liêng.
Mở bài:
Tôi có người bạn đồng hành quý báu từ ngày tôi còn là đứa bé11tuổi. Đó là chiếc áo sơ mi vải Tô Châu, dày mịn, màu cỏ úa.
Giới thiệu trực tiếp chiếc áo => Mở bài trực tiếp
Chiếc áo sờn vai của ba dưới bàn tay vén khéo của mẹ đã trở thành cái áo xinh xinh, trông rất oách của tôi.
Những đường khâu đều đặn như khâu máy, thoáng nhìn qua khó mà biết được đấy chỉ là một cái áo may tay.
Hàng khuy thẳng tắp như hàng quân trong đội duyệt binh. Cái cổ như hai lá non trông thật dễ thương. Mẹ còn may cả cái cầu vai y hệt như chiếc áo quân phục
thực sự. Cái măng sét ôm khít lấy cổ tay tôi. Khi cần, tôi có thể mở khuy và xắn tay áo lên gọn gàng. Mặc áo vào tôi có cảm giác như vòng tay ba mạnh mẽ và yêu thương đang ôm lấy tôi, tôi như được dựa vào lồng ngực ấm áp của ba...Lúc tôi mặc đến trường, các bạn và cô giáo đều gọi tôi là “chú bộ đội”. Có bạn hỏi: “Cậu có cái áo thích thật! Mua ở đâu thế?” “Mẹ tớ may đấy!”-Tôi hãnh diện trả lời.
Ba đã hy sinh trong một lần đi tuần tra biên giới, chưa kịp thấy tôi chững chạc như một anh lính tí hon trong cái áo mẹ chữa lại từ chiếc áo quân phục cũ của ba.
Tả bao quát
Tả bộ phận
Công dụng, cảm nhận
Tình cảm
Kết bài:
Mấy chục năm đã qua, chiếc áo còn nguyên như ngày nào mặc dù cuộc sống của chúng tôi đã có nhiều thay đổi. Chiếc áo đã trở thành kỉ vật thiêng liêng của tôi và cả gia đình tôi.
Kết bài mở rộng
Bài văn tả đồ vật
gồm 3 phần Bài văn tả đồ vật
gồm 3 phần
Mở bài
Mở bài hoặc
hoặc
Thân bài
Kết bài
Kiểu trực tiếp
Kiểu gián tiếp
Tả bao quát toàn bộ đồ vật:
Hình dáng, kích thức, màu sắc, chất liệu
- Tả chi tiết các bộ phận có đặc điểm nổi bật.
- Tả công dụng cùa đồ vật.
Kiểu không mở rộng
Kiểu mở rộng
Cấu tạo chung của bài văn tả đồ vật
b)Tìm các hình ảnh so sánh và nhân
hóa trong bài văn?
So sánh là đối chiếu sự vật này với sự vật khác có nét tương đồng.
Từ ngữ thường dùng để so sánh là: như, giống như, tựa, tựa như, ...
Ví dụ: Những đường khâu đều đặn như khâu máy. Cái cầu vai y hệt như cái áo quân phục thực sự.
Nhân hóa: Là dùng những từ ngữ để gợi hay tả sự vật bằng những từ ngữ vốn chỉ được dùng để gọi hoặc tả người.
b/ Tìm các hình ảnh so sánh và nhân hóa trong bài văn.
Cái áo của ba
Chiếc áo sờn vai của ba dưới bàn tay vén khéo của mẹ đã trở thành cái áo xinh xinh, trông rất oách của tôi. Những đường khâu đều đặn như khâu máy, thoáng nhìn qua khó mà biết được đấy chỉ là một chiếc áo may tay. Hàng khuy thẳng tắp như hàng quân trong đội duyệt binh.Cái cổ áo như hai cái lá non
trông thật dễ thương. Mẹ còn may cái cầu vai y hệt như chiếc áo quân phục thật sự. Cái măng sét ôm khít lấy cổ tay tôi. Khi cần, tôi có thể mở khuy và sắn tay áo lên gọn gàng. Mặc áo vào, tôi có cảm giác như vòng tay ba mạnh mẽ và yêu thương đang ôm lấy tôi, tôi như được dựa vào lồng ngực ấm áp của ba…Lúc tôi mặc đến trường, các bạn và cô giáo đều gọi tôi là “chú bộ đội”Có bạn hỏi: “Cậu có cái áo thích thật! Mua ở đâu thế?” “Mẹ tớ may đấy!”-Tôi hãnh diện trả lời.
Ba đã hi sinh trong một lần đi tuần tra biên giới, chưa kịp thấy tôi chững chạc như một anh lính tí hon trong cái áo mẹ chữa lại từ chiếc áo quân phục của ba.
Mấy chục năm đã qua, chiếc áo còn nguyên như ngày nào mặc dù cuộc sống của chúng tôi đã có nhiều thay đổi. Chiếc áo đã trở thành kỉ vật thiêng
liêng của tôi và gia đình tôi.
PHẠM HẢI LÊ CHÂU
Tôi có một người bạn đồng hành quý báu từ ngày tôi còn là đứa bé 11 tuổi. Đó là chiếc áo sơ mi vải Tô Châu, dày mịn, màu cỏ úa.
Tác giả đã quan sát bằng những giác quan nào?
- Thị giác: màu cỏ úa, cái áo xinh xinh, đường khâu đều đặn, hàng khuy thẳng tắp,...
-Xúc giác: vải áo dày mịn, cảm giác như vòng tay ba mạnh mẽ và yêu thương đang ôm lấy tôi, tôi như được dựa vào lồng ngực ấm áp của ba...
-Ngoài thị giác và xúc giác, có thể sử dụng các giác quan:
khứu giác, vị giác, thính giác và kết hợp trí tưởng tượng
phong phú của mình
Nhận xét
:Tác giả đã quan sát cái áo tỉ mỉ, tinh tế từ hình dáng, đường khâu, hàng khuy, cái cổ, cái măng sét đến cảm giác khi mặc áo, lời nhận xét của bạn bè xung quanh. Nhờ khả năng quan sát tinh tế, cách dùng từ ngữ miêu tả chính xác,
cách sử dụng linh hoạt các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa, cùng tình cảm trân trọng mến yêu cái áo của người ba đã hi sinh, tác giả đã có một bài văn chân thực và cảm động.
Phải sống qua những năm tháng chiến tranh gian khổ, từng
mặc cái áo may lại từ chiếc áo cũ của cha mình thì tác giả mới
có những dòng cảm xúc thật cảm động gửi gắm qua bài văn.
Khi miêu tả đồ vật
cần:
Khi miêu tả đồ vật
cần:
Sử dụng biện pháp:
Sử dụng biện pháp:
phát hiện đặc điểm riêng,
nổi bật của đồ vật.
phát hiện đặc điểm riêng, nổi bật của đồ vật.
phân biệt đồ vật này với
phân biệt đồ vật này với
để bài văn để bài văn
hấp dẫn hấp dẫn sinh động sinh động
để
Quan sát đồ vật theo trình tự hợp lý
Sử dụng nhiều giác quan (thị giác, xúc giác, thính giác, khứu giác, vị giác và cảm giác)
nhân hóa so sánh
đồ vật khác
Những chú ý khi miêu tả đồ vật:
Bài 2 : Viết một đoạn văn khoảng 5 câu tả hình dáng hoặc công dụng của một đồ vật gần gũi với em.
Một số đồ vật gần gũi trong gia đình
Tả hình dáng:
-Tả theo trình tự từ bao quát -> các bộ phận, từ ngoài vào trong...
-Chọn lọc chi tiết tiêu biểu.
-Sử dụng các từ ngữ gợi tả, các hình ảnh so sánh, nhân hóa Tả công dụng:
-Cách sử dụng đồ vật
-Tác dụng của đồ vật trong học tập, sinh hoạt,..
-Sự gắn bó, gần gũi của đồ vật đó
Tiêu chí đánh giá :
1. Nội dung: Tả hình dáng hoặc công dụng của đồ vật.
2. Bố cục: Đủ ba phần: Mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn
3. Hình thức: Viết câu đủ thành phần, trình bày sạch đẹp, sử dụng
từ ngữ gợi tả, gợi cảm, biện pháp nghệ thuật so sánh và nhân hóa.
* Cấu tạo của bài văn miêu tả đồ vật:
Bài văn miêu tả đồ vật gồm ba phần:
1/ Mở bài : Giới thiệu đồ vật định tả.
2/Thân bài : - Tả bao quát đồ vật.
- Tả các chi tiết nổi bật của đồ vật.
* Sử dụng các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hoá để cho đồ vật sống động, gần gũi.
3/ Kết bài : Nêu cảm nghĩ của mình về đồ vật.
ĐỊNH HƯỚNG HỌC TẬP TIẾP THEO CHUẨN BỊ :
Lập dàn ý miêu tả một trong các đồ vật sau đây : - Quyển sách Tiếng Việt 5, tập hai.
- Cái đồng hồ báo thức.
- Một đồ vật trong nhà mà em yêu thích.
- Một đồ vật hoặc món quà có ý nghĩa sâu sắc đối với em.
- Một đồ vật trong viện bảo tàng hoặc trong nhà truyền
thống mà em có dịp quan sát.
