Tiết 50. Thực hành: Cầu chì

- Làm được thực hành về cầu chì.

- Mô tả được nguyên lý làm việc vị trí lắp đặt của cầu chì trong mạch điện.

I. CHUẨN BỊ:

• Máy biến áp 220/6V.

• 4 đoạn dây chì dài 5cm loại dòng điện định mức 1A.

• 3m dây điện.

• 1 bộ đui đèn và bóng đèn 6V-3W.

• 1 công tắc điện, 1cầu chì hộp.

• 1 công tắc điện, 1 cầu chì hộp.

- Vật liệu, thiết bị:

- HS chuẩn bị trước báo cáo thực hành theo mẫu ở mục III

II.NỘI DUNG VÀ TRÌNH TỰ THỰC HÀNH:

1. So sánh dây chì và dây đồng:

So sánh dây chì với 1 đoạn lõi dây điện

bằng đồng, chúng khác nhau như thế nào?

Dây nào cứng hơn?

Đốt đoạn dây chì và lõi dây điện trên ngọn nến trong cùng 1 khoảng thời gian,đoạn nào dể nóng chảy hơn?

II.NỘI DUNG VÀ TRÌNH TỰ THỰC HÀNH:

Dùng dây chì để bảo vệ ngắn mạch.”vì dây chì có nhiệt độ nóng chảy nhỏ(327oC), nhiệt độ nóng chảy nhỏ hơn đồng nên được dùng làm dây chảy cầu chì” .

Dây đồng cứng hơn dây chì, nhưng dây chì lại mềm hơn dây đồng.

Hãy giải thích tại sao người ta

dùng dây chì để bảo vệ mạch điện khỏi bị ngắn

mạch?

2. Thực hành trường hợp mạch điện làm việc bình thường:

Nối mạch điện như hình vẽ

54.1. Đóng công tắc K, quan sát xem bóng đèn có sáng không?

Tắt công tắc K, làm dứt dây chì, sau đó đóng công tắc K lại.Bóng đèn có sáng không?

Bóng đèn sángBóng đèn tắt vì mạch điện bị hở, không có dòng điện chạy trong mạch.

2. Thực hành trường hợp mạch điện làm việc bình thường:

Vây em có nhận xét gì về chức

năng của dây chì trong trường

hợp mạch điện làm việc bình thường?

Trong trường hợp mạch điện làm việc bình thường, dây chì đóng vai trò là 1 đoạn dây dẫn.

3. Thực hành bảo vệ ngắn mạch của cầu chì:

Hãy nhận xét hai sơ đồ mạch điện này có gì khác nhau? Hãy nhận xét sự khác nhau về vị trí và vai trò của công tắc K trong sơ đồ trên?

Hình54.1 Hình54.2a

Hai sơ đồ khác nhau về vị trí công tắc K, khi đóng công tắc K trong sơ đồ hình 54.2 sẽ xảy ra hiện tương ngắn mạch mạch

điện.

Vì dòng điện không đi qua bóng đèn mà đi qua khoá K



Khi đóng công tắc K, dòng điện đi như thế nào trong mạch điện, có đi nqua bóng đèn không?

Nổ cầu chì,dây chì sẽ bị chảy và bị đứt làm ngắn mạch.

Hình54.2b

 Làm thí nghiệm khi đóng công tắc, hiện tương gì xảy ra?

Hãy nêu chức năng của cầu chì trong mạch điện ? Dây chì được dùng làm dây chảy cầu chì để bảo vệ mạch điện khỏi hiên tượng ngắn mạch vì dây chì dể nóng chảy hơn dây đồng.

Ví dụ:+ Chì nóng chảy ở nhiệt độ 327^oC .

+ Đồng nóng chảy ở nhiệt độ từ 900-1083^oC

* Lưu ý ứng dụng lắp, thay dây chì bị đứt ở mang điên gia đình. Cần thực hành theo các bước sau:

• Dây chì có đường kính và độ dài phù hợp.

• Tháo phần dây chì bị đứt và làm sạch các vị trí tiếp xúc của dây chì ở nắp hộp cầu chì.

• Lắp dây chì đủ chặt bằng chốt hoặc vít hãm.

• Kiểm tra mạch (hay tháo hết phủ tải khỏi mạch điện và tắt hết công tắc điện).

• Lắp nắp hộp đã có dây chảy vào cầu chì.

• Cắm lại các dụng cụ điện và bật lại các công tắc để sử dụng.

• Sự chuẩn bị cho bài thực hành của các nhóm

• Đánh giá về kết quả thực hành theo mục tiêu của bài dạy.

• Thái độ, ý thưc hoạt đông nhóm của mỗi thành viên.

• Rút kinh nghiệm cho giờ học sau.

Đọc kĩ và chuẩn bị bài 55SGK và trả lời các câu hỏi trong SGK trang 188.