Baì 4. Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác
Bài tập 1 trang 20 Vở bài tập Lịch sử 8: Đời sống của giai cấp công nhân Anh và công nhân các nước đầu thế kỉ XIX như thế nào?
Lời giải:
- Công nhân phải sống trong các khu nhà ổ chuột tồi tàn.
- Công nhân phải làm việc từ 14 đến 16 tiếng trong môi trường ẩm thấp, nóng nực;
nhưng chỉ nhận được đồng lương rẻ mạt; thường xuyên bị giới chủ phạt…
Bài tập 2 trang 20 Vở bài tập Lịch sử 8: Quan sát hình 24 - Lao động trẻ em trong hầm mỏ Anh (SGK Lịch sử 8), em có nhận xét gì?
Lời giải:
- Trẻ em phải làm những công việc nặng nhọc từ 12 cho đến 16 tiếng mỗi ngày trong các nhà máy, hầm mỏ. Cuộc sống của các em rất khó khăn, khổ cực.
Bài tập 3 trang 20 Vở bài tập Lịch sử 8: Ngay từ những thập niên đầu thế kỉ XX, công nhân đã đấu tranh chống tư sản dưới nhiều hình thức.
Hãy điền dấu X vào ô trống chỉ nội dung mà em cho là đúng.
Lời giải:
Các câu trả lời đúng:
[X] Vào cuối thế kỉ XVIII, phong trào đập phá máy móc, đốt công xưởng nổ ra đầu tiên ở Anh, sau đó lan rộng ra các nước khác vào đầu thế kỉ XIX.
[X] Công nhân đập phá máy móc vì họ nghĩ rằng máy móc là nguồn gốc của sự đau khổ.
[X] Ngoài hình thức đập phá máy móc, đốt công xưởng, công nhân còn đấu tranh bằng nhiều hình thức như bãi công đòi tăng lương, giảm giờ làm.
Bài tập 4 trang 21 Vở bài tập Lịch sử 8: Miêu tả về cuộc sống của công nhân Anh nửa đầu thế kỉ XIX, có tài liệu viết như sau:
“công nhân nam, nữ, cả trẻ em, phải đi làm thuê trong những điều kiện lao động rất khắc nghiệt. Nơi sản xuất nóng bức vào mùa hè và lạnh vào mùa đông. Không khí lao động thường nặng nề, ngạt thở, môi trường bị ô nhiễm, như xưởng kéo sợi bông có nhiều hạt bụi, rất hại phổi. Trẻ em và nữ công nhân gầy còm, xanh xao, mắc các bệnh đau xương sống, chân đi vòng kiềng, vẹo xương, sưng khớp và nhiều bệnh hiểm nghèo kháC. Thân thể phát triển không bình thường và nhiều người chết yểu, chỉ 40 tuổi mà trông già như người 60 tuổi, người lao động không thọ quá 40 tuổi”
Em có nhận xét gì về cuộc sống của công nhân Anh nửa đầu thế kỉ XIX qua đoạn trích này?
Lời giải:
- Cuộc sống của người công nhân Anh rất cơ cực, khốn khổ bởi lòng tham và sự bóc lột nặng nề của giai cấp tư sản.
- Người công nhân phải lao động trong môi trường rất tồi tàn, khắc nghiệt: bị ô nhiễm, nóng nực vào mùa hè, lạnh vào mùa đông....
- Do phải lao động nặng nhọc trong môi trường lao động tồi tàn, người công nhân Anh mắc phải nhiều bệnh hiểm nghèo, sức lao động và tuổi thọ bị giảm sút.
Bài tập 5 trang 21 Vở bài tập Lịch sử 8: Em hãy hoàn thành bài tập về phong trào công nhân trong những năm 1830 - 1840 bằng cách điền tiếp dữ kiện vào chỗ trống:
Lời giải:
Niên đại Tên phong trào (hoặc nơi
nổ ra khởi nghĩa) Mục tiêu đấu tranh Kết quả
1831, 1834 Công nhân dệt tơ thành phố Li-ông (Pháp)
Đòi tăng lương; giảm giờ làm;
thiết lập chế độ Cộng hòa.
Bị đàn áp 1844 Công nhân dệt vùng Sơ-lê-
din (Đức)
Đòi cải thiện điều kiện lao động, chống sự hà khắc của giới chủ.
1836 đến 1847
Phong trào Hiến chương (Anh)
Đòi tăng lương; giảm giờ làm;
quyền phổ thông bầu cử.
Bài tập 6 trang 22 Vở bài tập Lịch sử 8: Hãy sử dụng những từ dưới đay điền vào chõ chấm (...) để hoàn thành đoạn tóm tắt về cuộc đời và sự nghiệp của C.Mác và Ph.Ăng- ghen
"C.Mác sinh năm …… trong một gia đình ……… gốc Do Thái ở thành phố Tơ-ri-ơ nước Đức, Mác đã nổi tiếng là một người ……….. sớm tỏ ra uyên bác, vì vậy mới 23 tuổi Mác đã đỗ ………… Mác vừa làm khoa học, vừa cộng tác với báo chí cách mạng.
Sau khi bị trục xuất khỏi Đức vì …………. năm 1844 Mác sang Pa-ri tìm hiểu và tiếp tục tham gia vào phong trào cách mạng Pháp.
Ph. Ăng-ghen sinh năm…….. trong một gia đình ………. giàu có ở thành phố Bác-men (Đức). Ăng-ghen rất căm ghét những thủ đoạn làm giàu của giai cấp tư sản. Vì vậy, năm………, ông sang Anh và đi sâu tìm hiểu nỗi khổ của người ………. Ông viết nhiều bài, được tập hợp trong cuốn ………
Năm ……….Ăng-ghen từ Anh sang Pháp và gặp Mác. Từ đây, hai ông bắt đầu một
………… lâu dài và đầy cảm động trong quá trình hoạt động cách mạng cho phong trào công nhân thế giới.""
Lời giải:
Vị trí thứ tự các từ cần điền:
1. 1818 2. trí thức
3. thông minh 4. tiến sĩ triết học
5. hoạt động cách mạng 6. 1844
7. 1820 8. chủ xưởng 9. 1842
10. công nhân
11. “Tình cảnh giai cấp công nhân Anh”
12. 1844 13. Tình bạn
Bài tập 7 trang 22 Vở bài tập Lịch sử 8: Khoanh tròn vào chữ cái trước ý trả lời đúng về người soạn thảo ra Tuyên ngôn của Đảng cộng sản:
A. Lê-nin B. Bi-xmaC.
C. C. Mác và Ph. Ăng-ghen.
D. Da-ri-ban-đi.
Lời giải:
Đáp án C
Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản do Mác và Ăng-ghen soạn thảo.
Bài tập 8 trang 22 Vở bài tập Lịch sử 8: tuyên ngôn của Đảng Cộng sản ra đời và năm nào? Hãy chọn chữ cái trước ý mà em cho là đúng
A. tháng 2/1848 B. 1789
C. 1861 D. 1865
Lời giải:
Đáp án A
Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản ra đời vào tháng 2/1848.
Bài tập 9 trang 23 Vở bài tập Lịch sử 8: Dưới đây là những thông tin về phong trào đấu tranh của công nhân từ năm 1848 đến năm 1870. Em hãy khoanh tròn chữ cái trước những câu có nội dung đúng:
Lời giải:
Những nội dung phản ánh đúng về phong trào công nhân từ năm 1848 – 1870:
A: Sau khi “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” ra đời, phong trào công nhân đã có những chuyển biến mạnh mẽ.
B. giai cấp công nhân ở nhiều nước đứng lên đấu tranh quyết liệt chống lại sự áp bức bóc lột của giai cấp tư sản.
C. phong trào đấu tranh của công nhân và nhân dân lao động Pa-ri ngày 23/3/1848 được coi là trận chiến lớn đầu tiên giữa hai giai cấp - vô sản và tư sản.
D. phong trào đấu tranh của công nhân và nhân dân lao động Pa-ri dù bị đàn áp nhưng có ý nghĩa rất to lớn.
E. ở nước Đức, phong trào đấu tranh của công nhân và thợ thủ công cũng diễn ra làm cho giai cấp tư sản lo sợ và đã đầu hàng thế lực phong kiến.
Bài tập 10 trang 23 Vở bài tập Lịch sử 8: Quốc tế thứ nhất được ra đời trong điều kiện lịch sử như thế nào? nó có vai trò gì đối với sự phát triển của phong trào công nhân quốc tế?
Lời giải:
- Điều kiện lịch sử thức đẩy sự ra đời của Quốc tế thứ nhất:
+ Sự phát triển của phong trào công nhân từ năm 1848 – 1870 → đặt ra yêu cầu phải có một tổ chức cách mạng quốc tế để đoàn kết và lãnh đạo phong trào công nhân các nước.
+ Những hoạt động tích cực của Mác và Ăng-ghen → tạo điều kiện tiền đề về chính trị và tư tưởng cho sự ra đời của Quốc tế thứ nhất.
- Vai trò của Quốc tế thứ nhất:
+ Góp phần làm cho phong trào công nhân có bước chuyển biến mới, diễn ra sôi nổi, quyết liệt hơn.
+ Đào tạo được nhiều cán bộ trở thành người tổ chức và lãnh đạo những chỉnh đảng vô sản đầu tiên của phong trào công nhân quốc tế.
+ Truyền bá chủ nghĩa Mác vào phong trào công nhân.
