TuÇn 25 TiÕt 25
QuyÒn khiÕu n¹i, tè c¸o cña
c«ng d©n
? Khi các tình huống sau đây xảy ra,theo em,nên xử lý nh thế nào ?
1: Em nghi ngờ một địa điểm là nơi buôn bán,tiêm trích ma tuý.(Nhóm1, 2)
2: Em biết ng ời lấy cắp xe đạp của bạn An cùng lớp.
(NHóm3, 4)
3: Anh H bị giám đốc cho thôi việc mà không rõ lý
do.(Nhóm5, 6)
Tình huống 1: Tìm mọi cách tiếp cận đối t ợng
để xem điều nghi ngờ của mình có đúng không.
+Nếu không đúng, thì bản thân sẽ xoá bỏ điều nghi ngờ.
+Nếu đúng thì phải báo ngay cho một ng ời tin cậy và cơ quan có trách nhiệm để kịp thời ngăn chặn.
.
Tình huống 2: Nếu ng ời lấy cắp xe đạp của bạn An em đ ợc ng ời ấy tin cậy thì em khuyên trả lại xe đạp và hứa với bạn mình sẽ tuyệt đối giữ bí mật.
+Khi thấy mình không thuyết phục đ ợc ng ời đó thì
phải theo dõi bạn xem ng ời đó để xe ở đâu rồi nhanh
chóng báo cho ng ời có trách nhiệm biết để kịp thời
giữ xe lại và kịp thời ngăn chặn hành vi vi phạm
pháp luật .
Tình huống 3:-Khuyên anh H đến gặp các cấp trực tiếp quản lý mình (tổ tr ởng, quản đốc, công đoàn, giám đốc) để hỏi lý do.
- Nếu lý do cho anh thôi việc là đúng thì anh nên chấp nhận.
- Nếu lý do cho anh thôi việc không đúng thì anh cần:+Gặp các cơ quan trên (tổ tr ởng,quản đốc…) để trình bầy và đề nghị xem xét, giải quyết. Nếu không đ ợc giải quyết thì anh sẽ tiếp tục làm đơn đề nghị cơ quan và công đoàn cấp trên giải quyết . Nếu vẫn không đ ợc giải quyết thì anh cần làm
đơn gửi cơ quan pháp luật đề nghị giải quyết theo nguyện vọng (Cần có chứng cứ chứng minh rằng mình không sai phạm)
?Qua 3 tình huống trên em rút ra đ ợc kết luận gì?
Khi biết đ ợc công dân,tổ chức,cơ quan nhà n ớc vi
phạm pháp luật, làm thiệt hại đến lợi ích của mình,của tạp thể,nhà n ớc thì chúng ta cần phải tố cáo, khiếu nại
để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình và tránh gây thiệt hại cho tập thể, nhà n ớc, xã hội.
?Theo em khi nào công dân có quyền khiếu
nại,mục đíchcủa việc khiếu nại?
-Công dân có quyền khiếu nại khi quyền lợi của công dân không đ ợc bảo vệ,
hoặc bị xâm phạm, các cấp các cơ quan giải
quyết không đúng chính sách .
Theo em ,khi nào công dân có quyền tố cáo, mục đích của việc tố cáo?
-Công dân có quyền tố cáo
+Khi phát hiện thấy những cá nhân, tập thể xâm hại
đến tài sản cá nhân, tập thể,làm ảnh h ởng đến xã hội nói chung gây hậu quả nghiêm trọng cho nhân dân,cho xã hội.
+Khi phát hiện ra những cán bộ tham nhũng, hoặc những hành động đi ng ợc lại văn minh xã hội.
-Mục đích của việc tố cáo:
+Phát giác,ngăn chặn, hạn chế kịp thời mọi hành vi vi phạm pháp luật xâm phạm đến lợi ích nhà n ớc, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức.
?Quyền khiếu nại, tố cáo của công dân là gì?
-Quyền khiếu nại là quyền công dân, đề nghị cơ quan, tổ chức cớ thẩm quyễn xem xét lại quyết định, các việc làm của cán bộ công chức nhà n ớc khi thực hiện công vụ theo quy định của pháp luật, quyết định kỷ luật khi cho rằng, quyết định hoặc hành vi đó trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình.
-Quyền tố cáo là quyền công dân, báo cho cơ quan, tổ chức,cá nhân có thẩm quyền biết về vụviệc vi phạm pháp luật của bất cứ cơ quan,tổ chức, cá nhân nàogay thiệt hại hoặc đe doạ gây thiệt hạiđến lợi ích của nhà n ớc, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức
?Có thể khiếu nại,tố cáo bằng những hình thức nào?
-Có thể khiếu nại,tố cáo bằng hai hình thức:
+ Trực tiếp: Trình bầy vấn đề khiếu nạ, tố cáo bằng miệng với các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
+ Gián tiếp: Gửi đơn khiếu nại, tố cáo đến cơ
quan,tổ chức,cá nhân có thẩm quyền hoặc có thể
gửi đơn, th khiếu nại, tố cáo thông qua các ph ơng
tiện thông tin đại chúng .
?Em hãy tìm điểm khác nhau giữa quyền khiếu nại vàquyền tố cáo của công dân bằng cách điền các giữ liệu cho sẳn d ới đây vào bảng sau?
Khiếu nại Tố cáo
Ng ời thực hiện(Ai?)
Đối t ợng(Về vấn
đề gì?)
Cơ sở(Vì sao?)
Mục đích(Để làm gì?)
Phân biệt quyền khiếu nại và quyền tố cáo
Khiếu nại Tố cáo
Ng ời thực hiện(ai?)
Công dân có quyền và lợi ích bị xâm phạn có năng lực hành vi đầy đủ.
Mọi công dân,bất cứ ai,không phân biệt tuổi tác nghề nghiệp đều có quyền tố cáo…
Đối t ợng(Về vấn
đề gì?
Các quyết định hành chính,hành vi hành chính.
Hành vi vi phạm pháp luật gây thiệt hại hoặc đe doạ gây thiệt hại đến lợi ích nhà n ớc, quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức,cá nhân.
Cơ sở (Vì sao?) Quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân ng ời khiếu nại bị xâm phạm
Tất cả các hành vi vi phạm pháp luật gây thiệt hại hoặc đe doạ gây thiệt hại đến lợi ích nhà n ớc, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức,cá nhân.
Mục đích(Để làm gì?)
Khôi phục quyềnvà lợi ích hợp pháp của ng ời khiếu nại đã bị xâm phạm hoặc bị thiệt haị
Nhằm phát giác,ngăn chặn, hạn chế kịp thời mọi hành vi vi phạm pháp luật xâm phạm đến lợi ích nhà n ớc, quyền, lợi ích
Bài tập tình huống(Bài tập 1)
? Nếu bạn học cùng lớp với Tú bạn sẽ làm gì
để giúp đỡ bạn ấy?
Theo dõi để biết chắc chắn địa điểm mà Tú th ờng đến hút, chích.
-Khuyên bạn không nên chơi với bạn xấu đồng thời khuyên bạn nói cho gia đình biết mình đã
mắc nghiện để kịp thời có biện pháp cai nghiện sớm. Nếu bạn không nghe thì sẽ trực tiếp bào cho bố mẹ bạn Tú biết.
-Báo cho thầy cô giáo và cơ quan công an biết
địa điểm tổ chức tiêm chích ma tuý.
Tình huống 2(Bài tập2 T 52)
? Theo em ông An có quyền khiếu nại Quyết định trên của chủ tịch UBND quận không ? Vì sao ?
-Căn cứ vào những điểm khác nhau của khiếu nại và tố cáo nh đã phân biệt ở trên, ông Ân không có quyền khiếu nại, vì chỉ là hàng xóm và không có quyền, lợi ích liên quan trực tiếp đến quyết
định xử phạt hành chínhcủa Chủ tịch Uỷ ban
nhân dân quận.
Điều 74, Hiến pháp 1992:
Công dân có quyền khiếu nại, tố cáo với cơ quan nhà n ớc có thẩm quyền về những hành vi trái pháp luật của cơ
quan nhà n ớc, tổ chức kinh tế xã hội hoặc bất cứ cá nhân nào .
Việc khiếu nại, tố cáo phải đ ợc cơ quan nhà n ớc xem xét và giải quyết trong thời hạn pháp luật quy định
Mọi hành vi xâm phạm lợi ích của nhà n ớc,quyền và lợi ích hợp pháp của tập thể và của công dân phải đ ợc kịp thời xử lý nghiêm minh. Ng ời bị thiệt hại có quyền đ ợa bồi th ờng về vật chất và đ ợc phục hồi danh dự.
Nghiêm cấm trả thù ng ời khiếu nại, tố cáo hoặc lợi dụng lợi dụng quyền khiếu nại và tố cáo để vu khống vu cáo để làm hại ng ời phác
?Vì sao Hiến pháp quy định côngdân có quyền khiếu nại,quyền tố cáo?
-Đảm bảo quyền và nghĩa vụ của công dân.
-Để tạo cơ sởpháp lý cho côngdânbảo vệ quyền,lợi ích hợp pháp khi bị xâm phạm;
-Để tạo cơ sở pháp lý cho công dân giám sát các hoạt
động của cơ quan và cán bộ công chức nhà n ớc;
-Để ngăn ngừa đấu tran,phòng chống tội phạm…
- QuyÒn khiÕu n¹i vµ tè c¸o cña c«ng d©n lµ mét trong nh÷ng quyÒn c¬ b¶n cña c«ng d©n ® îc ghi nhËn trong HiÕn ph¸p vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt (LuËt khiÕu n¹i, tè c¸o).
- C«ng d©n khi thùc hiÖn quyÒn khiÕu n¹i, tè c¸o cÇn trung thùc, kh¸ch quan, thËn träng.
Luý :Kh«ng ® îc l¹m dông quyÒn khiÕu n¹i, tè c¸o
Trách nhiệm của Nhà n ớc -Xem xét và giải quyết khiếu nại,tố cáo trong thời hạn pháp luật quy
định.
-Kịp thời xử lý nghiêm minh mọi hành vi xâm phạm đến lợi ích Nhà n ớc,quyền và lợi ích hợp pháp của tập thể và công dân.
-Nghiêm cấm việc trả thù ng ời khiếu nại, tố cáo hoặc lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để vu khống, vu cáo làm hại ng ời khác
?Em hãy xác định trách nhiệm của nhà n ớc và côngdân trong việc
?Em hãy xác định trách nhiệm của nhà n ớc và côngdân trong việc thực hiện quyền khiếu nại và tố cáo của công dân?
thực hiện quyền khiếu nại và tố cáo của công dân?
Trách nhiệm của công dân
-Tích cực học tập nâng cao trình độ nhận thức để có thể sử dụng đúng đắn quyền khiếu nại, tố cáo của mình.
-Khi thực hiện phải khách quan, trung thực và thận trọng.
-Không đ ợc lơị dụng quyền khiếu nại, tố cáo để vu khống,vu
Trách nhiệm của công dân học sinh
: -Có trách nhiệm đầy đủ nh công dân.
-Khi phát hiện ra những sự việc cần tố cáo, khiếu nại cần phải xử lý thông minh và đúng pháp luật.
-Mỗi học sinh phải là một tuyên truyền viên tích cực để tuyên truyền cho mọi ng ời cùng hiểu và thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ khiếu nại, tố cáo của mình.
Bài tập 3T 52:
Hãy nhận xét và phát biểu suy nghĩ của mình về các ý kiến sau.
A: Thực hiện tố quyền khiếu nại, tố cáo của mình là tham gia quản lý nà n ớc,quản lý xã hội.
B: Thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo không phải là
tham gia quản lý nhà n ớc mà chỉ để bảo vệ lợi ích
của bản thân công đan.
-ý kiến A đúng nh ng ch a đủ. Vì khi thực hiện tốt quyền khiếu nại, tố cáo công dân không những đ ợc tham gia quản lý nhà n ớc,xã hội một cách gián tiếp, mà còn để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân mình.
_ý kiến B là ch a chính xác nh đã giải thích ở trên.
Nh vậy thực hiện tốt quyền khiếu nại và tố cáo là tham gia quản lý nhà n ớc, quản lý xã hội và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
Trß ch¬i: §Õn trung t©m t vÊn ph¸p luËt.
Xin luËt s h·y cho biÕt sù gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a quyÒn khiÕu n¹i vµ quyÒn tè c¸o
TRò chơi : đến trung tâm t vấn pháp luật.
Sự giống nhau và khác nhau giữa quyền khiếu nại và quyền tố cáo:
*Giống nhau:
-Đều là những quyền chính rtị cơ bản của công dân quy định trong Hiến pháp năm 1992.
-Là công cụ để công dân bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà n ớc,của tập thể và của cá nhân.
-Là ph ơng tiện để công dân tham gia quản lý nhà n ớc,quản lý xã hội.
*Những điểm khác nhau bạn hãy xem lại mục 1:Tìm hiểu nội dung quyền khiếu nại và tố cáo của
Trò chơi: Đến trung tâm t vấn pháp luật.
Xin chào luật s : Tôi có một tình huống xin tham khảo ý kiến luật s .
Nhà ông Thành và ông Phú vẫn đi chung một chiếc cổng của nhà ông Thành ,nh ng gần đây hai nhà có xích mích nên ông Thành không cho nhà ông Phú đi chung cổng nữa. Ông Phú cho rằng cái cổng đó là của chung hai nhà nên đã đề nghị các cấp có thẩm quyền ở xã đến giải quyết.
Sau đó Chủ tịch UBND xã đã có quyết định buộc ông Thành phải để cho nhà ông Phú đi chung cổng, vì cho rằng đấy là đất chung của tập thể.Ông Thành không đồng ý với quyết định trên muốn khiếu nại nh ng không biết khiếu nại lên cấp nào và thủ tục khiếu nại nh thế nào.
TRò chơi : đến trung tâm t vấn pháp luật.
-Ông Thành cần đến trình bầy bằng miệng hoặc làm đơn đề nghị Chủ tịch UBND xã xem xét lại quyết định,nếu không đ ợc giải thích thoả đáng thì
tiếp tục làm đơn khiếu nại lên cấp trên yêu cầu giải quyết theo nguyện vọng.Đồng thời ông Thành phải cung cấp đầy đủ chứng cứ,chứng minh Quyết định của Chủ tịch UBND xã là không đúng.
- Tôi còn băn khoăn tr ờng hợp sau:Anh H và chị T là vợ chồng nh ng anh H th ờng xuyên đánh
đập chị T.Đã nhiều lần chị T phải đi bệnh viện.
? Trong tr ờng hợp này chị T có quyền tố cáo anh H không ?Vì
sao?
-Trong tr ờng hợp này chị T có quyền tố cáo anh H (để bảo vệ quyền tự do nhân thân của mình và quyền bình đẳng của vợ chồng trong gia đình.)Vì
anh H đã vi phạm quyền bất khả xâm phạm về nhân thân
