Bài 3: SÔNG NGÒI VÀ CẢNH QUAN CHÂU Á Câu hỏi trang 10 SGK Địa lí 8: Dựa vào hình 1.2, em hãy cho biết:
- Các sông lớn của Bắc Á và Đông Á bắt nguồn từ khu vực nào, đổ vào biển và đại dương nào?
- Sông Mê Công (Cửu Long) chảy qua nước ta bắt nguồn từ sơn nguyên nào?
Trả lời:
- Vùng Bắc Á có:
+ Sông Ô-bi bắt nguồn từ dãy An-tai và U-ran, đổ ra Bắc Băng Dương.
+ Sông I-ê-nit-xây bắt nguồn từ Dãy Xai-an, đổ ra Bắc Băng Dương.
+ Sông Lê –na bắt nguồn từ vùng núi phía Bắc dãy Labla-rô-rô-vôi, đổ ra Bắc Băng Dương.
- Vùng Đông Á có:
+ Sông A-mua: bắt nguồn từ sơn nguyên phía nam dãy Labla-rô-rô-vôi, đổ ra Thái Bình Dương.
+ Sông Hoàng Hà: bắt nguồn từ dãy Nam Sơn, đổ ra Thái Bình Dương.
+ Sông Trường Giang: bắt nguồn từ dãy Côn Luận đổ ra Thái Bình Dương.
- Sông Mê Công (Cửu Long) chảy qua nước ta bắt nguồn từ sơn nguyên Tây Tạng.
Câu hỏi trang 10 SGK Địa lí 8: Dựa vào hình 1.2 và 2.1 em hãy cho biết sông Ô–bi chảy hướng nào và qua các đới khí hậu nào. Tại sao về mùa xuân vùng trung và hạ lưu sông Ô–bi lại có lũ băng lớn?
Trả lời:
- Sông Ô – bi chảy theo hướng từ nam lên bắc, qua các đới khí hậu: cực và cận cực, ôn đới.
- Về mùa xuân vùng trung và hạ lưu sông Ô–bi có lũ băng lớn là do sông chảy ở khu vực có khí hậu ôn đới và khí hậu cực và cận cực, mùa đông nước sông đóng băng . Là con sông chảy từ Nam lên Bắc, nên vào mùa xuân băng tan ở thượng lưu nước trước, nước lũ dồn xuống trung và hạ lưu, vì băng ở hạ lưu chưa tan nên đã chắn dòng nước lại, tràn lênh láng ra hai bên bờ gây lụt lớn.
Câu hỏi trang 11 SGK Địa lí 8: Dựa vào hình 2.1 và 3.1, em hãy cho biết:
- Tên các đới cảnh quan của châu Á theo thứ tự từ bắc xuống nam dọc theo kinh tuyến 80o0Đ.
- Tên các cảnh quan phân bố ở khu vực khí hậu gió mùa và các cảnh quan ở khu vực khí hậu lục địa khô hạn.
Trả lời:
- Các đới cảnh quan của châu Á theo thứ tự từ bắc xuống nam dọc theo kinh tuyến 80oĐ:
+ Đài nguyên + Rừng lá kim.
+ Thảo nguyên
+ Hoang mạc và bán hoang mạc.
+ Cảnh quan núi cao.
+ Xavan và cây bụi.
+ Rừng nhiệt đới ẩm.
- Các cảnh quan phân bố ở khu vực khí hậu gió mùa và các cảnh quan ở khu vực khí hậu lục địa khô hạn:
+ Khu vực khí hậu gió mùa có: rừng hỗn hợp và rừng lá rộng, rừng cận nhiệt đới ẩm, rừng nhiệt đới ẩm, xavan và cây bụi.
+ Khu vực khí hậu lục địa khô hạn có: thảo nguyên, hoang mạc và bán hoang mạc, cảnh quan núi cao.
Câu 1 trang 13 SGK Địa lí 8: Dựa vào hình 1.2 và các kiến thức đã học em hãy kể tên các dòng sông lớn ở Bắc Á, nêu hướng chảy và đặc điểm thủy chế của chúng.
Trả lời:
- Vùng Bắc Á có các sông lớn: Sông Ô-bi, I-ê-nít-xây, Lê-na.
- Hướng chảy: Nam lên Bắc - Đặc điểm thủy chế:
+ Mùa đông sông bị đóng băng kéo dài.
+ Mùa xuân, băng tuyết tan, mực nước sông lên nhanh và thường gây ra lũ băng lớn.
Câu 2 trang 13 SGK Địa lí 8: Dựa vào hình 3.1, em hãy cho biết sự thay đổi các cảnh quan tự nhiên từ tây sang đông theo vĩ tuyến 40oB và giải thích tại sao có sự thay đổi như vậy?
Trả lời:
- Sự thay đổi các cảnh quan tự nhiên từ tây sang đông theo vĩ tuyến 400 B (từ tây sang đông):
+ Rừng và cây bụi lá cứng địa trung hải.
+ Thảo nguyên.
+ Hoang mạc và bán hoang mạc.
+ Cảnh quan núi cao.
+ Hoang mạc và bán hoang mạc.
+ Thảo nguyên.
+ Rừng hỗn hợp và rừng lá rộng.
- Có sự thay đổi cảnh quan như trên do vị trí địa lí gần hay xa biển làm cho khí hậu thay đổi từ theo chiều từ tây sang đông:
+ Vùng phía Tây có khí hậu cận nhiệt Địa Trung Hải: mùa hè khô nóng, mùa đông có mưa, hình thành cảnh quan thiên nhiên thảo nguyên, rừng và cây bụi lá cứng địa trung hải.
+ Vào sâu trong nội địa: ảnh hưởng của biển giảm, khí hậu mang tính lục địa khô hạn, hình hành cảnh quan hoang mạc và bán hoang mạc.
+ Ở khu vực dãy núi Thiên Sơn: địa hình cao > 5000 m đã hình thành cảnh quan núi cao.
+ Vùng ven biển phía Đông: chịu ảnh hưởng sâu sắc của biển và đón gió mùa nên khí hậu nóng ẩm, hình thành cảnh quan rừng hỗn hợp và rừng lá rộng.
Câu 3 trang 13 SGK Địa lí8: Em hãy sưu tầm và ghi tóm tắt những thông báo về một số thiên tai thường xảy ra ở nước ta và các nước khác thuộc châu Á.
( Các thiên tai gồm: bão, lụt, động đất, hoạt động núi lửa,…
Nội dung tóm tắt: loại thiên tai, ngày tháng năm xảy ra, nơi xảy ra, những thiệt hại đã biết; nguồn tài liệu: sách báo, truyền thanh, truyền hình,…
Trả lời:
Những thông báo về thiên tai thường xuyên ở nước ta hoặc châu Á:
- Năm 2009 , bão Parma ở Philippines làm sạt lở đất khiến 160 người chết, nhiều tài sản khác bị vùi lấp (Vn.Express)
- Năm 2009 , trận động đất mạnh làm rung chuyển miền Tây Indonesia làm ít nhất 200 người thiệt mạng (Vn.Express)
- Năm 2004 , sóng thần Ấn Độ Dương cướp đi tính mạng 230 nghìn người. Ấn Độ, Thái Lan, Somali, Malaysia và Indonesia là những quốc gia bị tàn phá nặng nề nhất trong thảm họa thiên nhiên này. (Baomowi.com)
Trận sóng thần Ấn Độ Dương năm 2004
- Trận lũ lịch sử ở miền Trung nước ta năm 1999 kéo dài suốt 1 tuần lễ khiến 595 người thiệt mạng và thiệt hại nặng nề về tài sản (Vietbao.vn)
- Thảm họa núi lửa Krakatoa ngày 26/10/2010 ở In-đô-nê-si-a xảy ra kiến hàng chũ người thiệt mạng, 15000 người dân phải đi sơ tán (news.zing.vn).