Bài 41: Biểu diễn lực A/ Câu hỏi đầu bài
Trả lời câu hỏi trang 147 sgk Khoa học tự nhiên 6: Khi đặt hộp bút lên tay, ta dễ dàng cảm thấy có lực tác dụng. Tuy nhiên, ta không thể nhìn thấy lưc. Vậy theo em, làm thế nào để biểu diễn (vẽ) lực?
Trả lời:
Để biểu diễn lực, dùng một mũi tên để biểu diễn các đặc trưng (điểm đặt, phương, chiều và độ lớn) của lực:
- Gốc của mũi tên có điểm đặt tại vật chịu lực tác dụng.
- Phương và chiều của mũi tên là phương và chiều của lực.
- Độ dài của mũi tên biểu diễn độ lớn của lực theo một tỉ xích.
B/ Câu hỏi giữa bài I/ Các đặc trưng của lực
Câu 1 trang 147 sgk Khoa học tự nhiên 6: Theo em lực nào trong hình 41.1 là mạnh nhất, yếu nhất? Hãy sắp xếp các lực này theo thứ tự độ lớn tăng dần.
Trả lời:
- Lực của người đẩy xe ô tô chết máy là mạnh nhất - Lực của em bé ấn nút chuông điện là yếu nhất.
- Sắp xếp các lực theo thứ tự độ lớn tăng dần:
+ Lực của em bé ấn nút chuông điện.
+ Lực của người mẹ kéo cửa phòng.
+ Lực của người bảo vệ đẩy cánh cửa sắt của công viên.
+ Lực của người đẩy xe ô tô chết máy.
Câu 2 trang 147 sgk Khoa học tự nhiên 6: Hãy so sánh độ lớn lực kéo của hai đội kéo co trong hình 41.2a và 41.2b.
Trả lời:
- Trong hình 41.2a: độ lớn lực kéo của 2 đội là bằng nhau vì băng đỏ buộc giữa sợi dây đứng yên.
- Trong hình 41.2b: độ lớn lực kéo của đội bên phải lớn hơn độ lớn lực kéo của đội bên trái vì băng đỏ buộc giữa bị kéo lêch về bên phải.
Câu 3 trang 147 sgk Khoa học tự nhiên 6: Hãy tìm hai lực trong đời sống có độ lớn khác nhau.
Trả lời:
- Lực của con trâu kéo cái cày khác với lực của tay người khi kéo dây cung.
- Độ lớn lực của con trâu kéo cái cày lớn hơn độ lớn lực của tay người khi kéo dây cung.
Trả lời câu hỏi trang 148 sgk Khoa học tự nhiên 6: Hãy dự đoán độ lớn lực dùng để kéo hộp bút của em lên khỏi mặt bàn và dùng lực kể kiểm tra.
Trả lời:
Học sinh dự đoán và dùng lực kế để kiểm tra.
Ví dụ: - Dự đoán độ lớn lực dùng để kéo hộp bút lên khỏi mặt bàn là 2,5 N.
- Dùng lực kế để đo độ lớn lực dùng để kéo hộp bút lên khỏi mặt bàn là 2,3 N.
Trả lời câu hỏi trang 149 sgk Khoa học tự nhiên 6: Hãy mô tả bằng lời phương và chiều của các lực trong hình 41.5
Trả lời:
- Hình 41.5a: Lực của dây câu tác dụng lên con cá có phương thẳng đứng, chiều từ dưới lên trên.
- Hình 41.5b: Lực của tay người bắn cung có phương nằm ngang, chiều từ phải qua trái.
- Hình 41.5c: Lực của vận động viên tác dụng lên ván nhảy có phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống dưới.
II/ Biểu diễn lực
Câu 1 trang 150 sgk Khoa học tự nhiên 6: Hãy nêu các đặc trưng của các lực vẽ trong mặt phẳng đứng dưới đây theo tỉ xích 1cm ứng với 1N
Trả lời:
- Trong hình a:
+ Gốc: có điểm đặt tại vật chịu lực tác dụng.
+ Phương nằm ngang, chiều từ trái sang phải.
+ Độ lớn: 2 N.
- Trong hình b:
+ Gốc: có điểm đặt tại vật chịu lực tác dụng.
+ Phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống dưới.
+ Độ lớn: 2 N.
- Trong hình c:
+ Gốc: có điểm đặt tại vật chịu lực tác dụng.
+ Phương hợp với phương nằm ngang 1 góc 450, chiều xiên lên từ trái sang phải.
+ Độ lớn: 1,5 N.
Câu 2 trang 150 sgk Khoa học tự nhiên 6: Hãy vẽ các mũi tên biểu diễn các lực ở hình dưới, biết:
a) Lực của nam châm tác dụng lên kẹp giấy (0,5N) b) Lực của lực sĩ tác dụng lên quả tả (50N)
c) Lực của dây cao su tác dụng lên viện đạn đất (mỗi dây 6N)
( Với mỗi trường hợp phải nêu rõ tỉ xích đã chọn cho độ lớn của lực)
Trả lời:
a) Gốc: tại kẹp giấy
Phương hợp với phương nằm ngang 1 góc nào đó, chiều xiên xuống từ phải sang trái Tỉ lệ xích: 1 cm ứng với 0,25 N thì mũi tên có độ dài: 2 cm
b) Gốc: tại viên đạn
Phương thẳng đứng, chiều từ dưới lên trên
Tỉ lệ xích: 1 cm ứng với 10 N thì mũi tên có độ dài: 5 cm
c) Gốc: tại quả tạ
Phương hợp với phương nằm ngang 1 góc x, chiều xiên xuống từ phải sang trái Tỉ lệ xích: 1 cm ứng với 3 N thì mũi tên có độ dài: 2 cm
Trả lời câu hỏi trang 150 sgk Khoa học tự nhiên 6: Biểu diễn lực bằng mũi tên.
Trả lời:
Để biểu diễn lực, dùng một mũi tên để biểu diễn các đặc trưng (điểm đặt, phương, chiều và độ lớn) của lực:
- Gốc của mũi tên có điểm đặt tại vật chịu lực tác dụng.
- Phương và chiều của mũi tên là phương và chiều của lực.
- Độ dài của mũi tên biểu diễn độ lớn của lực theo một tỉ xích.
