Định hướng năng lực được hình thành

(1)

PHẦN MỘT: KHÁI QUÁT LỊCH SỬ THẾ GIỚI TRUNG ĐẠI

TIẾT 1-BÀI 1: SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI PHONG KIẾN Ở CHÂU ÂU

I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức

- HS biết: được sự ra đời của xã hội phong kiến ở châu Âu - HS hiểu:

+ Khái niệm” lãnh địa phong kiến”,đặc trưng của nền kinh tế lãnh địa phong kiến + Hiểu biết một số nét cơ bản về thành thị trung đại:Sự ra đời,các quan hệ kinh tế,sự hình thành tầng lớp thị dân

- HS vận dụng:Đánh gía sự hình thành và phát triển của xã hội phong kiến ở Châu Âu 2.Kĩ năngg

- Biết xác định vị trí các quốc gia phong kiến Châu Âu trên bản đồ

- Biết vận dụng phương pháp so sánh đối chiếu để thấy rõ sự cuyển biến từ xã hội chiếm hữu nô lệ sang xã hội phong kiến

3.Tư tưởng,thái độ

- Thông qua những sự kiện cụ thể bồi dưỡng nhận thức cho học sinh về sự phát triển hợp quy luật của xã hội loài người từ xã hội chiếm hữu nô lệ sang xã hội phong kiến 4. Định hướng năng lực được hình thành:

- Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tính toán.

- Năng lực chuyên biệt: Tư duy nghiên cứu khoa học lịch sử, tái hiện sự kiện, sử dụng hình vẽ, tranh ảnh, mô hình, video clip…

II. PHƯƠNG PHÁP , KĨ THUẬT DẠY HỌC

- Dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan,..

III. CHUẨN BỊ 1.Giáo viên

- Phương pháp:Trực quan,tổ chức các hoạt động nhóm,cá nhân,tập thể cho HS - Chương trình giáo dục,Hướng dẫn chuẩn kiến thức kĩ năng

- Sách giáo khoa, sách giáo viên, vở bài tập - Bản đồ Châu Âu thời phong kiến

- Tranh ảnh mô tả hoạt động trong lãnh địa phong kiến và thành thị trung đại 2. Học sinh

- Chuẩn bị theo sự hướng dẫn của GV

IV.TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1.Ổn định tổ chức : 1’

Kiểm tra sĩ số:

Tác phong học sinh:

2.Kiểm tra bài cũ: 5’

Hỏi: Em hãy trình bày những thành tựu văn hoá nỗi bậc của Ấn độ thời Trung đại ?.

* Trả lời:

(2)

-Chữ viết: chữ phạn

-Văn học: sử thi đồ sộ,kịch ,thơ ca…

-Kinh; Vêda

-Kiến trúc: Hinđu, phật giáo.

3.Bài mới :

Hoạt động của GV Hoạt động của

HS Nội dung kiến thức cần đạt HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (2’)

Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử

Trong chương trình lịch sử 6 chúng ta đã được tìm hiểu khái quát lịch sử thế giới cổ đại với những thành tựu văn hoá phương đông và phương tây phát triển khá rực rỡ.trong chương trình lịch sử 7 chúng ta tiếp tục tìm hiểu thời kì tiếp theo đó là thời trung đại.Trong bài học hôm nay cô trò chúng ta cùng tìm hiểu: “Sự hình thành và phát triển của xã hội phong kiến Châu Âu”

HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức (20’) Mục tiêu: - HS hiểu:

+ Khái niệm” lãnh địa phong kiến”,đặc trưng của nền kinh tế lãnh địa phong kiến + Hiểu biết một số nét cơ bản về thành thị trung đại:Sự ra đời,các quan hệ kinh tế,sự hình thành tầng lớp thị dân

Hoạt động của thầy Hoạt động học của trò Ghi bảng Hoạt động 1(10’) : Tìm hiểu Sự

hình thành xã hội phong kiến ở Châu Âu

- Phương pháp: sử dụng đồ dùng trực quan,đàm thoại,nêu vấn đề.

- Cách tiến hành:HS làm việc cá nhân

GV: Sử dụng bản đồ Châu Âu:

Chỉ một số quốc gia cổ đại phương Tây và sự xâm nhập của người Giéc - man

H: Khi tràn vào lãnh thổ đế quốc -KN tóm tắt sự

1.Sự hình thành xã hội phong kiến ở Châu Âu

a) Hoàn cảnh lịch sử:

- Cuối thế kỉ V các bộ tộc người Giéc - man chiếm và tiêu diệt các quốc gia cổ đại

(3)

Rô-Ma người Giéc - man đã làm gì?

H: Những việc làm đó có tác động như thế nào đến sự hình thành xã hội phong kiến Châu Âu?

H: Lãnh chúa phong kiến và nông nô được hình thành từ những tầng lớp nào của xã hội cổ đại ?

H: Quan hệ giữa lãnh chúa và nông nô như thế nào?

GV: Nhấn mạnh quan hệ sản xuất mới - quan hệ sản xuất phong kiến đã hình thành ở Châu Âu.

Hoạt động 2 (10’) Tìm hiểu Lãnh địa phong kiến.

- Cách tiến hành:HS làm việc cá nhân,nhóm

*Tích hợp môi trường

H: Em hiểu thế nào là lãnh địa phong kiến?

GV: Giải thích khái niệm: “lãnh chúa”, “Nông nô” :

GV: Sử dụng hình 1 (SGK) “Lâu đài và thành quách của lãnh chúa”

Miêu tả lãnh địa phong kiến

H: Quan sát hình 1 (SGK), qua kiến thức vừa tìm hiểu em có nhận xét gì về các lãnh địa phong kiến?

---> Trong lãnh địa có đầy đủ nhà cửa, trang trại, nhà thờ ... giống như một đất nước thu nhỏ.

H: Cuộc sống của lãnh chúa và nông nô trong các lãnh địa như thế nào?

kiện,phân tích,nhận xét,tổng hợp

-HS quan sát xác định được một số quốc gia cổ đại phương Tây và sự xâm nhập của người Giéc - man

-1 HS trình bày theo SGK những việc làm của người Giéc-man - HS trình bày tác động đến sự hình thành xã hội phong kiến Châu Âu -2 HS trình bày ý kiến cá nhân

-1 HS trình bày mối quan hệ giữa lãnh chúa và nông nô

-KN tóm tắt sự kiện,phân tích,nhận xét,tổng hợp

-1 HS trình bày theo SGK khái niệm lãnh địa PK

b) Biến đổi trong xã hội

- Các tầng lớp mới xuất hiện:

+ Tướng lĩnh, quí tộc được chia ruộng đất, phong tước.

 Lãnh chúa phong kiến

+ Nô lệ và nông dân

 Nông nô.

- Nông nô phụ thuộc vào lãnh chúa

 XHPK hình thành

2.Lãnh địa phong kiến.

- Là vùng đất rộng lớn do lãnh chúa làm chủ, trong đó có lâu đài và thành quách.

- Đời sống trong lãnh địa

+ Lãnh chúa: Xa hoa, đầy đủ

+ Nông nô: Đói nghèo,

(4)

GV: Gọi học sinh đọc phần chữ in nghiêng /SGK

H: Qua đoạn trích trên em hãy cho biết đặc diểm của nền kinh tế lãnh địa là gì?

GV: Như vậy đặc trưng của xã hội phong kiến Châu Âu là hình thành nền kinh tế lãnh địa.Đây là đơn vị không chỉ độc lập về kinh tế mà còn độc lập về chính trị có quyền lập pháp và hành pháp riêng.Mỗi lãnh địa được coi như một vương quốc riêng nên ở giai đoạn phát triển của chế độ phong kiến Châu Âu ,quyền lực bị phân tán mà không tập trung vào tay vua.Vua thực chát cũng chỉ là một lãnh chúa lớn mà thôi

GV: Yêu cầu HS thảo luận nhóm bàn(5’)

Phân biệt sự khác nhau giữa xã hội cổ đại với xã hội phong kiến?

GV: Xã hội cổ đại gồm chủ nô và nô lệ.Nô lệ chỉ là “ Công cụ biết nói”.XHPK gồm lãnh chúa và nông nô.Nông nô phải nộp tô thuế cho lãnh chúa

Hoạt động 3(10’) tìm hiểu Sự xuất hiện của thành thị trung đại.

- Cách tiến hành:HS làm việc cá nhân

H:Đặc điểm của “thành thị” là gì ?

H: Thành thị trung đại xuất hiện như thế nào ?

- Quan sát và nhận xét

-1 HS trình bày Cuộc sống của lãnh chúa và nông nôống của lãnh chúa và nông nô

- HS trình bày đặc diểm của nền kinh tế lãnh địa

-HS làm việc hợp tác theo nhóm

-1 vài HS trình bày hiểu biết cá nhân

-1 HS trình bày theo SGK

-1 vài HS trình bày hiểu biết cá nhân

khổ cực  Chống lãnh chúa.

- Đặc điểm nền kinh tế lãnh địa: Tự túc, tự cấp. Không trao đổi với bên ngoài.

3.Sự xuất hiện của thành thị trung đại.

a) Nguyên nhân:

- Cuối thế kỉ XI, sản xuất phát triển, hàng hóa thừa được đi bán

 Thành thị trung đại xuất hiện .

b) Tổ chức:

- Bộ mặt thành thị:

Phố xã, nhà cửa ...

- Tầng lớp: Thị dân (TTC + Thương nhân).

c) Vai trò:

- Thúc đẩy xã hội phong kiến phát triển .

(5)

H: Cư dân thành thị bao gồm những ai? Họ làm nghề gì ?

--->+ Thợ thủ công và thương nhân

+ Sản xuất và buôn bán, trao đổi hàng hóa

H: Thành thị ra đời có ý nghĩa như thế nào?

*Tích hợp môi trường

GV: Yêu cầu học sinh quan sát hình 2(SGK).

H: Hãy miêu tả cuộc sống thành thị qua bức tranh?

-Đông người, sầm uất, hoạt động chủ yếu là buôn bán, trao đổi hàng hóa.

-1 vài HS trình bày vai trò của thành thị

-1 vài HS trình bày ý kiến cá nhân

Rèn kĩ năng quan sát,hiểu sự kiện lịch sử,nhận xét sự kiện lịch sử.

*Năng lực cần hình thành:Thực hành bộ môn lịch sử

HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10') Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học

- Xã hội phong kiến Châu Âu được hình thành như thế nào?

- Vẽ sơ đồ biểu diễn quá trình hình thành xã hội phong kiến ở Châu Âu?

Đế quốc Rô- ma suy yếu

Người Giéc man chiếm Rôma

Lập ra các vương quốc mới

Chia ruộng đất và phong tước

Tiếp thu Ki-tô giáo

Xã hội phân

hóa

Lã nh ch úa Nô ng nô

XHP K Châu Âu hình th nà h

(6)

- Nền kinh tế lãnh địa và kinh tế thành thị có gì khác nhau?

HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’) Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập

- Hãy cho biết các vương quốc do người Giéc- man lập nên ở Châu Âu tương ứng với các quốc gia nào hiện nay?( Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Ý)?

- Hãy đóng vai người nông nô và lãnh chúa trong lãnh địa, mô tả lại công việc và cuộc sống của mình?

HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’)

Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học

- Tìm hiểu thêm những tư liệu liên quan lịch sử thế giới thời trung đại.

- Tìm hiểu cuốn sách” Bách khoa tri thức học sinh”- Lê Huy Hòa - chủ biên- NXB Lao Động(2007).

- Học bài cũ theo câu hỏi sgk.

- Đọc trước bài mới và trả lời các câu hỏi trong sgk

TIẾT 2-BÀI 2: SỰ SUY VONG CỦA CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN VÀ SỰ HÌNH THÀNH CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN Ở CHÂU ÂU.

I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức

- HS biết: được nguyên nhân ,trình bày được những cuộc phát kiến địa lý lớn và ý nghĩa của chúng

- HS hiểu: được sự hình thành của chủ nghĩa tư bản ở Châu Âu

- HS vận dụng: Đánh giá được sự suy vong của chế độ phong kiến và sự hình thành của chủ nghĩa tư bản ở Châu Âu

2.Kĩ năngg

(7)

Rèn kĩ năng: dùng bản đồ thế giới để đánh dấu (hoặc xác định) đường đi của ba nhà nhà phát kiến địa lý lớn và Biết sử dụng, khai thác tranh ảnh lịch sử

- Qua các sự kiện lịch sử giúp học sinh thấy được tính tất yếu, tính qui luật của quá trình phát triển từ XHPK lên XH TBC

4. Định hướng năng lực được hình thành:

II. PHƯƠNG PHÁP , KĨ THUẬT DẠY HỌC

III. CHUẨN BỊ 1.Giáo viên

- Phương pháp:Trực quan,tổ chức các hoạt động nhóm,cá nhân,tập thể cho HS - Chương trình giáo dục,Hướng dẫn chuẩn kiến thức kĩ năng

- Sách giáo khoa, sách giáo viên, vở bài tập - Bản đồ thế giới hoặc quả địa cầu.

- Tranh ảnh: Cô-lôm-bô, tàu Ca-ra-ven

- Những tư liệu, câu chuyện về các cuộc phát kiến địa lý.

2. Học sinh

IV.TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1. Ổn định tổ chức

2. Kiểm tra bài cũ

+ Xã hội phong kiến ở Châu Âu được hình thành như thế nào?

+ Nêu đặc điểm chính của nền kinh tế lãnh địa có điểm gì khác nhau với nền kinh tế thành thị.?

3.Bài m iớ

HS Nội dung kiến thức cần đạt HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (2’)

- Giáo viên giới thiệu bài: Sang thế kỉ XV nền kinh tế hàng hoá phát triển mạnh, họ cần tiêu thụ hàng hoá và mua nguyên liệu nhưng những con đường lục địa đã bị độc chiếm vì vậy người phương Tây đã tiến hành các cuộc phát kiến địa lí bằng đường biển, thị

(8)

trường mở rộng, kinh tế hàng hoá phát triển đã phá vỡ chế độ phong kiến hình thành xã hội tư bản Châu Âu...

HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức (20’)

Mục tiêu: - HS biết: được nguyên nhân ,trình bày được những cuộc phát kiến địa lý lớn và ý nghĩa của chúng

- HS hiểu: được sự hình thành của chủ nghĩa tư bản ở Châu Âu

- HS vận dụng: Đánh giá được sự suy vong của chế độ phong kiến và sự hình thành của chủ nghĩa tư bản ở Châu Âu

Hoạt động của Thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1(20’): tìm hiểu Những

cuộc phát kiến lớn về địa lý.

*Tích hợp giáo dục môi trường H: Nguyên nhân nào dẫn đến các cuộc phát kiến lớn về địa lý?

GV: Sử dụng bản đồ thế giới và tranh về tàu Ca-Ra-Ven (H3 - SGK).

Thuật lại tóm tắt 1 số cuộc phát kiến địa lí lớn.

H: Ai là người dẫn đầu đoàn thám hiểm tìm ra Châu mĩ năm 1492 ? GV: Sử dụng ảnh C. Cô- lôm- bô (1451 - 1506) giới thiệu vài nét về ông.

H: Ai là người dẫn đầu đoàn thám hiểu đi vòng quanh trái đất từ 1519

1522?

GV: Kể vài nét về chuyến đi vòng quanh trái đất của ông.

H: Những cuộc phát kiến lớn về địa lý TK XV – XVI đã đem lại kết quả như thế nào?

-1 HS trình bày nguyên nhân dẫn đến các cuộc phát kiến lớn về địa lý -HS quan sát trên bản đồ

-1 HS trình bày ý kiến cá nhân

-1 HS trình bày theo SGK kết quả

1.Những cuộc phát kiến lớn về địa lý.

a) Nguyên nhân:

- Do yêu cầu phát triển của sản xuất  nhu cầu về thị trường và nguyên liệu

b)Những cuộc phát kiến địa lý

- Va- xcô đơ Ga- Ma - C. Cô- lôm- bô - Ph. Ma- gien- lan.

c) Kết quả( hệ quả):

- Thúc đẩy thương nghiệp Châu Âu phát triển.

- Mang lại cho giai cấp

(9)

Hoạt động 2(10’): tìm hiểu Sự hình thành CNTB ở Châu Âu.

GV: Các cuộc phát kiến địa lý đã giúp cho việc giao lưu kinh tế và văn hoá được đẩy mạnh.Quá trình tích luỹtư bản cũng dần dần được hình thành.Đó là quá trình tạo ra số vốn ban đầu và những người làm thuê.

H: Sau các cuộc phát kiến địa lý, quí tộc và thương nhân Châu Âu làm cách nào để có tiền vốn và công nhân làm thuê?

H: Tại sao quý tộc phong kiến không tiếp tục sử dụng nông nô để lao động?

H: Với nguồn vốn và nhân công có được ,quý tộc và thương nhân Châu Âu đã làm gì?

GV nhấn mạnh: Quá trình tạo ra vốn và những người lao động làm thuê đó là quá trình tích lũy tư bản nguyên thủy. Quá trình tác động rất lớn đến tình hình kinh tế, xã hội chính trị ở Châu Âu.

H: Quá trình tích lũy vốn và công nhân làm thuê có tác động gì đến kinh tế,chính trị ,xã hội ?

GV gợi ý: Sau khi có có vốn và nhân công làm thuê các nhà tư sản đã làm gì ?

GV giải thích: Khái niệm “Công trường thủ công” là gì?

H: Những giai cấp mới nào được hình thành?

H: Giai cấp vô sản và tư sản được hình thành từ tầng lớp nào XHPK Câu Âu?

H: Quan hệ sản xuất TBCN được

-1 HS trình bày theo SGK quá trình tích lũy vốn và công nhân làm thuê -2 HS trình bày ý kiến cá nhân

-1 HS trình bày theo SGK tác động đến kinh tế,chính trị ,xã hội

tư sản Châu Âu nguồn nguyên liệu quý giá, kho vàng bạc châu báu, những vùng đất mênh mông ở Châu Á, Phi, Mĩ.

2. Sự hình thành CNTB ở Châu Âu.

a)Quá trình tích lũy vốn và công nhân làm thuê.

- Quí tộc và thương nhân Châu Âu ra sức cướp bóc thuộc địa, buôn bán nô lệ da đen, rào đất cướp ruộng.

b) Hậu quả:

- Kinh tế:Nền kinh doanh TBCN ra đời - đó là công trường thủ công.

- Xã hội: Các giai cấp mới được hình thành:

Tư sản và chủ nghĩa  Quan hệ sản xuất TBCN được hình thành.

- Chính trị: Giai cấp tư sản đối lập với quí tộc

(10)

hình thành như thế nào?

GV kết luận: “Nền SX mới TBCN ra đời ngay trong lòng XHPK”.

-1 HS trình bày ý kiến cá nhân

Rèn kĩ năng quan sát,hiểu sự kiện lịch sử,nhận xét sự kiện lịch sử.

*Năng lực cần hình thành:Thực hành bộ môn lịch sử

phong kiến  Cuộc đấu tranh chông phong kiến.

1.Khoanh tròn vào đáp án đúng nhất trong các câu sau

Thiếu yếu tố nào sau đây thì CNTB sẽ không hình thành ở Châu Âu A .Mở rộng thị trường buôn bán trong nước và quốc tế.

B . Giai cấp tư sản có được nguồn vốn khổng lồ từ buôn bán, bóc lột và cướp bóc.

C . Giai cấp tư sản bỏ tiền xây dựng các nhà máy, xí nghiệp. Nguồn công nhân làm thuê dồi dào vốn là những nô lệbị tước đoạt ruộng đất và nô lệ bắt được.

D . Có nguồn vốn tích luỹ ban đầu lớn và 1 đội ngũ đông đảo công nhân làm thuê 2.Nôí th i gian c t A v í s ki n c t B sao cho chính xác.ờ ở ộ ơ ự ệ ở ộ

Thời gian Nối Sự kiện lịch sử

1486 Cô lôm bô tìm ra châu Mĩ

1497 Ma gie lan đi vòng quanh trái đất

1492 Bác tô lê mê đi a xơ đi tới mỏm cực nam Châu Phi 1519-1522 Vaxcô đơ Ga ma phát hiện ra con đừơng biển sang

Ấn Độ vòng qua Châu Phi

HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’) Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập

(11)

- Kể chuyện liên quan đến các nhân vật và các cuộc phát kiến địa lí thời đó mà em biết?

Vẽ sơ đồ tư duy khái quát lại nội dung bài học

- Sưu tầm tranh ảnh, nhân vật lịch sử về thời kì Văn hóa Phục hưng

Tìm hiểu bài 3: Tìm đọc tài liệu về M.LuThơ, Can vanh và các danh nhân của phong trào văn hoá phục hưng.

TIẾT 3-BÀI 3:CUỘC ĐẤU TRANH CỦA GIAI CẤP TƯ SẢN CHỐNG PHONG KIẾN.THỜI HẬU KÌ TRUNG ĐẠI Ở CHÂU ÂU

I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức:

- HS biết cuộc đấu tranh của giai cấp tư sản chống phong kiến - HS hiểu:

+ Nguyên nhân xuất hiện và nội dung tư tưởng của phong trào văn hóa Phục Hưng.

+ Nguyên nhân dẫn đến phong trào cải cách tôn giáo và tác động trực tiếp của phong trào này đến XHPK Châu Âu lúc đó.

(12)

- HS vận dụng: liên hệ các thành tựu của phong trào văn hoa Phục Hưng 2.Kĩ năngg,năng lực

a.Rèn kĩ năng: phân tích.

b.Năng lực cần hình thành:Tái hiện sự kiện lịch sử,giải quyết vấn đề,thực hành bộ môn.

3.Tư tưởng,thái độ

- Bồi dưỡng cho HS nhận thức về sự phát triển hợp qui luật của xã hội loài người, về vai trò của giai cấp tư sản. Giúp HS thấy rõ loài người đang đứng trước một bước ngoặt lớn: Sự sụp đổ của CĐPK - 1 chế độ xã hội độc đoán, lạc hậu, lỗi thời.

4. Định hướng năng lực được hình thành:

II. PHƯƠNG PHÁP , KĨ THUẬT DẠY HỌC

III. CHUẨN BỊ 1.Giáo viên

- Phương pháp: Trực quan,so sánh,phân tích đánh giá,tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh

- Chương trình giáo dục,Hướng dẫn chuẩn kiến thức kĩ năng - Sách giáo khoa, sách giáo viên, vở bài tập

- Bản đồ thế giới hoặc bản đồ Châu Âu - Tranh ảnh về thời kì văn hoá Phục hưng

- Một số tư liệu nói về nhân vật,danh nhân văn hoá thời Phục hưng như Can Vanh,M.Lu Thơ

2. Học sinh

- Chuẩn bị theo sự hướng dẫn của giáo viên.

2. Kiểm tra bài cũ:

- Hãy nêu nguyên nhân dẫn đến và kết quả các cuộc phát kiến địa lí thế kỷ XV - XVI?

- Các cuộc phát kiến địa lý đã có tác động như thế nào đến xx hội Châu Âu?

3.Dạy và học bài mới

HS Nội dung kiến thức cần đạt HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (2’)

Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát

(13)

tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử

Ngay trong lòng XHPK,CNTB đã được hình thành.Giai cấp tư sản ngày càng lớn mạnh nhưng họ không có địa vị xã hội thích hợp.Do đó giai cấp tư sản đã chống lại giai cấp trên nhiều lĩnh vực.Cuộc đấu tranh diễn ra như thế nào,cô trò chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay

HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức (20’)

Mục tiêu: + Nguyên nhân xuất hiện và nội dung tư tưởng của phong trào văn hóa Phục Hưng.

+ Nguyên nhân dẫn đến phong trào cải cách tôn giáo và tác động trực tiếp của phong trào này đến XHPK Châu Âu lúc đó.

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử

Hoạt động của Thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1(15’): tìm hiểu

Phong trào “Văn hóa Phục Hưng”(Thế kỉ XIV - XVII).

Phương pháp: sử dụng đồ dùng trực quan,đàm thoại,nêu vấn đề

Cách tiến hành:HS làm việc cá nhân

GV: giải thích khái niệm: “Văn Hóa Phục Hưng” :

H: Vì sao có phong trào văn hóa Phục Hưng?

GV: trong suốt 1000 năm đêm trường trung cổ,chế độ phong kiến đã kìm hãm sự phát triển của xã hội.Toàn xã hội chỉ có trường học để đào tạo giáo sĩ.Những di sản của nền văn hoá cổ đại bị phá huỷ hoàn toàn trừ nhà thờ và tu viện.Do đó giai cấp tư sản đấu tranh chống lại sự ràng buộc của tư tưởng phong kiến

HS : Là phong trào khôi phục lại các giá trị của nền văn hoá Hi lạp và Rô Ma cổ đại đồng thời sáng tạo nền văn hoá mới của giai cấp tư sản

1. Phong trào “Văn hóa Phục Hưng”(Thế kỉ XIV - XVII).

a) Nguyên nhân:

- Chế độ PK kìm hãm sự phát triển của xã hội.

- Giai cấp tư sản có thế lực về kinh tế, nhưng không có địa vị xã hội.

 Phong trào văn hóa Phục Hưng.

(14)

H: Vì sao giai cấp tư sản đứng lên đấu tranh chống quý tộc,phong kiến?

GV : Như vậy giai cấp tư sản có thế lực về kinh tế nhưng không có địa vị xã hội, mở đầu là cuộc đấu tranh trên lĩnh vực văn hóa  Phong trào văn hóa Phục Hưng.

H: Tại sao giai cấp tư sản lại chọn đấu tranh trên lĩnh vực văn hoá để mở đường cho đấu tranh chống phong kiến?

*Tích hợp giáo dục môi trường

GV: Nêu một số thành tựu của phong trào văn hóa Phục Hưng:

Văn học, Nghệ thuật , KH , Triết học .

H: Qua các tác phẩm của mình,các tác giả thời Phục Hưng muốn nói lên điều gì?

GV: Nêu dẫn chứng và phân tích nội dung tiến bộ của phong

“Văn hóa Phục Hưng”

GV nhấn mạnh: Tính chất của phong trào văn hóa Phục Hưng H: Phong trào văn hóa Phục Hưng có ý nghĩa như thế nào?

GV: Nhận xét, đánh giá và nhân mạnh điểm tích cực, hạn chế, tính chất, ý nghĩa của phong trào văn hóa Phục Hưng và chuyển ý

Hoạt động 2(15’): tìm hiểu Phong trào cải cách tôn giáo.

H: Vì sao ở Châu Âu lại diễn ra các cuộc cải cách tôn giáo?

nguyên nhân của phong trào văn hóa Phục Hưng

-1 HS trình bày theo SGK HS: Những giá trị văn hoá cổ đại là tinh hoa của nhân loại,việc khôi phục nó sẽ tập hợp được đông đảo quần chúng để chống lại phong kiến

Hs trả lời

VD: Tác phẩm “Cuộc đời đáng chán của người khổng lồ” hoặc tác phẩm “Đôn -Ki - Hô - Tê” của Xéc - Van - Téc.

-2 HS trình bày ý kiến cá nhân ý nghĩa

-2 HS trình bày theo SGK nguyên nhân của cải cách

b) Nội dung:

- Phê phán XHPK và Giáo Hội

- Đề cao tinh thần dân tộc.

- Đề cao Khoa học - tự nhiên

- Xây dựng nhận thức thế giới quan liêu, quan điểm duy vật.

 Tính chất:Mang tính chất tư sản.

* ý nghĩa:

- Mở đường cho sự phát triển cao hơn của văn hóa Châu Âu và văn hóa nhân loại.

2. Phong trào cải cách tôn giáo.

a. Nguyên nhân

- Giáo hội tăng cường bóc lột nhân dân.

- Giáo hội là lực lượng cản trở sự phát triển của giai cấp tư sản đang lên.

(15)

GV sử dụng: Hình 7: M.Lu- Thơ (1483 - 1546)

H: Quan sát hình 7 và dựa vào nội dung SGK em hãy giới thiệu một vài nét về M.Lu- Thơ?

GV: Bổ sung vài nét về M.Lu- Thơ và trình bày cuộc cải cách tôn giáo của M.Lu-Thơ ở Đức . H: Nội dung cải cách tôn giáo của M.Lu-Thơ là gì ?

GV giảng: Nội dung tư tưởng cải cách của CanVanh.

H: Phong trào cải cách tôn giáo đã tác động như thế nào đến xã hội Châu Âu lúc bấy giờ?

tôn giáo

HS: Kinh thánh của đạo ki - tô là cơ sở tư tưởng của QCPK. Là thế lực kinh tế, xã hội là tinh thần ngăn cản bước tiến của giai cấp tư sản  giai cấp tư sản khởi kiến phong trào thay đổi và cải cách tổ chức Giáo Hội đó

-1 HS trình bày theo SGK nội dung cải cách tôn giáo

-1 HS trình bày theo SGK tác động đến xã hội

Tác động mạnh đến cuộc đấu tranh vũ trang của tư sản chống phong kiến

Rèn kĩ năng quan sát,hiểu sự kiện lịch sử,nhận xét sự kiện lịch sử.

*Năng lực cần hình thành:Thực hành bộ môn lịch sử

b. Nội dung cải cách tôn giáo của M.Lu-Thơ.

- Phủ nhận vai trò lãnh đạo của Giáo Hội, đòi bãi bỏ những nghi lễ phiền toái.

- Đòi quay về với giáo lí Ki-Tô nguyên thủy.

c. Tác động đến xã hội - Thúc đẩy, châm ngòi cho các cuộc KN nông dân.

- ảnh hưởng mạnh mẽ tới các nước Châu Âu, hình thành 1 giáo phái mới: Đạo tin lành.

(16)

Hoàn thành bảng thống kê sau:

Lĩnh vực Các nhà văn hoá, khoa học

Văn học Hội hoạ Khoa học tự nhiên ,

Triết học

HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’) Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập

- Kể tên một số nhà thờ Thiên chúa giáo ở Việt Nam( hay ở địa phương) mà em biết?

- Nếu sống ở thế kỉ XIV - XVII, em có hưởng ứng phong trào văn hóa Phục hưng không? Vì sao?

- Tìm đọc cuốn sách và trang web sau:

+ Almanach, Những nền văn minh thế giới, NXB Văn hóa- Thông tin, Hà Nội, 2013.

+ http://vi.wikipedia.org.

- Sưu tầm nội dung một số tác phẩm tiêu biểu của phong trào văn hóa Phục hưng.

Đọc và tìm hiểu bài 4: Trung Quốc thời phong kiến

- Sự hình thành xã hội phong kiến ở Trung Quốc như thế nào?

- Xã hội Trung Quốc thời Tần-Hán

- Sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường

(17)

TIẾT 4-BÀI 4: TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN I. MỤC TIÊU

1.Kiến thức

- HS biết: những nét chính về XHPK ở Trung Quốc dưới thời Tần ,Hán,Đường - HS hiểu: Tình hình đối nội,đối ngoại của Trung Quốc thời Tần ,Hán,Đường - HS vận dụng:Đánh giá về tình hình Trung Quốc thời Tần ,Hán,Đường 2.Kĩ năng

HS làm được: phân tích, so sánh và sưu tầm tài liệu

Tái hiện sự kiện lịch sử,giải quyết vấn đề,thực hành bộ môn.

3.Tư tưởng,thái độ

(18)

- HS hiểu rõ Trung Quốc là một quốc gia phong kiến, điển hình ở Phương Đông, là nước láng giềng gần gũi với Việt Nam có ảnh hưởng không nhỏ tới quá trình phát triển của lịch sử Việt Nam

4. Định hướng năng lực được hình thành:

II. PHƯƠNG PHÁP , KĨ THUẬT DẠY HỌC

III. CHUẨN BỊ 1.Giáo viên

- Bản đồ Trung Quốc thời phong kiến.

2. Học sinh

- Chuẩn bị theo sự hướng dẫn của Giáo viên

2.Kiểm tra bài cũ:

+ Nêu nguyên nhân,nội dung,ý nghĩa của phong trào văn hoá Phục Hưng ?

+ Vì sao ở Châu Âu lại diễn ra các cuộc cải cách tôn giáo ? Phong trào cải cách tôn giáo tác động hư thế nào đến xã hội Châu Âu lúc bấy giờ ?

3.D y v h c b i m iạ à ọ à ớ

HS Nội dung kiến thức cần đạt HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (2’)

Giới thiệu về Trung Quốc:

Là một trong những quốc gia ra đời sớm và phát triển nhanh.Trung Quốc đã đạt được nhiều thành tựu rực rỡ trên nhiều lĩnh vực.để tìm hiểu rõ hơn cô trò chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay

HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức (20’)

Mục tiêu: - HS biết: những nét chính về XHPK ở Trung Quốc dưới thời

(19)

Tần ,Hán,Đường

- HS hiểu: Tình hình đối nội,đối ngoại của Trung Quốc thời Tần ,Hán,Đường - HS vận dụng:Đánh giá về tình hình Trung Quốc thời Tần ,Hán,Đường

Hoạt động của Thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1(10’): tìm hiểu

sự hình thành xã hội phong kiến ở Trung Quốc

H: Vào thời Xuân thu Chiến Quốc nền sản xuất có gì tiến bộ?

H: Những tiến bộ trong sản xuất đã có tác động như thế nào đến xã hội?

H: Giai cấp địa chủ và nông dân tá điền đã được hình thành như thế nào ở Trung Quốc?

GV chốt: Một số quan lại, nông dân giàu chiếm nhiều ruộng đất, có quyền lực  Địa chủ.

- Nhiều vùng dân bị mất ruộng đất  nghèo túng phải nhận ruộng của địa chủ để cày công và nộp tô  Nông dân tá điền.

GV nhấn mạnh: Quan hệ SXPK hình thành đây chính là

-KN tóm tắt sự kiện,phân tích,nhận xét,tổng hợp - Công cụ bằng sắt ra đời -> kĩ thuật canh tác phát triể, mở rộng diện tích gieo trồng, năng suất tăng..

-1 HS trình bày theo SGK

-1 HS trình bày theo SGK tác động đến xã hội

-HS lắng nghe và tiếp thu

1.Sự hình thành xã hội phong kiến ở Trung Quốc

a)Những tiến bộ trong sản xuất

- Công cụ sản xuất bằng sắt

-Diện tích đất trồng được mở rộng

- Năng suất lao động tăng b)Biến đổi trong xã hội - Giai cấp địa chủ xuất hiện

- Nông dân bị phân hóa -Tá điền

=Quan hệ sản xuất phong kiến hình thành

(20)

sự thay thế quan hệ bóc lột:

Sự bóc lột của quí tộc với nông dân công xã trước đây thay bằng sự bóc lột của địa chủ với nông dân tá điền.

GVgiải thích khái niệm: “Địa chủ”

GV: Sử dụng bảng niên biểu giới thiệu tóm tắt lịch sử phong kiến Trung Quốc.

Hoạt động 2(10’): tìm hiểu Xã hội Trung Quốc thời Tần - Hán

GV: Trình bày sự kiện 221 TCN Tần Thủy Hoàng thống nhất đất nước thiết lập nhà nước phong kiến.

H: Sau khi thống nhất đất nước, nhà Tần đã thi hành những chính sách gì về mặt đối nội?

H: Em có nhận xét gì về chính sách đối nội của nhà Tần.

GV bổ sung rồi chốt: Mặc dù...nhưng nhà Tần cũng đã có những c/s tiến bộ vì thế xã hội ổn định

H: Em hãy kể tên 1 số công trình kiến trúc tiêu biểu thời Tần?

GV sử dụng tranh, ảnh: Vạn Lý Trường Thành, giới thiệu vài nét về công trình tiêu biểu này.

GV yêu cầu HS: Quan sát hình 8. SGK.

H: Em có nhận xét gì về bức tượng gốm trong bức tranh?

-KN tóm tắt sự kiện,phân tích,nhận xét,tổng hợp

-1 HS trình bày theo SGK những chính sách về mặt đối nội

- Chia đất nước thành quận, huyện

- Cử quan lại đến cai trị - Ban hành chế độ đo lường, tiền tệ…

- Bắt lao dịch

-1 HS nhận xét,đánh giá - Vạn lí trường thành Cung A phòng, lăng Li Sơn

-1 vài HS trình bày hiểu biết cá nhân.

Tượng được tạc cầu kì,

2. Xã hội Trung Quốc thời Tần - Hán

a) Thời Tần (221-206 TCN)

*Đối nội

- Chia đất nước thành các quận, huyện.

- Ban hành chế độ đo lường tiền tệ ...

- Bắt đi phu, đi lính lao dịch.

--> Xã hội ổn định

(21)

H: Chính sách đối ngoại của nhà Tần như thế nào?

GV giảng: Chính sách tàn bạo của nhà Tần  Nhân dân nổi dậy đấu tranh lật đổ nhà Tần  Nhà Hán thành lập.

GV cho HS liên hệ cuộc kháng chiến chống quân Tần của nhân dân ta

H: Dựa vào SGK em hãy cho biết nhà Hán đã ban hành những chính sách gì nhằm củng cố và phát triển kinh tế?

H: Những chính sách đó có tác dụng như thế nào?

H: Thời gian tồn tại của nhà Hán so với nhà Tần như thế nào? Vì Sao?

GV nhấn mạnh: Dưới thời Tần - Hán bộ máy nhà nước trung ương và địa phương bước đầu được hình thành ...

Hoạt động 3(10’): tìm hiểu Sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường.

H: Qua tìm hiểu SGK em thấy chính sách đối nội của nhà Đường có gì đáng chú ý?

GV: GV nói thêm về chính sách quân điền

H : Em có nhận xét gì về

giống y người thật thế hiệu phương pháp tả thực rất độc đáo trong lịch sử điêu khắc của TQ, thể hiện uy quyền của Tần Thủy Hoàng .

-1 HS trình bày theo SGK những chính sách đối ngoại

Giảm thuế, lao dịch, xóa bỏ sự hà khắc của pháp luật, khuyến khích sản xuất…

Kinh tế phát triển xã hội ổn định -> thế nước vững vàng

Nhà Tần tồn tại trong thời gian ngắn hơn nhiều (15 năm) so với nhà Hán (426 năm). Vì nhà Hán có chính sách phù hợp với lòng dân.

-1 HS trình bày theo SGK

Nhà Đường ban hành nhiều chính sách đúng đắn: Cử người thân tín đi cai quản các vùng xa, mở

* Đối ngoại :

-Tiến hành chiến tranh xâm lược

b) Thời Hán (2066-220)

* Đối nội

- Xóa bỏ chế độ pháp luật hà khắc.

- Giảm tô thuế, sưu dịch.

- Khuyến khích sản xuất.

 Kinh tế phát triển ,xã hội ổn định, thế nước vững vàng

3.Sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường.

a) Chính sách đối nội:

- Cử người đi cai quản các địa phương xa.

- Mở khoa thi chọn nhân tài.

- Giảm tô thuế

- Thực hiện chế độ quân

(22)

chính sách đối nội của nhà Đường ?

H: những chính sách đó tác dụng như thế nào?

GV nhấn mạnh: Dưới thời Đường XHPK cường thịnh nhất.

H: Nhà Đường thi hành chính sách gì về đối ngoại?

GV liên hệ: Cuộc xâm lược của nhà Đường đối với Việt Nam: KN Mai Thúc Loan, Phùng Hưng, Khúc Thừa Dụ

nhiều khoa thi để tuyển chọn nhân tài

-1 vài HS trình bày ý kiến cá nhân.

- Đất nước ổn định - Kinh tế phát triển - Bờ cõi được mở rộng

-HS động não,phát triển tư duy lôgic

Tiến hành chiến tranh xâm lược -> mở rộng bờ cõi, trở thành đất nước cường thịnh nhất châu Á

điền

-->Kinh tế phát triển mạnh xã hội ổn định , đất nước phồn vinh

b) Chính sách đối ngoại:

- Tiến hành CTXL mở rộng bờ cõi, trở thành quốc gia cường thịnh nhất ở Châu Á.

HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10') Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học

Khoanh vào đáp án đúng

a. Ai đựơc coi l Ho ng à à đế đầu tiên Trung Qu c.ở ố

A.Hán Vũ Đế B.Tần Thủy Hoàng

C.Chu Nguyên Chương D.Hạ Vũ

b.T ứ đại m nhân cu Trung Qu c l :ĩ ả ố à

A Vương Chiêu Quân.Điêu Thuyền,Đát Kỉ,Tây Thi

B. Vương Chiêu Quân.Điêu Thuyền,Từ Hi Thái Hâụ ,Tây Thi C. Vương Chiêu Quân.Điêu Thuyền,Võ Tắc Thiên,Tây Thi D.Vương Chiêu Quân.,Điêu Thuyền,Dương Qúy Phi,Tây Thi c. Thời kì thịnh vượng nhất trong lịch sử phong kiến TQ là :

A.thời Tần B. Thời Hán C. Thời Đường D. Thời Minh

d. Th i T n t n t i trong kho ng th i gianờ ầ ồ ạ ả ờ :

A.221-> 234 B. 221-> 206TCN C.234-> 456 D.123->221 HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’)

Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương

(23)

pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực qua

- Triều đại phong kiến Trung Quốc nào đã xâm lược nước ta? Hãy kể về một thất bại trong các cuộc xâm lược đó mà em biết?

- Em có biết di sản văn hóa nào của Trung Quốc thời phong kiến còn đến ngày nay?

Kể tên?

Vẽ sơ đồ tư duy khái quát lại nội dung bài học

- Tìm hiểu thêm những tư liệu liên quan đến lịch sử TQ thời phong kiến.

- Tìm đọc truyện: Thủy hử, Tây du kí, Hồng lâu mộng, bộ sử Tư mã Thiên.

- Chuẩn bị bài :Ấn Độ thời phong kiến.

+ Đọc trước bài mới và trả lời các câu hỏi trong sgk

TIẾT 5-BÀI 4: TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN (Tiếp theo)

I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức

- HS biết: những nét chính về XHPK ở Trung Quốc dưới thời Tống-Nguyên, Minh - Thanh.

- HS hiểu:những thành tựu cơ bản của Trung Quốc trên các lĩnh vực: Văn học, Sử học và KHKT.

- HS vận dụng:Đánh giá về những thành tựu cơ bản của Trung Quốc 2.Kĩ năng,năng lực

a.Rèn kĩ năng: phân tích, so sánh và sưu tầm tài liệu.

(24)

b.Năng lực cần hình thành:Tái hiện sự kiện lịch sử,giải quyết vấn đề,thực hành bộ môn.

- Hs hiểu rõ Trung Quốc là một quốc gia phong kiến, điển hình ở Phương Đông, là nước láng giềng gần gũi với Việt Nam có ảnh hưởng không nhỏ tới quá trình phát triển của lịch sử Việt Nam

4. Định hướng năng lực được hình thành:

II. PHƯƠNG PHÁP , KĨ THUẬT DẠY HỌC

III. CHUẨN BỊ 1.Giáo viên

- Bản đồ Trung Quốc thời phong kiến.

- Tranh, Tư liệu về một số nhà văn, sử học ...

2. Học sinh

IV.TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1. Ổn định tổ chức

2. Kiểm tra bài cũ:

+ Nêu chính sách đối nội của các vua Tần - Hán? Những chính sách đó có tác động như thế nào đến XHPK Trung Quốc?

+ Sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường được thể hiện ở những mặt nào?

3.D y v h c b i m iạ à ọ à ớ

HS Nội dung kiến thức cần đạt HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (2’)

Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.

Sau khi phát triển đến độ cực thịnh dưới thời nhà Đường,Trung Quốc lại lâm vào tình trạng chia cắt suốt hơn nửa thế kỉ(907-960).Trung Quốc thống nhất và tiếp tục phát triển tuy không mạnh mẽ như trước.Để tìm hiểu rõ hơn cô trò chúng ta cùng tìm hiểu tiếp bài

(25)

học hôm nay

HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức (20’)

Mục tiêu: - HS biết: những nét chính về XHPK ở Trung Quốc dưới thời Tống- Nguyên, Minh - Thanh.

- HS hiểu:những thành tựu cơ bản của Trung Quốc trên các lĩnh vực: Văn học, Sử học và KHKT.

- HS vận dụng:Đánh giá về những thành tựu cơ bản của Trung Quốc

Hoạt động của Thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1(10’) : tìm hiểu

Trung Quốc thời Tống - Nguyên.

GV:. Năm 960 nhà Tống thống nhất Trung Quốc sau hơn nửa thế kỉ loạn lạc

H : Nhà Tống đã thi hành những chính sách gì ?

H : Những chính sách đó có tác dụng như thế nào?

H: Nhà Nguyên ở Trung Quốc được thành lập như thế nào?

GV : Thế kỉ XIII,quân Mông Cổ rất hùng mạnh,vó ngựa

-1 HS trình bày những chính sách của nhà Tống - Xóa bỏ, miễm giảm sưu thuế, mở mang các công trinh thủy lợi, khuyến khích phát triển thủ công nghiệp:

khai mỏ, luyện kim, dệt tơ lụa, đúc vũ khí…

-1 HS trình bày những tác dụng

-1 HS trình bày sự thành lập nhà Nguyên

- Vua Mông Cổ là Hốt Tất Liệt diệt nhà Tống, lập nên nhà Nguyên ở Trung Quốc

4. Trung Quốc thời Tống -Nguyên.

a) Thời Tống:

- Xóa bỏ hoặc miễn giảm các thứ thuế, sưu dịch.

- Mở mang các công trình thủy lợi.

- Khuyến khích phát triển một số ngành thủ công nghiệp .

--> ổn định đời sống nhân dân sau nhiều năm chiến tranh

b) Thời Nguyên:

- Hốt Tất Liệt đã tiêu diệt nhà Tống, lập nên nhà Nguyên

- Phân biệt đối xử giữa người Hán và ngừơi Mông Cổ.

(26)

của người Mông Cổ đã tràn ngập lãnh thổ các nước Châu Âu,Châu á.

H : Khi thống trị Trung Quốc các vua Nguyên đã thi hành những chính sách gì?

H: Sự phân biệt đối xử đó được thể hiện như thế nào?

GV nhấn mạnh: Chính sách phân biệt đối xử đó làm cho nhân dân Trung Quốc vô cùng bất bình  Họ nhiều lần nổi dậy khởi nghĩa chống nhà Nguyên.

Hoạt động 2(10’) tìm hiểu Trung Quốc thời Minh – Thanh

nhân

GV: Năm 1368,nhà Nguyên bị lật đổ.Chu Nguyên Chương,một thủ lĩnh của phong trào nông dân lên ngôi hoàng đế lập ra nhà Minh.Nhưng cuộc khởi nghĩa nông dân do Lý Tự Thành lãnh đạo lại lật đổ nhà Minh.Sau đó quân Mãn Thanh từ phương bắc kéo xuống chiế toàn bộ Trung Quốc lập ra nhà Thanh

H: Ở cuối thời Minh - Thanh tình hình xã hội như thế nào?

GV: Nêu rõ dưới triều Minh mầm mống nền kinh tế TBCN đã xuất hiện.

H : Vậy em hãy cho biết những biểu hiện nào chứng tỏ mầm mống kinh tế TBCN đã xuất hiện ở Trung Quốc dưới

-1 HS trình những chính sách của nhà Nguyên

- Phân biệt đối xử giữa người Mông cổ và ngưởi Hán.

-1 HS trình bày theo SGK

 Họ nhiều lần nổi dậy khởi nghĩa chống nhà Nguyên.

-1 HS trình bày tình hình xã hội Ở cuối thời Minh – Thanh

-1 HS trình bày những biểu hiện nào chứng tỏ mầm mống kinh tế TBCN đã xuất hiện ở Trung Quốc dưới

5. Trung Quốc thời Minh -Thanh

a) Thay đổi về chính trị:

- 1368 nhà Minh được thàh lập.

- Lý Tự Thành khởi nghĩa lật đổ nhà Minh.

- 1644: Nhà Thanh được thành lập.

b) Biến đổi trong xã hội cuối thời Minh-Thanh - Vua quan sa đọa.

- Nông dân đói khổ.

c) Biến đổi về kinh tế:

- Mầm mống kinh tế TBCN xuất hiện.

- Buôn bán với nước ngoài được mở rộng.

6.Văn hóa, Khoa học - Kĩ thuật Trung Quốc thời PK.

(27)

thời Minh - Thanh ?

GV giảng: Thời Minh - Thanh tồn tại khoảng hơn 500 năm ở Trung Quốc. Trong mỗi quá trình lịch sử ấy mặc dù còn nhiều hạn chế song cũng đạt được nhiều thành tựu trên nhiều lĩnh vực.

Hoạt động 3(10’) tìm hiểu Văn hóa, Khoa học - Kĩ thuật Trung Quốc thời PK.

GV: Dưới thời phong kiến Trung Quốc đạt nhiều thành tựu tiêu biểu trên nhiều lĩnh vực: Văn học, Sử học, Khoa học -kĩ thuật.

GV : Nho giáo là hệ thống tư tưởng và đạo đức thống trị XHTQ thời PK. Quan điểm của Nho giáo về quan hệ

“Tam Cương” (Vua - tôi;

chồng - vợ; cha - con) và

“Ngũ Thường” (nhân, nghĩa, lễ, trí tín)

*Tích hợp giáo dục môi trường

H: Trình bày những thành tựu nổi bật về văn hoá TQ thời phong kiến ?

H :Kể tên một số tác phẩm văn học lớn mà em biết ? H: Em hãy kể một số công

thời Minh - Thanh

---> Xuất hiện các công trường thủ công (xưởng dệt lưới, đồ sứ ...) chuyên môn hóa cao, thuê nhiều nhân công như ở Tô Châu, Tùng Giang ...thương nghiệp phát triển, thành thị được mở rộng

- HS lắng nghe và lĩnh hội

-1 HS trình bày

- Đạt được thành tựu trên rất nhiều lĩnh vực văn hóa khác nhau: văn học, sử học, nghệ thuật điêu khắc, hội họa.

- “ Tây du ký”, “ Tam quốc diễn nghĩa” “ Đông chu liệt quốc”…

- đạt đến đỉnh cao, trang trí

a) Văn hóa:

- Về tư tưởng: Nho giáo là hệ thống tư tưởng và đạo đức xã hội của giai cấp phong kiến.

- Văn học: Rất phát triển đặc biệt là thơ Đường.(SGK) - Sử học:

+ Bộ Sử Kí của Tư Mã Thiên, Hán Thư, Đường Thư, Minh sử ...

- Nghệ thuật: Hội họa, kiến trúc, điêu khắc ...

đều đạt trình độ cao.

b) Khoa học - Kĩ thụât:

- Có nhiều phát minh quan trọng: giấy viết, nghề in, la bàn và thuốc súng ...

- Kĩ thuật đóng tàu, luyện sắt, khai mỏ ... có đóng góp lớn đối với nhân loại.

(28)

trình kiến trúc, điêu khắc, hội họa tiêu biểu mà em biết?

GV: Sử dụng H.9 SGK “Cố cung” giới thiệu vài nét về công trình tiêu biểu này.

H :Em có nhận xét gì về công trình này ?

H: Trung Quốc thời PK đã có những phát minh quan trọng nào về khoa học - kĩ thuật ? GV giới thiệu: Bốn phát minh lớn về khoa học – kĩ thuật.

+ Kĩ thuật làm giấy.

+ Kĩ thuật in.

+ Thuốc Súng.

+ Kim chỉ nam.

GV yêu cầu HS : Quan sát hình 10 SGK “Liễn men trắng xanh thời Minh”, Tượng phật bằng đá cẩm thạch .

H: Qua quan sát hình 10 em có nhận xét gì về cách trang trí hoa văn trên đế sứ và trình độ của thợ thủ công Trung Quốc?

GV: nhấn mạnh trình độ thợ thủ công của TQ: giỏi, điêu luyện, kì công.

H: Em hãy đánh giá những thành tựu mà TQ đã đạt được ( đối với TQ , đối với thế giới)

tin xảo, nét vẽ điêu luyện…

đó là tác phẩm nghệ thuật.

- Cố cung, Vạn lý trường thành, khu lăng tẫm của các vị vua.

Gợi ý: đồ sộ, rộng lớn, kiên cố, kiến trúc hài hòa, đẹp…

---> Đồ sộ,rộng lớn,kiên cố,kiến trúc hài hoà,đẹp,..

-2 HS nhận xét,đánh giá về cách trang trí hoa văn trên đế sứ và trình độ của thợ thủ công Trung Quốc

-1 Vài HS trình bày ý kiến cá nhân.

Có nhiều phát minh lớn đóng góp cho sự phát tri6ẻn của nhân loại như giấy viết, kĩ thuật in ấn, la bàn, thuốc súng…

- ngoài ra Trung quốc còn là nơi đặc nền móng cho các nghành khoa học – kĩ thuật hiện đại khác: đóng tàu, khia mỏ, luyện kim…

HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10') Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học

(29)

- Ho n th nh b ng th ng kê sauà à <