* Ankan không phân nhánh: Bảng 5.1/SGK trang 111.

LÝ THUYẾT VỀ ANKAN (CnH2n + 2) A. LÍ THUYẾT CƠ BẢN

1. Đồng đẳng

CH4 , C2H6 , C3H8 , ….. CnH2n + 2 (n 1) 2. Đồng phân

Hướng dẫn cách viết đồng phân của ankan (C4H10) C – C – C – C – C

C – C – C

C

3. Danh pháp

* Ankan không phân nhánh: Bảng 5.1/SGK trang 111.

C

H

(ankan)

C

H

-(ankyl) - Tên nhóm ankyl= tên ankan - an + yl

* Ankan phân nhánh: Gọi theo danh pháp thay thế.

- Chọn mạch C chính (Dài nhất và nhiều nhánh nhất )

- Đánh số thứ tự mạch C chính phía gần nhánh hơn (sao cho tổng chỉ số nhánh là nhỏ nhất)

Lưu ý: Nếu có nhiều nhánh, gọi theo thứ tự âm vần trong bảng chữ cái.

Ví dụ:

1 2 3 4 1 2 3 4 5 H3C – CH – CH2 – CH3 ; CH3 – CH – CH – CH2 – CH3

CH3 CH3 C2H5

2 – metylbutan 3-etyl-2-metylpentan 4. Tính chất hóa học

a. Phản ứng thế halogen

PTTQ: CnH2n + 2 + Cl2 ⎯⎯→^1:1 CnH2n + 1Cl + HCl Ví dụ: C2H6 + Cl2 ⎯⎯→^1:1 C2H5Cl + HCl

b. Phản ứng tách

b1. Tách hiđro → anken, ankađien…

CnH2n + 2 ⎯⎯ →^xt⎯^,t0 CnH2n + H2

CnH2n + 2 ⎯⎯ →^xt⎯^,t0 CnH2n-2 + 2H2

b2. Tách mạch cabon → ankan có mạch ngắn hơn + anken

CnH2n + 2 ⎯⎯ →^xt⎯^,t0 CxH2x + 2 + CyH2y ( n = x + y) c. Phản ứng oxi hóa

PTTQ: CnH2n + 2 + ( 2

1 n

3 +

) O2 nCO2 + (n+1) H2O

Chú ý: - Đối với phản ứng cháy của ankan cần lưu ý 2 đặc điểm:

2 2

2

2

2 2

H O CO

H O CO

ankan H O CO

*n >n

*1<n <2 n

*n =n -n

- Nếu đốt cháy 1 hiđrocacbon mà thu được nCO2< nH2O thì hiđrocacbon đem đốt cháy thuộc loại ankan.

- Nếu đốt cháy hỗn hợp hiđrocacbon cho nCO2< nH2O thì trong hỗn hợp đốt cháy có chứa ít nhất 1 ankan.

- Nếu cho ankan tham gia phản ứng với oxi khi có mặt muối Mn²⁺ thì xảy ra phản ứng oxi hóa không hoàn toàn tạo RCOOH (R-CH2-CH2-R + 5/2O2→2RCOOH + H2O).