Tuần: 24 Tiết: 48
Bài 44:
THỰC HÀNH
TÌM HIỂU CHỨC NĂNG CỦA TỦY SỐNG
I. MỤC TIÊU
- Tiến hành thành công các thí nghiệm quy định.
- Từ kết quả quan sát qua thí nghiệm:
+ Nêu được chức năng của tủy sống, phỏng đoán được thành phần cấu tạo của tủy sống.
+ Đối chiếu với cấu tạo của tủy sống để khẳng định mối quan hệ giữa cấu tạo và chức năng.
Rèn luyện kỹ năng thực hành.
Giáo dục tính kỉ luật, ý thức vệ sinh.
Hoạt động 1
TÌM HIỂU CHỨC NĂNG CỦA TỦY SỐNG
Mục tiêu: HS tiến hành thành công 3 thí nghiệm ở lô 1. Từ kết quả thí nghiệm của 3 lô nêu được chức năng của tủy sống.
Hoạt động 2
NGHIÊN CỨU CẤU TẠO CỦA TỦY SỐNG
Tủy sống Đặc điểm
Cấu tạo ngoài - Vị trí: Nằm trong ống xương sống từ đốt sống cổ I đến hết đốt thắt lưng II.
- Hình dạng: + Hình trụ; dài 50cm.
+ Có hai phần phình là phình cổ và phình thắt lưng.
- Màu sắc: Màu trắng bóng.
- Màng tủy: 3 lớp: màng cứng, màng nhện, màng nuôi => bảo vệ và nuôi dưỡng tủy sống.
Cấu tạo trong - Chất xám: Nằm trong, có hình cánh bướm.
- Chất trắng: Nằm ngoài, bao quanh chất xám.
Câu hỏi:
+ Các căn cứ điều khiển phản xạ do thành phần nào của tủy sống đảm nhiệm?
Thí nghiệm nào chứng minh điều đó?
+ Các căn cứ thần kinh liên hệ với nhau nhờ thành phần nào? Thí nghiệm nào chứng minh điều đó.
Tuần: 24 Tiết: 49
Bài 45: DÂY THẦN KINH TỦY
I. MỤC TIÊU
- Trình bày được cấu tạo và chức năng của dây thần kinh tủy.
- Giải thích được vì sao dây thần kinh tủy là dây pha.
- Phát triển kỹ năng quan sát và phân tích kênh hình.
- Kỹ năng hoạt động nhóm.
Mở bài: GV có thể sử dụng câu hỏi kiểm tra kiến thức: Trình bày cấu tạo và chức năng của tủy sống?
Hoạt động 1
CẤU TẠO CỦA DÂY THẦN KINH TỦY Mục tiêu: HS tìm hiểu và trình bày cấu tạo dây thần kinh tủy.
Tiểu kết:
- Có 31 đôi dây thần kinh tủy.
- Mỗi dây thần kinh tủy gồm 2 rễ:
+ Rễ trước: Rễ vận động.
+ Rễ sau: Rễ cảm giác.
- Các rễ tủy đi ra khỏi lỗ gian đốt dây thần kinh tủy.
Hoạt động 2: CHỨC NĂNG CỦA DÂY THẦN KINH TỦY
Mục tiêu: Thông qua thí nghiệm, HS rút ra được kết luận về chức năng của dây thần kinh tủy.
Tiểu kết:
- Rễ trước dẫn truyền xun vận động (li tâm).
- Rễ sau dẫn truyền xung cảm giác (hướng tâm).
- Dây thần kinh tủy do các bó sợi cảm giác và vận động nhập lại, nối với tủy sống qua rễ trước và rễ sau dây thần kinh tủy là dây pha.
Câu hỏi
1. Trình bày cấu tạo và chức năng của dây thần kinh tủy?
2. Làm câu hỏi 2 SGK (tr. 143).
Gợi ý:
Kích thích mạnh lần lượt các chi:
+ Nếu không gây co chi nào rễ sau (rễ cảm giác) chi đó bị đứt.
+ Nếu chi nào co rễ trước (rễ vận động) vẫn còn.
+ Nếu chi đó không co; các chi khác co rễ trước (rễ vận động) của chi đó đứt.
