SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC (Đề thi gồm có 01 trang)
ĐỀ KSCL ĐỘI TUYỂN HSG LẦN 1 NĂM HỌC 2017- 2018 MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 11
(Thời gian làm bài: 180 phút, không kể thời gian giao đề)
Câu 1(3,0 điểm): Suy nghĩ của anh/chị về mệnh đề: Nếu phía trước bạn là con đường
Câu 2 (7,0 điểm): “Ham chơi không phải là lười biếng. Ham chơi là cách sống đạt đạo của con người đã nhìn thấy từ lâu bản chất phù hư của thế giới. Ham chơi là văn hóa gốc của người Việt. Văn chương nghệ thuật cũng là cuộc chơi thượng thặng”
(Hoàng Phủ Ngọc Tường, Theo báo Văn học và Tuổi trẻ số 3/2010, tr7) Anh/chị hiểu thế nào là “cuộc chơi thượng thặng” của văn chương? Chứng minh nhận định trên qua truyện ngắn Hai đứa trẻ - Thạch Lam và Chữ người tử tù – Nguyễn Tuân.
---- Hết ----
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Giám thị không giải thích gì thêm
SỞ GD & ĐT VĨNH PHÚC
(Đáp án thi gồm có 02 trang) HD CHẤM ĐỀ KSCL ĐỘI TUYỂN HSG LẦN 1 NĂM HỌC 2017- 2018
MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 11
Câu Ý Nội dung trình bày Điểm
Suy nghĩ của anh/chị về mệnh đề: Nếu phía trước bạn là con đường
1 1 Giải thích 0,5
- Con đường: Theo nghĩa hẹp là con đường đi của con người trong thông thương hàng ngày.
- Con đường: Theo nghĩa rộng là con đường đi tới tương lai, đi tới đích, đi tới mục tiêu đặt ra của con người
=> Nếu phía trước bạn là con đường: hiểu là khả năng giải quyết, lựa chọn hướng đi đúng nhất, phù hợp nhất để đi đến thành công.
0,25 0,25
2 Bàn luận, chứng minh 1,75
- Con đường dù được hiểu theo nghĩa nào cũng gợi ra không gian nhiều chiều, nhiều hướng, về việc đi tới mục đích, đi tới tương lai….
- Nếu phía trước là con đường: Có nhiều khả năng xảy ra + Có người đi thẳng, không vòng vèo
+ Có người bước đi vô tư không suy nghĩ điều gì
+ Có người băn khoăn, chần chừ, thậm chí quay lại không đi tiếp + Có người quả quyết, bước đi tự tin, vững vàng………….
- Lí do lựa chọn khác nhau về con đường
+ Do thực tế con đường bước đi thuận lợi hay khó khăn, gần hay xa…..
+ Do mục đích hướng tới
+ Do ý chí, nghị lực và bản lĩnh vượt qua khó khăn
- Khi lựa chọn đúng hướng đi cho bản thân giúp con người thực hiện được những ước mơ, hoài bão, lí tưởng của bản thân và nhanh đi đến thành công hơn
- Phê phán những con người không dám hoặc nhủn ý chí khi bước đi lựa chọn con đường cho bản thân
(Thí sinh lấy dẫn chứng để chứng minh)
0,25 0,5
0,5
0,25 0,25
3 Bài học nhận thức, hành động 0,75
- Mỗi người nhận thức đúng được vai trò, tầm quan trọng con đường đi đúng cho bản thân
- Để lựa chọn được con đường đi đúng mỗi cá nhân cần hiểu rõ về bản thân mình, rèn luyện phẩm chất đạo đức, ra sức học tập….
- Liên hệ bản thân
0,25 0,25 0,25 2 “Ham chơi không phải là lười biếng. Ham chơi là cách sống đạt đạo của
con người đã nhìn thấy từ lâu bản chất phù hư của thế giới. Ham chơi là văn hóa gốc của người Việt. Văn chương nghệ thuật cũng là cuộc chơi thượng thặng”. Anh/chị hiểu thế nào là “cuộc chơi thượng thặng” của văn chương? Chứng minh nhận định trên qua truyện ngắn Hai đứa trẻ - Thạch Lam và Chữ người tử tù – Nguyễn Tuân.
1 Giới thiệu vấn đề nghị luận 0,5 - Giới thiệu ngắn gọn 2 tác giả: Thạch Lam và Nguyễn Tuân và hai tác
phẩm: Hai đứa trẻ và Chữ người tử tù - Trích dẫn ý kiến
0,25 0,25
2 Giải thích 1,0
- Cuộc chơi thượng thặng của văn chương là tính chất không vụ lợi, khám phá cái đẹp, đi sâu vào đời sống tâm hồn, hướng tới sự đồng cảm, tri âm, hướng con người tới giá trị CHÂN – THIỆN – MĨ…..
- Tuy nhiên văn chương đòi hỏi người cầm bút cần phải có sự sáng tạo, cần có cái nhìn khách quan, mới mẻ về cuộc sống, tạo ra cho mình cá tính sáng tạo riêng, không chỉ phản ánh hiện thực mà còn cần cải tạo hiện thực ấy
=> Ý kiến đã khẳng định sâu sắc được bản chất của văn chương, những yêu cầu của văn chương đối với người sáng tạo và những giá trị văn chương mang đến cho con người và cuộc sống
0,5
0,5
3 Chứng minh ý kiến qua 2 tác phẩm: Hai đứa trẻ - Thạch Lam và Chữ
người tử tù – Nguyễn Tuân. 4,0
- Văn chương đã khám phá ra cái đẹp
+ Hai đứa trẻ: Khám phá vẻ đẹp cảnh thiên nhiên buổi chiều nơi phố huyện nghèo, cảnh đoàn tàu qua phố huyện dưới cảm nhận của nhân vật Liên
+ Chữ người tử tù: Khám phá vẻ đẹp của nghệ thuật thư pháp và chơi chữ. Đó là một nét văn hóa của con người thời xưa.
- Văn chương đi sâu vào đời sống tâm hồn con người
+ Hai đứa trẻ: Cuộc sống thể hiện qua diễn biến tâm trạng của Liên từ chiều cho tới đêm, tô điểm thêm cho cuộc sống con người là các nhân vật:
Bà cụ Thi, gia đình bác Sẩm, bác phở Siêu, mẹ con chị Tý……
+ Chữ người tử tù: Khám phá vẻ đẹp của nhân vật Huấn Cao và ý nguyện cao thượng của viên Quản Ngục
- Văn chương còn là chiếc cầu nối về sự đồng cảm, tri âm giữa tác giả đối với con người, giáo dục con người, hướng họ tới những giá trị nhân sinh sâu sắc
+ Thạch Lam: Thể hiện sự thương xót cho số phận những kiếp người sống trong tối tăm, nghèo khổ, tù túng, bế tắc lúc bấy giờ. Giáo dục con người về tình yêu thương, sự sẻ chia, đồng cảm trong cộng đồng xã hội.
+ Nguyễn Tuân: Thể hiện sự ngưỡng mộ trân trọng những con người tài hoa, những con người hiểu và biết yêu cái đẹp. Giáo dục con người cần biết trân trọng những người tài năng và yêu cái đẹp, cần sống ngay thẳng, hiếu nghĩa, luôn luôn giữ cho tâm hồn trong sạch, thiên lương cho lành vững, dù có sống trong bất kì hoàn cảnh nào.
1,5
1,5
1,0
4 Đánh giá nâng cao 1,5
- Chấp nhận những quy luật khắc nghiệt của cuộc chơi văn chương, dám từ chối lối văn chương phù phiếm, dễ dãi những người nghệ sĩ chân chính đã không ngừng nâng cao khả năng sáng tạo, khám phá hiện thực xã hội để tạo nên được những tác phẩm độc đáo có ý nghĩa lớn.
- Bản chất chức năng của văn học không chỉ là một nguồn tri thức mà còn
0,5
là nguồn năng lượng tinh thần lớn lao có ý nghĩa cổ vũ và tiếp sức cho người trong cuộc sống
- Quá trình tiếp nhận văn học đòi hỏi người đọc cần phải biết hòa mình vào tác phẩm, cần biết rung động với nó, lắng nghe tiếng nói của tác giả, thưởng thức cái hay, cái đẹp, tài nghệ của người nghệ sĩ sáng tạo.
0,5
0,5
TỔNG ĐIỂM 10,0
