TỔ SINH HỌC
TRƯỜNG THPT BÌNH CHÁNH
Chủ đề: CÁC HỌC THUYẾT TIẾN HÓA
Chủ đề: CÁC HỌC THUYẾT TIẾN HÓA
HỌC THUYẾT ĐACUYEN
Biến dị cá thể: Các cá thể của cùng một bố mẹ mặc dù giống với bố mẹ nhiều hơn nhưng chúng vẫn khác biệt nhau về nhiều đặc điểm (các biến dị này có thể truyền cho thế hệ sau).
Chọn lọc tự nhiên (CLTN) Chọn lọc nhân tạo (CLNT) Đối
tượng
Các loài sinh vật trong tự nhiên (biến dị cá thể)
Các loài hoang dại được thuần dưỡng (biến dị cá thể)
Động lực
Do đấu tranh sinh tồn Nhu cầu thị hiếu của con người
Nội dung
Đào thải các biến dị có hại, tích lũy các biến dị có lợi cho sinh vật
Đào thải các biến dị có hại, tích lũy các biến dị có lợi phù hợp với mục tiêu con người.
Thực chất
Phân hóa về khả năng sống sót và khả năng sinh sản của các cá thể trong quần thể
Chọn lọc biến dị có lợi con người mong muốn
Kết quả
Hình thành loài mới mang đặc điểm thích nghi
Tạo ra nhiều loài vật nuôi, cây trồng từ một số ít các loài hoang dại.
HỌC THUYẾT ĐACUYEN
1. ĐẶC ĐIỂM
2. Ý nghĩa
- Đacuyn đưa ra được cơ chế tiến hóa chính là CLTN
- Giải thích được sự thống nhất trong đa dạng của sinh giới - Các loài giống nhau là do được phát sinh từ 1 nguồn gốc chung
HỌC THUYẾT ĐACUYEN
3. Hạn chế
- Chưa hiểu rõ cơ chế phát sinh biến dị và di truyền các biến dị - Chưa đi sâu vào cơ chế hình thành loài mới, chưa thấy được vai trò của sự cách ly đối với hình thành loài mới
I. QUAN NIỆM TIẾN HÓA VÀ NGUỒN NGUYÊN LIỆU TIẾN HÓA
Được gọi là thuyết tiến hóa tổng hợp vì nó kết hợp cơ chế tiến hóa bằng CLTN của thuyết tiến hóa Đacuyn với các
thành tựu di truyền học và đặc biệt là di truyền học quần thể.
T.Dobzhansky Ronald Fisher Haldane E.Mayr
THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
Những năm 40 – thế kỷ XX... Cùng nhiều nhà khoa học khác HỌC THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
1. Tiến hóa lớn và tiến hóa nhỏ
Nội dung Tiến hóa nhỏ Tiến hóa lớn
Định nghĩa
Không gian
Thời gian Kết quả
Là quá trình làm biến đổi cấu trúc di truyền của
quần thể (biến đổi tần số alen và thành phần kiểu gen của quần thể).
Phạm vi phân bố hẹp
Ngắn (có thể nghiên cứu bằng thực nghiệm)
Hình thành loài mới
Là quá trình làm xuất hiện các đơn vị phân loại trên loài: Chi, họ, bộ, lớp, ngành, giới.
Quy mô rộng lớn
Rất dài (hàng triệu năm, nghiên cứu gián tiếp)
Hình thành các nhóm phân loại trên loài
HỌC THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
1. Tiến hóa lớn và tiến hóa nhỏ
- Quần thể : là đơn vị nhỏ nhất có thể tiến hóa
- Quá trình tiến hóa nhỏ kết thúc khi loài mới xuất hiện
- Hình thành loài được xem là ranh giới giữa tiến hóa nhỏ và tiến hóa lớn
HỌC THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
2. Nguồn biến dị di truyền của quần thể
- Biến dị di truyền là nguồn nguyên liệu cho tiến hóa. Gồm:
+ Biến dị phát sinh do đột biến -> biến dị sơ cấp.
+ Biến dị phát sinh do giao phối -> biến dị tổ hợp (biến dị thứ cấp).
- Ngoài ra nguồn biến dị còn được bổ sung bởi sự di chuyển của các cá thể hoặc các giao tử từ các QT khác vào.
II. CÁC NHÂN TỐ TIẾN HÓA
HỌC THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
1. Đột biến
II. CÁC NHÂN TỐ TIẾN HÓA
HỌC THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
- Đột biến : làm thay đổi tần số alen và thành phần kiểu gen của quần thể.
- Tần số đột biến tính trên mỗi gen trong một thế hệ dao động : 10-6 – 10-4
- Đột biến cung cấp nguồn biến dị sơ cấp. Quá trình giao phối tạo nguồn biến dị thứ cấp phong phú cho quá trình tiến hoá.
2. Di nhập gen
II. CÁC NHÂN TỐ TIẾN HÓA
HỌC THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
- Di - nhập gen (dòng gen) là sự lan truyền gen từ quần thể này sang quần thể khác.
- Di - nhập gen làm thay đổi tần số alen và thành phần kiểu gen của quần thể.
3. Chọn lọc tự nhiên
II. CÁC NHÂN TỐ TIẾN HÓA
HỌC THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
- Thực chất CLTN là: phân hóa khả năng sống sót và khả năng sinh sản của các cá thể với các kiểu gen khác nhau trong quần thể.
-CLTN tác động trực tiếp lên kiểu hình và gián tiếp làm biến đổi tần số kiểu gen, qua đó làm biến đổi tần số alen của QT.
-CLTN biến đổi tần số alen theo 1 hướng xác định → CLTN quy định chiều hướng tiến hóa → CLTN là nhân tố tiến hóa có hướng.
3. Chọn lọc tự nhiên
II. CÁC NHÂN TỐ TIẾN HÓA
HỌC THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
- CLTN làm thay đổi tần số alen nhanh hay chậm tuỳ thuộc vào yếu tố:
+ Chọn lọc chống lại alen trội: thay đổi tần số alen nhanh chóng.
+ Chọn lọc chống lại alen lặn: thay đổi tần số alen chậm chạp, alen lặn không bao giờ bị loại hết ra khỏi QT.
- Quá trình hình thành QT thích nghi nhanh hay chậm tuỳ thuộc vào:
+ Quá trình phát sinh và tích luỹ các gen đột biến ở mỗi loài.
+ Tốc độ sinh sản của loài.
+ Áp lực CLTN.
4. Các yếu tố ngẫu nhiên
II. CÁC NHÂN TỐ TIẾN HÓA
HỌC THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
- Biến đổi tần số alen với đặc điểm:
+ Thay đổi tần số alen không theo một chiều hướng nhất định.
+ Làm cho 1 alen nào đó dù là có lợi cũng có thể bị loại bỏ và 1 alen nào đó dù là có hại cũng có thể trở nên phổ biến.
- Làm nghèo vốn gen của quần thể, giảm sự đa dạng di truyền.
5. Giao phối không ngẫu nhiên
II. CÁC NHÂN TỐ TIẾN HÓA
HỌC THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
Chọn lọc giới tính – một dạng giao phối không ngẫu nhiên
5. Giao phối không ngẫu nhiên
II. CÁC NHÂN TỐ TIẾN HÓA
HỌC THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
- Có đặc điểm:
+ Thay đổi thành phần kiểu gen theo hướng tăng dần tần số kiểu gen đồng hợp, giảm dần tần số kiểu gen dị hợp.
+ Không thay đổi tần số alen.
- Làm nghèo vốn gen của quần thể, giảm sự đa dạng di truyền.
II. CÁC NHÂN TỐ TIẾN HÓA
HỌC THUYẾT TIẾN HÓA TỔNG HỢP HIỆN ĐẠI
CÂU CÁ CÙNG DORAEMON
CHÚC MỪNG CHÚC MỪNG
CHÚC MỪNG
CHÚC MỪNG
CHÚC MỪNG
CHÚC MỪNG
Câu 1: Theo quan niệm của thuyết tiến hóa hiện đại, phát biểu nào sau đây đúng?
A. Biến dị di truyền là nguyên liệu cho tiến hóa.
B. Các biến dị đều ngẫu nhiên, không theo hướng xác định,
C. Các biến dị đều di truyền được.
D. Đột biến không chịu ảnh hưởng của môi trường sống
A
Câu 2: Nhân tố tiến hóa nào sau đây không làm thay đổi tần số alen của quần thể?
A. Đột biến.
B. Chọn lọc tự nhiên, C. Di - nhập gen.
D. Giao phối không ngẫu nhiên.
D
Câu 3: Trong các nhân tố tiến hóa dưới đây, có bao nhiêu nhân tố tiến hóa vừa làm thay đổi tần số alen vừa làm thay đổi thành phần kiểu gen của quần thể ?
(1) Chọn lọc tự nhiên. (2) Đột biến.
(3) Giao phối không ngẫu nhiên.
(4) Các yếu tố ngẫu nhiên.
(5) Di-nhập gen.
A. 1 B. 2 C. 4 D. 3
C
A
Câu 4: Theo quan niệm hiện đại về chọn lọc tự nhiên, phát biểu nào sau đây không đúng ?
A. CLTN tác động trực tiếp lên từng alen làm thay đổi tần số kiểu gen của quần thể
B. khi môi trường thay đổi theo hướng xác định thì CLTN sẽ làm biến đổi tần số alen theo một hướng xác định
C. CLTN thực chất là quá trình phân hóa khả năng sống sót và khả năng sinh sản của các cá thể với các kiểu gen khác nhau trong quần thể D. CLTN quy định chiều hướng và nhịp điệu biến đổi thành phần kiểu gen của quần thể
A
Câu 5: Trong các nhân tố tiến hóa sau, có bao nhiêu nhân tố luôn làm biến đổi thành phần kiểu gen của quẩn thể theo một hướng xác định?
I. Đột biến,
II. Chọn lọc tự nhiên.
III. Di - nhập gen.
IV. Các yếu tố ngẫu nhiên.
V. Giao phối không ngẫu nhiên.
A. 1 B. 3 C. 4 D. 2
B
Câu 6: Theo tiến hóa hiện đại, nhân tố tiến hóa nào sau đây có thể làm phong phú vốn gen của quần thể?
A. Các yếu tố ngẫu nhiên B. Di - nhập gen.
C. Chọn lọc tự nhiên
D. Giao phối không ngẫu nhiên.
DẶN DÒ
HOÀN THÀNH PHIẾU HỌC TẬPHHỌC THUỘC BÀI
OÀN THÀNH PHIẾU HỌC TẬP . HỌC THUỘC BÀI 25.
ĐỌC TRƯỚC BÀI 27+28 25.
