Bài 3: Tôn trọng người khác
I. Đặt vấn đề
Câu hỏi vấn đề a trang 9 SGK môn GDCD lớp 8:
Em có nhận xét gì về cách xử sự, thái độ và việc làm của các bạn trong các trường hợp trên ?
Trả lời
- Mai luôn lễ phép, sống chan hòa, cởi mở và tôn trọng người khác => Được mọi người quý mến.
- Hải luôn tôn trọng màu da, tôn trọng nguồn gốc của mình, tự hào vì điều đó =>
Tôn trọng người cha của mình.
- Quân và Hùng không tôn trọng thầy giáo và các bạn => Chưa tôn trọng giáo viên và bạn bè xung quanh.
Câu hỏi vấn đề b trang 9 SGK môn GDCD lớp 8:
Theo em, trong những hành vi đó, hành vi nào đáng để chúng ta học tập, hành vi nào cần phải phê phán ? Vì sao ?
Trả lời
- Hành vi của Mai, của Hải đáng để chúng ta học tập. Bởi vì, hành vi của Mai và Hải thể hiện họ là những người sống có văn hóa, biết tôn trọng người khác, vì thế được mọi người quý mến và học tập. - Hành vi của Quân và Hùng cần phê phán.
Bởi vì hành vi của Quân và Hùng cư xử thiếu tế nhị, không tôn trọng thầy giáo đáng phê phán.
III. Bài tập
Câu hỏi 1 trang 10 SGK môn GDCD lớp 8:
Những hành vi nào sau đây thể hiện rõ sự tôn trọng người khác ? Vì sao ? a) Đi nhẹ, nói khẽ khi vào bệnh viện ;
b) Chỉ làm theo sở thích của mình không cần biết đến mọi người xung quanh ; c) Nói chuyện riêng, làm việc riêng và đùa nghịch trong giờ học ;
d) Cười đùa ầm ĩ khi đi dự hoặc gặp các đám tang ; đ) Bật nhạc to khi đã quá khuya ;
e) Châm chọc, chế giễu người khuyết tật;
g) Cảm thông, chia sẻ khi người khác gặp điều bất hạnh ; h) Coi thường, miệt thị những người nghèo khó ;
i) Lắng nghe ý kiến của mọi người ;
k) Công kích, chê bai khi người khác có sở thích không giống mình ; l) Bắt nạt người yếu hơn mình ;
m) Gây gổ, to tiếng với người xung quanh ; n) Vứt rác ở nơi công cộng ;
o) Đổ lỗi cho người khác.
Trả lời
Những hành vi thể hiện rõ sự tôn trọng người khác
- (a) Đi nhẹ, nói khẽ đi vào bệnh viện: Đi nhẹ nói khẽ là một trong những quy định của bệnh viện. Do đó, trước tiên là mình đã chấp hành đúng quy định của bệnh
viện. Sau đó là mình giữ trật tự, giữ yên tĩnh cho các bệnh nhân -> Tôn trọng đến người khác.
- (g) Cảm thông, chia sẻ khi người khác gặp nhiều bất hạnh: Đó là một đạo lí tốt của dân tộc, lá lành đùm lá rách. Mình không nên khinh bỉ và miệt thị người nghèo mà hãy tôn trọng họ như tôn trọng nhiều người khác.
- (i) Lắng nghe ý kiến của mọi người: Thể hiện sự tôn trọng, biết suy nghĩ đến người khác, tôn trọng tập thể.
Câu hỏi 2 trang 10 SGK môn GDCD lớp 8:
Em tán thành hay không tán thành với mỗi ý kiến dưới đây ? Vì sao?
a) Tôn trọng người khác là tự hạ thấp mình ;
b) Muốn người khác tôn trọng mình thì mình phải biết tôn trọng người khác ; c) Tôn trọng người khác là tự tôn trọng mình.
Trả lời
- Em không tán thành với ý kiến (a) là bởi vì: Ai cũng cần được tôn trọng, mình tôn trọng người khác thì người khác sẽ tôn trọng lại mình. Khi mình tôn trọng người khác là sự đánh giá đúng mực, coi trọng danh dự, phẩm giá của người khác chứ không phải hạ thấp mình.
- Em tán thành với ý kiến (b) và (c) là bởi vì: Có tôn trọng người khác thì mình mới nhận lại được sự tôn trọng của họ. Và tôn trọng người khác là thể hiện lối sống có văn hóa của mỗi người.
Câu hỏi 3 trang 10 SGK môn GDCD lớp 8:
Hãy dự kiến những tình huống mà em thường gặp trong cuộc sống để có cách ứng xử thể hiện sự tôn trọng mọi người, theo các gợi ý sau:
a) Ở trường (trong quan hệ với bạn bè, thầy cô giáo...) b) Ở nhà (trong quan hệ với ông bà, bố mẹ, anh chị em..).
c) Ở ngoài đường, nơi công cộng...
Trả lời - Ở trường:
+ Đối với thầy cô giáo: lễ phép, nghe lời, kính trọng.
+ Đối với bạn bè: chan hòa, đoàn kết, thông cảm, chia sẻ và giúp đỡ lẫn nhau.
- Ở nhà:
+ Đối với ông bà, cha mẹ: kính trọng, vâng lời.
+ Đối với anh chị em: nhường nhịn, yêu thương, quý mến - Ở nơi công cộng:
+ Tôn trọng nội quy nơi công cộng
+ Không gây khó chịu, phiền hà khiến người khác phải nhắc nhở hay bực mình + Đi nhẹ, nói khẽ, không hút thuốc nơi đông người, không vứt rác bừa bãi...
Câu hỏi 4 trang 10 SGK môn GDCD lớp 8:
Em hãy sưu tầm một vài câu ca dao, tục ngữ nói về sự tôn trọng người khác.
Trả lời Ca dao:
- Lời nói không mất tiền mua Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.
- Khó mà biết lẽ, biết lời
Biết ăn, biết ở, hơn người giàu sang.
- Cười người chớ vội cười lâu
Cười người hôm trước hôm sau người cười.
Tục ngữ
- Kính già yêu trẻ.
- Áo rách cốt cách người thương
