Tiết 91 + 92 - Thêm trạng ngữ cho câu
(tiếp theo)
I - C«ng dông cña tr¹ng ng÷
1. Trạng ngữ không phải là thành phần bắt buộc của câu.
Nhưng vì sao trong các câu văn dưới đây, ta không nên hoặc không thể lược bỏ trạng ngữ?
a) Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng giêng [....]. Thường thường, vào khoảng đó trời đã hết nồm, mưa xuân bắt đầu thay thế cho mưa phùn, không còn làm cho nền trời đùng đục như màu pha lê mờ. Sáng
dậy, nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện ở trên trời, mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa.
Trên giàn hoa lí, vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa. Chỉ độ tám giờ sáng, trên nề trời trong trong có những làn sáng hồng hồng rung động như cánh con ve mới lột.
(Vò B»ng)
b) Về mùa đông, lá bàng đỏ như màu đồng hun.
a) Nhưng tụi yờu mựa xuõn nhất là vào khoảng sau ngày rằm thỏng giờng [....]. Thường thường, vào
khoảng đú trời đó hết nồm, mưa xuõn bắt đầu thay thế cho mưa phựn, khụng cũn làm cho nền trời đựng đục như màu pha lờ mờ. Sỏng dậy, nằm dài nhỡn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện ở trờn trời, mỡnh cảm thấy rạo rực một niềm vui sỏng sủa. Trờn giàn hoa lớ, vài con ong siờng năng đó bay đi kiếm nhị hoa. Chỉ độ tỏm giờ sỏng, trờn nề trời trong trong cú những làn
sỏng hồng hồng rung động như cỏnh con ve mới lột.
b) Về mùa đông, lá bàng đỏ nh màu đồng
hun.
Câu hỏi: Theo em, vì sao ta không thể lược bỏ trạng ngữ đó?
Câu trả lời:
-Ta không nên lược bỏ trạng ngữ đó vì:
+ Các trạng ngữ bổ sung ý nghĩa về thời gian, không gian giúp nội dung miêu tả chính xác hơn.
+ Các trạng ngữ còn có tác dụng liên kết.
Nếu bỏ thì câu văn gây khó hiểu và không có tác dụng liên kết.
- Vỡ trạng ngữ giỳp cho việc sắp xếp cỏc luận cứ trong văn nghị luận theo trỡnh tự thời
gian, khụng gian hoặc quan hệ nguyờn nhõn - kết quả.
2. Trong văn nghị luận thì
em phải sắp xếp các luận cứ theo một trình tự nhất định
(thời gian, không gian … ).
Theo em, trạng ngữ có vai trò gì trong việc thể hiện
trình tự lập luận ấy ?
Ghi nhớ 1:
* Trạng ngữ có những công dụng như sau:
- Xác định hoàn cảnh, điều kiện diễn ra sự việc nêu trong câu, góp phần làm cho nội dung của câu được đầy đủ và chính xác.
- Nối kết các câu, các đoạn với nhau, góp phần
làm cho đoạn văn, bài văn được mạch lạc.
II - Tách trạng ngữ thành câu riêng
1. Cõu in đậm dưới đõy cú gỡ đặc biệt?
Người Việt Nam ngày nay cú lớ do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng núi của mỡnh. Và để tin tưởng hơn nữa vào tương lai của nú.
(Đặng Thai Mai) Đỏp ỏn:
- Cõu “Và để tin tưởng hơn nữa vào tương lai của nú” đặc biệt vì câu (2) bị tách đi, không được liền mạch với câu (1) mặc dù cả hai câu có cùng một ý.
- Tỏc dụng: Nhấn mạnh ý, chuyển ý, thể hiện cảm xỳc.
II - Tách trạng ngữ thành câu riêng
Theo em, việc tách câu đó có
tác dụng gì ?
Ghi nhớ 2:
- Trong một số trường hợp, để nhấn mạnh ý, chuyển ý, hoặc thể hiện những tình huống, cảm xúc nhất
định, người ta có thể tách trạng ngữ, đặc biệt là trạng ngữ đứng cuối câu, thành những câu riêng.
