Bước 4: tiến hành đặt ống NKQ

Dùng đèn soi thanh quản Macintosh để mở miệng bệnh nhân và bộc lộ thanh quản để đánh giá các mức độ Cormack-Lehane ở cả 3 nhóm. Đánh giá mức độ quan sát Cormack-Lehane là bác sĩ gây mê hồi sức có kinh nghiệm trên 10 năm làm việc liên tục về gây mê hồi sức và trên 5 năm làm việc liên tục trong gây mê Tai mũi họng và xử trí đường thở. Sử dụng các kỹ thuật nội soi phế quản ống mềm và nội soi bán cứng SensaScope cũng được các bác sĩ gây mê hồi sức thực hành và tích lũy kinh nghiệm trên 1 năm liên tục đối với các loại bệnh lý trên đường thở trước khi tham gia nghiên cứu.

Phương pháp đặt ống NKQ bằng nội soi mềm dưới gây mê [76],[90]:

Hình 2.1. Đặt NKQ bằng nội soi mềm có đèn soi thanh quản hỗ trợ [76]

(Nguồn từ tham khảo [76])

Hình 2.2. Đặt ống NKQ bằng nội soi mềm

- Đặt ống nội khí quản bằng nội soi mềm dưới sự hỗ trợ của đèn soi thanh quản thường được áp dụng khi bệnh nhân có u vùng miệng, họng, khối u vùng sụn nắp gây đè đẩy và biến dạng sụn nắp. Khi gây mê thì lưỡi và màn hầu bệnh nhân bị mất trương lực gây tụt lưỡi và giảm khoảng trống màn hầu nên cản trở sự tiếp cận của đầu ống soi với thanh môn làm giảm khả năng quan sát, do đó sử dụng đèn soi thanh quản (đèn Macintosh) hỗ trợ sẽ giải phóng được một phần sự cản trở đường đi của ống soi và làm trường quan sát rộng hơn [76],[90],[91],[92].

- Đặt bệnh nhân lên bàn mổ ở tư thế nằm ngửa, nếu bệnh nhân có khó thở do khối u chèn ép thì tùy theo mức độ và vị trí khối u để đặt bệnh nhân theo tư thế phù hợp như đầu cao hoặc nằm nghiêng.

- Đặt 01 đường truyền tĩnh mạch cho bệnh nhân với kim G18.

- Đặt các thiết bị theo dõi các chỉ số sinh tồn trên bệnh nhân.

- Khởi động máy mê và đặt các thông số hô hấp ở tư thế sẵn sàng.

- Nối bộ phận đọc khí CO2 vào hệ thống máy mê.

- Nối dây hút và nguồn sáng với bộ nội soi và kiểm tra hoạt động của nó.

- Kiểm tra đoạn uốn xem di động và định hướng sẵn - Lồng ống NKQ vào ống mềm và bôi trơn ống.

- Nhỏ mũi bằng thuốc Otrivin 0,1% để co mạch cuốn mũi nếu cần đặt ống NKQ qua đường mũi.

- Người đặt ống đứng ở phía đầu bệnh nhân sẵn sàng gây mê.

- Sau khi gây mê đủ thời gian tác dụng, sử dụng đèn soi thanh quản mở miệng bệnh nhân và cùng lúc đó đánh giá mức độ quan sát thanh môn theo Cormack-Lehane.

- Người phụ sẽ giữ cán đèn soi ở nguyên vị trí.

- Tay trái cầm thân ống soi và cần điều khiển

- Tay phải cầm đầu thân mềm ống soi đưa đầu ống soi qua miệng hoặc mũi bệnh nhân và hướng đầu ống soi về phía thanh môn, sau khi qua thanh môn tiến về phía carina, cách carina khoảng 3cm thì dừng lại và đẩy ống NKQ xuống.

- Sau khi đặt được ống NKQ thì rút đèn soi thanh quản và rút ống soi rồi tiến hành bơm cuff, lắp máy theo dõi CO2, nghe phổi xem rì rào phế nang đã đều chưa, để chẩn đoán chắc chắn ống NKQ đã đặt đúng vị trí.

- Cố định ống NKQ và thở máy.

Phương pháp đặt ống NKQ bằng nội soi bán cứng (SensaScope)

Hình 2.3. Đặt ống NKQ bằng nội soi SensaScope

- Chuẩn bị bệnh nhân cũng giống như phần chuẩn bị bệnh nhân của nội soi phế quản mềm. Kỹ thuật đặt: bệnh nhân được gây mê toàn thể, ống nội khí quản được lồng vào ống soi và nằm ở phần cứng để giải phóng đầu di động.

- Tay trái dùng đèn soi thanh quản Macintosh để mở miệng bệnh nhân, đánh giá mức độ quan sát thanh môn theo Cormack-Lehane.

- Tay phải thao tác ống, ngón tay cái điều chỉnh cần gạt để hướng đầu ống theo hướng mong muốn. Đưa đầu ống nhẹ nhàng qua miệng và hướng về phía thanh môn, quan sát màn hình để điều chỉnh hướng đi của ống, khi quan sát được thanh môn mở thì tiếp tục cho đầu ống đi qua đến tận sát carina, khi quan sát được carina thì tay trái bỏ đèn Macintosh, tay phải giữ ống soi nguyên vị trí, dùng tay trái trượt ống nội khí quản nhẹ nhàng trên thân ống cứng đến khi quan sát thấy đầu ống nội khí quản xuất hiện. Lúc này tay trái giữ ống nội khí quản nguyên vị trí, tay phải rút nhẹ nhàng ống soi ra khỏi ống nội khí quản.

Kỹ thuật đặt ống nội khí quản bằng SensaScope (5 bước) [67]

- Bước 1:

Hình 2.4. Bước 1 của đặt ống NKQ bằng SensaScope

Tay trái sử dụng đèn soi thanh quản Macintosh để bộc lộ thanh quản đến sụn nắp, tay phải cầm ống soi SensaScope với ống NKQ đã được lồng sẵn, đầu ống ở tư thế trung gian bằng cách dùng ngón tay cái giữ cần điều khiển.

- Bước 2:

Hình 2.5. Bước 2 của đặt ống NKQ bằng SensaScope

Tay trái bộc lộ thanh quản ở mức tối ưu, tay phải cầm ống soi đưa vào miệng bệnh nhân ở đường giữa, tiếp tục tiến ống đến lưỡi gà, bắt đầu từ đây quan sát trên màn hình để điều khiển ống soi.

- Bước 3:

Hình 2.6. Bước 3 của đặt ống NKQ bằng SensaScope

Tay phải cầm ống soi đẩy ống tiếp tục đi vào trong khoang miệng, ngón tay cái điều chỉnh cần điều khiển để lái đầu ống tiếp cận với thanh môn.

- Bước 4:

Hình 2.7. Bước 4 của đặt ống NKQ bằng SensaScope

Tay phải vẫn tiếp tục đẩy ống qua thanh môn, quan sát trên màn hình đẩy ống trong lòng khí quản đến khi quan sát thấy carina. Đèn soi thanh quản có thể bỏ ra, tay phải giữ nguyên vị trí, tay trái cầm đầu xa của ống NKQ để đẩy ống vào trong lòng khí quản.

- Bước 5:

Hình 2.8. Bước 5 của đặt ống NKQ bằng SensaScope

Quan sát trên màn hình thấy đầu ống NKQ cách carina 2cm thì tay trái giữ ống NKQ ở nguyên vị trí, tay phải rút ống soi, ngón cái buông cần điều khiển.

Phương pháp đặt ống NKQ thông thường dưới gây mê

- Chuẩn bị phương tiện, dụng cụ: chuẩn bị đầy đủ các phương tiện cần thiết cho đặt ống NKQ và kiểm soát đường thở khó.

- Chuẩn bị bệnh nhân và gây mê cũng giống như 2 phương pháp trên: đặt tư thế bệnh nhân hợp lý sao cho tối ưu hóa hình ảnh quan sát thanh quản và giảm nguy cơ đặt ống NKQ khó. Úp mask oxy 100%, khởi mê như thường quy.

- Soi thanh quản: tay phải cầm đèn soi thanh quản Macintosh, đưa lưỡi đèn từ góc phải của miệng và đẩy dọc theo cạnh bên của lưỡi hướng đến hốc amygdale bên phải, di chuyển đầu lưỡi đèn vào đường giữa, sau đó đi vào phía sau nền lưỡi cho đến khi nhìn thấy sụn nắp thanh quản, đầu lưỡi đèn đi vào hố lưỡi và sụn nắp, nâng sụn nắp để bộc lộ thanh môn, đánh giá phân độ Cormack-Lehane.

- Sau khi quan sát được thanh môn, tay phải cầm ống NKQ để đưa qua thanh môn theo phương pháp thông thường. Nối hệ thống máy thở với ống NKQ, thông khí bằng bóp bóng để xác định vị trí ống NKQ.