Sự rụng quả thuờng hay xảy ra vói tất cả các loại cây thu hoạch quả và đa góp phần làm giảm nãng suít đáng kế (cố thể làm giim năng suất 30 - 70%). Nguyftn nhăn cửa sự lụng này ià khi qai sinh
ưuởng nhanh thì hàm luợng auxin nội sinh từ hạt khổng đủ. Nếu gặp một số điéu kiện bất thuận thì sự tổng hợp ABA và etylen tăng nhanh chóng làm cho sự căn bằng hoocmon thuận lợi cho sự rụng, tầng lủi xuất hiện nhanh chóng.
£)ể ngăn chặn sự hình thành tầng rời thì phải bổ sung thẽiíi auxin ngoại sinh. Nguàri ta thuờng sử dụng 2,4D ; a - NAA ; cả SADH vdi mục đích ngăn chặn sự rụng của quả tniức thu hoạch.
- Táo ưty : Trong các chít cố bản chất auxin thì a - NAA là an toàn nhát. Nó đuợc sử dụng với nồng độ 20 ppm vào lúc quả có biểu hiện bắt đầu rụng thì kéo dài quả ưẽn cãy thẽm một số ngày nOa.
Hợp chít thứ hai cũng đuợc sử dụng rộng rãi để ngăn chặn sự rụng quả táo là SADH. SADH là chất chống rụng rít hOu hiệu, có tác dụng cả trẽn cây thân gỗ lẫn thân bụi. SADH là chất không độc với cây, cố tác dụng tốt đến sự sinh ưuỏng phát ưiển. Có thẻ phun SADH ở nồng độ ỉ,s - 3 g/1 vào lúc sau hoa rộ 2 - 4 tuần, làm quả giữ chặt ư^n c&y. Nhiẻu khi quả quá bén trdn cây ưuớc khi thu hoạch 5 - 7 ngày iại phải phun chất gãy rụng. Phun SADH vổi nồng độ soo - 2.000 ppm truớc khi thu vài ngày làm giảm tỷ lệ quả rụng và kéo dài thời gian tồn tại của quẳ ư6n cây.
-L ề : Hiun a - NAA vđi nồng độ 10ppm hoặc phun SADH 1.000 ppm đều có hiệu quả tốt ưong việc ngăn chặn sự lụng của l£ ưuóc và lúc thu hoạch.
- : ở Mỹ nguời ta ngăn chặn sự rụng ưuức khi thu hoạch của mận bằng phun dung dịch 2,4D à nồng độ 15 - 20ppm.
- Với các cđy ân quả họ Cam chanh (Ciưustaceae) thì chát có hiệu quả nhít đuợc sử dụng nhiỀu ở Mỹ và các nuớc ưdng cam chanh lầ 2,4D.
Cam Navel Wasington đuọc phun dung dịch 2,4D nồng độ 8 -Cam Vaiencia cung duọc phun Z,4U VOI nọng aọ ữ ppm.
Ngoài ra có thể phun GA cho cam, quýt cang cố tác dụng chổng rụng.
Với chanh ngiiời ta phun 2,4D với nồng độ 4 - 8 ppm.
- Nho : Vào mùa hè, để chống rụng quả nho nguời ta phun 2,4D nồng độ SOppm, còn với mùa đổng thì nồng độ 1 5 - 2 0 ppm.
83. Xiic tiến sự rụng lá ở một số cày trổng
Sự rụng lá ưuức khi thu hoạch của một số cfly trồng tạo điẻu kiện cho thu hoạch cơ giới hóa. ở Mỹ có dến 75% diện tích trổng bổng (khoảng 3 triệu ha) đã đuợc sử dụng các chất làm rụng lá (defoliant) để thu hoạch bằng máy. Nguời ta phun dung dịch các chất làm rụng lá, cho bổng ưuức khi thu boạch 7 - 1 4 ngày (thuờng phun ethrel cho bông vối liều luợng 6 - lOkg/ha) thì lá hoàn toàn bị rụng mà quả bững khổng bị rụng. Nguời ta còn sử dụng các chít làm khổ cây.
Các chít này làm lá mất nuức, các lá, cành bị khổ và chết nhanh chống trong vài ngày mà tầng rời chua kịp hình thành nẽn lá khổng rụng mà chỉ bị khổ ti6n cfty.
Có hàng ưâm các chất làm rụng lá và khổ cây. đuục sử dụng toong sản xuít. ở các nuức tifin tiến nguời ta còn dùng phuơng tiện máy bay để phun các chất này cho cánh đồDg bông.
Các chất defoliant đuọc sử dụng có hiệu quả cho bững là : nattỉ chlorat, nitrat amon, ưibutyl phosphcMToưithioit...
Với các loại đậu nguời ta cố thể sử dụng ethrel ỉ.000 ppm cũng cố thể gày hiệu quả rụng lá ưuớc khỉ thu hoạch.
Với các cfty gỗ, để làm rụng lá nguời ta thuờng sử dụng chất kali iodua nồng độ 0,15 - 0,5%.
8.4. Các chất đỉèu hòa sinh trudng
sử
dụng V(H mục đích diệt cỏ đạỉ (herbỉcid)Các chất đièu hòa sinh ttuởng khi sử dụng với nồng độ rất cao cũng cố thể gây n6n sự hủy diệt. Các chát như 2,4D ; 2,4,5T ; MH...
cũng được sử dụng khá phổ biến vào mục <nch diệt cô. Điéu quan trọng ưong việc sử dụng thuốc trừ cô là phỉi quan tam đến tính chọn lọc cửa thuốc túc là chỉ diệt cỏ dại các loại mà khdng ẳnh huỏng xấu đến cfly ưdng. Chẳng hạn, 2,4D diệt ti(t c i các loại cô có lá lộng mà khổng ảnh huởng đến cây ngũ cốc nftn có thé sử dụng tốt ưong ruộng lúa, ngổ...
Độ độc cửa thuốc trừ cô kiểu hoocmòn sinh ưuủng có quan hộ chặt che với hoạt động sinh tniởng của cAy. Thời kỳ hiệu qui cao nhất lúc cây cỏ sinh ưuỞDg nhanh nhất. Vì vậy cần xác định giai đoạn triển của chúng đé sử dụng cho cố hiệu quả cao.
IXiy nhien viộc sử dụng thuốc tiừ cd ỉà một l&ih vực rìẽng cần đliợc ưình bày trong một chuyên đẻ khác.
Trong một số ưuờng hợp việc duy ttì tuổi thọ và hình dạng của cỏ lại rất có ý nghĩa. Ví dụ ưong lĩnh vục trồng cỏ trang trí. Để duy ưì các thăm cô ưang trí ở cOng vien nguờỉ ta thuờng phun các dung dịch chất kìm hãm sinh ữuỏng. Đặc biột hay dùng là maỉein hydnuát (MH). ĩ%un malein-hydrazit ở luợng 3 - 6 kg/ha iàm kìm ham sinh tniỏng của cịb, duy tii thảm cô bẻn lau, âữ cững tía xén inà lại nang cao chất luợng tnmg ưí. Cững tuong tự như vậy, việc phun MH cIk>
các hàng rào tự nhiftn bằng céc cfly bụi sống, cOng ftft có hiệu qui.
Các hàag rào ổ rO, thanh đuọc pteu dung dỉch MH ở nồng độ 0,25 - 1,5% tô ra ríử bén, định hỉnh ũlu, đỡ cổiág chỉm sóc, tía xén.