Chương II: ĐỘNG LỰC HỌC CHẤT ĐIỂM
Câu 3: Một viên đá đang nằm yên trên mặt đất, lực hấp dẫn do Trái Đất tác dụng vào hòn đá có giá trị
Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan
Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức, điều chỉnh hành vi, tư duy sáng
tạo
* Giao nhiệm vụ HS làm bài tập trắc nghiệm:
Trái Đât một khoảng R (R là bán kính Trái Đất) thì trọng lượng của vât bằng A. 1 N.
B. 2,5 N.
C. 5 N.
D. 10 N.
Câu 8: Biết gia tốc rơi tự do ở đỉnh và chân một ngọn núi lần lượt là 9,809 m/s2 và 9,810 m/s2. Coi Trái Đất là đồng chất và chân núi cách tâm Trái Đất 6370 km. Chiều cao ngọn núi này là
A. 324,7 m.
B. 640 m.
C. 649,4 m.
D. 325 m.
Câu 9: Coi khoảng cách trung bình giữa tâm Trái Đất và tâm Mặt Trăng gấp 60 lần bán kính Trái Đất; khối lượng Mặt Trăng nhỏ hơn khối lượng Trái Đất 81 lần. Xét vật M nằm trên đường thẳng nối tâm Trái Đất và tâm Mặt Trăng mà ở đó có lực hấp dẫn của Trái Đất và của Mặt Trăng cân bằng nhau. So với bán kính Trái Đất, khoảng cách tự M đền tâm Trái Đất gấp
A. 56,5 lần.
B. 54 lần.
C. 48 lần.
D. 32 lần.
Hướng dẫn giải và đáp án
Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Đáp án
D C C C C A B A B
HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’) Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan
Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức, điều chỉnh hành vi, tư duy sáng
tạo 1. Tại sao hằng ngày ta
không cảm nhận được lực hấp dẫn giữa ta với các vật
xung quanh như
bàn,ghế,tủ,…?
2. Vì sao chỉ chú ý đến trường hấp dẫn xung quanh những vật thể có khối lượng rất lớn (mặt trời, trái đất,…)?
- HS trả lời.
- HS nộp vở bài tập.
- HS tự ghi nhớ nội dung trả lời đã hoàn thiện.
1. Hàng ngày ta không cảm nhận được lực hấp dẫn giữa ta với các vật xung quanh là vì lực này vô cùng nhỏ
so với lực hút (lực hấp dẫn) của trái đất tác dụng lên chúng ta.
2. Lực hấp dẫn giữa các vật thông thường trong đời sống hàng ngày là rất nhỏ, không đáng kể. Lực hấp dẫn
giữa các vật với trái đất, giữa các hành tinh với nhau…là đáng kể vì khối lượng của chúng rất lớn. trường
hấp dẫn xung quanh Trái đất gây ra chuyển động rơi cho mọi vật trên trái
đất.
HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’)
Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan
Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức, điều chỉnh hành vi, tư duy sáng tạo Tìm thêm ví dụ thực tế về lực hấp dẫn
4. Dặn dò
+ GV tóm lại nội dung chính của bài.
+ Yêu cầu HS về nhà làm các bài tập.
+ Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau.
Tiết 20 Bài 12: LỰC ĐÀN HỒI CỦA LÒ XO - ĐỊNH LUẬT HÚC I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
-Nêu được ví dụ về lực đàn hồi và những đặc điểm của lực đàn hồi của lò xo (điểm đặt, hướng).
-Phát biểu được định luật Húc và viết hệ thức của định luật này đối với độ biến dạng của lò xo
2. Kĩ năng
-Vận dụng được định luật Húc để giải được bài tập đơn giản về sự biến dạng của lò xo.
3. Thái độ
-Tự tin đưa ra ý kiến cá nhân khi thực hiện các nhiệm vụ ở lớp, ở nhà.
-Chủ động trao đổi thảo luận với các học sinh khác và với giáo viên.
-Hợp tác chặt chẽ với các bạn khi thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu thực hiện ở nhà.
- Tích cực hợp tác, tự học để lĩnh hội kiến thức 4. Định hướng phát triển năng lực
a. Năng lực được hình thành chung :
Năng lực giải quyết vấn đề. Năng lực thực nghiệm. Năng lực dự đoán, suy luận lí thuyết, thiết kế và thực hiện theo phương án thí nghiệm kiểm chứng giả thuyết, dự đoán, phân tích, xử lí số liệu và khái quát rút ra kết luận khoa học. Năng lực đánh giá kết quả và giải quyết vân đề
b. Năng lực chuyên biệt môn vật lý : - Năng lực kiến thức vật lí.
- Năng lực phương pháp thực nghiệm - Năng lực trao đổi thông tin
- Năng lực cá nhân của HS
II. PHƯƠNG PHÁP – PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
1. Về phương pháp:
- Sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp với đàm thoại nêu vấn đề, nếu có điều kiện sử dụng bài giảng điện tử trình chiếu trên máy chiếu.
- Sử dụng phương pháp thí nghiệm biểu diễn.
2. Về phương tiện dạy học
- Giáo án, sgk, thước kẻ, đồ dùng dạy học,…
III. CHUẨN BỊ:
1.Giáo viên: 3 lò xo giống nhau có giới hạn đàn hội thỏa mãn với yêu cầu của TN; một vài quả nặng; thước thẳng độ chia nhỏ nhất đến mm
+ Một vài lực kế có giới hạn đo khác nhau, kiểu dáng khác nhau.
2.Học sinh: Ôn lại những kiến thức về lực đàn hồi của lò xo và lực kế đã học ở lớp 6.
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ.
- Các em hãy phát biểu lại ĐLVVHD và viết hệ thức của lực dấp dẫn? Nêu tên gọi và đơn vị của từng đại lượng có mặt trong biểu thức đó? Tại sao gia tốc rơi tự do và trọng lượng của vật càng lên cao càng giảm?
3. Bài mới.
HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’)
Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan
Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức, điều chỉnh hành vi, tư duy sáng tạo.
GV - Dùng hai tay lần lượt kéo dãn và nén lò xo.
- Hai tay có chịu tác dụng của lò xo không? Đó là lực gì?
Chúng ta cùng ta cùng tìm hiểu….
HS định hướng ND
Tiết 20 Bài 12:
LỰC ĐÀN HỒI CỦA LÒ XO - ĐỊNH LUẬT HÚC
HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức
Mục tiêu: công thức của định luật Húc, nêu rõ ý nghĩa các đại lượng có trong công thức và đơn vị của các đại lượng đó.
- đặc điểm về lực căng của dây và áp lực giữa hai mặt tiếp xúc.
- Biểu diễn được lực đàn hồi của lò xo khi bị dãn và khi bị nén.
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan
Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức, điều chỉnh hành vi, tư duy sáng tạo
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Kiến thức cơ bản - Dùng hai tay lần lượt kéo
dãn và nén lò xo.
- Hai tay có chịu tác dụng của
- HS quan sát và nhận xét.
I. Hướng và điểm đặt của lực đàn hồi của lò xo.
- Lực đàn hồi của lò xo xuất
lò xo không? Đó là lực gì?
- Khi tay ta thôi tác dụng, vì sao lò xo lấy lại chiều dài ban đầu?
- Khi một vật đàn hồi bị biến dạng thì ở vật xuất hiện một lực gọi là lực đàn hồi.
- Nhận xét gì về hướng của lực đàn hồi ở 2 đầu lò xo?
+ HS trả lời + HS trả lời + HS nhận xét
(Lực đàn hồi có hướng sao cho chống lại sự biến dạng)
hiện ở cả 2 đầu của lò xo tác dụng vào các vật tiếp xúc (hay gắn) với nó làm nó biến dạng.
- Lò xo giãn: lực đàn hồi hướng vào trong.
- Lò xo nén: lực đàn hồi hướng ra ngoài.
- Giới thiệu mục đích của phần thực hành: tìm mối quan hệ định lượng giữa lực đàn hồi của lò xo và độ biến dạng của lò xo.
- Giới thiệu dụng cụ, cách tiến hành thí nghiệm và ghi kết quả.
- Trả lời câu C2?
- Trọng lượng của các quả cân cho biết độ lớn của lực đàn hồi.
Chia lớp thành các nhóm tiến hành thí nghiệm hình 12.2 - Nhận xét kết quả thí nghiệm.
- Nếu treo quá nhiều quả cân thì sao?
- GV tiến hành TN để kiểm tra nhận xét trên.
- Đó chính là do chúng ta kéo vượt quá GHĐH của lò xo - Thông báo nội dung định luật: trong giới hạn đàn hồi, độ lớn của lực đàn hồi của lò xo tỉ lệ thuận với độ biến dạng của lò xo.
- Trả lời câu C2.
- Hs làm việc theo nhóm:
+ Ghi lại kết quả TN để trả lời C3
- Lò xo vẫn tiếp tục dãn nhưng không co lại như ban đầu.
- HS lắng nghe và ghi nhận.
II. Độ lớn của lực đàn hồi của lò xo. Định luật Húc.
1. Thí nghiệm.
a. Bố trí
b. Kết quả: F ~ Δl (Δl = l - l0)
2. Giới hạn đàn hồi của lò xo.
3. Định luật Húc
Trong giới hạn đàn hồi, độ lớn của lực đàn hồi của lò xo tỉ lệ thuận với độ biến dạng của lò xo.
ñh F k l
Trong đó: k là hệ số đàn hồi hoặc độ cứng của lò xo (N/m)
llà độ biến dạng của lò xo.
(m)
- Chú ý Δl = l - l0 đối với TH lò xo bị giãn.
Δl = l0 - l TH lò xo bị nén - Cho hs quan sát 1 dây cao su
và một lò xo.
- Lực đàn hồi ở dây cao su và ở lò xo xuất hiện trong trường hợp nào?
- Vì vậy lực đàn hồi của dây gọi là lực căng.
- Gọi HS lên bảng vẽ các vectơ lực căng của dây cao su. Nhận xét về điểm đặt và
Ở lò xo lực đàn hồi xuất hiện khi lò xo giãn hoặc nén.
- Dây cao su lực đàn hồi chỉ xuất hiện khi dây bị kéo căng.
- Hs lên bảng vẽ
4. Chú ý:
- Lực đàn hồi ở sợi dây:
+ Chỉ xuất hiện khi dây bị giãn - Điểm đặt và hướng: như lò xo khi bị giãn.
- Trường hợp các mặt tiếp xúc ép vào nhau: lực đàn hồi vuông góc với mặt tiếp xúc.
hướng của lực căng?
- KL: Điểm đặt và hướng của lực căng: giống như lực ĐH của lò xo.
- TH các mặt tiếp xúc ép vào nhau: lực ĐH vuông góc với mặt tiếp xúc.
T
-
FñhN P
P
T
Fñh N P
P HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10') Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan
Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức, điều chỉnh hành vi, tư duy sáng
tạo
* Giao nhiệm vụ HS làm bài tập trắc nghiệm: