Bài 8. NHỮNG GÓC NHÌN CUỘC SỐNG Tuần 25
TIẾT 97: ÔN TẬP I. Ôn tập văn bản
1. Nội dung các văn bản đã học - Những cánh buồm
- Mây và sóng - Con là…
Ba văn bản đều nói về tình cảm gia đình (cha con, mẹ con) và đều thể hiện tình yêu thương tha thiết giữa những người thân trong gia đình thông qua các dùng từ ngữ độc đáo, hình ảnh đặc sắc và những biện pháp tu từ làm tăng giá trị gợi cảm cho sự diễn đạt.
2 .Khi đọc cần chú ý các yếu tố nội dung và nghệ thuật của bài thơ:
- Nghệ thuật: chú ý hình ảnh, từ ngữ, biện pháp tu từ, các yếu tố miêu tả và tự sự trong thơ.
- Nội dung: các bài thơ thường thể hiện nội dung gián tiếp, được gợi lên qua cách sử dụng từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ..
II. Ôn tập viết
1/ Những yêu cầu của kiểu đoạn văn, ghi lại cảm xúc về một bài thơ:
- Hình thức: Viết hoa lùi đầu dòng. Cuối đoạn có dấu câu kết thúc đoạn.
- Cấu trúc đoạn: Có 3 phần: Mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn.
- Nội dung: Thể hiện trọn vẹn một nội dung.
- Sử dụng ngôi kể thứ nhất.
2/ Kinh nghiệm về cách tham gia thảo luận trong nhóm về một vấn đề cần có giải pháp thống nhất.
- Chuẩn bị trước nội dung thảo luận (nếu có trước câu hỏi).
- Tự tin trình bày ý kiến của mình.
- Nghiêm túc lắng nghe ý kiến của người khác.
- Ghi lại và chia sẻ những ý kiến mình chưa rõ để được giải đáp.
- Cùng thảo luận và đi đến thống nhất chung.
3/ Hãy nêu những việc em đã làm và có thể làm để gắn kết tình cảm yêu thương trong gia đình mình.
Gợi ý
- Với mỗi người, gia đình có ý nghĩa rất quan trọng.
- Gia đình là cầu nối giữa thành viên trong gia đình với xã hội bên ngoài. Là tổ ấm mang lại các giá trị hạnh phúc.
- Gia đình là nơi sinh thành nuôi dưỡng bồi đắp tâm hồn tình cảm cho con người. Nơi đó có những người thân yêu cha mẹ, ông bà, anh chị em…
- Gia đình là nguồn động viên, hỗ trợ về tinh thần để mỗi người nỗ lực hơn, mạnh mẽ và vững vàng hơn trong cuộc sống.
III. Luyện tập:
Viết một kỉ niệm của bản thân với gia đình và kể lại trước lớp. Trong đó có sử dụng từ đa nghĩa, gạch chân từ đa nghĩa và nêu tác dụng?
Tuần 25
TIẾT 98-99: VĂN BẢN: HỌC THẦY, HỌC BẠN
- Nguyễn Thanh Tú- I. Tìm hiểu chung:
- Thể loại: văn nghị luận
+ Là loại văn bản có mục đích nhằm thuyết phục người đọc, người nghe về một vấn đề.
Các yếu tố trong văn nghị luận:
+ Lí lẽ: cơ sở cho ý kiến, quan điểm của người viết.
+ Bằng chứng: những minh chứng làm rõ cho lí lẽ, có thể là nhân vật, sự kiện, số liệu từ thực tế.
II. Tìm hiểu chi tiết văn bản “ Học thầy, học bạn”
1. Nêu vấn đề: Học thầy hay học bạn
- Tác giả dẫn chứng bằng hai câu tục ngữ của cha ông ta nói về vai trò của việc học từ thầy cô và bạn bè.
hai câu có cách hiểu trái ngược nhau.
2. Giải quyết vấn đề
a. Ý kiến 1: Học từ thầy là quan trọng
– Lí lẽ: “Mỗi người trong đời….. nghiên cứu khoa học.”
- Dẫn chứng: danh họa Lê-ô-rơ-đô Đa Vin-chi nổi tiếng thế giới nhờ có sự dẫn dắt của thầy Ve-rốc-chi-ô.
b. Ý kiến 2: Học từ bạn cũng rất cần thiết.
- Lí lẽ: “ Thói thường …..nghề nghiệp của mình.”
- Bằng chứng: đưa ra những lợi ích của việc học từ những người bạn cùng lớp, cùng trang lứa, cùng hứng thú, cùng tâm lí.
- Những lí lẽ, dẫn chứng ngắn gọn, chọn lọc, cụ thể tính thuyết phục của văn bản.
3.Kết thúc vấn đề
- Tác giả nêu ra kết luận: hai câu tục ngữ không mâu thuẫn mà bổ sung nghĩa cho nhau, làm cho nhận thức về việc học thêm toàn diện.
học thầy và học bạn đều quan trọng, giúp chúng ta hiểu mọi vấn đề được sâu sắc và toàn diện hơn.
III. Tổng kết 1. Nội dung
- VB bàn về vấn đề tầm quan trọng của việc học từ thầy cô giáo và học từ bạn bè.
2. Nghệ thuật
- Phương thức biểu đạt: nghị luận.
- Các lí lẽ, dẫn chứng rõ ràng, cụ thể.
IV. Luyện tập:
Bài tập 1: Em hãy tìm ví dụ về một văn bản nghị luận và chỉ ra các yếu tố nghị luận trong văn bản đó?
Bài tập 2: Hãy kể thêm về một trải nghiệm của bản thân em ?
---hết--- Tuần 25
TIẾT 100: VĂN BẢN 2: BÀN VỀ NHÂN VẬT THÁNH GIÓNG
I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả
- Tên: Hoàng Tiến Tựu (1933 - 1998) - Quê quán: Thanh Hóa.
- Là nhà nghiên cứu hàng đầu về chuyên ngành Văn học dân gian.
2. Tác phẩm
- Xuất xứ: Trích Bình giảng truyện dân gian (2003).
II. Tìm hiểu chi tiết:
Phân tích văn bản “ Bàn về nhân vật Thánh Gióng:
1. Nêu vấn đề:
- Nhân vật Thánh Gióng được xây dựng rất đặc sắc, vừa là một anh hùng phi thường với vẻ đẹp lí tưởng, vừa là một con người trần thế với những vẻ đẹp giản dị, gần gũi.
2. Giải quyết vấn đề
a. Ý kiến 1: Thánh Gióng là một nhân vật phi thường.
- Lí lẽ 1: Sự phi thường của nhân vật Gióng thể hiện qua những chỉ tiết về sự thụ thai thần kì của bà mẹ Gióng.
- Lí lẽ 2: Ở Gióng có cả sức mạnh của thể lực và sức mạnh của tinh thần, ý chí b. Ý kiến 2: Thánh Gióng cũng mang những nét bình thường của con người trần thế.
- Lí lẽ 1: Nguồn gốc, lai lịch của Gióng thật rõ ràng, cụ thể và xác định.
- Lí lẽ 2: Quá trình ra đời, trưởng thành và chiến thắng giặc ngoại xâm của Gióng đều gắn với những người dân bình dị.
=> Nhận xét: hệ thống các ý kiến, lí lẽ, bằng chứng được sắp xếp logic, rõ ràng, thể hiện được những nhận định của tác giả về nhân vật Thánh Gióng trong hai vẻ đẹp: phi thường nhưng cũng rất đời thường.
3. Kết thúc vấn đề
- Tác giả đưa ra nhận định của mình về hình tượng nhân vật.
III. Tổng kết
1. Nội dung – Ý nghĩa:
- Văn bản bàn về nhân vật Thánh Gióng, người anh hùng vừa có vẻ đẹp lí tưởng vừa là con người trần thế với vẻ đẹp gần gũi, giản dị.
2. Nghệ thuật
- VB nghị luận, nghệ thuật lập luận sắc bén.
- Hệ thống lí lẽ xác đáng, bằng chứng cụ thể, sinh động.
IV. Luyện tập:
Hãy nêu cảm nhận của em về nhân vật Thánh Gióng bằng một đoạn văn ngắn ( Khoảng 6 đến 8 dòng). Chỉ rõ lí lẽ và bằng chứng em đã sử dụng trong đoạn văn đó?
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT!
