1
Bài 4: Các nước Đông Nam Á và Ấn Độ
A/ CÂU HỎI GIỮA BÀI
Câu hỏi trang 32 sgk Lịch Sử 12: Nêu các mốc chính của cuộc đấu tranh chống đế quốc ở Lào từ năm 1945 đến năm 1975?
Lời giải:
Các giai đoạn phát triển
Thời gian Sự kiện chính và kết quả
Khởi nghĩa chống quân phiệt Nhật
1945
23/8/1945 Nhân dân Lào nổi dậy giành chính quyền.
12/10/1945 Chính phủ Lào tuyên bố độc lập.
Kháng chiến chống Pháp (1946 – 1954)
3/1946 Thực dân Pháp trở lại xâm lược Lào.
1946 - 1954 Phối hợp với Việt Nam, Campuchia tiến hành kháng chiến chống Pháp.
7/1954 Pháp kí Hiệp định Giơnevơ công nhận các quyền dân tộc cơ bản của Lào.
Kháng chiến chống Mĩ (1954 – 1975)
22/3/1955 Đảng nhân dân Lào được thành lập.
21/2/1973 Kí Hiệp định Viêng Chăn lập lại hòa bình và hòa hợp dân tộc Lào.
5- 12/1975 Quân dân Lào nổi dậy giành chính quyền trong cả nước.
2/12/1975 Nước Cộng hòa Nhân dân Lào chính thức thành lập.
2
Câu hỏi trang 32 sgk Lịch Sử 12: Hãy cho biết nội dung chính của các giai đoạn lịch sử Campuchia từ năm 1945 đến năm 1993?
Lời giải:
Các giai đoạn phát triển
Thời gian Sự kiện chính và kết quả
Kháng chiến chống Pháp (1946 – 1954)
10/1945 Pháp quay trở lại xâm lược Campuchia.
1951 Đảng nhân dân Campuchia thành lập lãnh đạo nhân dân đấu tranh.
9/11/1953 Chính phủ Pháp kí Hiệp ước trao trả độc lập cho Campuchia nhưng quân đội Pháp vẫn chiếm đóng.
7/1954 Pháp kí Hiệp định Giơnevơ công nhận các quyền dân tộc cơ bản của Campuchia.
Thời kì trung lập (1954 – 1970)
1954 - 1970
Chính phủ Xihanuc thực hiện đường lối hòa bình, trung lập.
Kháng chiến chống Mĩ (1970-1975)
18/3/1970 Mĩ điều khiển tay sai lật đổ Xihanuc, Campuchia tiến hành kháng chiến chống Mĩ.
17/4/1975 Giải phóng thủ đô Phnompenh, đế quốc Mĩ bị đánh bại.
Chống tập đoàn khơ me đỏ (1975-1979)
1975-1979 Nhân dân Campuchia nổi đánh đuổi tập đoàn Khome đỏ do Pôn Pốt cầm đầu.
7/1/1979 Tập đoàn Pôn Pốt bị lật đổ. Nhà nước Cộng hòa Nhân dân Campuchia thành lập.
Nội chiến (1979 – 1993)
1979 Bùng nổ nội chiến giữa Đảng nhân dân cách mạng với các phe phái đối lập, chủ yếu là Khơ me đỏ.
23/10/1991 Được cộng đồng quốc tế giúp đỡ, hiệp định hòa bình về Campuchia được kí tại Pari.
3
9/1993 Tổng tuyển cử bầu Quốc hội mới, thành lập Vương quốc Campuchia do Xihanuc làm Quốc vương.
Câu hỏi trang 32 sgk Lịch Sử 12: Trình bày hoàn cảnh ra đời của tổ chức ASEAN và nội dung chính của Hiệp ước Bali (1976)?
Lời giải:
* Hoàn cảnh ra đời của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)
- Sau hơn 20 năm đấu tranh giành và bảo vệ độc lập, nhiều nước trong khu vực bước vào thời kì ổn định và phái triển kinh tế, nhiều nước có nhu cầu hợp tác với nhau để cùng giải quyết khó khăn và phát triển.
- Muốn liên kết để hạn chế ảnh hưởng của các cường quốc bên ngoài đối với khu vực.
- Xu thế hợp tác khu vực trên thế giới ngày càng nhiều, đặc biệt là sự thành công của khối thị trường chung châu Âu.
=> Ngày 8/8/1967, đại biểu 5 nước (Indonexia, Malaixia, Thái Lan, Philippin, Xingapo) họp ở Băng Cốc (Thái Lan) chính thức tuyên bố thành lập Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
(ASEAN).
* Nội dung chính của Hiệp ước Bali (1976)?
Hội nghị cấp cao Bali (2-1976), với việc kí Hiệp ước thân thiện và hợp tác ở Đông Nam Á (gọi tắt là Hiệp ước Bali) đã xác định những nguyên tắc cơ bản trong quan hệ giữa các nước:
- Tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ.
- Không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau.
- Không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa bằng vũ lực đối với nhau.
- Giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình.
- Hợp tác phát triển có hiệu quả trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa và xã hội.
4
Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
Câu hỏi trang 35 sgk Lịch Sử 12: Cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân Ấn Độ trong những năm 1945 – 1950 diễn ra như thế nào?
Lời giải:
Cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân Ấn Độ trong những năm 1945 – 1950 diễn ra:
- Chống lại kẻ thù là thực dân Anh.
- Lãnh đạo: Đảng Quốc Đại – M.Ganđi – giai cấp tư sản.
- Kết quả: Buộc thực dân Anh phải nhượng bộ, hứa sẽ trao trả quyền tự trị theo phương án “Mao bát tơn” chia Ấn Độ thành 2 quốc gia trên cơ sở tôn giáo:
+ Ấn Độ của người Ấn Độ giáo.
+ Pakixtan của người Hồi giáo.
5
- Không thỏa mãn với quy chế tự trị, từ 1948 – 1950, Đảng Quốc Đại tiếp tục lãnh đạo nhân dân đấu tranh giành thắng lợi hoàn toàn.
- Ngày 26/1/1950, Ấn Độ tuyên bố độc lập và thành lập nước Cộng hòa.
- Ý nghĩa: Sự ra đời của các nước Cộng hòa Ấn Độ đánh dấu bước ngoặt trọng đại trong lịch sử Ấn Độ, cổ vũ mạnh mẽ phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.
B/ CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
Câu 1 trang 35 sgk Lịch Sử 12: Lập niên biểu về thời gian tuyên bố độc lập của các quốc gia ở Đông Nam Á?
Lời giải:
Thời gian Sự kiện
17/8/1945 Inđônêxia tuyên bố độc lập và thành lập nước Cộng hòa Inđônêxia.
2/9/1945 Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời.
12/10/1945 Lào tuyên bố độc lập.
4/7/1946 Philippin tuyên bố độc lập.
4/1/1948 Miến Điện tuyên bố độc lập.
31/8/1957 Mã Lai tuyên bố độc lập.
3/6/1959 Xingapo tuyên bố quyền tự trị của mình.
1/1984 Brunay tuyên bố là quốc gia độc lập.
20/5/2002 Đông Timo trở thành quốc gia độc lập.
Câu 2 trang 35 sgk Lịch Sử 12: Sưu tầm tài liệu về tổ chức ASEAN?
Lời giải:
Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) 1. Thành viên:
6
- Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) được thành lập ngày 8/8/1967 tại Băng-cốc (Thái Lan) với sự tham gia của 5 quốc gia thành viên ban đầu là In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-líp-pin, Xin-ga-po và Thái Lan.
- Năm 1984, ASEAN kết nạp thêm Bru-nây Đa-rút-xa-lam.
- Ngày 28/7/1995 Việt Nam trở thành thành viên thứ 7 của hiệp hội.
- Ngày 23/7/1999 ASEAN kết nạp Lào và Mi-an-ma. Ngày 30/4/1999, Cam-pu-chia trở thành thành viên thứ 10 của ASEAN, hoàn thành giấc mơ về một ASEAN bao gồm tất cả các quốc gia Đông Nam Á.
2. Mục tiêu: Phát triển kinh tế và văn hóa thông qua những nỗ lực hợp tác chung giữa các nước thành viên, trên tinh thần duy trì hòa bình và ổn định khu vực.
3. Hiến chương ASEAN, văn kiện pháp lý quan trọng của ASEAN năm 2008 đã khẳng định lại các mục tiêu cơ bản trên, đồng thời bổ sung thêm 15 mục tiêu mới nhằm phù hợp với tình hình.
(Link: https://www.asean.org/wp-content/uploads/images/archive/AC-Vietnam.pdf).
4. Nguyên tắc cơ bản: Điều 2 Hiến chương ASEAN khẳng định lại các nguyên tắc cơ bản nêu trong Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác tại Đông Nam Á (TAC) năm 1976, đồng thời bổ sung thêm một số nguyên tắc mới.
5. Các mốc phát triển chính của ASEAN
8/8/1967 ASEAN chính thức được thành lập với 5 thành viên.
2/1976 Hội nghị Cấp cao ASEAN đầu tiên được tổ chức.
1/1984 Bru-nây gia nhập ASEAN.
1994 Lập Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF).
1/1992 Ký Hiệp định khung về tăng cường hợp tác kinh tế ASEAN và thỏa thuận về Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN (AFTA).
7/1995 Việt Nam gia nhập ASEAN.
7/1997 Lào và Myanmar gia nhập ASEAN.
12/1997 Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 đầu tiên được tổ chức.
4/1999 Campuchia chính thức gia nhập ASEAN, đưa ASEAN trở thành một tổ chức khu vực gồm 10 thành viên Ðông-Nam Á.
7
12/2005 Hội nghị Cấp cao Ðông Á (EAS) đầu tiên được tổ chức với sự tham gia của lãnh đạo các nước ASEAN, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Ðộ, Ôxtrây-li-a và Niu Di-lân.
11/2007 Hiến chương ASEAN ra đời.
31/12/2015 Cộng đồng ASEAN chính thức thành lập.
Câu 3 trang 35 sgk Lịch Sử 12: Nêu những thành tựu chính mà nhân dân Ấn Độ đạt được trong quá trình xây dựng đất nước?
Lời giải:
Những thành tựu chính của nhân dân Ấn Độ đạt được trong quá trình xây dựng đất nước là:
- Nông nghiệp: Từ giữa thập niên 70, Ấn Độ đã thực hiện cuộc “cách mạng xanh” giúp cho Ấn Độ vươn lên thứ 3 thế giới về xuất khẩu gạo.
- Công nghiệp: Trong thập niên 80, Ấn Độ đứng hàng thứ 10 thế giới về xuất khẩu công nghiệp.
- Khoa học – kĩ thuật: 1974, Ấn Độ thử thành công bom nguyên tử; 1975, phóng vệ tinh nhân tạo lên quỹ đạo Trái Đất bằng tên lửa của mình.
- Văn hóa – giáo dục: “Cách mạng chất xám” và trở thành một trong những cường quốc sản xuất phầm mềm lớn nhất thế giới.
- Đối ngoại:
+ Hòa bình, trung lập tích cực, ủng hộ phong trào giải phóng dân tộc.
+ Ngày 7/1/1972, Ấn Độ chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam.
