BÀI 19: NHẬT BẢN GIỮA HAI CUỘC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI (1918 - 1939) I. Nhật Bản sau chiến tranh thế giới thứ nhất
* Kinh tế:
- Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, Nhật Bản có nền kinh tế phát triển nhưng không ổn định.
+ Sản lượng công nghiệp tăng 5 lần trước chiến tranh + Nhiều công ti xuất hiện, mở rộng xuất khẩu hàng hóa.
+ Nông nghiệp vẫn lạc hậu , tàn dư chế độ phong kiến tồn tại.
+ Giá gạo tăng lên, đời sống nhân dân khó khăn.
* Xã hội
- Đời sống khó khăn, các cuộc đấu tranh bùng nổ .
- Năm 1918 diễn ra vụ “bạo động lúa gạo” lôi cốn 10 triệu người tham gia.
- Đảng Cộng sản Nhật ra đời (7-1922) để lãnh đạo phong trào công nhân.
- 1927, Nhật Bản lâm vào cuộc khủng hoảng tài chính, chấm dứt sự phục hổi của nền kinh tế.
Thủ đô Tô-ki-ô sau trận động đất tháng 9-1923 II. Nhật Bản trong những năm 1929-1939
1. Cuộc khủng hoảng kinh tến 1929-1933.
- Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929-1933 giáng đòn nặng nề và kinh tế Nhật Bản.
+ Công nghiệp giảm 32%; ngoại thương giảm 80% , 3 triệu người thất nghiệp, nông đấu tranh quyết liệt
+ Cuộc đấu tranh của công nhân, nông dân diễn ra quyết liệt.
* Biện pháp
- Tăng cường chính sách quân sự hóa và gây chiến tranh xâm lược bên ngoài.
Quân Nhật chiếm đóng vùng Đông Bắc Trung Quốc năm 1931.
- Thập niên 1930, thiết lập chế độ phát xít, sử dụng bộ máy quân sự và cảnh sát của chế độ quân chủ
* Phong trào đấu tranh chống phát xít của nhân dân Nhật
- Các phong trào diễn ra sôi nổi dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, diễn ra nhiều hình thức.
- Năm 1939 có tới 40 cuộc đấu tranh phản chiến của binh lính, sĩ quan.
- Kết quả: thất bại, góp phần làm chậm lại quá trình phát xít ở Nhật .
