BÀI 17: CHÂU ÂU GIỮA HAI CUỘC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI (1918 - 1939) I. Châu Âu trong những năm 1918 – 1929
1. Những nét chung
- Do hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ nhất và ảnh hưởng cúa Cách mạng tháng Mười Nga, châu Âu có nhiều biến đổi:
+ Xuất hiện một số quốc gia mới từ sự tan vỡ của đế quốc Áo- Hung và bại trận của Đức.
+ 1918- 1923: kinh tế suy sụp, nền thống trị của giai cấp tư sản không ổn định.
+ 1924 -1929: chính quyền tư sản ổn định nền thống trị, phát triển nhanh về kinh tế.
2. Cao trào cách mạng 1918- 1923. Quốc tế Cộng sản thành lập.
a. Cao trào cách mạng 1918- 1923
- Trong năm 1918 - 1923, cao trào cách mạng bùng nổ ở Châu Âu, đặc biệt lên cao ở Đức.
Một đường phố ở Bec-lin trong cao trào cách mạng 1918 - 1923 - Tháng 11 - 1918, thành lập nền cộng hòa tư sản.
- Nhiều đảng cộng sản được thành lập như Đảng Cộng sản Hung-ra-ri (1918), Đảng Cộng sản Pháp (1920), Đảng Cộng sản Anh (1920),...
b. Quốc tế Cộng sản
* Hoàn cảnh
- Sự phát triển của các phong trào cách mạng, đòi hỏi có một tổ chức quốc tế lãnh đạo.
- Ngày 2 - 3 - 1919, Lê-nin và Đảng Bôn-sê-vích thành lập Quốc tế cộng sản tại Mát- xco-va.
Quốc tế thứ III ( năm 1919)
* Hoạt động (1919- 1943)
- Tiến hành 7 lần đại hội, đề ra đường lối cách mạng đúng đắn cho từng thời kỳ.
- Tại đại hội II (1920) thông qua Luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa của Lê nin, - Tại đại hội lần thứ VII (7- 1935), Quốc tế cộng sản xác định chủ nghĩa phát xít là kẻ thù chung của nhân dân thế giới.
- 1943, Quốc tế thứ ba tự giải tán .
* Vai trò: thống nhất và phát triển phong trào cách mạng thế giới.
II. Châu Âu trong những năm 1929- 1939.
1. Cuộc khủng hỏang kinh tế thế giới 1929- 1933 và những hậu quả của nó.
* Nguyên nhân: Khủng hỏang kinh tế thừa do sản xuất ồ ạt, chạy theo lợi nhuận giới tư bản.
Sơ đồ so sánh sự phát triển của sản xuất thép giữa Anh và Liên Xô
* Hậu quả: tàn phá nặng nề kinh tế tư bản chủ nghĩa, nhân dân đói khổ, hàng chục triệu người thất nghiệp.
* Biện pháp
+ Anh, Pháp: Cải cách đất nước
+ Đức, I-ta-li-a, Nhật Bản: Phát xít hóa bộ máy chính quyền và gây chiến tranh.
2. Phong trào mặt trận nhân dân chống chủ nghĩa phát xít và chống chiến tranh ( 1929 – 1933)
- Thành lập Mặt trận nhân dân chống chủ nghĩa phát xít lan rộng ở nhiều nước tư bản châu Âu:
- Ở Pháp: Tháng 6 - 1935, mặt trận nhân dân chống phát xít được thành lập.
Mặt trận Bình dân Pháp thắng cử
- Ở Tây Ban Nha: Tháng 2 năm 1936, mặt trận nhân dân cũng giành được thắng lợi
