Ch Ch ào ào mừng mừng các em học sinh các em học sinh
Đến với tiết học Ngữ văn 6
Đến với tiết học Ngữ văn 6
KI M TRA BÀI C Ể Ũ
Trong các ví dụ sau, ví dụ nào không sử dụng biện pháp ẩn dụ?
a) Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
b) Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng
c)
Áo nâu liền mới áo xanh
Nông thôn cùng với thị thành đứng lên
d)
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Tiết Tiếng Việt
I. Hoán dụ là gì?
1. Ví dụ:
Áo nâu li n v i ề ớ áo xanh
Nông thôn cùng v i ớ th thành ị đ ng lên. ứ
Các từ in đậm trong câu trên dùng để chỉ ai?
I.Hoán dụ là gì?
VD 1:
- Áo nâu
Chỉ người nông dân
Áo nâu li n v i ề ớ áo xanh
Nông thôn cùng v i ớ th thành ị đ ng lên. ứ
- Áo xanh
Ch ngỉ ười công nhân
Quan hệ g ần gũi
I.Hoán dụ là gì?
VD 1:
Nông thôn
Những người sống ở nông thôn
Thị thành
Những người sống ở thị thành
Quan hệ giữa vật chứa đựng với vật bị chứa đựng
Hoán dụ là gọi tên sự vật hiện tượng , khái niệm bằng tên
của một sự vật , hiện tượng , khái niệm khác có quan hệ gần gũi
với nó nhằm tăng sức gợi hình gợi cảm cho sự diễn đạt .
II. Các ki u hoán d :ể ụ VD. 2:
d. M tộ cây làm ch ng nên nonẳ Ba cây ch m l i nên hòn núi ụ ạ
cao
c. Ngày Huế đổ máu Chú Hà Nội về Tình cờ chú cháu Gặp nhau Hàng Bè
a/ Bàn tay ta làm nên tất cả Có sức người sỏi đá cũng thành cơm
b. Áo nâu liền với áo xanh
Nông thôn cùng với thị thành đứng lên
a.Bàn tay ta - > người lao động
=> Lấy bộ phận chỉ toàn thể
Em hiểu các từ ngữ in đậm như thế nào ?
d. Một -> số ít ( cụ thể )
Ba -> số nhiều ( trừu tượng)
=>Lấy cái cụ thể để chỉ cái trừu tượng c/ đổ máu -> dấu hiệu ( chiến
tranh )
Lấy dấu hiệu sự vật để gọi sự vật
b.- nông thôn ( người sống ở nông thôn) -> vật chứa - thị thành (người sống ở thị thành ) => vật chứa
=>Lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng
Ghi nhớ: SGK/83 Ghi nhớ: SGK/83
Có 4 kiểu hoán dụ thường gặp là : Có 4 kiểu hoán dụ thường gặp là : - Lấy một bộ phận để gọi toàn thể - Lấy một bộ phận để gọi toàn thể
- Lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng - Lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng
- Lấy dấu hiệu của sự vật để gọi sự vật - Lấy dấu hiệu của sự vật để gọi sự vật
- Lấy cái cụ thể để gọi cái trừu tượng.
- Lấy cái cụ thể để gọi cái trừu tượng.
III. Luy n t p: ệ ậ
Bài tập 1:Ch ra phép hoán d trong nh ng câu th , câu văn sau và cho ỉ ụ ữ ơ bi t m i quan h gi a các s v t trong m i phép hoán d là gì ?ế ố ệ ữ ự ậ ỗ ụ
a. làng xóm
b. mườ ăi n m
c. Áo chàm
d. Trái đất
người nông dân
Th i gian trờ ước m tắ
Th i gian lâu dài ờ
Đồng bào Vi t ệ B c ắ
Nh ng ngữ ườ ối s ng trên trái đất Tr m n mă ă
a. Làng xóm ta xưa kia lam lũ
quanh năm mà vẫn quanh năm đói rách. Làng xóm ta ngày nay bốn mùa nhôn nhịp cảnh làm ăn tập thể.
b. Vì lợi ích mười năm phải trồng cây Vì lợi ích trăm năm phải trồng người
c. Áo chàm đưa buổi phân li
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay
d. Vì sao? Trái đất nặng ân tình Nhắc mãi tên người Hồ Chí Minh
Lấy dấu hiệu sự vật để gọi sự vật
Lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng Lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng
Lấy cái cụ thể để chỉ cái trừu tượng
Ẩn dụ Hoán dụ
Giống Khác
VD
Gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật hiện tượng khác Dựa vào quan hệ tương đồng,
cụ thể:
-Hình thức
-Cách thức` thực hiện -Phẩm chất
- Cảm giác
Dựa vào quan hệ gần gũi, cụ thể :
- Bộ phận – toàn thể
- Vật chứa đựng- vật bị chứa - Dấu hiệu sự vật – vật
- Cái cụ thể - cái trừu tượng
Bài tập 2 sgk/ 84
So sánh ẩn dụ, hoán dụ có gì giống và khác nhau
Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng Hùng là chân sút của lớp tôi.
Bài tập ở nhà: 1. Tìm tên gọi theo cách hoán dụ cho bức tranh sau:
VD:
=
=
Tp mù sương – cách nói Hoán dụ Tp Đà Lạt – cách nói bình thường
Tuổi học sinh -cách nói bình thường Tuổi áo trắng- cách nói Hoán dụ
=
a.
Bài tập ở nhà: 1. Tìm tên gọi theo cách hoán dụ cho bức tranh sau:
Nhật Bản
b.
Bài tập ở nhà: 1. Tìm tên gọi theo cách hoán dụ cho bức tranh sau:
=
Chân sút số 1 của đội tuyển Bồ Đào Nha
Đây là những thiên thần áo trắng
Ánh Viên tay bơi số một Việt Nam.
Anh ấy là tay cờ xuất sắc.
2. Xác đ nh bi ị ên pháp hoán d trong các hình sau: ̣ ụ
a.
Lê Quang Liêm
Ánh Viên
Ronaldo
Bác sĩ
c.
b.
d.
- Học lại ghi nhớ
- Làm 2 bài tập ở nhà.
- Xem trước bài Tập làm thơ bốn chữ
Hướng dẫn học bài :
3. Em hãy quan sát b c tranh và vi t đo n văn (8-10 ứ ế ạ
câu) có s d ng 2 bi n pháp hoán d . ử ụ ệ ụ
- Học lại ghi nhớ
- Làm 2 bài tập ở nhà.
- Xem trước bài Tập làm thơ bốn chữ
Dặn dò
