BÀI 2 – CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP CUỐI THẾ KỶ XVIII
Bài 1 trang 5 Tập bản đồ Lịch sử 8: Dựa vào bức tranh trong hình 5 của SGK, em hãy:
1) Cho biết tên và nội dung của bức tranh. Xã hội Pháp trước cách mạng phân ra những đẳng cấp nào:
2) Hãy nêu cảm xúc của mình về bức tranh trên:
Trả lời:
Yêu cầu 1:
- Tên bức ảnh: Tình cảnh nông dân Pháp trước cách mạng - Xã hội phong kiến Pháp phân thành ba đẳng cấp:
+ Đảng cấp Tăng lữ + Đẳng cấp Quý tộc
+ Đẳng cấp thứ ba (tư sản, nông dân, bình dân thành thị) Yêu cầu 2: Cảm xúc về bức tranh:
- Đây là một bức tranh biếm họa nói lên tình cảnh người nông dân Pháp trước khi Cách mạng tư sản diễn ra:
+ Bức tranh miêu tả một người nông dân già nua, ốm yếu nhưng lại phải cõng trên lưng mình hai người đàn ông to béo, khỏe mạnh. Đó chính là hình tượng cho hai đẳng cấp quý tộc, tăng lữ trong xã hội Pháp trước cách mạng.
+ Người ngồi đằng trước mặc chiếc áo choàng, cổ đeo cây thánh giá, nét mặt có vẻ sung sướng thỏa mãn, tượng trương cho tăng lữ. Người ngồi đằng sau đeo thanh kiếm dài ở cạnh sườn có nhiều đồ trang sức và mũ lông chim rất cao quý, tượng trưng cho tầng lớp quý tộc. Cả hai đều béo mũm mĩm, má toàn mỡ, ăn mặc thì màu mè, diêm dúa và cự kỳ quý phái.
+ Trong túi quần và túi áo của tăng lữ, quý tộc thò ra những loại văn bản vay nợ, cho thuê ruộng, những quy định về nghĩa vụ phong kiến của nông dân mà có lẽ đến hàng nghìn đời họ cũng không trả hết được.
+ Vì phải cõng hai tầng lớp của xã hội nên lưng của người nông dân còn xuống, tay chống bởi chiếc cán cuốc đã mòn vẹt. Đây chính là biểu hiện cho công cụ sản xuất thô sơ và lạc hậu của người nông dân cũng như nền nông nghiệp của nước Pháp cuối thế kỉ XVIII.
+ Dưới chân người nông dân là những con vật thường xuyên phá hại mùa màng như chuột, chim câu và thỏ… sản phẩm làm ra đã ít ỏi thì vừa phải nộp cho quý tộc, tăng lữ vừa bị bọn thú vật phá hoại.
=> Như vậy, chế độ đẳng cấp của Pháp đè nặng lên đôi vai của người nông dân.
Bài 2 trang 5 Tập bản đồ Lịch sử 8: Dựa vào SGK, em hãy chỉ những điểm chủ yếu trong tư tưởng của những nhà Triết học ánh sáng.
Trả lời:
- Tư tưởng chung:
+ Phê phán những quan điểm lỗi thời, giáo lý lạc hậu.
+ Định hướng cho một xã hội mới tương lai.
- Tư tưởng riêng của mỗi người:
+ Mông-te-xki-ơ: đòi quyền tự do, dân chủ cho con người.
+ Vôn-te: xóa bỏ nhà nước bảo thủ.
+ Rút-xô: Tự do là quyền tự nhiên của con người.
Bài 3 trang 5 Tập bản đồ Lịch sử 8: Quan sát bức tranh trong hình 1, em hãy:
1) Cho biết bức tranh mô tả sự kiện gì? Trình bày nội dung của sư kiện đó.
2) Nêu ý nghĩa sự kiện đó.
Trả lời:
Yêu cầu 1:
- Bức tranh miêu tả sự kiện: Nhân dân Pari tấn công pháo đài - nhà tù Ba-xti
- Nội dung sự kiện: Ngày 14/7/1789, quần chúng được vũ trang kéo đến tấn công chiếm pháo đài – nhà tù Ba-xti, sau đó lần lượt làm chủ hầu hết các cơ quan và vị trí chiến lược trong thành phố.
Yêu cầu 2:
- Ý nghĩa: đánh dấu sự bùng nổ của của Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII.
Bài 4 trang 6 Tập bản đồ Lịch sử 8: Dựa vào lược đồ “Lực lượng phản cách mạng tấn công nước Pháp năm 1793” hình 10 trong sách giáo khoa em hãy:
1. Tô màu các mũi tên, các vùng nổi loạn, các nước tấn công nước Pháp vào lược đồ trong hình bên.
2) Trình bày diễn biến chiến sự giữa quân cách mạng Pháp với lực lượng phản cách mạng và liên minh phong kiến châu Âu.
Trả lời:
Yêu cầu 1: HS tô màu theo gợi sau:
Yêu cầu 2:
- Ngày 5-5-1789: Hội nghị ba đẳng cấp được nhà vua triệu tập.
- Ngày 17-6-1789: Các đại biểu Đẳng cấp thứ ba tự họp thành Hội đồng dân tộc, sau đó tuyên bố là Quốc hội lập hiến, có quyền soạn thảo Hiến pháp, thông qua các đạo luật về tài chính. Nhà vua dùng quân đội để uy hiếp.
- Ngày 14-7-1789: Quần chúng tấn công nhà tù - pháo đài Ba-xti và giành thắng lợi.
Bài 5 trang 6 Tập bản đồ Lịch sử 8: Quan sát hình bên, em hãy: Điền vào chỗ chấm (...) ở dưới bước ảnh tên, năm sinh, năm mất nhân vật lịch sử đó:
Trả lời: Bức ảnh trên cho ta biết:
- Tên, năm sinh, năm mất của nhân vật: M. Rô-be-spie (sinh ngày 6 tháng 5 năm 1758, mất ngày 28 tháng 7 năm 1794).
* HS có thể mở rộng (tham khảo)
- Ông là một luật sư, chính khách, nhân vật nổi tiếng nhất và có ảnh hưởng nhất của Cách mạng Pháp
- Là một trong những thành viên hàng đầu của Công xã Pari nổi dậy, M.Rô-be-spie được bầu làm người đứng đầu Công ước Pháp vào đầu tháng 9 năm 1792 nhưng nhanh chóng bị chỉ trích vì cố gắng thiết lập chế độ tam quyền hoặc độc tài.
- Là nhà tư tưởng chính của cuộc Cách mạng và là hiện thân của kinh nghiệm dân chủ đầu tiên của đất nước, được đánh dấu bằng bản Hiến pháp năm 1973 thường được sửa đổi và không bao giờ được thực thi.
Bài 6 trang 7 Tập bản đồ Lịch sử 8: Điền vào bảng diễn biến chính của Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII:
Thời gian Tên sự kiện Kết quả
Trả lời:
Thời gian Tên sự kiện Kết quả
8/1789 Quốc hội thông qua Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền
Chế độ Quân chủ Lập hiến được thành lập.
21/9/1792 Một Quốc hội mới được bầu ra Nền cộng hòa được thành lập 27/7/1794 Tư sản phản cách mạng tiến
hành cuộc đảo chính
Thời kì chuyên chính Gia-cô- banh chấm dứt.
