BÀI 15: CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA
VÀ CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ CÁCH MẠNG (1917 - 1921) CÂU HỎI GIỮA BÀI
Câu hỏi trang 76 SGK Lịch sử 8: Nêu những nét chính về tình hình nước Nga vào đầu thế kỉ XX.
Lời giải:
- Chính trị:
+ Chế độ quân chủ chuyên chế khủng hoảng nghiêm trọng.
+ 1914, Nga tham gia Chiến tranh thế giới thứ nhất → gây nên những hậu quả nghiêm trọng cho đất nước..
- Kinh tế: nông nghiệp lạc hậu; sản xuất công – thương nghiệp đình đốn.
- Xã hội tồn tại nhiều mâu thuẫn:
+ Mâu thuẫu giai cấp giữa nông dân với địa chủ, giữa giai cấp tư sản với giai cấp vô sản.
+ Mâu thuẫn dân tộc giữa Đế quốc Nga với nhân dân các dân tộc thuộc địa.
Câu hỏi trang 77 SGK Lịch sử 8: Cách mạng dân chủ tư sản tháng hai năm 1917 đã làm được những việc gì?
Lời giải:
- Kết quả của cách mạng tháng hai:
+ Lật đổ chế độ phong kiến chuyên chế; thành lập nước cộng hòa.
+ Là bước chuẩn bị cho cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa sẽ diễn ra vào tháng 11/1917.
Câu hỏi trang 78 SGK Lịch sử 8: Trình bày diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa vũ trang ở Pêtơrôgrat.
Lời giải:
- Ngày 7/10/1917 (20/10/1917) Lê-nin bí mật rời Phần lan về Pê-tơ-rô-grat trực tiếp chỉ đạo công việc chuẩn bị khởi nghĩa.
- Đêm 24/10/1917 (tức 6/11/1917) Lê-nin đến điện Xmô-nưi trực tiếp chỉ huy cuộc khởi nghĩa.
Ngay trong đêm đó, quân cách mạng đã làm chủ được thành phố Pê-tơ-rô-grat.
- Đêm 25/10 (tức 7/11/1917) quân cách mạng tấn công cung điện Mùa Đông; toàn bộ chính phủ tư sản lâm thời bị bắt.
Câu hỏi trang 80 SGK Lịch sử 8: “Sắc lệnh hòa bình” và “sắc lệnh ruộng đất” đem lại những quyền lợi gì cho quần chúng nhân dân?
Lời giải:
- “Sắc lệnh hòa bình”: đem lại cuộc sống hòa bình, ổn định cho nhân dân Nga Xô Viết.
- “Sắc lệnh ruộng đất”: tịch thu ruộng đất, tài sản của địa chủ, quý tộc; chia ruộng đất cho nông dân.
Câu hỏi trang 81 SGK Lịch sử 8: Vì sao nhân dân Xô viết bảo vệ được thành quả của cách mạng tháng Mười?
Lời giải:
- Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng và nhà nước Xô viết.
- Tinh thần yêu nước, đấu tranh anh dũng của nhân dân Xô Viết.
Câu hỏi trang 82 SGK Lịch sử 8: Vì sao Giôn Rít đặt tên cuốn sách là “Mười ngày rung chuyển thế giới”?
Lời giải:
Giôn Rít đặt tên cuốn sách là “Mười ngày rung chuyển thế giới” vì: tác giả muốn nhấn mạnh những tác động to lớn của cách mạng tháng Mười đối với thế giới:
+ Thắng lợi của cách mạng tháng Mười đã tạo nên bước ngoặt thay đổi cục diện chính trị thế giới → khiến cho chủ nghĩa tư bản không còn là một hệ thống hoàn chỉnh và duy nhất nữa.
+ Thành công của cách mạng tháng Mười đã thúc đẩy sự phát triển của phong trào cách mạng thế giới.
CÂU HỎI CUỐI BÀI
Câu 1 trang 82 SGK Lịch sử 8: Vì sao nước Nga năm 1917 lại có hai cuộc cách mạng?
Lời giải:
- Trước cách mạng, nước Nga là nơi tập trung cao độ những mâu thuẫn của chủ nghĩa đế quốc.
Do đó một cuộc cách mạng xã hội không thể giải quyết triệt để các mâu thuẫn trên.
- Cách mạng tháng Hai không giải quyết triệt để được các mâu thuẫn trong lòng xã hội Nga.
- Chính phủ tư sản lâm thời vẫn tiếp tục theo đuổi cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất, dùng bạo lực để đàn áp quần chúng.
=> Phải tiến hành một cuộc cách mạng nữa để giải quyết các vấn đề còn tồn đọng sau Cách mạng tháng Hai. Cách mạng tháng Mười đã nổ ra.
Câu 2 trang 82 SGK Lịch sử 8: Lập bảng thống kê các sự kiện chính của Cách mạng tháng Mười.
Lời giải:
Thời gian Sự kiện
7/10/1917 Lê-nin về nước trực tiếp chỉ đạo khởi nghĩa.
24/10/1917 Quân khởi nghĩa tấn công thành phố Pê-tơ-rô-grat.
25/10/1917 Chính quyền của giai cấp tư sản sụp đổ.
Đầu 1918 Cách mạng giành thắng lợi trong phạm vi cả nước.
Câu 3 trang 82 SGK Lịch sử 8: Việc xây dựng và bảo vệ chính quyền Xô Viết diễn ra như thế nào?
Lời giải:
- Xây dựng chính quyền cách mạng:
+ Thông qua:”Sắc lệnh hòa bình” và “Sắc lệnh ruộng đất”.
+ Xóa bỏ những tàn tích phong kiến, xoá bỏ chế độ đẳng cấp và đặc quyền của giáo hội.
+ Thực hiện nam nữ bình quyền , các dân tộc có quyền bình đẳng và quyền tự quyết.
+ Thành lập Hồng quân để bảo vệ chính quyền cách mạng.
+ Quốc hữu hóa các nhà máy xí nghiệp của giai cấp tư sản, thành lập Hội đồng kinh tế quốc dân tối cao để xây dựng nền kinh tế xã hội chủ nghĩa.
- Bảo vệ chính quyền cách mạng: thực hiện chính sách “Cộng sản thời chiến”; đến cuối năm 1920 Nga đẩy lùi sự can thiệp của các nước đế quốc, bảo vệ chính quyền non trẻ.
Câu 4 trang 82 SGK Lịch sử 8: Nêu ý nghĩa lịch sử của cách mạng tháng Mười Nga năm 1917.
Lời giải: Lời giải:
- Ý nghĩa đối với nước Nga:
+ Lật đổ chính phủ tư sản lâm thời, thiết lập nền chuyên chính vô sản.
+ Giải phóng nhân dân lao động khỏi mọi ách áp bức, bóc lột.
- Ý nghĩa đối với thế giới:
+ Làm thay đổi cục diện chính trị thế giới.
+ Để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho phong trào cách mạng thế giới.
