Bµi 19
Gi¸o viªn : §inh ThÞ Kim YÕn
Tr êng : THCS §« thÞ ViÖt H ng- Long Biªn
Bài 19. Văn bản.
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
1 – Tìm hiểu chung
a, Tác giả :
- Tên thật : Tạ Việt Đãng ; - Sinh ngày : 9/9/1959 ; - Quê ở Hà Tây ( Hà Nội )
- Là nhà văn hiện đại , tác phẩm của ông mang hơi thở của cuộc sống hiện đại.
- Bút danh khác : Lão Tạ, Chu Quý, Bình Tâm
b, Tác phẩm :
- Rút trong tập “Con dế ma” .
- Giải nhì cuộc thi viết “T ơng lai
vẫy gọi” c a báo TNTP. ủ
MỘT SỐ TÁC PHẨM CỦA TẠ DUY ANH
- Trò đùa của số phận (2008); Lão Khổ (tiểu thuyết, 1992); Hiệp sĩ áo cỏ (truyện vừa thiếu nhi, 1993), Con dế ma (1999),…
Bµi 19. V¨n b¶n.
Bøc tranh cña em g¸i t«i
T¹ Duy Anh
A B Tôi gọi em gái là Mèo vì em luôn tự bôi bẩn lên mặt và lục
lọi đồ vật
1 Tôi phát hiện em tự chế thuốc vẽ và bí mật theo dõi 2 Bí mật của Mèo bị lộ, mọi ng ời đều vui mừng, chăm chút
cho tài năng của Mèo, tôi lại muốn khóc.
3 Tôi xem trộm các bức tranh của Mèo và lén trút ra một
tiếng thở dài
4 Mèo tham gia trại thi vẽ tranh quốc tế và đoạt giải Nhất 5
Tôi cùng bố mẹ đi xem tranh và sững ng ời, ngỡ ngàng,
hãnh diện, sau đó là xấu hổ khi đứng tr ớc bức tranh Anh “ trai tôi do Mèo vẽ. ”
6
Các sự việc chính
Mở đầu:
Giới thiệu cô em gái
Thắt nút:
Phát hiện tài năng
hội hoạ Phát triển:
Anh ganh ghÐt, đố kị
Mở nút:
Bức vẽ
“Anh trai tôi”
đoạt giải Kết thúc:
Hiểu được tâm hồn và
lòng nhân hậu của em
gái
Bµi 19. V¨n b¶n.
Bøc tranh cña em g¸i t«i
T¹ Duy Anh
- Cả 2 đều là nhân vật chính.
- Vì truyện không khẳng định năng khiếu hay ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của cô em gái mà chủ yếu muốn
hướng người đọc tới sự thức tỉnh (lòng đố
kị, ganh ghét…) của nhân vật người anh.
- Người anh trai - > ngôi 1
- Tác dụng:
+ Cho phép tác giả miêu tả tâm
trạng của nhân vật một cách tự nhiên (mang tính chủ
quan)
+Tự soi xét tình
cảm, ý nghĩ của
chính mình để tự
vươn lên.
1 – TìM HIểU chung : 2– tìm hiểu VĂN BảN :
a, Nhân vật ng ời anh :
* Trong cuộc sống hàng ngày với em gái :
- Coi th ờng, gọi em là Mèo - Ngạc nhiên, bí mật theo dõi những việc làm của em
Thái độ tò mò, kẻ cả của đứa anh trai hơn tuổi, coi việc làm của em là trò trẻ con
Bài 19. Văn bản.
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
trao đổi
Vì sao ng ời anh lại không vui khi em gái có tài ?
Ng ời anh không vui vì :
A, Ghen tuông, đố kị tr ớc tài năng của em gái
B, Buồn bực, mặc cảm, cay
đắng vì cảm thấy mình bất tài.
C, Cả 2 ý trên đều đúng.
Bài 19. Văn bản.
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
Theo em sự ghen ghét , đố kị với em của ng ời anh đã mang đến hậu quả gì?
A. Làm cho bản thân luôn khổ sở, dằn vặt.
B. Làm cho tình cảm anh em xa cách.
C. Làm cho con ng ời nhỏ nhen, không đáng tôn trọng.
D. Cả ba ý trên đúng
Bài 19. Văn bản.
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
Hết tiết 77
TH O LUËN Ả (15 ) ’ - H×nh thøc: tr¶ lêi vµo phiÕu häc tËp
- Néi dung:
+
Miªu t¶ Bøc tranh Anh trai “ t«i : ”
+ T©m tr¹ng cña ng êi anh
+ Ng êi anh nhËn ra ®iÒu g× ë c«
em g¸i, ë b¶n th©n m×nh
+ Bµi häc cho em
2, Tại sao tác giả viết : “Mặt chú bé toả ra một thứ ánh sáng rất kì lạ”. Theo em, đó là thứ
ánh sáng gì ? Trong tranh, một chú bé đang
ngồi nhìn ra cửa sổ, nơi bầu trời trong xanh. Mặt chú bé toả ra một thứ ánh sáng rất lạ. Toát lên từ cặp mắt, t thế ngồi của chú không chỉ sự suy t mà còn rất mơ mộng nữa.
- > Nhân vật trong tranh thật đẹp : Cặp mắt suy t , mơ mộng. ánh mắt toả ánh sáng lạ. Đó là ánh sáng của lòng mong ớc, của sự mộng mơ của một tâm hồn trẻ thơ trong sáng.
Rõ ràng : Ng ời em gái vẽ chân dung anh trai bằng tất tình yêu, lòng nhân hậu, bao dung, tin t ởng vào bản chất tốt đẹp của anh trai mình.
Bài 19. Văn bản.
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
- Giật sững -> ngỡ ngàng -> hãnh diện -> xấu hổ -> muốn khóc
Ng ời anh đã nhận ra thói xấu
của mình và cũng đã nhận ra tình cảm trong sáng mà em gái đã dành cho mình.
Tại sao tác giả lại để cho bức tranh cảm hoá, làm thay đổi ng ời anh?
-> Qua bức tranh "Anh trai tôi" tác giả
đã khẳng định sức mạnh của nghệ thuật : h ớng con ng ời tới cái thiện, cái đẹp.
Bài 19. Văn bản.
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
Hình ảnh Kiều Ph ơng hiện lên nh thế nào qua lời kể của ng ời anh?
2, Nhân vật Kiều Ph ơng:
- Ngoại hình: Mặt luôn bị bẩn, lọ lem - Cử chỉ, hành động: + Lục lọi đồ vật
+ Tự chế màu vẽ,...
- Tài năng: Vẽ rất đẹp
- Thái độ: Hồn nhiên, gần gũi, yêu quý anh,...
Rất đáng yêu, đáng mến và trân trọng
Là cô bé hồn nhiên, hiếu động, có tài năng, tâm hồn trong sáng và trái tim nhân hậu
Bức tranh Anh trai tôi không chỉ thể “ ” hiện tài năng đặc biệt của Mèo mà còn thể hiện tâm hồn trong sáng, nhân hậu của cô bé. Soi vào bức tranh ấy là ng ời anh soi vào tấm g ơng sáng để tự nhận rõ hơn chính mình, tự v ợt lên tính tự
ái, tự ti, đố kị cá nhân.
Bài 19. Văn bản.
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
1 – tìm hiểu chung : 2 – tìm hiểu văn bản :
a, Nhân vật ng ời anh : b, Nhân vật Kiều Ph ơng:
c, ý nghĩa của truyện:
-
Tình cảm trong sáng, nhân hậu luôn chiến thắng sự ghen ghét đố kị.
- Tình cảm chân thành, nhân ái sẽ làm cho con ng ời tốt hơn, tình ng ời đẹp hơn.
1, Em học tập đ ợc gì về nghệ
thuật xây dựng nhân vật qua văn bản này?
2, Học xong văn bản, em tự rút ra đ ợc những bài học quý báu gì
cho mình?
3 – tổng kết :
Bài 19. Văn bản.
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
Nghệ thuật nội dung
- Kể chuyện theo ngôi thứ nhất.
- Miêu tả diễn biến tâm lí
nhân vật hợp lí, tinh tế.
- Ghen ghét, đố kị tr ớc tài năng hay thành công của ng ời khác là tính xấu.
- Cần v ợt qua mặc cảm, tự ti để có sự trân trọng và niềm vui thực sự chân thành tr ớc tài năng hay thành công của ng ời khác.
-Tình cảm trong sáng, lòng nhân hậu có thể giúp con ng ời tự v ợt lên bản thân mình, hoàn thiện mình.
Bài 19. Văn bản.
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
1 – tìm hiểu chung : 2 –tìm hiểu văn bản :
a, Nhân vật ng ời anh : b, Nhân vật Kiều Ph ơng:
c, ý nghĩa của truyện:
3– tổng kết :
1, Nhận xét nào sau đây không đúng với nhân vật Kiều Ph ơng?
A, Hồn nhiên, hiếu động B, Tài năng hội họa hiếm có
C, Tình cảm trong sáng, nhân hậu D, Không quan tâm đến anh.
2, Có hai bạn tranh luận nh sau về nhân vật ng ời anh:
A, Ng ời anh thật xấu xa, đáng ghét vì đố kị với chính em gái mình. Lỗi của ng ời anh không thể tha thứ.
B, Đúng là ng ời anh có lúc không phải với em nh ng sau đó đã biết hối hận, xấu hổ vì hành động của mình. Vì thế ng ời anh có thể trở thành ng ời tốt.
Em đồng ý với ý kiến nào?
Bài 19. Văn bản.
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
Tỡm những cõu tục ngữ, ca dao núi về tỡnh cảm anh chị em trong gia đỡnh ?
Anh em như thể tay chõn
Rỏch lành đựm bọc, dở hay đỡ đần Chị ngã, em nâng
Bài 19. Văn bản.
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
Khụn ngoan đối đỏp người ngoài Gà cựng một mẹ chớ hoài đỏ nhau
Hình ảnh này khiến em liên t ởng tới bài ca dao nào nói về tình cảm anh chị em trong gia đình ?
Bài 19. Văn bản.
Bức tranh của em gái tôi
Tạ Duy Anh
T Â M L Í
N G Ỡ N G À N G
K I Ề U P H Ư Ơ N G
T Ạ D U Y A N H
B Í M Ậ T
N H Ấ T
N H è
3 3 4 4 1 1
7 7 6 6 5 5 2 2
1 – Tên ng ời em gái trong truyện ?
2 – Truyện Bức tranh của em gái tôi đạt giải gì trong cuộc thi viết T ơng lai vẫy gọi ? 3 - Truyện Bức tranh của em gái tôi đã miêu tả “ ”
tinh tế điều gì của nhân vật ?
4 – Cảm giác thoạt tiên của ng ời anh khi đứng tr ớc bức chân dung mình do em gái vẽ ?
5 – 6 7 – Bức cghân dung ng ời anh của Mèo đạt giải này ? – Mọi điều gì của Mèo cuối cùng cũng bị lộ ? Tác giả truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi ? “ ’
L Í
N G Ỡ G À N G K I Ề U P H Ư Ơ G
T Ạ D Y A N H B Í M T
N Ấ T
N Ì
3 3 4 4 1 1
7 7 6 6 5 5
2 2 N
U Ậ H N Â H
T M
N
U
Ậ
H
N
Â
H
h íng dÉn häc sinh häc bµi
- ViÕt ®o¹n v¨n nªu c¶m nghÜ cña em sau khi häc truyÖn Bøc tranh cña em g¸i t«i “ ”
- TËp kÓ tãm t¾t truyÖn
- ChuÈn bÞ phÇn luyÖn tËp : LuyÖn nãi vÒ miªu t¶
nh©n vËt trong t¸c phÈm v¨n häc vµ luyÖn nãi vÒ
miªu t¶ nh÷ng ng êi quanh em