VĂN BẢN TỰ SỰ
NHÂN VẬT
SỰ VIỆC
LAI LỊCH NGOẠI HÌNH HÀNH ĐỘNG
NGÔN NGỮ
Đối
thoại Độc thoại
thoạiĐộc tâmnội
ĐỐI THOẠI , ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
I/ Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự.
Ví dụ: SGK/176
Lời của những người tản cư nói với nhau.Tham gia câu chuyện có ít nhất 2 người.
Dấu hiệu có 2 lượt người qua lại
Lượt 1: - Sao bảo làng chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...(lời trao)
Lượt 2: - Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy! (lời đáp)
+ Có 2 gạch đầu dòng ở 2 lượt lời.
Có người hỏi (1)
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà ? . . . (2) - Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy! (3)
Tạo cho câu chuyện giống như cuộc sống thực, thể hiện thái độ căm giận của những người tản cư đối với dân làng
chợ Dầu.
→ Đối thoại là hình thức đối đáp, trò chuyện giữa 2 hoặc nhiều người. Trong văn bản tự sự, đối thoại được thể hiện bằng các gạch đầu dòng ở đầu lời trao và lời đáp(mỗi lượt lời là một lần gạch đầu dòng).
Ông Hai nói với
chính mình . Nói với ai đó(bọn
Việt gian) trong tưởng tượng. - Hà, nắng
gớm , về nào…
- Chúng bay ăn miếng cơm …nhục
nhã thế này - Hà, nắng
gớm , về nào…
- Chúng bay ăn miếng cơm …nhục
nhã thế này
- Có gạch đầu dòng trước lời nói.
- Nói thành lời
Tác dụng: khắc họa sâu sắc tâm trạng đau đớn, tủi hổ; lòng căm giận sâu sắc của ông Hai đối với những kẻ đang tâm theo giặc.
“ Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư?
Chúng nó cũng bị người ta hắt hủi rẻ rúng đấy ư?Khốn nạn bằng ấy tuổi đầu...”
Ông Hai tự hỏi chính mình diễn ra trong suy nghĩ và tình cảm của ông Hai. Thể hiện tâm trạng xót xa của ông khi nghĩ về những đứa con nhỏ bé, vô tội của mình sẽ bị mọi người xa lánh, hắt hủi…
Không có gạch đầu dòng,
không phát ra thành tiếng mà chỉ âm thầm diễn ra trong suy nghĩ tình cảm của ông Hai.
Độc thoại nội tâm
*Các hình thức diễn đạt: Đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm .
Tác dụng:
câu chuyện có không khí như cuộc sống thật,
khắc họa sâu sắc thái độ căm giận và tâm trạng dằn vặt, đau đớn của ông Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc
khắc họa thành công tính cách nhân vật :
giàu lòng tự trọng, nhạy cảm, dễ xúc
động…
Đối thoại Độc thoại Độc thoại nội tõm - Là cuộc trò chuyện
giữa hai hoặc nhiều ngưười
- Nói với chính mỡnh hoặc với ai đó trong tưởng tượng, thành lời
- Nói với chính mỡnh hoặc với ai đó trong tưởng
tượng, không thành lời
-Có gạch đầu dòng giữa lời trao và lời đáp
- Có gạch đầu dòng - Không có gạch
đầu dòng Bảng tổng hợp
- Lêi bµ Hai - Lêi «ng Hai
- Này, thầy nó ạ.
- Thầy nó ngủ rồi à?
- Tôi thấy người ta đồn...
…
- Gì?...
- Biết rồi !
Tác dụng: Cuộc đối thoại này diễn ra không bình thường vì có ba lượt lời trao nhưng chỉ 2 lời đáp.
Thái độ bà Hai còn rụt rè khi muốn chia sẻ cùng chồng.
Ông Hai buồn chán tâm trạng của ông từ chỗ không muốn trả lời, đến gắt gỏng vô cớ nhằm bày tỏ tâm trạng bực bội, đau khổ của ông Hai khi nói đến chuyện làng Chợ Dầu theo Tây yêu làng tha thiết .
Bài: 1/178
•Nắm vững khái niệm đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm.
•Hoàn thành bài tập 2 vào vở tập.
•Biết đưa các yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong quá trình tạo lập văn bản tự sự phù hợp.
• Chuẩn bị : Hướng dẫn tự học “Chiếc lược ngà”- Nguyễn Quang Sáng
