LUYỆN TỪ VÀ CÂU 4
Giáo viên: Hà Thị Ngọc Lan
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẬN LONG BIÊN
TRƯỜNG TIỂU HỌC LÊ QUÝ ĐÔN
* Từ là đơn vị ngôn ngữ nhỏ nhất có nghĩa, được tạo nên bởi tiếng. Có từ gồm 1 tiếng, có từ gồm 2, 3 tiếng trở lên.
* Vậy khái niệm Tiếng sẽ hẹp hơn khái niệm Từ.
* Nếu tiếng không có nghĩa thì phải đi kèm với một tiếng khác để hợp lại thành nghĩa.
- Tìm 2 từ chỉ sự vật mà em biết?
- Từ em vừa tìm gồm mấy tiếng?
- Vậy từ và tiếng khác nhau như thế nào chúng ta xem chuyên mục Điều lí thú nhé!
A. Khởi động
CẤU TẠO CỦA TIẾNG
Luyện từ và câu
Mục tiêu: Biết
- Một tiếng gồm mấy bộ phận.
- Phân tích được cấu tạo của 1 tiếng
Đọc mục tiêu
1. Nhận xét:
Câu tục ngữ này khuyên ta điều gì?
Có 14 tiếng, trong đó:
- Dòng đầu có 6 tiếng - Dòng hai có 8 tiếng
Câu tục ngữ này có bao nhiêu tiếng?
Tiếng Bầu do những bộ phận nào tạo thành?
Âm – vần - thanh
Mỗi tiếng thường có ba bộ
phận sau:
Tiếng Âm đầu
Vần Thanh ơi
thương lấy
bí cùng
Phân tích cấu tạo tiếng theo bảng sau
Tiếng Âm đầu
Vần Thanh Tuy
rằng khác giống nhưng
chung một giàn Tiếng Âm
đầu Vần Thanh
ơi ơi ngang
thương th ương ngang
lấy l ây sắc
bí b i sắc
cùng c ung huyền
Tiếng Âm
đầu Vần Thanh
Tuy t uy ngang
rằng r ăng huyền
khác kh ac sắc
giống gi ông sắc
nhưng nh ưng ngang
chung ch ung ngang
một m ôt nặng
giàn gi an huyền
-Vậy trong những tiếng các em
vừa phân tích, những tiếng nào có đủ các bộ phận như tiếng “bầu”?
Tiếng đủ các bộ phận:
thương, lấy, bí, cùng, tuy, khác, giống, nhưng, chung, một, giàn.
- Những tiếng nào không có đủ các bộ phận như tiếng “bầu”?
- Tiếng không có đủ các bộ phận: ơi ( khuyết phụ âm đầu)
- Trong mỗi tiếng bộ phận vần và thanh bắt buộc phải có mặt. Bộ phận âm đầu không bắt buộc phải có mặt.
- VD: ơi
- Thanh ngang không được đánh dấu khi viết;
VD: nhưng, thương…,
- Các thanh khác đều được đánh dấu ở phía trên hoặc phía dưới âm chính của vần.
VD: lấy, một…
Chú ý
1.Nhận xét:
2. Ghi nhớ:
a. Mỗi tiếng gồm có ba bộ phận sau:
Thanh
Âm đầu Vần
b. Tiếng nào cũng phải có vần và thanh.
Có tiếng không có âm đầu.
C. Thực hành:
Bài 1:
Phân tích các bộ phận cấu tạo của từng tiếng
trong câu tục ngữ dưới đây. Ghi kết quả phân tích vào bảng theo mẫu sau:
Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.
Tiếng Âm đầu Vần Thanh
Nhiễu nh iêu ngã
Mẫu:
Tiếng Âm đầu
Vần Thanh
điều phủ lấy
Tiếng Âm đầu
Vầ n
Thanh
giá
gương người trong
Tiếng Âm đầu
Vần Thanh
một nước phải
Nhóm các bạn nữ
Nhóm các bạn nam
Tiếng Âm đầu
Vần Thanh
thương
nhau
cùng
Tiếng Âm đầu Vần Thanh
điều đ iêu huyền
phủ ph u hỏi
lấy l ây sắc
Tiếng Âm đầu Vần Thanh
giá gi a sắc
gương g ương ngang
người ng ươi huyền
trong tr ong ngang
Tiếng Âm đầu Vần Thanh
một n ôt nặng
nước n ươc sắc
phải ph ai hỏi
Tiếng Âm đầu Vần Thanh
thương th ương ngang
nhau nh au ngang
cùng c ung huyền
Bài tập 2:
Giải câu đố sau:
Để nguyên, lấp lánh trên trời
Bớt đầu, thành chỗ cá bơi hàng ngày (Là chữ gì?)
Đáp án:
-Để nguyên là: Sao -Bớt âm đầu là: Ao
* Là chữ: Sao
Phân tích cấu tạo của tiếng sao?
D. Vận dụng:
Em hãy phân tích cấu tạo tiếng theo yêu cầu sau:
1.Tên của bố và của mẹ.
2. Tên một người bạn mà em yêu quý.
Các con ghi bài vào vở Tiếng Việt
Thứ ba ngày 7 – 9 – 2021 Luyện từ và câu
Cấu tạo của tiếng
