DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ LỊCH SỬ LỚP 9
CHỦ ĐỀ 2 : CUỘC VẬN ĐỘNG TIẾN TỚI CÁCH MẠNG THÁNG TÁM 1945 ( Gồm các bài : Cao trào tiến tới tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 ; Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 và sự thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa) Tổng số tiết thực hiện :02 tiết
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Qua chủ đề này, học sinh cần nắm được:
- Sự ra đời của Mặt trận Việt Minh và việc xây dựng lực lượng chính trị, lực lượng vũ trang trên khắp các vùng trong cả nước.
- Cao trào kháng Nhật cứu nước ; nét chính về diễn biến, khí thế rộng khắp cả nước.
- Thời cơ khởi nghĩa và lệnh khởi nghĩa..
- Lập bảng thống kê các sự kiện lịch sử tiêu biểu.
- Thành lập nước Việt Nam Dân Chủ Cộng hòa và ra bản Tuyên ngôn Độc lập . - Ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thành công của Cách mạng tháng Tám năm 1945.
- Giáo dục HS tinh thần yêu nước, dũng cảm của quân dân ta . Từ đó nhớ ơn Đảng và Bác Hồ kính yêu.
B. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM.
I. Cao trào cách mạng tiến tới tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.
1. Mặt trận Việt Minh ra đời ( 19 – 5 – 1941) a. Hoàn cảnh ra đời của Mặt trận Việt Minh + Thế giới : Chiến tranh thế giới thứ 2 sắp kết thúc, + Đông Dương : Thực dân Pháp ra sức đàn áp cách mạng
Ngày 28/ 1/ 1941, Nguyễn Ái Quốc về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam với chủ trương thành lập Mặt trận Việt Minh.
b. Sự phát triển lực lượng
Xây dựng lực lượng chính trị và lực lượng vũ trang ( Tham khảo sgk/ trang 86,87) c. Vai trò, ý nghĩa sự ra đời của Mặt trận Việt Minh :
- Đã xây dựng được lực lượng vũ trang và lưc lượng chính trị khắp cả nước. Chỉ sau thời gian ngắn, tổ chức đã có uy tín và ảnh hưởng sâu rộng trong nhân dân.
- Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã gửi thư kêu gọi đồng bào cả nước đoàn kết thống nhất đánh đuổi Nhật – Pháp.
2. Cao trào kháng Nhật cứu nước . Tiến tới tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 a. Nhật đảo chính Pháp ( 9/3/ 1945)
* Biết được những nét chính về cuộc Nhật đảo chính Pháp:
+ Ở Thái Bình Dương , Nhật nguy khốn.
+ Ở Đông Dương, quân Pháp ráo riết chuẩn bị thời cơ để giành lấy địa vị cũ
Tình thế buộc Nhật phải đảo chính Pháp, độc chiếm Đông Dương. Đêm ngày 9/ 3 / 1945 Nhật đảo chính Pháp trên toàn Đông Dương , Pháp nhanh chóng đầu hàng.
b. Tiến tới tổng khởi nghĩa tháng Tám 1945. ( Hướng dẫn HS tự học)
- Trình bày được chủ trương của Đảng và diễn biến của cao trào kháng Nhật cứu nước.
- Quan sát hình 38. Khu giải phóng Việt Bắc – SGK, xác định các địa danh trong khu giải phóng Việt Bắc.
- Nêu nhận xét về cao trào kháng Nhật cứu nước.
II. Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 và sự thánh lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa
1. Lệnh tổng khởi nghĩa được ban bố:
- Thế giới : Phát xít Nhật đầu hàng Đồng minh không điều kiện . - Trong nước : Quân Nhật hoang mang, dao động cực độ.
- Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc được thành lập và ra Quân lệnh số 1 kêu gọi toàn dân nổi dậy .
- Đảng ta họp Hội nghị toàn quốc ( ngày 14, 15 tháng 8 năm 1945 ) ở Tân Trào ( Tuyên Quang ) , quyết định phát lệnh Tổng khởi nghĩa.
- Ngày 16/ 8 Đại hội quốc dân Tân Trào họp tán thành quyết định khởi nghĩa. Chủ Tịch Hồ Chí Minh gửi thư kêu gọi đồng bào cả nước khởi nghĩa .
2. Diễn biến tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.
- HS lập bảng thống kê các sự kiện tiêu biểu theo hướng dẫn sau :
THỜI GIAN SỰ KIỆN LỊCH SỬ TIÊU BIỂU.
19 – 8 – 1945 Hà Nội giành chính quyền
…….
………
3. Ýnghĩa lịch sử và nguyên nhân thắng lợi của cách mạng tháng Tám . ( HS xem SGK/ 94,95)
C. LUYỆN TẬP :
- Vai trò, ý nghĩa sự ra đời của Mặt trận Việt Minh : - Vì sao Nhật đảo chính Pháp.
- Lệnh tổng khởi nghĩa được ban bố trong hoàn cảnh nào ? D. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC:
1. Chủ đề vừa học :
- Mặt trận Việt Minh ra đời đã có tác động như thế nào đến cao trào kháng Nhật cứu nước.
- HS lập bảng thống kê các sự kiện tiêu biểu của cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám 1945.
2. Chủ đề sắp học : Việt Nam từ sau cách mạng tháng Tám đến toàn quốc kháng chiến.
- Tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám.
- Nêu sự kiện bầu cử Quốc hội đầu tiên trong cả nước.
- Những biện pháp của ta trong việc diệt giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm.
………..&&&………..