THPT Marie Curie
1
Chuyeân ñeà: 1
VẤN ĐỀ 1.
1/ Định nghĩa
Cho hàm số y f x
xác định trên khoảng (đoạn hoặc nửa khoảng) K và với mọi x x1, 2K. Nếu x1x2 f x
1 f x2 thì hàm số y f x
gọi là đồng biến trên K.Nếu x1 x2 f x
1 f x2 thì hàm số y f x
gọi là nghịch biến trên K. 2/ Định lýCho hàm số y f x
có đạo hàm trên K.Nếu và chỉ tại một số hữu hạn điểm thì hàm số y f x
đồngbiến trên K.
Nếu và chỉ tại một số hữu hạn điểm thì hàm số y f x
nghịchbiến trên K.
Chú ý
...
...
...
...
...
Cho hàm số y f x
có bảng biến thiên như sauKhi đó:
( ) 0,
f x x K f '( )x 0
( ) 0,
f x x K f '( )x 0
TÍNH CHẤT ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ
x –
y’
y
c
1 –
+
a
0
–
b d
1
f
+ 0 – – + +
–
m n
p +
–
e 0 + 0
q r
DẠNG 1. DỰA VÀO BẢNG BIẾN THIÊN
A. PHƯƠNG PHÁP
GIẢI TÍCH
Tài liệu học tập Toán 12
2
Hàm số y f x
đồng biến trên các khoảng
;a
,
c d; và
d f; .Hàm số y f x
nghịch biến trên các khoảng
a c; và
d f, .Chú ý
...
...
...
...
...
Ví dụ 1. Cho hàm số y f x
có bảng biến thiên như sauXét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
Ví dụ 2. Cho hàm số y f x
có bảng biến thiên như sauXét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
Câu 1. Cho hàm số y f x
có bảng biến thiên như hình bên. Hàm số đã cho nghịch biến trên khoảngx –
y’
y
–2 1
2 + – + 0
+
0 0
0 –
3 –1 1
3
– –
x –
y’
y
–1 1
5
– 0 + –
+
0 2
1 –
+ 3
–1 –
–
x y’
y
–4 1
2 + – + 0
+
0 1
0 –
5 –1 1
3
– –
B. VÍ DỤ
C. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
THPT Marie Curie
3
A.
2; 0
. B.
; 2
.C.
0; 2 . D.
0;
.Câu 2. Cho hàm số y f x
có bảng biến thiên như hình bên. Hàm số đã cho đồng biến trên khoảngA.
2; 7
. B.
4; 6
.C.
; 6
. D.
6;
.Câu 3. Cho hàm số y f x
có bảng biến thiên như hình bên. Hàm số đã cho không đồng biến trên khoảngA.
; 3
. B.
1; 2 .C.
1; 4 . D.
0; 3 .Câu 4. Cho hàm số y f x
có bảng biến thiên như hình bên. Hàm số đã cho nghịch biến trên khoảngA.
; 2
. B.
;
.C.
;
\ 1 . D.
;1
.Câu 5. Cho hàm số y f x
có bảng biến thiên như hình bên. Hàm số đã cho đồng biến trên khoảngA.
; 2
. B.
; 3
.C.
0; 2 . D.
1;
.Câu 6. Cho hàm số y f x
có bảng biến thiên như hình bên. Hàm số đã cho nghịch biến trên khoảngA.
1; 2 . B.
2; 4 .C.
; 3
. D.
4; 6 .Câu 7. Cho hàm số y f x
có bảng biến thiên như hình bên. Mệnh đề nào sau đây sai?A. Hàm số y f x
đồng biến trên khoảng
2; 3 . B. Hàm số y f x
đồng biến trên khoảng
1; 0
.C. Hàm số y f x
đồng biến trên khoảng
2; 0
.D. Hàm số y f x
đồng biến trên khoảng
6;
.Câu 8. Cho hàm số y f x
có bảng biến thiên như hình bên. Mệnh đề nào sau đây đúng?A. Hàm số y f x
đồng biến trên khoảng
2;
.B. Hàm số y f x
nghịch biến trên khoảng
0;1 .C. Hàm số y f x
đồng biến trên khoảng
0;
.D. Hàm số y f x
nghịch biến trên khoảng
0; 3 .Câu 9. Cho hàm số y f x
có bảng biến thiên như hình bên. Mệnh đề nào sau đây sai?–
x y’
y
6 + 1
– 0
+
–2 –4
0 –
+ 7
3 –
x –
y’
y
–3 1
3
+ 0 – –
+
0 0 0 +
– –
0 0
x –
y’
y
1 +
2
–
–
–
+
2
–
x y’
y
–2 1
2
+ 0 +
+
– 0 3 +
– 0 x –
y’
y
+
0 3
+ –
1 0
4 –
2 8
–
x y’
y
–1 1
1 +
– 0 +
+
0 0 0 –
+ 3 +
2 2
0 –
x y’
y
1 +
+
5 – –
–
3 –
+
4 –
x y’
y
+
1 + +
2 – 3 –
+
– +
Tài liệu học tập Toán 12
4
A. Hàm số y f x
đồng biến trên khoảng
;1
.B. Hàm số y f x
nghịch biến trên khoảng
1; 2 .C. Hàm số y f x
đồng biến trên khoảng
2; 0
.D. Hàm số y f x
nghịch biến trên khoảng
4; 6 .Câu 10. Cho hàm số y f x
có bảng biến thiên như hình bên. Mệnh đề nào sau đây đúng?A. Hàm số đã cho không đồng biến trên khoảng
; 2
.B. Hàm số đã cho không nghịch biến trên khoảng
5; 6 .C. Hàm số đã cho không đồng biến trên khoảng
1; 5
.D. Hàm số đã cho không nghịch biến trên
5;
.x –
y’
y –1 1
5
+ 0 + –
+
0 2
+
+ 3
–2
–
1 –
THPT Marie Curie
1
Cho hàm số y f x
xác định và liên tục trên \ 2 và có bảng xét dấu đạo hàm như hình
sau
Khi đó:
Hàm số y f x
đồng biến trên các khoảng
;1
và
4; 6 .Hàm số y f x
nghịch biến trên các khoảng
1; 2 ,
2,4 và
6;
.Chú ý
...
...
...
...
...
Ví dụ 1. Cho hàm số y f x
xác định trên \ 3 và có bảng xét dấu đạo hàm như hình sau
Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
Ví dụ 2. Cho hàm số y f x
xác định trên \ 2 và có bảng xét dấu đạo hàm như hình sau
Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
x –
y’
3
1 –
1 +
0
2 4
1
6
+ 0 – – – +
5 0 + 0 0
–
x y’
–2 1
5 – +
0
+
0 3
– –
x –
y’
–1 1
3
– 0 + +
+
0 2
+
DẠNG 2. DỰA VÀO BẢNG XÉT DẤU ĐẠO HÀM
A. PHƯƠNG PHÁP
B. VÍ DỤ
Tài liệu học tập Toán 12
2
Câu 1. Cho hàm số y f x
xác định trên \ 2
và có bảng xét dấu đạo hàm như hình bên. Hàm số đã cho nghịch biến trên khoảngA.
; 2
. B.
; 0
. C.
0; 2 . D.
0;
.
Câu 2. Cho hàm số y f x
xác định trên \ 1 và có bảng
xét dấu đạo hàm như hình bên. Hàm số đã cho đồng biến trên khoảng
A.
; 1
. B.
1;
. C.
1; 2
. D.
1;
.
Câu 3. Cho hàm số y f x
xác định trên \ 0 và có bảng
xét dấu đạo hàm như hình bên. Mệnh đề nào dưới đây sai?
A. Hàm số đồng biến trên khoảng
0;
.B. Hàm số đồng biến trên khoảng
0; 4 .C. Hàm số đồng biến trên khoảng
4;
.D. Hàm số nghịch biến trên khoảng
; 4
.Câu 4. Cho hàm số y f x
xác định trên \ 0 và có bảng
xét dấu đạo hàm như hình bên. Mệnh đề nào dưới đây đúng?
A. Hàm số đồng biến trên khoảng
2; 0
.B. Hàm số đồng biến trên khoảng
; 0
.C. Hàm số nghịch biến trên khoảng
0; 2 .D. Hàm số nghịch biến trên khoảng
; 2
.Câu 5. Cho hàm số y f x
xác định trên \ 0 và có bảng
xét dấu đạo hàm như hình bên. Mệnh đề nào dưới đây sai?
A. Hàm số đồng biến trên khoảng
; 0
.B. Hàm số đồng biến trên khoảng
; 4
.C. Hàm số nghịch biến trên khoảng
0; 5 .D. Hàm số nghịch biến trên khoảng
0;
.Câu 6. Cho hàm số y f x
xác định trên \ 0 và có bảng
xét dấu đạo hàm như hình bên. Mệnh đề nào dưới đây sai?
A. Hàm số đồng biến trên khoảng
; 1
.B. Hàm số đồng biến trên khoảng
3;
.C. Hàm số nghịch biến trên khoảng
0; 3 .D. Hàm số nghịch biến trên khoảng
1; 3
.–
x y’
–2 1
2
+ 0 +
+
0 0
– –
–
x y’
–4 1
5 + 0
+
0 0 0
+ – +
–
x y’
–1 1
3
+ 0 +
+
0 0
– –
x –
y’
–4 1
4
0 +
+
0 0
– + +
x –
y’
–1 1
2
– 0 +
+
0 1
+ +
–
x y’
–2 1
2
– 0 –
+
0 0
– +
C. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
THPT Marie Curie
1
Dựa vào biểu thức của đạo hàm để xét dấu f x'
, từ đó có kết luận về tính đơn điệu của hàm số y f x
.Chú ý
...
...
...
...
...
...
...
...
Ví dụ 1. Cho hàm số y f x
có đạo hàm f x'
x23x2, x . Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.Lời giải
...
...
...
...
Ví dụ 2. Cho hàm số y f x
có đạo hàm '
1 2 2 2f x 2x x , x . Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
Ví dụ 3. Cho hàm số y f x
có đạo hàm f x'
x22x5, x . Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.Lời giải
DẠNG 3. DỰA VÀO BIỂU THỨC CỦA ĐẠO HÀM
A. PHƯƠNG PHÁP
B. VÍ DỤ
Tài liệu học tập Toán 12
2
...
...
...
...
Câu 1. Cho hàm số y f x
có đạo hàm f x'
x21, x . Mệnh đề nào dưới đây đúng?
A. Hàm số nghịch biến trên khoảng
1;
.B. Hàm số đồng biến trên khoảng
;
.C. Hàm số nghịch biến trên khoảng
1;1
.D. Hàm số nghịch biến trên khoảng
; 0
.Câu 2. Cho hàm số y f x
có đạo hàm là f x
x24.Mệnh đề nào dưới đây đúng?
A. Hàm số y f x
đồng biến trên khoảng
2;
.B. Hàm số y f x
nghịch biến trên khoảng
2; 2
.C. Hàm số y f x
đồng biến trên khoảng
; 2
.D. Hàm số y f x
nghịch biến trên khoảng
4; 4
.Câu 3. Cho hàm số y f x
có đạo hàm f x'
x2x, x . Hàm số y f x
nghịch biến trên khoảngA.
; 1
. B.
0;1 .C.
1; 0
. D. ; 12
.
C. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
THPT Marie Curie
1
∎ Tìm tập xác định của hàm số.
∎ Tính f x'
và xét dấu f x'
, từ đó có kết luận về tính đơn điệu của hàm số y f x
.Chú ý
...
...
...
...
...
Ví dụ 1. Cho hàm số 2 1 2 5
y x x . Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
...
...
Ví dụ 2. Cho hàm số 1 3 1 2 6 5
3 2
y x x x . Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
...
...
Ví dụ 3. Cho hàm số yx33x23x4. Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
DẠNG 4. DỰA VÀO BIỂU THỨC CỦA HÀM SỐ
A. PHƯƠNG PHÁP
B. VÍ DỤ
Tài liệu học tập Toán 12
2
...
...
...
...
Ví dụ 4. Cho hàm số y x3 x27x1. Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
...
...
Ví dụ 5. Cho hàm số 1 4 2 2 1
y 2x x . Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
...
...
Ví dụ 6. Cho hàm số y x4 4x22. Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
...
...
Ví dụ 7. Cho hàm số 2 4
3 5
y x x
. Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
THPT Marie Curie
3
...
...
Ví dụ 8. Cho hàm số 3 2 1 y x
x
. Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
...
...
Câu 1. Cho hàm số yx33x2. Mệnh đề nào dưới đây đúng?
A. Hàm số nghịch biến trên khoảng
0; 2 .B. Hàm số nghịch biến trên khoảng
2;
.C. Hàm số đồng biến trên khoảng
0; 2 .D. Hàm số nghịch biến trên khoảng
; 0
.Câu 2. Cho hàm số yx32x2 x 1. Mệnh đề nào dưới đây đúng?
A. Hàm số đồng biến trên khoảng 1; 1 3
. B. Hàm số nghịch biến trên khoảng ;1
3
. C. Hàm số nghịch biến trên khoảng 1; 1
3
.
D. Hàm số nghịch biến trên khoảng
1;
.Câu 3. Cho hàm số yx33x2. Mệnh đề nào dưới đây đúng?
A. Hàm số đồng biến trên khoảng
; 0
và nghịch biến trên khoảng
0;
.B. Hàm số nghịch biến trên khoảng
;
.C. Hàm số đồng biến trên khoảng
;
.D. Hàm số nghịch biến trên khoảng
; 0
và đồng biến trên khoảng
0;
.C. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Tài liệu học tập Toán 12
4
Câu 4. Hàm số 1 3 1 2 1
3 2
y x x đồng biến trên khoảng nào dưới đây?
A. .
0;1 B.
1;
. C.
1;1
. D.
0;
.Câu 5. Hàm số 1 3 1 2 2
3 2
y x x nghịch biến trên
khoảng nào dưới đây?
A.
;
. B.
;1
. C.
1; 0
. D.
; 1
.Câu 6. Cho hàm số 1 3 2 2
y3x x x . Mệnh đề nào dưới đây đúng?
A. Hàm số đồng biến trên khoảng
;
.B. Hàm số nghịch biến trên khoảng
;
. C. Hàm số nghịch biến trên khoảng
;1
và đồng biến trên khoảng
1;
.D. Hàm số đồng biến trên khoảng
;1
và nghịch biến trên khoảng
1;
.Câu 7. Cho hàm số y x3 3x23x1. Mệnh đề nào dưới đây đúng?
A. Hàm số đồng biến trên khoảng
;
.B. Hàm số nghịch biến trên khoảng
;
. C. Hàm số nghịch biến trên khoảng
;1
và đồng biếntrên khoảng
1;
.D. Hàm số đồng biến trên khoảng
;1
và nghịch biến trên khoảng
1;
.Câu 8. Cho hàm số yx33x4. Mệnh đề nào dưới đây đúng?
A. Hàm số đồng biến trên khoảng
1;1
.B. Hàm số nghịch biến trên khoảng
;
.C. Hàm số đồng biến trên khoảng
; 1
và
1;
. D. Hàm số đồng biến trên khoảng
;
.Câu 9. Cho hàm số 1 3 3
y 3x x . Mệnh đề nào dưới đây đúng?
A. Hàm số đồng biến trên khoảng
; 1
và
1;
.THPT Marie Curie
5
B. Hàm số đồng biến trên khoảng
;
.C. Hàm số nghịch biến trên khoảng
;
. D. Hàm số đồng biến trên khoảng
1;1
.Câu 10. Hàm số y2x41 đồng biến trên khoảng
A. ; 1
2
. B.
0;
.C. 1; 2
. D.
; 0
.Câu 11. Cho hàm số yx42x2. Mệnh đề nào dưới đây đúng?
A. Hàm số đồng biến trên khoảng
; 2
.B. Hàm số nghịch biến trên khoảng
; 2
.C. Hàm số đồng biến trên khoảng
1;1
.D. Hàm số nghịch biến trên khoảng
1;1
.Câu 12. Hàm số 1 4 1 2 1
3 6
y x x nghịch biến trên khoảng
nào dưới đây?
A.
; 2
và
0; 2 . B. 1; 0 2
và 1; 2
.
C. ; 1
2
và 0;1 2
. D.
2; 0
và
2;
.Câu 13. Khoảng đồng biến của hàm số 9 4 1 2 3 y x 2x là khoảng nào dưới đây?
A.
; 6
và
0; 6 . B. 1; 0 6
và 1; 6
.
C. ; 1
6
và 0;1 6
. D.
6; 0
và
6;
.Câu 14. Cho hàm số yx4 8x2 4. Mệnh đề nào dưới đây sai?
A. Hàm số đồng biến trên khoảng
2; 0
và khoảng
2;
.B. Hàm số đồng biến trên khoảng
0;
.C. Hàm số nghịch biến trên khoảng
; 0
. D. Hàm số nghịch biến trên khoảng
; 2
và khoảng
1; 0
.Câu 15. Hàm số yx4x2 đồng biến trên khoảng nào dưới đây?
A.
; 0
. B.
0;
.Tài liệu học tập Toán 12
6
C.
; 1
. D.
1;
.Câu 16. Khoảng nghịch biến của hàm số y 2x4x21 là khoảng nào dưới đây?
A. 1; 2
. B.
; 0
.C.
;
. D.
0;
.Câu 17. Cho hàm số 2 1 y x
x
. Mệnh đề nào dưới đây đúng?
A. Hàm số nghịch biến trên khoảng
; 1
.B. Hàm số đồng biến trên khoảng
; 1
.C. Hàm số đồng biến trên khoảng
;
.D. Hàm số nghịch biến trên khoảng
1;
.Câu 18. Khoảng nghịch biến của hàm số y 3 x x
là
khoảng nào dưới đây?
A.
; 3
và
3;
. B.
; 0
0;
.C.
;
. D.
; 0
và
0;
. Câu 19. Hàm số 1y 4
x
đồng biến trên khoảng nào dưới đây?
A.
;1
và
1;
. B.
; 4
và
4;
.C.
; 4
và
4;
. D.
; 1
và
1;
.THPT Marie Curie
1
Cho hàm số y f x
có đồ thị như hình vẽ sauKhi đó:
Hàm số y f x
đồng biến trên các khoảng
b; 0 và
c d; .Hàm số y f x
nghịch biến trên các khoảng
a b; và
0,c .Chú ý
...
...
Ví dụ 1. Cho hàm số yax4 bx2c có đồ thị như hình vẽ sau
Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
Ví dụ 2. Cho hàm số yax3bx2 cx d có đồ thị như hình vẽ sau
Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
O x y
a b c
d
x O
y 2
–1 1
1
O
–2 y
–1 x 2
2
DẠNG 5. DỰA VÀO ĐỒ THỊ HÀM SỐ
A. PHƯƠNG PHÁP
B. VÍ DỤ
Tài liệu học tập Toán 12
2
Câu 1. Cho hàm số y f x
có đồ thị như hình vẽ bên.Hàm số đã cho nghịch biến trên khoảng A.
1; 3
. B.
2; 1
.C.
1; 2 . D.
1;1
.Câu 2. Cho hàm số y f x
có đồ thị như hình vẽ bên.Hàm số đã cho đồng biến trên khoảng
A.
0;1 . B.
;1
.C.
1;1
. D.
1; 0
.Câu 3. Cho hàm số y f x
có đồ thị như hình vẽ bên.Hàm số đã cho nghịch biến trên khoảng A.
1;1
. B.
; 1
.C.
1; 0
. D.
0;1 .Câu 4. Cho hàm số y f x
có đồ thị như hình vẽ bên.Hàm số đã cho đồng biến trên khoảng
A.
2; 3 . B.
0; 2 .C.
2;1
. D.
1; 2 .Câu 5. Cho hàm số y f x
có đồ thị như hình vẽ bên.Hàm số đã cho nghịch biến trên khoảng A.
2;1
. B.
2; 2
.C.
1; 3 . D.
0; 2 .Câu 6. Cho hàm số y f x
có đồ thị như hình vẽ bên.Hàm số đã cho đồng biến trên khoảng A.
2; 4
. B.
2;1
.C.
2; 4 . D.
2; 2
.O x
y
–1 –1 1
2 3
–2
O x
y 1 –1
–1 –2
–1 O x
y
1 1
O x
y
3
–2 1
2
O x
y
4
–2 1 2
O x
y
–2 1 3
2
C. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
THPT Marie Curie
1
Cho hàm số y f x
xác định và liên tục trên a f; đồng thời hàm số y f x'
có đồ thị như hình vẽ sauKhi đó:
Hàm số y f x
đồng biến trên các khoảng
a b; ,
c d; và
e f; .Hàm số y f x
nghịch biến trên các khoảng
b c; và
d e, .Chú ý
...
...
...
...
...
...
Ví dụ 1. Cho hàm số y f x
xác định và liên tục trên 2; 3 đồng thời hàm số y f x'
cóđồ thị như hình vẽ sau
Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
...
...
O x y
a c d
f e b
O x y
–2
3
1 2
–1
DẠNG 6. DỰA VÀO ĐỒ THỊ CỦA ĐẠO HÀM
A. PHƯƠNG PHÁP
B. VÍ DỤ
Tài liệu học tập Toán 12
2
Ví dụ 2. Cho hàm số y f x
xác định và liên tục trên . Biết đồ thị hàm số y f x
tiếpxúc với trục hoành tại điểm có hoành độ x1 và cắt trục hoành tại hai điểm có hoành độ lần lượt là x 1, x2 như hình vẽ dưới đây
Xét tính đơn điệu của hàm số đã cho.
Lời giải
...
...
...
...
...
...
...
Câu 1. Cho hàm số y f x
xác định và liên tục trên . Biết đồ thị hàm số y f x
chỉ cắt trục hoành tại ba điểm có hoành độ lần lượt là x 1, x 1 và x2 như hình vẽ bên, khi đó hàm số y f x
nghịch biến trên khoảngA.
0; 2 . B.
1; 0
.C.
1; 3 . D.
1;1
.Câu 2. Cho hàm số y f x
xác định và liên tục trên . Biết đồ thị hàm số y f x
chỉ cắt trục hoành tại hai điểm có hoành độ lần lượt là x 2 và x2 như hình vẽ bên, khi đó hàm số y f x
đồng biến trên khoảngA.
; 2
. B.
1;
.C.
1; 0
. D.
1;1
.Câu 3. Cho hàm số y f x
xác định và liên tục trên . Biết đồ thị hàm số y f x
chỉ cắt trục hoành tại bốn điểmO y
–1 x
1 2
O x
y
2
–2 2
1 3 –1
O x
y –1 1
–1 –2
2 –2
–2
x O
y
1 2 –1
C. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
THPT Marie Curie
3
như hình vẽ bên, khi đó hàm số y f x
nghịch biến trên khoảngA.
2; 0
. B.
1;1
.C.
1; 2 . D.
0; 2 .Câu 4. Cho hàm số y f x
xác định và liên tục trên . Biết đồ thị hàm số y f x
tiếp xúc với trục hoành tại điểm có hoành độ x2 và cắt trục hoành tại hai điểm có hoành độ lần lượt là x 2, x1 như hình vẽ bên, khi đó hàm số y f x
đồng biến trên khoảngA.
2; 0
. B.
0;1 .C.
1; 2 . D.
0; 2 .Câu 5. Cho hàm số y f x
xác định và có đạo hàm liên tục trên khoảng
m n;
. Biết đồ thị của hàm số y f x
trênkhoảng
m n; tiếp xúc với trục hoành tại điểm có hoành độ là xa và cắt trục hoành tại hai điểm có hoành độ lần lượt là x b , xc như hình vẽ bên, khi đó hàm số y f x
nghịch biến trên khoảng
A.
m a; . B.
a b; .C.
b c; . D.
c n; .O x
y
–2 1 2
O a b c
m n
y
x
THPT Marie Curie
1
Cho hàm số y f x
. Xét tính đơn điệu của hàm số g x
f u x( )
.Cách giải
Tính đạo hàm: g x
u x f u x( ).
( )
Dựa vào dấu của f x
để xét dấu g x
, từ đó tìm được các khoảng đồng biến và nghịch biến của hàm số g x
f u x( )
.Chú ý
...
...
...
Ví dụ 1. Cho hàm số f x
có bảng xét dấu của f x
như hình bên dướiXét tính đơn điệu của hàm số y f x
2
.Lời giải
...
...
...
...
...
...
...
Ví dụ 2. Cho hàm số f x
có bảng xét dấu đạo hàm như hình bên dướiXét tính đơn điệu của hàm số y f
2x3
.Lời giải
...
...
...
–
x f’(x)
–1 1
2 0
+
– 0 + +
–
x f’(x)
2 1
4 0
+
+ 0 + –
DẠNG 7. XÉT TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ HỢP
A. PHƯƠNG PHÁP
B. VÍ DỤ
Tài liệu học tập Toán 12
2
...
...
...
...
...
Ví dụ 3. Cho hàm số f x
có bảng xét dấu của f x
như hình bên dướiXét tính đơn điệu của hàm số y f
3x
.Lời giải
...
...
...
...
...
...
...
...
Ví dụ 4. Cho hàm số f x
có bảng xét dấu đạo hàm như hình bên dướiXét tính đơn điệu của hàm số y f
4 2 x
.Lời giải
...
...
...
...
...
...
...
...
Ví dụ 5. Cho hàm số f x
có bảng xét dấu của f x
như hình bên dướiXét tính đơn điệu của hàm số y f x
2 .Lời giải
–
x f’(x)
–4 1
–2 0
+
– 0 + –
–
x f’(x)
–3 1
5 0
+
+ 0 – –
–
x f’(x)
1 +
0
+ –
THPT Marie Curie
3
...
...
...
...
...
...
...
...
...
Ví dụ 6. Cho hàm số f x
có bảng xét dấu đạo hàm như hình bên dướiXét tính đơn điệu của hàm số y f x
2 3x
.Lời giải
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
Câu 1. Cho hàm số f x
liên tục và đồng biến trên
1; 3 ,khi đó hàm số y f
1x
nghịch biến trên khoảngA.
2; 0
. B.
1; 3 .C.
0; 2 . D.
3; 1
.Câu 2. Cho hàm số f x
liên tục và đồng biến trên
1; 2
,khi đó hàm số y f x
2
đồng biến trên khoảngA.
1; 2
. B.
1; 4 .C.
3; 0
. D.
2; 4
.Câu 3. Cho hàm số f x
có bảng xét dấu của f x
nhưhình bên dưới.
–
x f’(x)
4 +
– 0 +
C. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Tài liệu học tập Toán 12
4
Hàm số y f x
3
nghịch biến trên khoảngA.
0; 5 . B.
; 4
.C.
1; 3
. D.
3; 8 .Câu 4. Cho hàm số f x
có bảng xét dấu đạo hàm như hình bên dưới.Hàm số y f
2x
đồng biến trên khoảng A.
3; 4
. B.
1; 6
.C.
4; 3
. D.
3;
.Câu 5. Cho hàm số f x
có bảng xét dấu của f x
nhưhình bên dưới.
Hàm số y f
1 2 x
3 nghịch biến trên khoảngA.
1; 3 . B.
2; 0
.C.
;1
. D.
5;
.Câu 6. Cho hàm số f x
có bảng xét dấu đạo hàm như hình bên dưới.Hàm số y f
3 2 x
đồng biến trên khoảngA.
; 3
. B.
2; 3 .C.
3; 4 . D.
0; 2 .Câu 7. Cho hàm số f x
có bảng xét dấu của đạo hàm như hình bên dưới.Hàm số g x
f x
21
nghịch biến trên khoảng nào sau đây?A.
; 0
. B.
0;
.C.
3;
. D.
0; 3 .–
x f’(x)
–4 1
5 + 0
+
0 0 0
+ – +
–
x f’(x)
–1 1
6
+ 0
+
0 +
–
–
x f’(x)
1 1
5 0
+
+ 0 – –
–
x f’(x)
–1 1
0 +
0 + –
– –3
0 +
–
x f’(x)
1 4
0 +
0 + –
– –1
0 +
THPT Marie Curie
1
Xem các bài toán sau:
Bài toán 1: Tìm tham số để hàm số y ax b cx d
đồng biến (hoặc nghịch biến) trên từng khoảng xác định.
Cách giải
Tính
2ad bc y
cx d
.
Hàm số đồng biến trên từng khoảng xác định y' 0, x d ad bc 0
c .
Hàm số nghịch biến trên từng khoảng xác định ' 0, d 0
y x ad bc
c .
Chú ý: Điều kiện: y' 0 (hoặc y' 0 ) không có dấu “ = “.
Bài toán 2: Tìm tham số để hàm số yax3bx2 cx d
a0
luôn đồng biến (hoặc nghịch biến)Cách giải
Tính y' 3 ax22bx c .
Hàm số luôn đồng biến
' 0 2 3 0
' 0, 0 0
b ac
y x
a a
.
Hàm số luôn nghịch biến
' 0 2 3 0
' 0, 0 0
b ac
y x
a a
.