SỞ GD & ĐT HẢI DƯƠNG TRƯỜNG THPT CHUYÊN
NGUYỄN TRÃI
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG MÔN: LỊCH SỬ
LỚP 12
Ngày thi: 14/9/2020 Thời gian làm bài: 180’ (không kể giao đề) (Đề thi có 01 trang, gồm 07 câu)
Câu 1 (2,5 điểm): Tại sao nói cuộc khởi nghĩa Hương Khê (1885-1896) là cuộc khởi nghĩa điển hình nhất trong phong trào Cần vương?.
Câu 2 (3,0 điểm): Có ý kiến khẳng định: Cho đến khi Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc (năm 1918), cách mạng Việt Nam đã lâm vào khủng hoảng trầm trọng về đường lối. Em hãy bày tỏ quan điểm về ý kiến trên.
Câu 3 (3,0 điểm): Em hãy lựa chọn và phân tích các sự kiện tiêu biểu để làm rõ: trong quá trình từng bước giải quyết tình trạng khủng hoảng của cách mạng Việt Nam, Nguyễn Ái Quốc đã đặt nền móng cho mối liên hệ giữa cách mạng Việt Nam với cách mạng thế giới. Theo em, trong điều kiện hội nhập quốc tế hiện nay, thanh niên Việt Nam cần làm gì cho đất nước?
Câu 4 (2,5 điểm): Em hãy so sánh phong trào yêu nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản (1919 – 1930) với trào lưu dân tộc chủ nghĩa đầu thế kỷ XX ở Việt Nam theo các tiêu chí: nhiệm vụ - mục tiêu, lãnh đạo, hình thức và phương pháp đấu tranh, địa bàn hoạt động, kết cục. Từ đó rút ra nhận xét.
Câu 5 (3,0 điểm): Trên cơ sở trình bày những nét chính của quá trình xuất hiện các tổ chức cộng sản ở Việt Nam cuối năm 1929 em hãy giải thích nguyên nhân đưa tới sự xuất hiện của các tổ chức này.
Câu 6 (3,0 điểm): Tại sao nói từ những năm 90 của thế kỷ XX, một chương mới đã mở ra trong lịch sử Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)? Theo em, những nguyên nhân nào đưa tới sự khởi sắc của ASEAN thời gian này?
Câu 7 (3,0 điểm): Hội nghị Xan Phranxixco (Mĩ) tổ chức từ ngày 25- 4 đến 26- 6 -1945 đã thông qua những nội dung cụ thể gì? Nhận xét.
---Hết---
Họ và tên thí sinh: ……….Số báo danh………..
Chữ ký giám thị 1: ……….Chữ ký giám thị 2:………
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 12 CẤP TRƯỜNG MÔN LỊCH SỬ
(Đáp án gồm có 4 trang)
Câu 1 (2,5 điểm): Tại sao nói cuộc khởi nghĩa Hương Khê (1885-1896) là cuộc khởi nghĩa điển hình nhất trong phong trào Cần vương?.
Nội dung cần trả lời Điểm
Giới thiệu khái quát về cuộc khởi nghĩa Hương Khê 0,5
Giải thích:
- Thời gian hoạt động dài nhất…
- Lãnh tụ tiêu biểu…
- Trình độ tổ chức chặt chẽ nhất (xây dựng căn cứ, tổ chức nghĩa quân…)
- Địa bàn hoạt động rộng nhất trong số các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần vương - Chiến thuật linh hoạt và lập được nhiều chiến công hiển hách…
Học sinh phải so sánh với các cuộc khởi nghĩa khác mới được điểm tối đa
2,0
Câu 2 (3,0 điểm):
Có ý kiến khẳng định: Cho đến khi Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc (năm 1918), cách mạng Việt Nam đã lâm vào khủng hoảng trầm trọng về đường lối. Em hãy bày tỏ quan điểm về ý kiến trên.
Nội dung cần trả lời Điểm
- Khẳng định ý kiến đã nêu là đúng nhưng chưa đủ vì CMVN không chỉ khủng hoảng về đường lối mà còn khủng hoảng cả về giai cấp lãnh đạo…
0,5
- Giải thích:
+ Nêu vắn tắt biểu hiện sự khủng hoảng về đường lối của cách mạng VN: các phong trào yêu nước theo ngọn cờ PK và DCTS đều lần lượt thất bại (yêu cầu phân tích ưu điểm và hạn chế của từng khuynh hướng…)
+ Sự khủng hoảng về giai cấp lãnh đạo cách mạng VN: phân tích ưu điểm và hạn chế của từng giai cấp trong XHVN (g/c PK, g/c nông dân, g/c CN, tầng lớp TS và TTS)
+ Yêu cầu đặt ra cho cách mạng VN là phải có giai cấp lãnh đạo tiên tiến với đường lối đúng đắn…
1,0
1,0
0,5 Câu 3 (3,0 điểm):
Em hãy lựa chọn và phân tích các sự kiện tiêu biểu để làm rõ: trong quá trình từng bước giải quyết tình trạng khủng hoảng của cách mạng Việt Nam, Nguyễn Ái Quốc đã đặt nền móng cho mối liên hệ giữa cách mạng Việt Nam với cách mạng thế giới.
Theo em, trong điều kiện hội nhập quốc tế hiện nay, thanh niên Việt Nam cần làm gì cho
đất nước?
Nội dung cần trả lời Điểm Các sự kiện:
- Từ năm 1911 đến 1919, Nguyễn Ái Quốc đã đi qua rất nhiều nước với nhiều chế độ, nhận thức rõ về bạn và thù…
- Năm 1919 tham gia Đảng Xã hội Pháp….
- Năm 1920, sau khi xác định con đường cứu nước cho VN là con đường cách mạng VS, mở ra hướng giải quyết cuộc khủng hoảng của CMVN, NAQ tham gia sáng lập ĐCS Pháp…
- 1921, thành lập Hội Liên hiệp thuộc địa ở Pari…
- Nêu các hoạt động của NAQ ở Liên Xô…=> NAQ đã tranh thủ sự ủng hộ của LX và Quốc tế CS đối với cách mạng VN…
- Thời gian ở Trung Quốc, song song với quá trình chuẩn bị về tư tưởng chính trị và tổ chức cho CMVN (nêu sự kiện…), NAQ còn tham gia sáng lập Hội Liên hiệp các DT bị áp bức Á Đông…
- Năm 1930, với việc sáng lập ĐCS VN, Nguyễn Ái Quốc đã đưa CM VN thành 1 bộ phận của CM TG
0,25 0,25 0,25
0,25 0,25 0,25 0,5
Liên hệ: nêu những thời cơ và thách thức của VN trong hội nhập và các việc làm hướng tới phẩm chất công dân toàn cầu, các hành động thiết thực góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc…
1
Câu 4 (2,5 điểm):
Em hãy so sánh phong trào yêu nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản (1919 – 1930) với trào lưu dân tộc chủ nghĩa đầu thế kỷ XX ở Việt Nam theo các tiêu chí:
nhiệm vụ - mục tiêu, lãnh đạo, hình thức và phương pháp đấu tranh, địa bàn hoạt động, kết cục. Từ đó rút ra nhận xét.
Nội dung cần trả lời Điểm
Tiêu chí Phong trào YN DCTS 1919-1930 Trào lưu DT chủ nghĩa đầu XX Nhiệm
vụ-MT
Chống Pháp và PK giành ĐLDT và các quyền TD, dân sinh, DC
Chống Pháp, chống PK giành ĐLDT, giành TD, dân sinh, DC Lãnh đạo Tư sản dân tộc, TTS trí thức Các sĩ phu tư sản hóa
Hình thức –phương pháp
Mít tinh, biểu tình, lập các tổ chức chính trị, xuất bản sách báo, ám sát cá nhân và khởi nghĩa VT
=> cả công khai và bí mật…
Bạo động - bí mật, bất hợp pháp Cải cách XH- hợp pháp, công khai
Địa bàn Trong nước, có cả ở nước ngoài (Trung Quốc, Xiêm, Pháp)
Trong nước, có cả ở nước ngoài (Trung Quốc, Xiêm, Nhật Bản)
0,25
0,25 0,5
0,25
Kết cục Thất bại Thất bại 0,25 Nhận xét
- Phong trào YN DCTS là sự kế tục và phát triển trào lưu DTCN dựa trên nền tảng tư tưởng DCTS (nêu cao tinh thần DT, địa bàn hoạt động rộng, hình thức hoạt động phong phú…)
- Cả 2 phong trào đều chưa đáp ứng đúng đòi hỏi khách quan của lịch sử CM VN nên sự thất bại là tất yếu. Nó chứng tỏ, ngọn cờ DCTS không phù hợp với VN…
- Tuy có nhiều hạn chế song đã để lại nhiều bài học và góp phần thúc đẩy CM VN…
Lưu ý: HS có thể trình bày theo cách khác nhưng vẫn đảm bảo theo các tiêu chí của bài so sánh thì vẫn đạt điểm tối đa
0,5
0,25 0,25
Câu 5 (3,0 điểm): Trên cơ sở trình bày những nét chính của quá trình xuất hiện các tổ chức cộng sản ở Việt Nam ở năm 1929, em hãy giải thích nguyên nhân đưa tới sự xuất hiện của các tổ chức này.
Nội dung cần trả lời Điểm
Nét chính về sự xuất hiện 3 tổ chức cộng sản…..
- Tháng 3/1929, chi bộ CS đầu tiên thành lập…tích cực chuẩn bị cho việc thành lập chính đảng. Tại đại hội của HVNCMTN, ý kiến thành lập đảng không được chấp thuận nên bỏ về nước, mở đầu cho sự phân hóa của HVNCMTN
- Ngày 17/6/192, Đông Dương Cộng sản Đảng được thành lập…
- Tháng 8/1929, An Nam Cộng sản Đảng ra đời….
- Tháng 9/1929….Đông Dương Cộng sản Liên đoàn….
0,5 0,5 0,5 0,5
Nguyên nhân :
- Do sự đòi hỏi của cách mạng VN cần có sự lãnh đạo của 1 chính đảng thống nhất…
- Thực tế phong trào CMVN tuy phát triển mạnh nhưng lại không đồng đều, Bắc kỳ phát triển mạnh nhất, còn Trung kỳ và Nam kỳ phong trào yếu hơn…
- Do lãnh đạo Hội VNCMTN không sâu sát tình hình trong nước …
- Tàn dư của tư tưởng cá nhân, tiểu tư sản còn tồn tại trong 1 bộ phận cán bộ HVNCMTN 1
Câu 6 (3,0 điểm):
Tại sao nói từ những năm 90 của thế kỷ XX, một chương mới đã mở ra trong lịch sử Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)? Theo em, những nguyên nhân nào đưa tới sự khởi sắc của ASEAN thời gian này?
Nội dung cần trả lời Điểm
Giải thích:
- Giới thiệu về ASEAN và khái quát chặng đường của ASEAN từ 1967 đến trước những năm 90 của TK XX…
- Trong những năm 90, ASEAN đã mở rộng thành viên từ ASEAN 6 lên ASEAN 10 (VN, 0,5 0,5
Lào, Mianma, CPC)
- ASEAN đẩy mạnh hợp tác kinh tế (song song với hợp tác an ninh chính trị) để XD ĐNA thành khu vực HB, ổn định cùng phát triển (dẫn chứng…)
- ASEAN tăng cường hợp tác với bên ngoài: lập diễn đàn khu vực ARF, ASEAN +1;
ASEAN +3…
0,25 0,25
Nguyên nhân
- Chiến tranh lạnh kết thúc… và những thay đổi trong quan hệ quốc tế (xu thế toàn cầu hóa được đẩy mạnh, xu thế hòa bình hữu nghị hợp tác trở thành chủ đạo…)
- Vấn đề CPC được giải quyết…
- Tình hình chính trị trong khu vực được cải thiện rõ rệt đặc biệt là giữa VN với ASEAN 0,5 0,5 0,5 Câu 7 (3,0 điểm): Hội nghị Xan Phranxixco (Mĩ) tổ chức từ ngày 25-4 đến 26-6-1945 đã thông qua những nội dung cụ thể gì? Nhận xét.
Nội dung cần trả lời Điểm
- Hội nghị Xan Phranxixco với sự tham gia của đại biểu 50 nước đã thông qua bản Hiến chương Liên hợp quốc và tuyên bố thành lập Liên hợp quốc…
0,5 - Nội dung cụ thể của bản Hiến chương Liên hợp quốc:
+ Xác định rõ mục đích của Liên hợp quốc…
+ Đề ra 5 nguyên tắc hoạt động của Liên hợp quốc…
+ Quy định về bộ máy tổ chức của Liên hợp quốc…
1,5
- Nhận xét
+ Đánh dấu Liên hợp quốc chính thức thành lập …
+ Đặt ra những quy định chặt chẽ để Liên hợp quốc hoạt động 1 cách có hiệu quả, trở thành 1 tổ chức quốc tế lớn nhất hiện nay…
+ Thực hiện các nội dung của Hiến chương, kể từ khi thành lập đến nay Liên hợp quốc có vai trò quan trọng (lấy dẫn chứng…)
+ Tuy nhiên, thực tế hiện nay cũng đang đặt ra 1 số yêu cầu phải cải tổ Liên hợp quốc…
1
