Tiết 45. Metan

(1)

Ho¸ häc 9 Ho¸ häc 9 TiÕt 45:

TiÕt 45: Metan Metan

(2)

Kiểm tra bài cũ:

Câu 1:

Câu 1: Nêu đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất Nêu đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ?

hữu cơ?

-Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hoá trị: Cacbon hoá trị IV, hiđro hoá trị I, oxi hoá trị II. H H H

H C C C H

H H H

-Trong hợp chất hữu cơ, những nguyên tử cacbon có thể liên kết trực tiếp với nhau tạo thành mạch cacbon.

-Mỗi hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết xác định giữa các nguyên tử trong phân tử.

Câu 2: Viết công thức cấu tạo của C₃H₈?

(3)

TiÕt 45 TiÕt 45

Bµi 36: Bµi 36:

Metan Metan

BiÕt ph©n tö Metan gåm 1 nguyªn tö Cacbon liªn kÕt víi 4 nguyªn tö Hi®ro, em h·y cho BiÕt ph©n tö Metan gåm 1 nguyªn tö Cacbon liªn kÕt víi 4 nguyªn tö Hi®ro, em h·y cho biÕt c«ng thøc ph©n tö vµ ph©n tö khèi cña Metan?

biÕt c«ng thøc ph©n tö vµ ph©n tö khèi cña Metan?

- CTPT: CHCTPT: CH₄₄ - PTK: 16 - PTK: 16

(4)

I. Tr¹ng th¸i tù nhiªn, tÝnh chÊt vËt lý I. Tr¹ng th¸i tù nhiªn, tÝnh chÊt vËt lý

Quan s¸t nh÷ng h×nh ¶nh sau ®©y vµ cho biÕt Quan s¸t nh÷ng h×nh ¶nh sau ®©y vµ cho biÕt

khÝ Metan cã ë ®©u?

Má dÇu

Má dÇu KhÝ BiogaKhÝ Bioga

Bïn ao

Bïn ao Má khÝMá khÝ

- KhÝ Metan cã ë: Má khÝ, má dÇu, má than, khÝ - KhÝ Metan cã ë: Má khÝ, má dÇu, má than, khÝ bioga, khÝ bïn ao…

bioga, khÝ bïn ao…

Dùa vµo thùc tÕ vµ th«ng tin trong SGK, em h·y nªu Dùa vµo thùc tÕ vµ th«ng tin trong SGK, em h·y nªu

c¸c tÝnh chÊt vËt lý cña Metan?

- TÝnh chÊt vËt lý: Lµ chÊt khÝ, kh«ng mµu, kh«ng - TÝnh chÊt vËt lý: Lµ chÊt khÝ, kh«ng mµu, kh«ng

mïi, nhÑ h¬n kh«ng khÝ vµ Ýt tan trong n íc.

- Hµm l îng khÝ mª tan trong khÝ thiªn nhiªn (a) vµ trong - Hµm l îng khÝ mª tan trong khÝ thiªn nhiªn (a) vµ trong

khÝ má dÇu (b):

(5)

II. Cấu tạo phân tử:

Mô hình phân tử metan:

Dạng Dạng rỗngrỗng

Dạng Dạng

đặcđặc

Nguyên tử Cacbon Nguyên tử Cacbon

Nguyên tử Hidro Nguyên tử Hidro

Từ mô hình phân tử Từ mô hình phân tử

đ ợc quan sát, em

hãy tự lắp ghép mô

hình phân tử hình phân tử

Metan?

Mỗi nguyên tử Mỗi nguyên tử

hidro liên kết với hidro liên kết với

nguyên tử cacbon nguyên tử cacbon

bằng mấy liên kết?

Các liên kết đó gọi Các liên kết đó gọi

là liên kết gì?

- Phân tử Metan gồm 1 nguyên tử cacbon liên kết - Phân tử Metan gồm 1 nguyên tử cacbon liên kết với 4 nguyên tử hidro bằng 4 liên kết đơn.

với 4 nguyên tử hidro bằng 4 liên kết đơn.

HH

H C H H C H

HH - Công thức cấu tạo:

- Công thức cấu tạo:

(6)

III. TÝnh chÊt ho¸ häc:

H·y quan s¸t h×nh vÏ m« pháng thÝ nghiÖm sau:

(7)

Khí metan

^{Dung dÞch}_Ca(OH)

2

(8)

III. TÝnh chÊt ho¸ häc:

H·y cho biÕt Metan cã ph¶n øng víi Oxi kh«ng?

S¶n phÈm thu ® îc gåm nh÷ng chÊt nµo?

1. T¸c dông víi Oxi:

PTHH:

CHCH₄₄ ++ 22 OO₂₂ tt⁰⁰ COCO₂₂ ++ 22 HH₂₂OO

(k)(k) (k)(k) (k)(k) (h)(h) Chó ý:

Chó ý: - Ph¶n øng nµy to¶ nhiÒu nhiÖt.- Ph¶n øng nµy to¶ nhiÒu nhiÖt.

- Hçn hîp Metan vµ Oxi theo tû lÖ thÓ - Hçn hîp Metan vµ Oxi theo tû lÖ thÓ tÝch 1: 2 lµ hçn hîp næ.

tÝch 1: 2 lµ hçn hîp næ.

(9)

III. Tính chất hoá học:

1. Tác dụng với Oxi:

1. Tác dụng với Clo:

- Thí nghiệm:

- Em hãy nêu hiện t ợng chứng tỏ có phản ứng xảy - Em hãy nêu hiện t ợng chứng tỏ có phản ứng xảy ra? ra?

- Hiện t ợng: Khi đ a ra ánh sáng, màu vàng của Clo - Hiện t ợng: Khi đ a ra ánh sáng, màu vàng của Clo

mất đi, giấy quỳ chuyển sang màu đỏ.

Quan sát hình sau Quan sát hình sau

(10)

H C

H

H H

+ H-Cl

Metyl clorua

(k) (k) (k)

Cl Cl H

H H

C H H C

H H

Cl Cl-Cl +

(k)

¸nh s¸ng

Metan Hidro clorua

Ph ¬ng tr×nh ho¸ häc Ph ¬ng tr×nh ho¸ häc

H·y viÕt ph ¬ng tr×nh ho¸ häc d¹ng thu gän?

CHCH₄₄ ++ ClCl₂₂ ^{¸nh s¸ng}^{¸nh s¸ng} CHCH₃₃ClCl ++ HClHCl

(k)(k) (k)(k) (k)(k) (k)(k)

Trong ph¶n øng nµy, nguyªn tö Hidro cña Metan ® îc Trong ph¶n øng nµy, nguyªn tö Hidro cña Metan ® îc thay thÕ bëi nguyªn tö Clo, v× vËy ph¶n øng nµy ® îc thay thÕ bëi nguyªn tö Clo, v× vËy ph¶n øng nµy ® îc

gäi lµ

gäi lµ ph¶n øng thÕph¶n øng thÕ

(11)

IV. IV. ứ ứ ng dụng: ng dụng:

Quan sát hình và nêu các ứng dụng của Metan?

- -

Làm nhiên liệu trong đời sống và trong sản xuất.Làm nhiên liệu trong đời sống và trong sản xuất.

- -

Điều chế Hiđro, bột than Điều chế Hiđro, bột than ……

(12)

Trong các ph ơng trình hoá học sau, ph ơng trình nào viết đúng?

CH

₄_(k)

+ Cl

₂_(k)

CH

^as ₂

Cl

₂_(k)

+ H

₂_(k)

CH

₄_(k)

+ 2Cl

₂_(k)

CH

^as ₂

Cl

₂_(k)

+ 2HCl

_(k)

CH

₄_(k)

+ Cl

₂_(k)

CH

^as ₃

Cl

_(k)

+ HCl

_(k)

CH

₄_(k)

+ Cl

₂_(k)

CH

^as ₂_(k)

+ 2HCl

_(k)

2CH

₄_(k)

+ Cl

₂_(k)

2CH

^as ₃

Cl

_(k)

+ H

₂_(k)

a)

b) c) d) e)

Bài tập





(13)

T¸c h¹i cña metan

(14)

Mét sè vô næ do khÝ Metan:

- Ên §é: t×m thÊy 42 x¸c thî má trong 1 vô næ khÝ metan trong má than.

- Nga: Næ khÝ metan ë má Cosomolxcaia lµm - Nga: Næ khÝ metan ë má Cosomolxcaia lµm

6 thî má thiÖt m¹ng 6 thî má thiÖt m¹ng

- N¨m 2002, næ khÝ metan ë má than Suèi L¹i lµm 5 ng êi chÕt vµ 5 ng êi bÞ th ¬ng.

- N¨m 2006, næ khÝ metan ë má than Thèng

(15)

h íng dÉn VÒ nhµ h íng dÉn VÒ nhµ



Häc vµ hiÓu râ tÝnh chÊt vËt lý, c«ng thøc Häc vµ hiÓu râ tÝnh chÊt vËt lý, c«ng thøc cÊu t¹o, tÝnh chÊt ho¸ häc; t×m hiÓu thªm cÊu t¹o, tÝnh chÊt ho¸ häc; t×m hiÓu thªm

vÒ øng dông vµ c¸c t¸c h¹i cña cña khÝ vÒ øng dông vµ c¸c t¸c h¹i cña cña khÝ

Metan trong thùc tÕ.



Lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch gi¸o khoa. Lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch gi¸o khoa.



ChuÈn bÞ bµi “Etilen” ChuÈn bÞ bµi “Etilen”

(16)