SGK Tiếng Việt 5 tập II trang 54
MỤC TIÊU BÀI HỌC
- Hiểu thế nào là câu ghép thể hiện quan hệ tăng tiến.
- Làm đúng các bài tập: Phân tích đúng cấu tạo của câu ghép chỉ quan hệ tăng tiến, tạo các câu ghép thể hiện quan hệ tăng tiến bằng cách thêm quan hệ từ thích hợp.
Ôn bài cũ:
1) Tách vế câu, khoanh tròn vào quan hệ từ, tìm chủ ngữ, vị ngữ trong câu ghép sau:
Bởi tôi ăn uống có điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm.
CN VN VN
VN CN
2) Viết thêm một vế câu vào chỗ trống để tạo thành câu ghép chỉ quan hệ tương phản.
a/ Tuy hạn hán kéo dài………
b/……… nhưng các cô vẫn miệt mài trên đồng ruộng .
nhưng cây cối vẫn xanh tươi.
Tuy trời đã sẩm tối
1. Phân tích cấu tạo của câu ghép sau đây:
Chẳng những Hồng chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm.
- Dùng gạch chéo để phân cách các vế câu.
- Xác định chủ ngữ, vị ngữ của từng vế câu.
- Khoanh vào cặp quan hệ từ.
I. Nhận xét
CN1 VN1 CN2
VN2
1. Ph©n tÝch cÊu t¹o cña c©u ghÐp sau ®©y:
Ch¼ng nh÷ng Hång ch¨m häc mµ b¹n Êy cßn rÊt ch¨m lµm.
I. NhËn xÐt
CN VN CN
VN
Ch¼ng nh÷ng … mµ …
mµ Ch¼ng nh÷ng
(Quan hÖ t¨ng tiÕn)
2. T×m thªm nh÷ng cÆp quan hÖ tõ cã thÓ nèi c¸c vÕ c©u cã quan hÖ t¨ng tiÕn.
kh«ng nh÷ng ... mµ ...
ch¼ng nh÷ng ... mµ ...
kh«ng chØ ... mµ ...
Chẳng những Hồng chăm học mà bạn ấy còn
rất chăm làm.
- Kh«ng nh÷ng Hång ch¨m häc mµ b¹n Êy cßn rÊt ch¨m lµm.
- Hång kh«ng nh÷ng ch¨m häc mµ b¹n Êy cßn rÊt ch¨m lµm.
- Hång kh«ng chØ ch¨m häc mµ b¹n Êy cßn rÊt ch¨m lµm.
- Kh«ng chØ Hång ch¨m häc mµ b¹n Êy cßn
rÊt ch¨m lµm.
§Ó thÓ hiÖn quan hÖ t¨ng tiÕn gi÷a c¸c vÕ
c©u ghÐp, ta cã thÓ nèi chóng b»ng mét trong
c¸c cÆp quan hÖ tõ : kh«ng nh÷ng … mµ … ;
ch¼ng nh÷ng … mµ … ; kh«ng chØ … mµ …
II. Ghi nhí
Tìm và phân tích cấu tạo của câu ghép chỉ quan
hệ tăng tiến trong mẩu chuyện vui:
Ng ời lái xe đãng trí (SGK trang 54) 1
III. Luyện tập
Ng ời lái xe đãng trí
Một ng ười đàn ông hốt hoảng gọi điện tới đồn công an:
- A lô ! Xin các anh đến giúp tôi ngay ! Tôi đã khoá cửa xe cẩn thận nhưng bọn trộm vẫn đột nhập vào xe của tôi.
Thật không thể t ưởng t ượng nổi!
Lát sau, khi hai cảnh sát vừa đ ợc phái đi thì trực ban của
đồn lại nhận đ ược một cú điện thoại :
- Xin lỗi vì đã làm phiền các anh. Hoá ra tôi ngồi nhầm vào hàng ghế sau.
Theo báo Mực tím
Bọn bất lương ấy khụng chỉ ăn cắp tay lỏi mà chỳng cũn lấy luụn cả bàn đạp phanh.
Bọn bất lương ấy khụng chỉ ăn cắp tay lỏi mà chỳng cũn lấy luụn cả bàn đạp phanh.
mà khụng chỉ
Tìm quan hệ từ thích hợp với mỗi chỗ chấm:
2
a) Tiếng c ười … đem lại niềm vui cho mọi ng ười … nó còn là một liều thuốc tr ường sinh.
b) … hoa sen đẹp … nó còn t ượng tr ưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam.
c) Ngày nay, trên đất n ớc ta, … công an làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự, an ninh … mỗi một người dân đều có trách nhiệm bảo vệ công cuộc xây dựng hoà bình.
Tỡm quan hệ từ thớch hợp với mỗi chỗ trống.
2
a) Tiếng c ười không những (không chỉ; chẳng những)
đem lại niềm vui cho mọi ng ười mà nó còn là một liều
thuốc tr ường sinh.
b) Chẳng những (không những) hoa sen đẹp mà nó còn t ượng tr ưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam
c) Ngày nay, trên đất n ước ta, không chỉ công an làm
nhiệm vụ giữ gìn trật tự, an ninh mà mỗi một ngư ời dân đều có trách nhiệm bảo vệ công cuộc xây dựng hoà bình.
