Bµi 18
Nhí rõng
(TiÕt 2)
ThÕ L÷
Gậm một khối căm hờn ttrong cũi sắt Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua, Khinh lũ ng ời kia ngạo mạn, ngẩn ngơ, Gi ơng mắt bé giễu oai linh rừng thẳm Nay sa cơ, bị nhục nhằn tù hãm,
Để làm trò lạ mắt, thứ đồ chơI,
Chịu ngang bầy cùng bọn gấu dở hơI, Với cặp báo chuồng bên vô t lự.
Đoạn 1:
Con hổ nghĩ về
thân phận hiện tại
của mình
Mạch cảm xúc của bài thơ
Đoạn 2 + 3: Nỗi nhớ rừng của con hổ
Ta sống mói trong tỡnh thương nỗi nhớ,
Thủa tung hoành, hống hỏch những ngày xưa.
Nhớ cảnh sơn lõm, búng cả, cõy già,
Với tiếng giú gào ngàn, với giọng nguồn hột nỳi, Với khi thột khỳc trường ca dữ dội
Ta bước chõn lờn, dừng dạc, đường hoàng, Lượn tấm thõn như súng cuộn nhịp nhàng, Vờn búng õm thầm, lỏ gai, cỏ sắc.
Trong hang tối, mắt thần khi đó quắc Là khiến cho mọi vật đều im hơi.
Ta biết ta chỳa tể muụn của loài
Giữa chốn thảo hoa, khụng tờn khụng tuổi.
Con hổ nhớ chốn
đại ngàn
Mạch cảm xúc của bài thơ
§o¹n 2 + 3: Nçi nhí rõng cña con hæ
Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối, Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?
Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn
Ta lặng ngắm giang san ta đổi mới?
Đâu những bình minh cây xanh nắng gội Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng?
Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt
Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật?
- Than ôi! thời oanh liệt nay còn đâu?
Con hæ nhí nh÷ng
kØ niÖm.
M¹ch c¶m xóc cña bµi th¬
Nay ta ôm niềm uất hận ngàn thâu
Ghét những cảnh không đời nào thay đổi, Những cảnh sửa sang, tầm thường, giả dối:
Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng;
Dải nước đen giả suối, chẳng thông dòng Len dưới nách những mô gò thấp kém;
Dăm vừng lá hiền lành không bí hiểm Cũng học đòi bắt chước vẻ hoang vu Của chốn ngàn năm cao cả, âm u.
§o¹n 4:
Con hæ nghÜ vÒ c¶nh v ên
b¸ch thó.
M¹ch c¶m xóc cña bµi th¬
M¹ch c¶m xóc cña bµi th¬
Hỡi oai linh, cảnh nước non hùng vĩ!
Là nơi giống hùm thiêng ta ngự trị,
Nơi thênh thang ta vùng vẫy ngày xưa Nơi ta không còn được thấy bao giờ!
Có biết chăng trong những ngày ngao ngán Ta đang theo giấc mộng ngàn to lớn
Để hồn ta phảng phất được gần ngươi - Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi!
§o¹n 5:
Lêi nh¾n göi cña con hæ tíi
rõng giµ.
II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Con hổ nghĩ về thân phận hiện tại của mình 2. Nỗi nhớ rừng của con hổ:
a, Con hổ nhớ chốn đại ngàn:
b, Con hổ nhớ những kỉ niệm:
I. Đọc – Tiếp xúc văn bản
Nhí vÒ qu¸ khø, con hæ nhí nh÷ng kØ niÖm g¾n víi nh÷ng thêi gian nµo?
Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối, Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?
Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn Ta lặng ngắm giang san ta đổi mới?
Đâu những bình minh cây xanh nắng gội Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng?
Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt
Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật?
- Than ôi! thời oanh liệt nay còn đâu?
Nçi nhí da diÕt, th êng trùc vÒ mäi kho¶nh
kh¾c thêi gian trong qu¸ khø.
… những đờm vàng bờn bờ suối,
Ta say mồi đứng uống ỏnh trăng tan?
Con h nh một thi sĩ say s a cảm nhận ổ
cái đẹp
…những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn Ta lặng ngắm giang san ta đổi mới?
Con h nh mét nhµ hiÒn triÕt, trÇm t , ổ
kiªu h·nh ng¾m giang s¬n cña m×nh
… những bỡnh minh cõy xanh nắng gội Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng?
Con h nh một bậc đế v ơng đ ợc mọi vật ổ
xung quanh chiều chuộng.
… những chiều lênh láng máu sau rừng Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt
Con h nh mét b¹o chóa, mét vÞ chóa tÓ ổ
cã søc m¹nh v« biªn.
Trong bèn bøc tranh Êy, con thÝch nhÊt bøc
tranh nµo? V× sao?
Những từ ngữ, hình ảnh, cấu trúc câu đ ợc sử dụng trong đoạn có gì đặc biệt? Tác dụng?
Nào đõu những đờm vàng bờn bờ suối, Ta say mồi đứng uống ỏnh trăng tan?
Đõu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn Ta lặng ngắm giang san ta đổi mới?
Đõu những bỡnh minh cõy xanh nắng gội Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng?
Đõu những chiều lờnh lỏng mỏu sau rừng Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt
Để ta chiếm lấy riờng phần bớ mật?
- Than ụi! thời oanh liệt nay cũn đõu?
- Điệp từ: “ta”, điệp ngữ: “Nào đâu”, “Đâu những”
- Câu hỏi tu từ: …
=> Nhấn mạnh, tô đậm nỗi nhớ tiếc khôn nguôi của con hổ
đối với những kỉ niệm không bao giờ trở lại nữa.
- Than ụi! thời oanh liệt nay cũn đõu?
Tiếng than u uất khép lại hoài niệm huy
hoàng, đ a con hổ trở về thực tại đau đớn.
3. Con hổ nghĩ về cảnh v ờn bách thú:
Nay ta ụm niềm uất hận ngàn thõu
Ghột những cảnh khụng đời nào thay đổi, Những cảnh sửa sang, tầm thường, giả dối:
Hoa chăm, cỏ xộn, lối phẳng, cõy trồng;
Dải nước đen giả suối, chẳng thụng dũng Len dưới nỏch những mụ gũ thấp kộm;
Dăm vừng lỏ hiền lành khụng bớ hiểm Cũng học đũi bắt chước vẻ hoang vu Của chốn ngàn năm cao cả, õm u.
Trở về thực tại, con hổ có tâm trạng nh thế nào?
- Cảnh v ờn bách thú: nhân tạo, đơn điệu, bé nhỏ…
- Giọng điệu mỉa mai, giễu cợt (giễu nhại)
Vì sao con hổ có tâm trạng nh vậy?
Nghệ thuật t ơng phản, đối lập
Đoạn 2 - 3 Đoạn 4
- Con hổ sống trong tự do tuyệt đối, là chúa tể muôn loài.
- Đ ợc sống trong khung cảnh thiên nhiên thơ
mộng, kì vĩ, luôn biến đổi.
- Con hổ sống trong cũi sắt, bị giam cầm, mất tự do.
- Sống trong khung cảnh bé nhỏ, tù túng, tẻ nhạt.
=> uất hận, chán ghét thực tại tầm th ờng. giả dối;
khao khát v ơn tới những điều cao cả kì vĩ, phi th ờng
=> Đặc điểm của cái tôi lãng mạn trong thơ Mới
4. Lêi nh¾n göi cña con hæ tíi rõng giµ:
Bµi th¬ kÕt thóc b»ng lêi nh¾n göi thèng thiÕt cña con hæ tíi rõng thiªng. Lêi nh¾n göi Êy lµ g×?
Hỡi oai linh, cảnh nước non hùng vĩ!
Là nơi giống hùm thiêng ta ngự trị,
Nơi thênh thang ta vùng vẫy ngày xưa Nơi ta không còn được thấy bao giờ!
Có biết chăng trong những ngày ngao ngán Ta đang theo giấc mộng ngàn to lớn
Để hồn ta phảng phất được gần ngươi
- Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi!
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
Cách lập ý của bài thơ có gì đặc biệt?
Cho biết tác dụng của cách lập ý ấy?
Hãy cho biết những nét đặc sắc về nghệ thuật đã tạo nên sức
hấp dẫn của bài thơ.
- Sự đan xen giữa hiện tại và quá khứ.
- Ngôn ngữ và nhạc điệu phong phú, giàu sức biểu cảm.
- Hình t ợng thơ gợi nhiều ý nghĩa…
Trong lời đề tựa, Thế Lữ đã viết: Bài thơ là lời con hổ trong v ờn bách thú.
Theo con, phải chăng bài thơ này chỉ là lời của con hổ? Vì sao?
2. Nội dung:
2. Nội dung:
- Bài thơ diễn tả sâu sắc nỗi chán ghét thực tại tầm th ờng, tù túng và niềm khao khát tự do
mãnh liệt của tác giả, của một lớp ng ời trong những năm 30 của thế kỉ tr ớc.
- Bài thơ đã khơi gợi lòng yêu n ớc thầm kín
của ng ời dân mất n ớc thuở ấy.
- Học thuộc lòng và tập đọc diễn cảm bài thơ.
- Phân tích bài thơ theo mạch cảm Xúc của nhân vật trữ tình
- Chuẩn bị bài: Quê h ơng
Xin chân thành cảm ơn
Chào tạm biệt!
Hẹn gặp lại
Nên thầy
nên thợ
học nhờ chăm
No cơm
ấm áo bởi chăm
làm
