Bài 4:
Các quốc gia cổ đại phương Tây Hi Lạp – Rô Ma 1. Điều kiện tự nhiên và sự phát triển của các ngành kinh tế
a. Điều kiện tự nhiên
- HL và RM nằm ở ven biển ĐTH,gồm bán đảo và nhiều đảo nhỏ,phần lớn lãnh thổ là núi và cao nguyên.
- Thuận lợi: Có nhiều hải cảng tốt, Giao thông trên biển dễ dàng => Nghề cá và nghề hàng hải sớm phát triển.
- Khó khăn: Đất gieo trồng ít,khô cứng chỉ thích hợp trồng các loại cây lưu niên( Nho, táo, cam, Ô liu… )
=> thiếu lương thực phải nhập khẩu b. Sự phát triển kinh tế
- Kỹ thuật: Thiên niên kỉ I TCN đồ sắt ra đời
=> Ý nghĩa: Diện tích trồng trọt tăng, năng suất cao hơn - Ngành sản xuất chính là Thủ công nghiệp và thương nghiệp - Tiền tệ xuất hiện
=> Kinh tế phát triển nhanh chóng, Hi Lạp – Rô ma sớm trở thành các quốc gia giàu mạnh 2. Thị quốc Địa Trung Hải.
- Nguyên nhân ra đời: Địa hình bị chia cắt, ít có điều kiện tập trung dân cư , Kinh tế chủ yếu là thủ công và buôn bán
- Tổ chức của thị quốc : Là một nước, trong đó thành thị là chủ yếu. Trong thành thị có lâu đài, phố xá, sân vận động, nhà hát và bến cảng...
- Xã hội: Gồm 3 tầng lớp: Chủ nô, bình dân, nô lệ - Chính trị:
+ Quyền lực nằm trong tay Đại hội công dân, Hội đồng 500
+ Mọi công dân đều có quyền phát biểu và biểu quyết công việc của quốc gia => Bản chất là nền dân chủ chủ nô dựa trên sự bóc lột thậm tệ của chủ nô đối với nô lệ.
3. Văn hóa cổ đại Hi Lạp và Rô Ma a. Lịch: + Họ xác định trái đất hình cầu.
+ Họ tính được một năm có 365 + ¼ ngày (gần chính xác), chia làm 12 tháng, mỗi tháng có 30, 31 ngày, riêng tháng 2 có 28 ngày.
b. Chữ viết:
- Xây dựng hệ thống chữ cái đơn giản gồm 20 chữ cái, sau hoàn chỉnh thành 26 chữ.
- Hình thành hệ thống chữ số La Mã.
Đây là những cống hiến lớn lao cho nhân loại .
c. Sự ra đời của khoa học:Những hiểu biết khoa học đến giai đoạn này mới trở thành khoa học vì:
- Có độ chính xác cao
- Được khái quát thành các định lý, định đề nổi tiếng
- Gắn liền với các nhà khoa học có tên tuổi: Pi-ta-go, Ơ-clit, Ac-si-met d. Văn học:
- Kịch (kèm theo hát) là hình thức nghệ thuật phổ biến và rất được ưa chuộng.
- Các nhà soạn kịch tiêu biểu: Sô-phốc, Ê-sin
- Nội dung: Ca ngợi cái đẹp, cái thiện và có tính nhân đạo sâu sắc.
e. Nghệ thuật:
- Nghệ thuật tạc tượng thần và xây đền thờ đạt đến đỉnh cao
- Một số công trình nổi tiếng như đền Pác-tê-nông, đấu trường ở Rô-ma
