Soạn bài Củng cố và mở rộng lớp 10 trang 37 Tập 1
Câu 1: (trang 37 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Ba truyện kể Thần Trụ Trời, Thần Sét, Thần Gió giúp bạn hiểu được gì về đặc điểm nội dung và nghệ thuật của truyện thần thoại Việt Nam?
Trả lời:
- Đặc điểm nội dung truyện thần thoại Việt Nam:
+ Thần thoại suy nguyên + Thần thoại sáng tạo
Câu 2: (trang 37 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):
Thể loại thần thoại chứa đựng tất cả các yếu tố nghệ thuật, tôn giáo, triết học, lịch sử…xoay quanh thé giới và loài người.
- Đặc điểm nghệ thuật truyện thần thoai Việt Nam:
+ Cốt truyện đơn giản.
+ Thời gian mang tính ước lệ + Có nhiều yếu tố kì ảo + Tư duy bay bổng.
Câu 3: (trang 37 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):
Vẽ sơ đồ hoặc lập bảng tổng hợp về các văn bản đã học theo gợi ý sau:
Tác phẩm Ngôi kể Nhân vật
chính
Sự kiện chính
Thần Trụ Trời Ngôi thứ 3 Thần Trụ Trời, thần Gió, thần Sét
Dựng lên trời đất
Công việc thi hành sét, gió ở trần gian
Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên
Ngôi thứ 3 Ngô Tử Văn Ngô Tử Văn đốt đền đòi công đạo cho dân và chiến đấu tại Minh ti vạch trần cái ác
Chữ người tử tù Ngôi thứ 3 Huấn Cao, Viên quản ngục
Huấn Cao cho chữ viên quản ngục
Câu 4 (trang 37 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):
Tìm đọc một số truyện thần thoại Việt Nam và thế giới. Chọn một tác phẩm mà bạn yêu thích và chỉ ra các yếu tố đặc trưng của truyện thần thoại: cốt truyện, thời gian, không gian, nhân vật, lời kể…
Trả lời:
- Tác phẩm thần thoại Việt Nam: Thần mưa
+ Cốt truyện: Thần núi Tản Viên + Thời gian: mang tính ước lệ + Không gian: trời đất
+ Nhân vật: Thần mưa
Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một chi tiết tiêu biểu trong tác phẩm Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên (Nguyễn Dữ) hoặc Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân)
Đoạn văn tham khảo
Chuyện Chức Phán Sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ là một tác phẩm truyền kì mang đặc trưng với những chi tiết, yếu tố kì ảo và vô thực. Nhưng nét đặc sắc của tác phẩm lại nằm ở sự “vô thực” mà lại “rất thực” khi tác giả đã xây dựng một thế giới cõi âm nhưng phản ánh vô cùng chân thực về xã hội nơi trần thế có đủ “tham, sân, si”. Cuộc đấu tranh giữa Ngô Tử Văn và hồn ma Họ Thôi chính là hình ảnh đại diện cho cái thiện và cái ác nơi trần thế. Cái thiện – chiến đấu dũng mãnh, không nao núng run sợ, kiên định và dứt khoát đối lập với cái ác vòng vo, xảo trá, lật lọng. Và cái kết có hậu cho phe chính nghĩa là đáp án cho niềm tin và sự gửi gắm của tác giả về quan niệm “ở hiền gặp lành, ác giả ác báo”. Đồng thời đề cao sự đấu tranh giành giật chiến thắng cho cái thiện. Chi tiết “thực mà hư” “hư mà thực” chốn “âm ti địa phủ” đã tạo dựng nét độc đáo cho một tác phẩm truyền kì mang âm hưởng dân gian.
