Cấu trúc chuỗi cung thịt lợn tại thành phố Vinh

Tác nhân đầu tiên trong chuỗi cung thịt lợn tại thành phố Vinh là hộ chăn nuôi.

Hộ chăn nuôi chủ yếu ở Vinh là các trang trại gia trại, có một số ít các hộ dân chăn nuôi nhỏ lẻ dưới hình thức tận dụng để tiết kiệm tiền và thức ăn dư thừa. Hộ giết mổ đóng vai trò là những nhà bán buôn. Để thu được nhiều lợi nhuận hơn, họ tự đi thu mua lợn từ các hộ dân, trang trại, gia trại ở Vinh. Ngoài ra, do nguồn lợn chăn nuôi ở Vinh rất ít nên các hộ chăn nuôi thường thu mua lợn thịt từ các huyện như Nam Đàn, Diễn Châu, Hưng Nguyên,...và lợn từ công ty CP Hà Tĩnh, Thanh Hóa... Sau khi giết mổ, các hộ giết mổ sẽ đưa thịt ra chợ Đầu Mối( chợ Mai Dâu) để bán cho các hộ bán lẻ. Hộ bán lẻ là những người mua thịt lợn ngang xương từ các hộ bán buôn hoặc các hộgiết mổ sau đó phân loại bán theo nhu cầu của người tiêu dùngở các chợ.

Ngoài ra, còn một số siêu thị, nhà hàng khách sạn lấy thịt trực tiếp từ các lò mổ đem vềchế biến để bán lại cho người tiêu dùng.

Sơ dồ9. Chuỗi cung thịt lợn tại thành phốVinh

( chú thích: % thểhiện số lượng thịt lợn bán cho các tác nhân khác nhau)

Trường Đại học Kinh tế Huế

Chi tiết chuỗi cung thỉlợn tại thành phố Vinh như sau:

1) Hộ chănnuôi hộgiết mổhộbán lẻthịt lợnngười tiêu dùng 2) Hộ chăn nuôihộgiết mổngười tiêu dùng

3) Hộ chăn nuôihộgiết mổcác siêu thị, nhà hàng…người tiêu dùng 4) Lợn thịt từ các huyện khác hộ giết mổ  hộ bán lẻ thịt lợn  người tiêu dùng

5) Lợn thịt từcác huyện kháchộgiết mổngười tiêu dùng

6) Lợn thịt từ các huyện khác hộ giết mổ  các siêu thị, nhà hàng…người tiêu dùng

7) Lợn thịt từ các tỉnh khác  hộ giết mổ  hộ bán lẻ thịt lợn  người tiêu dùng

8) Lợn thịt từcác tỉnh kháchộgiết mổngười tiêu dùng

9) Lợn thịt từ các tỉnh khác  hộ giết mổ  các siêu thị, nhà hàng…người tiêu dùng

10) Lợn thịt đã giết mổtừ các nơicác siêu thị, nhà hàng,…người tiêu dùng Sơ dồ 9 cho thấy, ở thành phố Vinh có 10 chuỗi cung ứng thì có 2 chuỗi chính.

Thực tếcho thấy, với kinh nghiệm giết mổcủa mình, các hộgiết mổ ởthành phốVinh thường lựa chọn mua lợn từcác hộ chăn nuôi để có thể hưởng lợi nhuận cao nhất. Tuy nhiên, dân số và thu nhập của người tiêu dùng ở thành phố Vinh đang tăng lên từng năm (năm 2015, dân sốthành phố Vinh là 315.421 người)nhưng số đầu lợn chăn nuôi ngày càng giảm xuống. Để đảm bảo đủkhối lượng lợn thịt giết mổ hàng ngày, các hộ giết mổ ởthành phốVinh phải đi mua lợn thịt từnhững huyện chăn nuôi lợn phát triển trong tỉnh và các tỉnh bên ngoài. Vì thế, các hộgiết mổ ởthành phố Vinh thường trực tiếp đi mua lợn từcác huyện như: Diễn Châu, Hưng Nguyên, Đô Lương...và các công ty CPở Hà Tĩnh. Tùy theo nguồn lợn trên thị trường mà các hộgiết mổcó thểmua lợn từnhiều tỉnh khác nhau nhưng theo điều tra thì các hộ giết mổ thường thu mua lợn từ các công ty CP. Những người bán lẻthịt lợn thường mua thịt trực tiếp tại các nhà giết mổ để được lợi thếvềgiá.

Nhìn vào chuỗi cungứng thịt lợnở Vinh ta thấy lợn thịt ở Vinh được thu mua từ ba nguồn chính: nguồn từ các hộ chăn nuôi trong thành phố, các huyện và các tỉnh

Trường Đại học Kinh tế Huế

ngoài thành phố. Các nguồn này đóng vai trò quan trọng trong việc cung ứng thịt lợn cho toàn thành phố.

2.4.1 Cấu trúc chuỗi cung ứng từnguồn lợn thịt chăn nuôi nội thành phốVinh

55%

40% 100%

5% 100%

Sơ đồ10. chuỗi cungứng thịt lợn trong thành phố

( chú thích: % thểhiện số lượng thịt lợn bán cho các tác nhân khác nhau)

Chi tiết chuỗi cungứng thịt lợn trong thành phố:

1) Hộ chăn nuôihộgiết mổhộbán lẻngười tiêu dùng 2) Hộ chăn nuôihộgiết mổngười tiêu dùng

3) Hộ chăn nuôihộgiết mổnhà hàng,…người tiêu dùng

Sơ đồ 9 cho thấy, có 3 chuỗi cung ứng thịt lợn trong thành phố. Trong 4 chuỗi cung ứng thì có 2 chuỗi cung ứng chính. Đểtiết kiệm chi phí và thu được nhiều lợi nhuận hơn, các hộgiết mổ thường đi gom lợn từcác trang trại, gia trại hoặc các hộ chăn nuôi nhỏlẻtrong thành phố. Sau khi giết mổ, các hộgiết mổsẽ đem lợn ra chợ đầu mối để bán lại cho các hộbán lẻ, các nhà hàng, siêu thị...hay cung ứng trực tiếp cho người tiêu dùng. Các hộ giết mổ thường chọn cách cung ứng thịt lợn trực tiếp cho người tiêu dùng để thu được lợi nhuận cao hơn. Theo báo các của sở Nông Nghiệp và Phát triển Nông Thông, toàn thành phố chỉ có khoảng 100 hộ chăn nuôi, nguồn lợn chăn nuôi trong thành phố Vinh chủ yếu ở các xã ngoại thành như Hưng Nguyên, Hưng Chính, Nghi Kim, Nghi Đức...vì những xã này mới có đất để chăn nuôi nhưng cũng chỉ chăn nuôi theo quy mô nhỏtrong các trang trại, gia trại.

Hộ chăn nuôi Hộgiết mổ Hộbán lẻ Người tiêu

dùng

Nhà hàng, khách sạn, siêu thị…

Trường Đại học Kinh tế Huế

2.4.2 Cấu trúc chuỗi cungứng từnguồn lợn thịt ởcác huyện của tỉnh NghệAn vào thành phốVinh

44%

3 50% 100%

6%

100%

Sơ đồ11. chuỗi cungứng từnguồn lợn thịt ởcác huyện của tỉnh NghệAn vào thành phốVinh

( chú thích: % thểhiện số lượng thịt lợn bán cho các tác nhân khác nhau)

Chi tiết chuỗi cungứng thịt lợn từcác huyện vào thành phố:

1) Lợn thịt từcác huyệnhộgiết mổhộbán lẻngười tiêu dùng 2) Lợn thịt từcác huyệnhộgiết mổngười tiêu dùng

3) Lợn thịt từcác huyệnhộgiết mổnhà hàng, siêu thị…người tiêu dùng 4) Thịt lợn đã làm sẵn từcác huyệnnhà hàng, siêu thị…người tiêu dùng

Theo sơ đồ 11, ta thấy có 4 chuỗi cung ứng thịt lợn từ các huyện trong thành phố Vinh. Trong đó có 2 chuỗi cung ứng chính. Số lượng thịt lợn từ các huyện cung ứng vào thành phốchiếm 41,3% trong chuỗi cung ứng thịt lợnở thành phố Vinh, đóng vai trò rất lớn trong việc đáp ứng nhu cầu tiêu thụ của người dân. Các hộ giết mổ thường đi thu gom lợn thịt từhuyện như Đô Lương, Hưng Nguyên, Diễn châu...sau đó đem về giết mổ đểcung ứng thịt lợn trên thị trường. Việc mua bán giữa hộ giết mổ và các hộ chăn nuôi ở các huyện thường được thực hiện bằng hợp đồng mua bán, và dựa trên mối quan hệ làm ăn lâu dài.

Lợn thịt từcác huyện

Hộgiết mổ Hộbán lẻ Người tiêu

dùng

Nhà hàng, khách sạn, siêu thị…

Thịt lợn đã làm sẵn

Trường Đại học Kinh tế Huế

2.4.3 Cấu trúc chuỗi cung ứng từ nguồn lợn thịt và thịt lợn ngoài tỉnh Nghệ An vào thành phốVinh

52%

4 43% 100%

5%

100%

Sơ đồ12. chuỗi cungứng từnguồn lợn thịt và thịt lợn ngoài tỉnh NghệAn vào thành phốVinh

( chú thích: % thểhiện số lượng thịt lợn bán cho các tác nhân khác nhau) Chi tiết chuỗi cungứng thịt lợn từcác tỉnh vào thành phố:

1) Lợn thịt từcác tỉnhhộgiết mổhộbán lẻngười tiêu dùng 2) Lợn thịt từcác tỉnhhộgiết mổngười tiêu dùng

3) Lợn thịt từcác tỉnhhộgiết mổnhà hàng, siêu thị…người tiêu dùng 4) Thịt lợn đã làm sẵn từcác tỉnhnhà hàng, siêu thị…người tiêu dùng

Theo sơ đồ 12, ta thấy có 4 chuỗi cung ứng thịt lợn từ các tỉnh trong thành phố Vinh. Trong đó chuỗi 2 là chuỗi cungứng chính, chiếm 52%. Số lượng thịt lợn từcác tỉnh cung ứng vào thành phố chiếm 14,2%. Các hộgiết mổ thường đi thu mua lợn từ các công ty CP ở các tỉnh như: Hà Tĩnh, Thanh Hóa...Việc mua bán được thực hiện bằng hợp đồng giữa các bên và tiền sẽ được thanh toán qua thẻ tín dụng. Các công ty sẽchịu trách nhiệm vận chuyển nhưng hộ giết mổsẽ là người chịu chi phí vận chuyển và chi phí này được tính gộp vào giá bán.

2.5 Mối quan hệ quan lại giữa các tác nhân tham gia vào chuỗi thịt lợn ở