- Đặt phía dưới trống 1 cái ống bơ, miệng ống được bọc ni lông và - Đặt phía dưới trống 1 cái ống bơ, miệng ống được bọc ni lông và
trên có rắc ít giấy vụn như hình 1:
trên có rắc ít giấy vụn như hình 1:
+ Gõ trống và quan sát các + Gõ trống và quan sát các vụn giấy. Nêu kết quả quan vụn giấy. Nêu kết quả quan sát?sát?
+ Vì sao tấm ni lông rung?
+ Vì sao tấm ni lông rung?
+ Ở bài trước ta đã biết khi + Ở bài trước ta đã biết khi
nào trống phát ra âm thanh?
nào trống phát ra âm thanh?
- Khi mặt trống rung, không khí xung quanh cũng rung động. - Khi mặt trống rung, không khí xung quanh cũng rung động.
Rung động này được lan truyền trong không khí. Khi rung động Rung động này được lan truyền trong không khí. Khi rung động lan truyền tới miệng ống sẽ làm cho tấm ni lông rung động và làm lan truyền tới miệng ống sẽ làm cho tấm ni lông rung động và làm
các vụn giấy chuyển động các vụn giấy chuyển động
- Tương tự như vậy, khi rung động lan - Tương tự như vậy, khi rung động lan truyền tới tai ta sẽ làm màng nhĩ rung động, truyền tới tai ta sẽ làm màng nhĩ rung động,
nhờ đó ta có thể nghe thấy được âm thanh.
nhờ đó ta có thể nghe thấy được âm thanh.
- Các ví dụ về sự lan truyền rung động:
- Các ví dụ về sự lan truyền rung động:
+ Sự truyền chuyển động của một dãy hịn bi đặt gần nhau và + Sự truyền chuyển động của một dãy hịn bi đặt gần nhau và
thẳng hàng:
thẳng hàng:
( Khi hịn bi đầu chuyển động đập vào hịn bi thứ 2, hịn bi thứ 2 lại ( Khi hịn bi đầu chuyển động đập vào hịn bi thứ 2, hịn bi thứ 2 lại đập vào hịn bi thứ 3,… cứ như vậy hịn bi cuối dãy cũng chuyển đập vào hịn bi thứ 3,… cứ như vậy hịn bi cuối dãy cũng chuyển
động) động)
+ Sự lan truyền chuyển động trên mặt nước khi ta thả hịn sỏi + Sự lan truyền chuyển động trên mặt nước khi ta thả hịn sỏi
xuống mặt nước xuống mặt nước
+ Ví dụ chứng tỏ âm thanh lan truyền trong không khí: ta nghe + Ví dụ chứng tỏ âm thanh lan truyền trong không khí: ta nghe được tiếng trống trường, tiếng còi xe, tiếng cô giáo giảng bài, được tiếng trống trường, tiếng còi xe, tiếng cô giáo giảng bài,
tiếng nhạc,...
tiếng nhạc,...
* Tiến hành thí nghiệm:
* Tiến hành thí nghiệm:
- Đặt một chiếc đồng hồ chuông đang kêu - Đặt một chiếc đồng hồ chuông đang kêu vào một túi ni lông, buộc chặt túi lại rồi thả vào một túi ni lông, buộc chặt túi lại rồi thả vào chậu nước. Áp một tai vào thành chậu, vào chậu nước. Áp một tai vào thành chậu, tai kia được bịt lại. Bạn có nghe thấy tiếng tai kia được bịt lại. Bạn có nghe thấy tiếng đồng hồ không? Kết quả này cho thấy âm đồng hồ không? Kết quả này cho thấy âm thanh có truyền qua thành chậu, qua nước thanh có truyền qua thành chậu, qua nước
được không?
được không?
- Kết quả thí nghiệm:
- Kết quả thí nghiệm:
+ Âm thanh có thể truyền qua nước, qua thành + Âm thanh có thể truyền qua nước, qua thành chậu.
chậu.
Như vậy âm thanh còn có thể truyền Như vậy âm thanh còn có thể truyền qua chất lỏng và chất qua chất lỏng và chất rắn.rắn.
Ví dụ:
Ví dụ:
- Gõ thước vào hộp bút trên mặt bàn, áp một tai xuống - Gõ thước vào hộp bút trên mặt bàn, áp một tai xuống bàn, bịt tai kia lại ta sẽ nghe được âm thanh
bàn, bịt tai kia lại ta sẽ nghe được âm thanh - Áp tai xuống đất nghe tiếng vó ngựa từ xa - Áp tai xuống đất nghe tiếng vó ngựa từ xa - Cá nghe thấy tiếng chân người bước
- Cá nghe thấy tiếng chân người bước
- Cá heo, cá voi có thể “ nói chuyện” với nhau dưới nước.
- Cá heo, cá voi có thể “ nói chuyện” với nhau dưới nước.
- Em nghe thấy tiếng chuông đồng hồ reo?
- Em nghe thấy tiếng chuông đồng hồ reo?
HÌNH 1 HÌNH 2
HÌNH 3 HÌNH 4
* Làm thí nghiệm về sự lan truyền của âm thanh càng xa nguồn càng yếu đi?
* Làm thí nghiệm về sự lan truyền của âm thanh càng xa nguồn càng yếu đi?
- Một em gõ thước lên bàn, một em đi ra xa dần để cảm nhận sự - Một em gõ thước lên bàn, một em đi ra xa dần để cảm nhận sự
thay đổi của âm thanh.
thay đổi của âm thanh.
* Nêu ví dụ về sự lan truyền của âm thanh càng xa nguồn càng yếu
* Nêu ví dụ về sự lan truyền của âm thanh càng xa nguồn càng yếu đi?đi?
- Đứng gần trống trường thì nghe rõ hơn, khi ô tô ở xa nghe tiếng - Đứng gần trống trường thì nghe rõ hơn, khi ô tô ở xa nghe tiếng
còi nhỏ, nói chuyện ở gần nhau thì nghe rõ hơn,…
còi nhỏ, nói chuyện ở gần nhau thì nghe rõ hơn,…
*Âm thanh khi lan truyền ra xa sẽ mạnh lên hay yếu đi ? Nêu ví dụ.
*Âm thanh khi lan truyền ra xa sẽ mạnh lên hay yếu đi ? Nêu ví dụ.
- Âm thanh khi lan truyền ra xa sẽ yếu đi.
- Âm thanh khi lan truyền ra xa sẽ yếu đi.
-Ví dụ:
-Ví dụ:
. Khi đứng gần trống trường thì nghe rõ hơn.
. Khi đứng gần trống trường thì nghe rõ hơn.
. Khi ô tô ở xa nghe tiếng còi nhỏ..
. Khi ô tô ở xa nghe tiếng còi nhỏ..
. Ngồi gần đài nghe tiếng nhạc to, đi xa dần nghe tiếng nhạc nhỏ . Ngồi gần đài nghe tiếng nhạc to, đi xa dần nghe tiếng nhạc nhỏ
đi,...
đi,...
• Mỗi nhóm nhận được 1 mẫu tin Mỗi nhóm nhận được 1 mẫu tin ngắn ghi trên tờ giấy. Một em phải ngắn ghi trên tờ giấy. Một em phải truyền tin này cho các bạn cùng nhóm truyền tin này cho các bạn cùng nhóm ở đầu dây bên kia( sợi dây phải đủ ở đầu dây bên kia( sợi dây phải đủ dài, dây nối cần căng và đáy ống nối dài, dây nối cần căng và đáy ống nối phải mỏng). Em phải nói nhỏ sao cho phải mỏng). Em phải nói nhỏ sao cho bạn mình nghe được nhưng người bạn mình nghe được nhưng người giám sát đứng cạnh đó không nghe giám sát đứng cạnh đó không nghe được. Nhóm nào ghi lại đúng bản tin được. Nhóm nào ghi lại đúng bản tin trước mà không để lộ thì nhóm đó trước mà không để lộ thì nhóm đó