BÀI 6: CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MĨ CUỐI THỂ KỈ XIX – ĐẦU THẾ KỈ XX CÂU HỎI GIỮA BÀI
Câu hỏi trang 39 SGK Lịch sử 8: Vì sao giai cấp tư sản Anh lại chú trọng đầu tư vào các thuộc địa?
Lời giải:
Giai cấp tư sản Anh lại chú trọng đầu tư vào các thuộc địa vì:
- Thuộc địa và là thị trường cung cấp nguyên liệu và tiêu thụ hàng hóa của Anh.
- Anh chỉ cần đầu tư một số vốn nhỏ nhưng thu được món lợi nhuận khổng lồ.
Câu hỏi trang 40 SGK Lịch sử 8: Trình bày nguyên nhân chính dẫn đến sự tụt hậu về công nghiệp của Anh.
Lời giải:
- Cuộc cách mạng công nghiệp ở Anh diễn ra sớm. Do đó, đến cuối thể kỉ XIX, hệ thống máy móc trong sản xuất công nghiệp ở Anh đã dần lỗi thời, lạc hậu.
- Giai cấp tư sản Anh không chú trọng đầu tư vào thị trường trong nước, không chú trọng cải tiến máy móc mà chỉ quan tâm đến việc đẩy mạnh đầu tư ở thuộc địa.
Câu hỏi trang 40 SGK Lịch sử 8: Nêu đặc điểm của chủ nghĩa đế quốc Anh.
Lời giải:
- Đặc điểm của chủ nghĩa đến quốc Anh là “chủ nghĩa đế quốc thực dân”
Câu hỏi trang 41 SGK Lịch sử 8: các tổ chức độc quyền ở Pháp ra đời trong điều kiện kinh tế như thế nào?
Lời giải:
- Bối cảnh kinh tế Pháp:
+ Cuối thế kỉ XIX, công nghiệp Pháp từ hàng thứ hai tụt xuống hàng thứ tư thế giới.
+ Đầu thế kỉ XX một số ngành vẫn phát triển: khai mỏ, đường sắt, luyện kim, chế tạo ô tô...
+ Nông nghiệp vẫn là nền sản xuất nhỏ.
Câu hỏi trang 41 SGK Lịch sử 8: Tại sao nói chủ nghĩa đế quốc Pháp là “chủ nghĩa đế quốc cho vay lãi”?
Chủ nghĩa đế quốc Pháp là “chủ nghĩa đế quốc cho vay lãi”, vì: nước Pháp rất chú trọng và đẩy mạnh việc xuất khẩu tư bản dưới hình thức “cho vay – thu lãi”. Các “con nợ” của Pháp bao gồm hàng loạt các nước châu Âu, như: Nga, Thổ Nhĩ Kì....
Câu hỏi trang 41 SGK Lịch sử 8: Các tổ chức độc quyền ở Đức ra đời trong điều kiện kinh tế như thế nào?
Lời giải:
Các tổ chức độc quyền ở Đức ra đời trong bối cảnh:
- Cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX, Đức vươn lên trở thành cường quốc công nghiệp hàng đầu châu Âu và thứ hai thế giới (sau Mĩ).
- Sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế đã đẩy nhanh quá trình tập trung sản xuất, tập trung tư bản.
Câu hỏi trang 41 SGK Lịch sử 8: Nêu đặc điểm của đế quốc Đức và giải thích.
Lời giải:
- Đặc điểm: “chủ nghĩa đế quốc quân phiệt, hiếu chiến”
- Giải thích:
+ Mặc dù đi theo con đường tư bản chủ nghĩa, song Đức vẫn là nhà nước chuyên chế dưới sự thống trị của quý tộc địa chủ và tư sản độc quyền.
+ Giới cầm quyền ở Đức đã thi hành những chính sách đối nội – đối ngoại rất phản động, hiếu chiến, như: Đề cao chủng tộc Đức, đàn áp phong trào công nhân và đặc biệt, Đức mong muốn phát động một cuộc chiến tranh để phân chia lại thị trường thế giới.
Câu hỏi trang 43 SGK Lịch sử 8: Các tổ chức độc quyền ở Mĩ ra đời trong điều kiện kinh tế như thế nào?
Lời giải:
Các tổ chức độc quyền ở Mĩ ra đời trong bối cảnh:
- Cuối thế kỉ XIX, Mĩ vươn lên trở thành cường quốc công nghiệp hàng đầu thế giới.
- Sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế đã đẩy nhanh quá trình tập trung sản xuất, tập trung tư bản.
Câu hỏi trang 43 SGK Lịch sử 8: Tại sao nói Mĩ là là xứ sở của các “ông vua công nghiệp”?
Lời giải:
Mĩ là là xứ sở của các “ông vua công nghiệp”, vì:
- Ở Mĩ xuất hiện phổ biến các tổ chức độc quyền theo hình thức Tơ-rớt.
- Các Tơ-rớt này có ảnh hưởng rất lớn đến tình hình kinh tế - chính trị của nước Mĩ, người đứng đầu các Tơ-rớt thường được gọi là các ông “vua”.
Câu hỏi trang 43 SGK Lịch sử 8: Qua tình hình của các nước Anh, Pháp, Đức, Mĩ cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX, hãy nêu đặc điểm chung, nổi bật trong sự phát triển kinh tế của các nước đó.
Lời giải:
- Đặc điểm chung:
+ Sản xuất công nghiệp tiếp tục phát triển mạnh mẽ.
+ Xuất hiện các tổ chức độc quyền.
Câu hỏi trang 43 SGK Lịch sử 8: Quan sát hình 32, em hãy cho biết quyền lực của các tổ chức độc quyền ở Mĩ được thể hiện như thế nào?
Lời giải:
- Chi tiết cái đuôi con mãng xà quấn quanh nhà Trắng, thể hiện: các tổ chức độc quyền đã cấu kết chặt chẽ với nhà nước tư sản để lũng đoạn đời sống kinh tế - xã hội của đất nước.
Câu hỏi trang 44 SGK Lịch sử 8: Quan sát lược đồ, kết hợp với bản đồ thế giới và các kiến thức đã học, ghi tên các thuộc địa của Anh, Pháp, Đức, Mĩ.
Lời giải:
- Thuộc địa của Anh:
+ Ở Châu Á: Ấn Độ, Miến Điện, Mã Lai.
+ Châu Phi: Ai Cập, Đông Xu-đăng, Tây Ni-giê-ri-a, Bờ biển vàng, Xô-ma-li,..
- Thuộc địa của Pháp:
+ Ở châu Á: Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia
+ Ở Châu Phi: An-giê-ri, Tuy-ni-di, Tây Xu-đăng, Công-gô, Ma-đa-ga-xca - Thuộc địa của Đức: Ở châu Phi: Na-mi-bi-a, Ca-mơ-run, Ta-za-ni-a.
- Thuộc địa của Mĩ:
+ Ở châu Á: Phi-lip-pin.
+ Ở châu Mĩ: Pu-éc-tô-ri-co, ha-i-ti, Cu-ba, Chi-lê, Mê-hi-cô....
Câu hỏi trang 44 SGK Lịch sử 8: Tại sao các nước đế quốc tăng cường xâm lược thuộc địa?
Lời giải:
- Do nhu cầu về nguyên liệu, nhân công và thị trường tiêu thụ để đáp ứng sự phát triển của chủ nghĩa tư bản.
- Thuộc địa có vai trò vô cùng quan trọng tới sự phát triển hưng thịnh của các nước Đế quốc.
Nước nào có nhiều thuộc địa, nước đó sẽ trở nên hùng cường, có vị thế cao.
CÂU HỎI CUỐI BÀI
Câu 1 trang 45 SGK Lịch sử 8: Dưới đây là so sánh về vị trí của các nước Anh, Pháp, Đức, Mĩ trong sản xuất công nghiệp ở hai thời điểm: 1870 và 1913. Hãy điền vào ô trống tên các nước như nội dung đã học:
Thứ nhất Thứ hai Thứ ba Thứ tư
1870 1913 Lời giải:
Thứ nhất Thứ hai Thứ ba Thứ tư
1870 Anh Pháp Đức Mĩ
1913 Mĩ Đức Anh Pháp
Câu 2 trang 45 SGK Lịch sử 8: Nêu mâu thuẫn chủ yếu giữa các đế quốc “già” (Anh, Pháp) với các đế quốc “trẻ” (Đức, Mĩ).
Lời giải:
+ Anh, Pháp kinh tế phát triển chậm. Song, hai nước này lại là hai quốc gia có thuộc địa nhiều nhất, nhì thế giới.
+ Mĩ, Đức là hai cường quốc hàng đầu thế giới về sản xuất công nghiệp, song số lượng thuộc địa của hai quốc gia này lại rất hạn chế, không đủ đáp ứng cho nhu cầu phát triển kinh tế.
Câu 2 trang 45 SGK Lịch sử 8: Mâu thuẫn đó đã chi phối đến chính sách đối ngoại của các nước đế quốc như thế nào?
Lời giải:
- Mâu thuẫn về vấn đề thị trường, thuộc địa đã chi phối sâu sắc đến đường lối đối ngoại của các nước đế quốc, cụ thể là:
+ Anh, Pháp, Mĩ, Đức đều tích cực chạy đua vũa trang, đẩy mạnh xâm lược thuộc địa, bành trướng lãnh thổ.
+ Mĩ, Đức bất mãn với Anh, Pháp và mong muốn phát động chiến tranh để phân chia lại thị trường thế giới.
