Ngày soạn :...`
Ngày giảng:... Tiết 29 + 30 1. Tên chủ đề:
VIỆT NAM TỪ SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM ĐẾN TOÀN QUỐC KHÁNG CHIẾN ( 1945 - 1946)
2. Nội dung chủ đề
- Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân (1945-1946) 3. Mục tiêu
a. Kiến thức
- Tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám 1945: chính quyền dân chủ nhân dân ở trong tình thế” ngàn cân treo sợi tóc”, vì thù trong giặc ngoài, những khó khăn do thiên tai, hậu quả của chế độ thuộc địa,...
- Trình bày được những biện pháp giải quyết khó khăn trước mắt và phần nào chuẩn bị cho lâu dài: xây dựng nền móng của chính quyền nhân dân; diệt giặc dốt, giặc đói và giặc ngoại xâm; hoàn cảnh, ý nghĩa của việc kí Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946 và Tạm ước 14/9/1946; ý nghĩa của những kết quả bước đầu đã đạt được.
- Diễn biến chính về cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trở lại xâm lược Nam Bộ.
- Các biện pháp đối phó với quân Tưởng và bọn tay sai
- Chủ trương của ta trong việc đối phó với Tưởng và Pháp, mục đích, nội dung, ý nghĩa Hiệp định Sơ bộ và Tạm ước.
b. Kĩ năng
- Rèn luyện cho kĩ năng phân tích, tổng hợp, nhận định, đánh giá các sự kiện lịch sử.
- Rèn kĩ năng sử dụng bản đồ, tranh ảnh....
c. Thái độ (tích hợp giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh)
- Giáo dục cho học sinh lòng yêu nước, kính yêu lãnh tụ, có tinh thần cách mạng và tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và lòng tự hào dân tộc.
- Giáo dục tinh thần yêu nước, những sách lược khôn khéo mềm dẻo của Hồ Chí Minh trong việc đối phó với thù trong giặc ngoài, kí các Hiệp định Sơ bộ (6-3-1946) Tạm ước (14-9-1946) hòa hoãn với Pháp nhưng vẫn giữ vững được độc lập.
d. Các năng lực hướng tới
* Năng lực chung:
- Năng lực tự học
- Năng lực giải quyết vấn đề - Năng lực sáng tạo
- Năng lực giao tiếp - Năng lực hợp tác
- Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông - Năng lực sử dụng ngôn ngữ
* Năng lực chuyên biệt:
- Tái tạo kiến thức, xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch sử, giải thích được mối quan hệ đó, phân tích, so sánh, nhận xét, đánh giá.
4. Bảng mô tả mức độ câu hỏi, bài tập đánh giá năng lực học sinh qua chủ đề Nội dung Nhận biết
(Mô tả yêu cầu cần Thông hiểu
(Mô tả yêu cầu cần Vận dụng thấp
(Mô tả yêu cầu cầnVận dụng cao (Mô tả yêu
đạt) đạt) đạt) cầu cần đạt) Cuộc
đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân( 19 45- 1946)
Nêu được những khó khăn của nước ta sau Cách mạng tháng Tám
Giải thích được tình thế " ngàn cân treo sợi tóc"
Từ những khó khăn của nước ta sau cách mạng tháng Tám nhận xét được về tình thế nước ta lúc bấy giờ.
- Nêu được những biện pháp của Đảng và Chính phủ để củng cố và kiện toàn chính quyền cách mạng.
- Trình bày được những giải pháp giải quyết khó khăn trước mắt và phần nào chuẩn bị lâu dài: diệt giặc dốt, giặc đói và giải quyết những khó khăn về tài chính - Nêu được diễn biến của kháng chiến chống thực dân Pháp ở Nam bộ.
- Nêu hoàn cảnh, nội dung, ý nghĩa của việc kí Hiệp định sơ bộ 6/3/1946 và Tạm ước 14/9/1946 giữa ta với Pháp.
- Gải thích được lí do và sao Đảng và chính phủ đã đề ra những biện pháp để củng cố và kiện toàn chính quyền sau Cách Mạng tháng Tám năm 1945.
- Lí giải tại sao Đảng và Hồ Chí Minh lại cùng một lúc thực hiện vừa biện pháp trước mắt và biện pháp lâu dài trong việc diệt giặc dốt, giặc đói và giải quyết khó khăn về tài chính
- Giải thích tại sao ta lại hòa hoãn, nhân nhượng với Tưởng nhưng lại kiên quyết kháng chiến chống Pháp quay trở lại xâm lược ở Nam Bộ.
- Giải thích các biện pháp đối phó với quân Tưởng và bọn tay sai của Đảng và Hồ Chí Minh.
- Lý giải nguyên nhân tại sao ta kí Hiệp định sơ bộ
- Phân tích được tác động của những biện pháp mà Đảng và chính phủ ta đã thực hiện trong nhũng năm đầu sau Cách mạng tháng Tám năm 1945.
Nêu nhận xét việc ta kí Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946 và Tạm ước 14/9/1946 với Pháp.
Tác động của nó.
- Nêu ý kiến của mình về các biện pháp đó.
6/3/1946 và Tạm ước 14/9/1946 với Pháp.
Các năng lực hướng tới của chủ đề:
- Năng lực chung: Năng lực giải quyết vấn đề, sử dụng ngôn ngữ, sáng tạo
- Năng lực chuyên biệt: Tái tạo kiến thức, xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch sử, nhận xét, đánh giá.
5. Hệ thống câu hỏi, bài tập theo các mức độ nhận thức.
a, Mức độ nhận biết
- Sau Cách mạng tháng Tám, nước Việt Nam dân chủ cộng hòa đứng trước những khó khăn gì?
- Để củng cố và kiện toàn chính quyền cách mạng non trẻ, Đảng và chính phủ đã đề ra những biện pháp gì?
- Đọc đoạn tư liệu.... nêu những biện pháp của Đảng và chính phủ nhằm củng cố và kiện toàn chính quyền cách mạng non trẻ
- Trình bày những biện pháp của Đảng và Chính phủ nhằm giải quyết giặc đói, giặc dốt và những khó khăn về tài chính.
- Nêu diễn biến chính cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp ở Nam bộ( 23/9/1946) - Trình bày hoàn cảnh kí kết Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946 và Tạm ước 14/9/1946 b, Mức độ thông hiểu
- Tại sao nói, sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, nước ta ở vào tình thế " ngàn cân treo sợi tóc"?
- Vì sao Đảng và chính phủ đã đề ra những biện pháp để củng cố và kiện toàn chính quyền sau Cách Mạng tháng Tám năm 1945.
- Tại sao Đảng và Hồ Chí Minh lại cùng một lúc thực hiện vừa biện pháp trước mắt và biện pháp lâu dài trong việc diệt giặc dốt, giặc đói và giải quyết khó khăn về tài chính
- Tại sao ta lại hòa hoãn, nhân nhượng với Tưởng nhưng lại kiên quyết kháng chiến chống Pháp quay trở lại xâm lược ở Nam Bộ.
- Giải thích các biện pháp đối phó với quân Tưởng và bọn tay sai của Đảng và Hồ Chí Minh.
- Trước và sau Hiệp định sơ bộ 6/3/1946 , sách lược đấu tranh của Đảng đối với Pháp và Tưởng có gì giống và khác nhau?
- So sánh chủ trương của Đảng và Chính phủ trong việc giải quyết nhiệm vụ chống giặc ngoại xâm trước và sau ngày 6/3/1946.
c, Mức độ vận dụng thấp
- Phân tích được tác động của những biện pháp mà Đảng và chính phủ ta đã thực hiện trong những năm đầu sau Cách mạng tháng Tám năm 1945.
- Em có nhận xét như thế nào về nội dung của Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946?
d, Mức độ vận dụng cao
- Em có nhận xét gì về chủ trương của Đảng trong việc giải quyết những khó khăn của tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám năm 1945?
- Nêu nhận xét việc ta kí Hiệp định Sơ bộ 6-3-1946 và Tạm ước 14-9 1946 với Pháp.
Tác động của nó. Nêu ý kiến của mình về các biện pháp đó.
6. Tổ chức dạy học chủ đề
Tiết Nội dung Ghi chú
Tiết 1 - Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ
nhân dân( 1945-1946) ( Mục I, II, III, IV)
Tiết 2 - Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân( 1945-1946)
( Mục V, VI và định hướng kiến thức luyện tập)
Ngày soạn……….
Ngày……… Tiết 1 - CĐ
CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945-1946)
I- Mục tiêu bài dạy 1. Kiến thức
- Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám - 1945 chính quyền nhân dân ở vào thế
“ngàn cân treo sợi tóc” vì thù trong, giặc ngoài, những khó khăn do thiên tai, hậu quả của chế độ thuộc địa
- Trình bày được những biện pháp giải quýết khó khăn trước mắt và phần nào chuẩn bị cho lâu dài: xây dựng nền móng của chính quyền nhân dân; diệt giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm; hoàn cảnh ý nghĩa của việc kí hiệp định sơ bộ 6 - 3-1946 và tạm ước 14-9-1946, ý nghĩa của những kết quả bứơc đầu đã đạt được
2. Kỹ năng
- Rèn luyện cho kĩ năng phân tích, tổng hợp, nhận định, đánh giá các sự kiện lịch sử.
3. Thái độ
- Giáo dục cho học sinh lòng yêu nước,kính yêu lãnh tụ, có tình thần cách mạng và tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và lòng tự hào dân tộc.
*Tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh
- Giáo dục tinh thần yêu nước, những sách lược khôn khéo mềm dẻo của Hồ Chí Minh trong việc đối phó với thù trong giặc ngoài, kí các Hiệp định Sơ bộ (6/3/1946) và Tạm ước (14/9/1946) hoà hoãn với Pháp nhưng vẫn giữ được độc lập dân tộc.
4. Phát triển năng lực
* Năng lực chung
- Năng lực tự học, năng lực sáng tạo, năng lực hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản lí, năng lực sử dụng CNTT, năng lục giao tiếp, năng lực sử dụng ngôn ngữ.
* Năng lực chung
- Tái hiện sự kiện lịch sử: Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám - 1945
- Thực hành bộ môn: Quan sát, đọc, trình bày, khai thác nội dung lịch sử qua lược đồ, bản đồ, tranh ảnh...
- Phân tích, khái quát, nhận xét, đánh giá: Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám - 1945, những biện pháp giải quýết khó khăn và vai trò của Đảng, Bác Hồ.
- Vận dụng, liên hệ kiến thức lịch sử đã học để giải quyết những vấn đề thực tiễn trong cuộc sống.
II. Chuẩn bị 1. Giáo viên
- Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh giai đoạn lịch sử 1945 - 1946 - SGK, SGV, giáo án, chuẩn KTKN, máy chiếu....
2. Học sinh: Đọc và nghiên cứu bài học theo câu hỏi trong SGK và sưu tầm tư liệu tranh ảnh
III. PHƯƠNG PHÁP
- Nêu vấn đề, nhận xét, đánh giá, thảo luận, phân tích.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định tổ chức (1')
2. Kiểm tra bài cũ (4')
* Câu hỏi:
? Nêu ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thắng lợi của CM T/8/1945?
* Đáp án:
- Ý nghĩa lịch sử:
- CM t8 là một sự kiện vĩ đại trong lịch sử DT, phá tan hai xiềng xích nô lệ Nhật - Pháp, lật đổ ngai vàng PK, lập ra nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, đưa nước ta trở thành một nước độc lập, mở ra một kỉ nguyên mới cho DT ta - kỉ nguyên độc lập, tự do.
- Cổ vũ nhân dân các nước thuộc địa và phụ thuộc, góp phần củng cố hoà bình ở khu vực ĐNá nói riêng trên toàn TG nói chung.
- Nguyên nhân thắng lợi
- DT ta có truyền thống yêu nước sâu sắc, khi có ĐCS Đông Dương và mặt trận VM phất cao ngọn cờ cứu nước thì được mọi người hưởng ứng.
- Có khối liên minh công nông vững chắc, tập hợp được mọi lực lượng yêu nước trong mặt trận DT thống nhất rộng rãi.
- Điều kiện quốc tế thuận lợi, LXô và các nước đồng minh đánh bại phát xít Đức – Nhật.
3. Bài mới
HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG: (2')
- Mục tiêu: : Tạo tình huống/vấn đề học tập mà HS chưa thể giải quyết được
ngay...kích thích nhu cầu tìm hiểu, khám phá kiến thức mới...trong cả chủ đề/ bài học.
- Hình thức: Hoạt động cá nhân - Phương pháp: Nêu vấn đề.
- Phương tiện: VD: Máy chiếu, tranh ảnh … - GV Đưa bức tranh của Võ An Ninh: (Slide 1)
Nạn đói tại Việt Nam năm 1944 - 1945
? Bức tranh miêu tả nội dung gì?
Chiếu Slide 2:
- Nạn đói năm Ất Dậu là một thảm họa nhân đạo xảy ra tại miền Bắc Việt Nam trong khoảng từ tháng 10 năm 1944 đến tháng 5 năm 1945 làm khoảng từ 400.000 đến 2 triệu người dân chết đó.
GV: Sau Cách mạng tháng Tám chúng ta đã giành được chính quyền, tuy nhiên việc giữ chính quyền rất khó khăn vì hoàn cảnh rất khó khăn thử thách:đó là giặc đói,giặc dốt và giặc ngoại xâm.Vậy Đảng và Bác Hồ đã làm những gì để vượt qua những khó khăn và thử thách để giữ vững chính quyền Cách mạng,chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học hôm nay.
? Theo em chúng ta sẽ tìm hiểu nội dung gì trong bài học hôm nay?
- Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám - 1945
- Những biện pháp giải quýết khó khăn trước mắt và phần nào chuẩn bị cho lâu dài của Đảng và vai trò của Bác.
? Qua bài học thì em muốn biết điều gì?
- Nhận định,đánh giá tình hình đất nước sau cách mạng tháng Tám-1945.
- Hiểu được ý nghĩa của những kết quả đạt được trong việc giải quyết nạn đói, nạn dốt và khó khăn về tài chính và vai trò to lớn của Đảng, Bác Hồ.
HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (31’)
- Mục tiêu: trang bị cho HS những KT mới liên quan đến tình huống/vấn đề học tập nêu ra ở HĐ khởi động.
- Hình thức: hoạt động cá nhân, nhóm, đọc; nghe; quan sát; thực hành; hợp tác nhóm - Phương pháp:Vấn đáp, nêu vấn đề...
- Phương tiện:SGK, máy chiếu.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1 cá nhân, nhóm (12')
- Mục tiêu học sinh nắm được tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám năm 1945
- PP vấn đáp, trực quan, thuyết trình, thảo luận - KT động não, chia nhóm, trình bày 1 phút
- Phương tiện SGK, SGV, tài liệu tham khảo, máy chiếu
- Cách tiến hành
- HS tìm hiểu mục I - SGK
? Khái quát tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám?
- Đất nước gặp nhiều khó khăn thử thách, nguy hiểm nhất là giặc ngoại xâm.
Chiếu Slide 3
THẢO LUẬN NHÓM - Thời gian 5 phút
- Yêu cầu: Trình bày những khó khăn của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa sau Cách mạng tháng Tám?
- Phân công:
+ Nhóm 1: Quân sự - chính trị + Nhóm 2: Kinh tế - tài chính.
+ Nhóm 3: Văn hóa.
- Báo cáo: Đại diện nhóm báo cáo kết quả thảo luận.
GV: Đánh giá, điều chỉnh, công bố đáp án theo từng nội dung phân công cho H.
I.Tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám.
a. Về quân sự - chính trị:
- Miền Bắc: 20 vạn quân Tưởng và tay sai Việt Quốc, Việt Cách.
- Miền Nam: 1 vạn quân Anh kéo vào mở đường cho thực dân Pháp quay lại xâm lược.
- Các lực lượng phản CM (Đại Việt, Tơrôtkit bọn phản động trong các giáo phái..) ra sức chống phá cách mạng.
- 6 vạn quân Nhật chờ giải giáp.
-> Nền độc lập tự do đang bị đe dọa nghiêm trọng.
Chiếu Slide 4, 5, 6
- Khó khăn gì về quân sự
+ Từ vĩ tuyến 16 trở ra là 20 vạn quân Tưởng vào Miền Bắc tước vũ khí quân Nhật, theo sau là Việt Nam Quốc dân Đảng và VN cách mạng đồng minh với âm mưu lật đổ chính quyền cách mạng, thành lập chính quyền tay sai.
+ Từ vĩ tuyến 16 trở vào Anh mở đường cho Pháp vào xâm lựơc.
GV: Cùng với quân đội Tưởng, Nhật, Anh, Pháp các lực lượng phản động cũng ngóc đầu dậy để chống phá cách mạng nước ta.
? Em có nhận xét gì về những khó khăn về quân sự?
- Những khó khăn to lớn đe doạ chính quyền non trẻ...
? Bên cạnh những khó khăn về quân sự về chính trị nước ta gặp những khó khăn gì?
- Nền độc lập tự do bị đe doạ nghiêm trọng - Nhà nước cách mạng chưa được củng cố.
- Những khó khăn về kinh tế.
+ Kinh tế nông nghiệp nghèo nàn, lạc hậu bị tàn phá nặng nề sau chiến tranh.
+ Hơn 2 triệu dân bị chết đói (hậu quả của chính sách bóc lột của Pháp và Nhật).
+Tháng 8/1945 đê vỡ ở 9 tỉnh Bắc bộ.
+ Công nghiệp đình đốn.
- Về tài chính:
+ Ngân sách nhà nước trống rỗng. Nhà nước chưa kiểm soát được ngân hàng Đông Dương.
+ Bọn Tưởng Giới Thạch tung vào thị trường các loại tiền mất giá trị, làm cho tài chính nước nhà bị rối loạn.
GV: Sau Cách mạng tháng Tám chúng ta chỉ chiếm được một kho bạc với 1230 đồng trong đó có gần một nửa là tiền rách nát không lưu hành được
- Khó khăn về văn hoá xã hội.:
- CĐ Thực dân phong kiến để lại hậu quả nặng nề: 90%
dân mù chữ. TNXH lan tràn, mê tín dị đoan, cờ bạc, nghiện hút...
Chiếu Slide 7
THẢO LUẬN NHÓM BÀN - Thời gian 3 phút
- Yêu cầu: Tại sao nói: Nước Việt Nam dân chủ cộng hoà ngay sau khi thành lập ở trong tình trạng ngàn cân treo sợi tóc?
- Phân công: Nhóm bàn thảo luận yêu cầu.
- Báo cáo: Đại diện nhóm báo cáo kết quả thảo luận.
GV: Đánh giá, điều chỉnh, công bố đáp án.
- Nước ta gặp nhiều khó khăn lớn về kinh tế, chính trị, XH đặc biệt là về quân sự (chưa bao giờ nước ta lại có
Nhà nước cách mạng chưa được củng cố.
b. Về kinh tế – tài chính - Nền kinh tế nghèo nàn, lạc hậu, bị chiến tranh tàn phá nặng nề. Thiên tai hạn hán lũ lụt liên tiếp xảy ra.
- Nạn đói chưa được khắc phục.
- Công nghiệp đình đốn, hàng hóa khan hiếm, giá cả tăng vọt.
- Ngân sách nhà nước hầu như trống rỗng. Nhà nước chưa kiểm soát được ngân hàng Đông Dương.
c. Văn hóa xã hội.
- Hơn 90% dân số mù chữ.
- Tệ nạn xã hội lan tràn.
=> Sau CMT8 nước Việt Nam gặp muôn vàn khó khăn, lâm vào thế “Ngàn cân treo sợi tóc”
nhiều giặc ngoại xâm như vậy) - Chính quyền cách mạng non trẻ...
- Nạn đói, ngân sách nhà nước không có...
...
...
Hoạt động 2 cá nhân, nhóm (5')
- Mục tiêu học sinh nắm được bước đầu xây dựng chế độ mới sau tổng khởi nghĩa giành chính quyền
- PP vấn đáp, trực quan, thuyết trình, thảo luận - KT động não, chia nhóm, trình bày 1 phút
- Phương tiện SGK, SGV, tài liệu tham khảo, máy chiếu
- Cách tiến hành
- HS nghiên cứu mục II - SGK
? Đảng và chính phủ ta đã tiến hành những biện pháp gì để xây dựng và củng cố chính quyền cách mạng?
- HS /GV chốt ý:
GV chiếu và yêu cầu HS khai thác kênh hình 11- sgk để biết được không khí bầu cử ở Sài Gòn.
- Nơi bỏ phiếu giản dị nhưng trang trọng . - Mọi người tham gia bầu cử đông . - Có cờ , khẩu hiệu .
-> Quyền làm chủ của ND .
? Tổng tuyển cử đã thu được kết quả gì?
THẢO LUẬN CẶP ĐÔI (3 phút)
? Thắng lợi của Tổng tuyển cử có ý nghĩa gì?
- Bầu ra các đại biểu quốc hội (cơ quan quyền lực cao nhất của nhà nước).
Mở rộng: Tạo cơ sở pháp lí vững chắc cho chính quyền CM, nâng cao uy tín của nước VNDCCH
- Khơi dậy và phát huy tinh thần yêu nước, tinh thần làm chủ đất nước của nhân dân, giáng 1 đòn vào âm mưu xuyên tạc, chia rẽ của kẻ thù đối với chế độ mới
GV nói vắn tắt:
- 2-3-1946 Quốc hội họp phiên đầu tiên.
+ Lập ban dự thảo Hiến Pháp.
+ Thông qua danh sách chính phủ liên hiệp kháng chiến do chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu.
- Bầu cử hội đồng nhân dân các cấp và thành lập uỷ ban hành chính các cấp được tiến hành ở các địa phương.
- Ngày 29-5-1946 hội liên hiệp quốc dân Việt Nam được thành lập (Liên Việt).
...
...
II. Bước đầu xây dựng chế độ mới.
- Ngày 8-9-1945 chính phủ lâm thời công bố lệnh tổng tuyển cử trong cả nước.
- Ngày 6-1-1946 tiến hành Tổng tuyển cử tự do trong cả nước.
+ Hơn 90% cử tri đi bỏ phiếu.
+ 333 đại biểu được bầu vào Quốc hội.
-> Thể hiện quyền làm chủ của nhân dân .Nhà nước do dân và vì dân .
Hoạt động 3 cá nhân / nhóm (14')
- Mục tiêu học sinh nắm được việc diệt giặc đói, giặc dốt và hướng giải quyết khó khăn về tài chính
- HS tìm hiểu mục III SGK - Slide 8
THẢO LUẬN NHÓM BÀN:
- Thời gian: 2 phút
- Yêu cầu: Em hãy cho biết những biện pháp chủ yếu của Đảng ta trong việc diệt giặc đói, giặc dốt và giải quyết khó khăn về tài chính?
- Phân công:
+ Nhóm 1: Giặc đói + Nhóm 2: Giặc dốt + Nhóm 3: Tài chính.
- Báo cáo: cá nhân báo cáo theo nhóm bàn.
GV: Đánh giá, điều chỉnh, công bố đáp án theo từng nội dung phân công cho H.
- Slide 9 Nhóm 1
- Hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch HCM lập: Hũ gạo tiết kiệm, Ngày đồng tâm
GV: Các gia đình còn gạo ăn đăng kí 10 ngày nhịn ăn một bữa lấy số gạo đó ủng hộ những người bị đói.
- HS theo dõi phần chữ in nhỏ trong SGK/99 - Khai hoang, chia lại ruộng công, giảm tô thuế...
GV:Giới thiệu hình 42
- Bức hình thể hiện một cách chân thực, sinh động hình ảnh nhân dân Nam Bộ hưởng ứng lời kêu gọi chống giặc đói của Chính phủ, đem những bát gaok do gia đình mình đã bớt để nộp vào các hũ gạo cứu đói với tấm lòng "một năm skhi đói bằng 1 gói khi no".
Nhóm 2
- Xoá nạn mù chữ, nâng cao trình độ văn hoá cho nhân dân.
- Ngày 8/9/1945 Chủ tịch HCM kí sắc lệnh thành lập cơ quan bình dân học vụ.
GV: Sau gần 1 năm mở 75805 lóp học, 97666 người tham gia dạy học, 2,5 triệu người biết đọc biết viết.
Giới thiệu H 43
Hình ảnh một lớp Bình dân học vụ ở miền Bắc, lớp học diễn ra vào ban đêm, ánh sáng có được là nhờ những chiếc đèn dầu nhỏ. Lớp học có đủ mọi thành phần, từ già đến trẻ. Nét mặt ai cũng lộ vẻ quyết tâm học chữ.
Nhóm 3:
- Kêu gọi tinh thần đóng góp ủng hộ của nhân dân - Xây dựng quỹ độc lập
- Phát động tuần lễ vàng
III. Diệt giặc đói, giặc dốt và giải quyết khó khăn về tài chính.
1. Diệt giặc đói:
- Tổ chức quyên góp - Lập hũ gạo cứu đói.
- Tổ chức ngày đồng tâm.
- Đẩy mạnh tăng gia sản xuất: Chia lại ruộng đất, khai hoang, phục hóa...
- Giảm tô.
=> Kết quả: nạn đói được đẩy lùi.
2. Diệt giặc dốt:
- 8-9-1945 Chủ tịch HCM kí sắc lệnh thành lập Nha bình dân học vụ. Kêu gọi mọi người tham gia phong trào xoá nạn mù chữ.
- Các trường học sớm được khai giảng, nội dung và phương pháp giáo dục bước đầu Đổi mới .
=> Hơn 2,5 triệu người thoát khỏi nạn mù chữ.
3. Tài chính:
- Kêu gọi nhân dân tự nguyện đóng góp.
- Xây dựng quỹ độc lập.
- Phong trào " Tuần lễ vàng".
- Ngày 31-1-1946 chính phủ ra sắc lệnh phát hành tiền Việt Nam.
-> Ngày 23-11-1946 tiền Việt Nam được lưu hành trong cả nước.
GV:Sau Tuần lễ vàng chúng ta thu được 370 kg vàng, 20 triệu đồng vào quỹ độc lập và 40 triệu đồng vào quỹ phục vụ quốc phòng.
Hãy nêu nhận xét của em về những biện pháp đó?
Hs: Phù hợp, đáp ứng với tình hình.Với những biện pháp trên Đảng và chính phủ đã giữ vững và củng cố được chính quyền, giải quyết được những khó khăn, chuẩn bị thực lực chống giặc ngoại xâm
? Ý nghĩa của những kết quả đạt được trong việc giải quyết nạn đói, nạn dốt và khó khăn về tài chính?
Trả lời: Thể hiện được bản chất, tính ưu việt của chế độ mới
- Cổ vũ động viên nhân dân ta quyết tâm bảo vệ chính quyền CM, bảo vệ độc lập dân tộc vừa giành được.
- Chuẩn bị về vật chất, tinh thần cho toàn dân tiến tới cuộc kháng chiến chống TD Pháp xâm lược.
Vai trò của chủ tịch HCM ? - HS: liên hệ
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân ta đó tiến hành đấu tranh chống giặc đói, giặc dốt, giải quyết khó khăn về tài chính và giặc ngoại xâm.
GV: như vậy, sau CM tháng 8, tình hình nước ta rất khó khăn, có những lúc tưởng chừng không vượt qua được.
Nhưng với nổ lực cao của Đảng, đứng đầu là Hồ Chủ tịch, chúng ta đã giữ vững và củng cố chính quyền dân chủ nhân dân, giải quyết được giặc đói, giặc dốt, khó khăn về tài chính, chuẩn bị thực lực chống giặc ngoại xâm.
- HĐ1 (7’) Tìm hiểu nd Nam Bộ...
- PP: Đàm thoại, nêu vấn đề - KT: Động não, đặt câu hỏi
- Phương tiện SGK, SGV, tài liệu tham khảo - Cách tiến hành
GV dã tâm trở lại xâm lược nước ta của thực dân Pháp đã được chuẩn bị từ rất sớm của và kế hoạch xâm lược của chúng được thực hiện ngay sau khi phát xít Nhật đầu hàng đồng minh
? Pháp trở lại xâm lược nước ta trong hoàn cảnh nào?
- Núp dưới bóng quân Anh vào xâm lược trở lại...
? Đảng, chính phủ và nhân dân ta có thái độ ntn trước hành động xâm lược của TDP?
- Nhân dân đã anh dũng đánh trả bọn xâm lược bằng mọi hình thức và vũ khí
GV giảng theo sgk
IV. Nhân dân Nam Bộ kháng chiến chống TDP trở lại xâm lược.
- Đêm 22 rạng ngày 23/9/45, quân Pháp đánh nổ súng ở Nam Bộ , mở đầu cuộc chiến tranh xâm lược nước ta lần thứ 2.
- Nhân dân ta đã anh dũng đánh trả bọn xâm lược ở Sài Gòn- Chợ Lớn và Nam Bộ, Nam Trung Bộ
- Nhân dân miền Bắc tích
? Nhân dân miền Bắc khi chưa trực tiếp chiến đấu thì làm nhiệm vụ gì?
- Hậu phương chi viện sức người sức của cho quân dân MNam Những đoàn quan “Nam Tiến” nô nức lên đường vào nam chiến đấu .
? Quan sát hình 44/sgk và cho biết nội dung của bức ảnh? Bức ảnh đó có ý nghĩa ntn?
Hs phát biểu
? Tại sao cuộc kháng chiến chống TDP diễn ra trước tiên ở Nam Bộ
Vì Pháp gây ra cuộc chiến tranh xâm lược đầu tiên ở đây với sự giúp đỡ của quân Anh.
...
...
cực chi viện cho nhân dân miền Nam chiến đấu .
Ngày giảng... Tiết 2 Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt HĐ1 (15’)
- Mục tiêu hướng dẫn học sinh tìm hiểu đấu tranh...
- PP: Đàm thoại, nêu vấn đề
- KT: Động não, đặt câu hỏi, trình bày 1 phút - Phương tiện SGK, SGV, máy chiếu
- Cách tiến hành GV chiếu slile 1
? Trong khi nhân dân Nam Bộ kháng chiến chống thực dân pháp thì ở MB nhân dân ta phải đối phó với âm mưu hành động nào của quân Tưởng?
Âm mưu và hành động chống phá của 20 vạn quân Tưởng
? Quân Tưởng có những hành động gì chống phá cách mạng nước ta?
Đòi ta cải tổ chính phủ, gạt bỏ những người cộng sản ra khỏi chính phủ lâm thời...
? Để đối phó với quân Tưởng và bọn tay sai, Đảng ta đã có những chủ trương và biện pháp gì?
2 ý bên
? Mặt khác chính phủ còn có biện pháp gì với quân Tưởng và tay sai?
V. Đấu tranh chống quân Tưởng và bọn phản cách mạng.
* Âm mưu của Tưởng Quân Tưởng và bè lũ tay sai ra sức chống phá cách mạng
* Chủ trương của Đảng ta:
- Quốc hội đồng ý nhượng cho Tưởng 70 ghế không qua bầu cử và một số ghế bộ trưởng trong chính phủ liên hiệp.
- Nhân nhượng một số quyền lợi về kinh tế như cung cấp lương thực, nhận tiêu tiền “ quan kim”...
- Chính phủ ban hành một
GV sự nhân nhượng của ta chỉ là tạm thời trong giới hạn cho phép, ta thực hiện chủ trương mềm mỏng trong sách lược cứng rắn về nguyên tắc chiến lược...
? T/ sao ta lại hoà hoãn, nhân nhượng với Tưởng?
- HS thảo luận cặp đôi (2’) - GV chốt lại và chuyển mục VI.
……….
………..
HĐ2 (15’)
- Mục tiêu học sinh tìm hiểu hiệp định Sơ bộ và Tạm ước 14/9
- PP: Đàm thoại, nêu vấn đề, thảo luận - KT: Động não, chia nhóm
? Tại sao ta chuyển từ đánh pháp sang hoà hoãn, nhân nhượng rồi kí hiệp ước sơ bộ 6/3?
( thảo luận nhóm bàn 3’)
- Trình bày theo sgk và hiểu biết
- GV bổ sung và khẳng định lại: Do Pháp và Tưởng bắt tay cấu kết với nhau chống lại nhân dân ta, kí hiệp ước Hoa-Pháp (28/2/46) theo đó Pháp ra Bắc để quân Tưởng rút về nước. Trong tình hình đó, nếu ta đánh pháp ở MB khi quân Tưởng chưa về nước thì Tưởng sẽ đứng về phía Pháp đánh lại ta. Nhưng nếu ta hoà hoãn với Pháp thì chẳng những ta tránh được cuộc chiến đấu bất lợi mà còn thực hiện được mục tiêu đuổi quân Tưởng ra khỏi nước ta. Chúng ta sẽ tranh thủ thời gian hoà hoãn để chuẩn bị lực lượng kháng chiến lâu dài với TDP.
? Nêu nội dung của hiệp định sơ bộ 6/3/1946?
- Pháp công nhận VN là một quốc gia tự do, có chính phủ, nghị viện, quân đội và tài chính riêng. Quân Pháp ra miền Bắc thay thế quân Tưởng để giải giáp quân Nhật và sẽ rút dần trong 5 năm.
? Sau khi kí hiệp định thái độ của TDP ra sao?
- TDP liên tiếp bội ước
? Trước tình hình đó, Đảng ta đã có chủ trương gì?
ý nghĩa?
- Cuộc đàm phán chính thức tại Phông- ten- nơ- blô ( Pháp ) thất bại . HCM đã kí với Pháp bản tạm ước ngày 14/9/46, tiếp tục nhượng bộ cho Pháp một số quyền lợi kinh tế, văn hóa ở VN.
- Kí với Pháp tạm ước 14/9/46 để có thời gian xây dựng và củng cố lực lượng chuẩn bị cho cuộc kháng chiến chống TDP nhất định sẽ bùng nổ.
? Việc kí hiệp định sơ bộ 6/3 và tạm ước 14/9 với Pháp có ý nghĩa gì?
- GV bổ sung, phân tích và khẳng định lại/sgv-tr 132
số biện pháp trấn áp bọn phản cách mạng: giam giữ , lập tòa án quâm sự để trừng trị bọn phản cách mạng.
VI. Hiệp định sơ bộ (6/3/46) và tạm ước Việt - Pháp (14/9/46)
- Tưởng và Pháp kí hiệp ước Hoa - Pháp (28/2/46), bắt tay chống phá CM nước ta.
- Trước tình hình đó, ta chủ động đàm phán, hòa hoãn với
Pháp kí hiệp định sơ bộ(6/3/46) , nhằm đuổi quân Tưởng về nước, tranh thủ thời gian chuẩn bị cho cuộc k/c lâu dài.
- Nội dung hệp định sơ bộ 6/3/46 (SGK/102)
- Hồ Chí Minh kí với Pháp bản tạm ước ngày 14/9/46, tiếp tục nhượng bộ cho Pháp một số quyền lợi kinh tế, văn hóa ở VN.
- Ý nghĩa: Việc ta kí hiệp định sơ bộ và tạm ước 14- 9/46 đã giúp ta loại được 1kẻ thù là quân Tưởng, có
...
... thêm thời gian để chuẩn bị cho cuộc k/c lâu dài.
HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP (5')
- Mục đích: giúp HS hoàn thiện KT vừa lĩnh hội được, củng cố lí thuyết hoặc vận dụng lí thuyết vào giải quyết bài tập
- Hình thức: Hoạt động cá nhân - Phương pháp: Vấn đáp.
- Phương tiện: VD: Máy chiếu, tranh ảnh … Tích hợp Ngữ văn:
Đọc một số câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về tinh thần vượt khó và tương thân tương ái của nhân dân ta mà em biết ?
VD: - Lá lành đùm lá rách
- Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo - Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn - Có chí thì nên....
HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG (5')
- Mục đích: giúp HS vận dụng KT-KN đã học vào cuộc sống, tương tự tình huống/vấn đề đã học.
- Hình thức: Hoạt động cá nhân - Phương pháp: Vấn đáp.
- Phương tiện: VD: Máy chiếu - Slide
Phiếu học tập: (GV phát phiếu học tập ghi câu hỏi/HS trả lời nhanh vào phiếu HT) - GV thu một số phiếu/ công bố đáp án/ Cùng HS cho điểm một số bài
1. Sau khi học xong bài học này, em đã nhận thức được điều gì về tình hình đất nước ta những năm đầu độc lập?(2 điểm)
- Những khó khăn về mọi mặt: Quân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội - Những biện pháp giải quyết và vai trò của Đảng, Bác Hồ.
2. Em đã từng gặp khó khăn chưa? Bản thân em đã làm gì để vượt qua những khó khăn trong cuộc sống?(4 điểm)
- HS:
+ Nêu khó khăn (1 điểm) + Cách giải quyết (3 điểm)
3. Là học sinh, em có suy nghĩ gì về vai trò của bản thân trước tình hình đất nước hiện nay ? (3 điểm)
- Học tập tốt, yêu quê hương đất nước, yêu kính Bác...
HOẠT ĐỘNG 5: CỦNG CỐ, TÌM TÒI MỞ RỘNG (2')
- Mục đích: giúp HS tìm tòi, mở rộng thêm những gì đã được học, dần hình thành nhu cầu học tập suốt đời.
-Hình thức: Hoạt động cá nhân - Phương pháp: Vấn đáp.
- Phương tiện: VD: Máy chiếu, …
- Sưu tầm các hình ảnh tư liệu,truyện...về tình hình nước ta sau cách mạng tháng 8?
- Những chủ trương, biện pháp chính của chính phủ và Hồ Chí Minh trong việc diệt giặc đói, giặc dốt và giải quyết những khó khăn về tài chính.
- Giải thích: Tại sao nói nhà nước Việt nam DCCH là nhà nước của dân, do dân và vì dân.
5. Hướng dẫn về nhà (3')
- Học bài theo câu hỏi trong SGK
- Đọc và nghiên cứu bài 24: Cuộc Đấu tranh bảo vệ và Xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân( 1945 -1946)
+ Đọc trước phần 4, 5, 6, trả lời các câu hỏi trong SGK
+ Nhân dân Nam bộ kháng chiến chống thực dân Pháp và cuộc đấu tranh chống quân Tưởng và bọn phản cách mạng ra sao?
+ Trình bày về hoàn cảnh chúng ta ký Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946 ? Nội dung chính của hiệp định sơ bộ ?
V. Rút kinh nghiệm.
- Kế hoạch và tài liệu dạy học:
...
...
………...
...
- Tổ chức hoạt động học cho HS:
...
...………...
- Hoạt động của HS:
...
...
………...
...
...
PHIẾU HỌC TẬP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
1. Sau khi học xong bài học này, em đã nhận thức được điều gì về tình hình đất nước ta những năm đầu độc lập?(2 điểm)
………
………
……….
……….
………
………
……….………
2. Em đã từng gặp khó khăn chưa? Bản thân em đã làm gì để vượt qua những khó khăn trong cuộc sống?(4 điểm)
………
………
……….………
………
………
3. Là học sinh, em có suy nghĩ gì về vai trò của bản thân trước tình hình đất nước hiện nay ? (3 điểm) GIÁO DỤC AN NINH QUỐC PHÒNG
………
………
……….
………
………
