KIỂM TRA BÀI CŨ
CÂU HỎI
Trình bày cấu tạo và chức năng của
đại não người?
DỰA VÀO CHỨC NĂNG
Hệ thần kinh
Hệ thần kinh
sinh dưỡng
Hệ thần kinh
vận động
TIẾT 50
HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG
BÀI 48:
BÀI 48: HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG
I. Cung phản xạ sinh dưỡng
I. Cung phản xạ sinh dưỡng
Da Rễ sau Sừng
Rễ bên sau
Sừng trước
Hạch giao cảm
Cơ Ruột
Hình 48-1: Cung phản xạ
A. Cung phản xạ vận động
B. Cung phản xạ sinh dưỡng
BÀI 48: HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG
Rễ sau Rễ sau
Da
Cơ
Sừng sau
B. Cung phản xạ sinh dưỡng
A. Cung phản xạ vận động I. Cung phản xạ sinh dưỡng
Rễ sau Rễ sau
Da
Cơ
Sừng sau
B. Cung phản xạ sinh dưỡng
A. Cung phản xạ vận động I. Cung phản xạ sinh dưỡng
Rễ trước
Rễ sau Rễ sau
Hạch thần kinh
Sừng bên Sừng
sau
Da
Ruột Cơ
A. Cung phản xạ vận động
Cung phản xạ sinh dưỡng I. Cung phản xạ sinh dưỡng
Rễ trước
Rễ sau Rễ sau
Hạch thần kinh
Sừng bên Sừng
sau
Da
Ruột Cơ
A. Cung phản xạ vận động
Cung phản xạ sinh dưỡng I. Cung phản xạ sinh dưỡng
Da Rễ sau
Sừng Rễ bên
sau
Sừng trước
Hạch giao cảm
Ruột Cơ
Hình 48-1: Cung phản xạ Hình48-2: Cung phản xạ điều hòa hoạt động của tim
Sợi cảm giác
Sợi trước hạch
Sợi sau hạch Hạch đối giao cảm
Cấu tạo
Chức năng
Cung phản xạ Cung phản xạ vận động sinh dưỡng Trung
ương Hạch TK
Đường hướng tâm
Đường li tâm
Đại não, tủy sống Trụ não, sừng bên tủy sống
Không có Có
Từ cơ quan thụ cảm → trung
ương (sừng sau)
Từ cơ quan thụ cảm → trung
ương (sừng bên) Đến thẳng cơ
quan phản ứng
Chuyển giao ở hạch thần kinh
Điều khiển hoạt động cơ vân (có ý thức)
Điều khiển nội quan (không ý thức)
Tìm sự khác nhau giữa hai phân hệ giao cảm và đối giao cảm?
I. Cung phản xạ sinh dưỡng
-Trung khu: chất xám ở sừng bên tủy sống và trụ não
- Có hạch thần kinh
→ Điều khiển hoạt động của các cơ quan nội tạng
BÀI 48: HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG
II. Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dưỡng I. Cung phản xạ sinh dưỡng
BÀI 48: HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG
Cấu tạo Phân hệ giao cảm Phân hệ đối giao cảm Trung ương Các nhân xám ở
sừng bên tủy sống ( đốt ngực I đến đốt thắt lưng III)
Các nhân xám ở trụ não và đoạn cùng tủy sống
Ngoại biên gồm:
- Hạch thần kinh
+ Nơron trước hạch
+ Nơron sau hạch
Chuỗi hạch nằm gần cột sống, xa cơ
quan phụ trách Sợi trục ngắn
Sơi trục dài
Hạch nằm gần cơ quan phụ trách
Sợi trục dài Sợi trục ngắn
BÀI 48: HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG
Bảng 48-1: So sánh cấu tạo của phân hệ giao cảm và phân hệ đối giao cảm
Sợi trước hạch
Sợi sau hạch
Chuỗi hạch
giao cảm
Trung
ương đối giao cảm
Sợi trước hạch
Sợi sau hạch
Hình: phân hệ giao cảm Hình: phân hệ đối giao cảm
II. Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dưỡng
Dựa vào bảng 48-1 và hình 48-3, trình bày
sự khác nhau giữa hai phân hệ giao cảm
và đối giao cảm?
Sợi trước hạch
Sợi sau hạch
Chuỗi hạch
giao cảm
Trung
ương đối giao cảm
Sợi trước hạch
Sợi sau hạch
Hình: phân hệ giao cảm Hình: phân hệ đối giao cảm
II. Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dưỡng
Trung ương
Ngoại biên
Chất xám ở sừng bên Nhân xám ở trụ não và đoạn cùng tủy sống
Hạch thần kinh
Nơron trước hạch
Nơron sau hạch
Gần cột sống Xa cột sống Sợi trục dài Sợi trục ngắn Sợi trục dài Sợi trục ngắn
Phân hệ
giao cảm Phân hệ đối giao cảm
x
x x
x x x
x
x
(Học bảng 48-1 SGK trang 152)
II. Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dưỡng I. Cung phản xạ sinh dưỡng
BÀI 48: HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG
III. Chức năng của hệ thần kinh sinh
dưỡng
Phân hệ giao cảm Phân hệ đối giao cảm
III. Chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng
Phân hệ
giao cảm
Phân hệ đối giao cảm Co
Đồng tử Dã n
Tăng Giảm
Phế nang D Tim
ãn Co
- Em có nhận xét gì về chức năng của hai phân hệ giao cảm và đối giao cảm?
Hai phân hệ hoạt động đối lập nhau giúp điều hòa hoạt động của các cơ quan nội tạng.
- Điều đó có ý nghĩa gì đối với đời sống?
Giúp cơ thể tự điều chỉnh, thích nghi
với những biến đổi của môi trường.
Bài 48: HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG
Hai phân hệ có tác dụng đối lập nhau
điều hòa hoạt động các cơ quan nội tạng (cơ trơn cơ tim và các tuyến)
BÀI 48: HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG
III. Chức năng của hệ thần kinh sinh
dưỡng
III. Chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng II. Cấu tạo của hệ thần kinh sinh dưỡng
I. Cung phản xạ sinh dưỡng
-Trung khu: chất xám ở sừng bên tủy sống và trụ não
→ Điều khiển các cơ quan nội tạng - Có hạch thần kinh
Hai phân hệ có tác dụng đối lập nhau
điều hòa hoạt động các cơ quan nội tạng (cơ trơn cơ tim và các tuyến)
BÀI 48: HỆ THẦN KINH SINH DƯỠNG
Củng cố
1) Phần ngoại biên của hệ thần kinh sinh dưỡng gồm:
a) Các dây thần kinh và sợi thần kinh.
b) Các dây thần kinh và hạch thần kinh.
c) Các nơron
d) Các hạch thần kinh.
Củng cố
2) Trung ương của phân hệ giao cảm nằm ở:
a) Chất xám ở đại não.
b) Chất xám thuộc sừng bên tủy sống.
c) Chất xám ở trụ não.
d) Cả b và c
Củng cố
3) Chức năng của hệ thần kinh sinh dưỡng là:
a) Điều hòa hoạt động các cơ quan nội tạng.
b) Điều khiển các phản xạ có điều kiện.
c) Điều khiển các hoạt động của cơ vân.
d) Cả b và c
Củng cố
Hướng dẫn về nhà:
- Học bài trong vở và bảng 48-1.
- Trả lời các câu hỏi cuối bài.
- Xem trước bài 49: “ Cơ quan phân tích thị giác”.
- Chú ý: cấu tạo cầu mắt và cấu tạo màng lưới. Xem trước hình 49-1; 49-2; 49-3.
- Sưu tầm tư liệu liên quan đến mắt.
ĐÚNG RỒI!
HOAN HÔ
1 2
3 4
SAI RỒI!
TIẾC QUÁ
1 2
3 4
