Bài 19. Nhân dân Việt Nam kháng chiến chống Pháp xâm lược (Từ năm 1858 đến trước năm 1873)
Bài 1 trang 33 Tập bản đồ Lịch Sử 11: Quan sát lược đồ Việt Nam thế kỉ XIX, kết hợp với nội dung bài học trong SGK, em hãy:
Trả lời:
Yêu cầu a: Tình hình Việt Nam trước khi thực dân Pháp xâm lược:
- Chính trị: Việt Nam là quốc gia độc lập, có chủ quyền, song chế độ phong kiến lâm vào khủng hoảng.
- Kinh tế: nông nghiệp sa sút; công - thương nghiệp đình đốn.
- Quân sự: lạc hậu.
- Đối ngoại: có nhiều chính sách sai lầm, như: cấm đạo, xua đuổi giáo sĩ phương Tây, “bế quan tỏa cảng”…
- Xã hội:
+ Đời sống nhân dân khổ cực;
+ Nhiều cuộc khởi nghĩa chống triều đình đã nổ ra.
Yêu câu b:
Bài 2 trang 33 Tập bản đồ Lịch Sử 11: Xác định vị trí và ghi tên địa danh Đà Nẵng vào lược đồ trên. Giải thích vì sao quân Pháp và Tây Ban Nha lại chọn đây là mục tiêu tấn công đầu tiên?
Trả lời:
- Ghi tên Đà Nẵng...
- Quân Pháp và Tây Ban Nha lại chọn đây là mục tiêu tấn công đầu tiên vì:
+ Đà Nẵng là cảng nước sâu nên tàu chiến của Pháp có thể hoạt động dễ dàng.
+ Đà Nẵng cách Kinh đô Huế khoảng 100km về phía Đông Nam => có thể dùng Đà Nẵng làm bàn đạp tấn công Huế, buộc triều Nguyễn phải đầu hàng, kết thúc nhanh chóng cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam.
+ Đà Nẵng là nơi thực dân Pháp xây dựng được cơ sở giáo dân theo Kitô => Pháp hy vọng được giáo dân ủng hộ khi đổ bộ lên khu vực này.
Bài 3 trang 33 Tập bản đồ Lịch Sử 11: Dựa vào nội dung SGK, em hãy mô tả ngắn gọn cuộc kháng chiến của quân ta trên mặt trận Đà Nẵng năm 1858.
Trả lời:
- Ngày 1/9/1858, quân Pháp nổ súng đánh Đà Nẵng.
- Quân dân Việt Nam dưới sự chỉ huy của Nguyễn Tri Phương đã lập phòng tuyến, anh dũng chống trả.
- Sau 5 tháng xâm lược, Pháp chỉ chiếm được bán đảo Sơn Trà. Kế hoạch “đánh nhanh thắng nhanh” của Pháp bước đầu thất bại.
Bài 4 trang 34 Tập bản đồ Lịch Sử 11: Hãy cho biết tại sao thực dân Pháp lại thất bại trong âm mưu đánh nhanh thắng nhanh tại mặt trận Đà Nẵng?
Trả lời:
- Thực dân Pháp lại thất bại tại Đà Nẵng, vì:
+ Quân dân Việt Nam anh dũng chống trả quyết liệt ngay từ khi thực dân Pháp xâm lược Việt Nam.
+ Sự lãnh đạo tài tình của Nguyễn Tri Phương đã đưa ra chiến thuật “ Vườn không nhà trống”
+ Quân Pháp chưa quen khí hậu, địa hình của Việt Nam.
Bài 5 trang 34 Tập bản đồ Lịch Sử 11: Dựa vào hình 52 trong SGK và nội dung bài học, em hãy dùng bút chì màu hoàn thành lược đồ dưới đây bằng cách:
a. Tô màu xanh xẫm vào mũi tên, thể hiện quân Pháp đánh chiếm các tỉnh Nam Kì.
b. Tô màu đỏ vào lá cờ và ghi địa danh, thể hiện căn cứ kháng chiến của nhân dân ta.
c. Tô màu đỏ vào ngọn lửa và ghi tên thủ lĩnh, thể hiện những cuộc khởi nghĩa chống Pháp của nhân dân ta.
d. Tô màu nâu và hồng, lần lượt vào các tỉnh miền Đông và các tỉnh miền Tây Nam Kì.
Trả lời:
Bài 6 trang 35 Tập bản đồ Lịch Sử 11: Quan sát bức ảnh bên và kết hợp với nội dung SGK, em hãy:
Trả lời:
Yêu cầu a:
- Hình ảnh trên phản ánh sự kiện Trương Định nhận phong soái năm 1862.
Yêu cầu b:
- Nhờ lòng yêu nước và sự dũng cảm, hy sinh chống giặc cứu nước mà ông được quân và dân tôn làm lên Bình Tây Đại Nguyên soái. Trương Định không những không hạ vũ khí theo lệnh triều đình mà hoạt động ngày càng mạnh mẽ.
- Thể hiện tinh thần chiến đấu anh dũng của nhân dân ta để bảo vệ Tổ quốc khi bị xâm lăng.
Bài 7 trang 35 Tập bản đồ Lịch Sử 11: Quan sát kĩ hình 52 trong SGK và với kiến thức trong bài học, em hãy:
a. Dùng nét trải thể hiện lên lược đồ ở trang trước, cho thấy địa bàn hoạt động của nghĩa quân Trương Định.
b. Kể những trận đánh lớn của nghĩa quân Trương Định:
Trả lời:
Yêu cầu a:
Trả lời:
Yêu cầu b: Những trận đánh lớn của nghĩa quân Trương Định là: Tân An, đồn Rạch Gầm, Chợ Lớn
Bài 8 trang 35 Tập bản đồ Lịch Sử 11: Quan sát bức chân dung dưới đây và dựa vào nội dung SGK, em hãy:
Trả lời:
Yêu cầu a:
Trả lời:
- Nguyễn Hữu Huân là người làng Mỹ Tịnh An, huyện Kiến Hưng, tỉnh Định Tường;
nay là xã Hòa Tịnh, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang.
- Nguyễn Hữu Huân là một sĩ phu yêu nước và là một lãnh tụ khởi nghĩa chống thực dân Pháp ở Nam Kì (Việt Nam) vào nửa cuối thế kỉ XIX.
