1
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BẮC NINH
HƯỚNG DẪN CHẤM
KIỂM TRA CUỐI KÌ 1 NĂM HỌC 2020 - 2021
Môn: Ngữ văn- lớp 10(Hướng dẫn chấm gồm 02 trang)
Phần Câu Nội dung Điểm
I ĐỌC HIỂU 3.0
1 Bài thơ trên được viết theo thể thơ thể thơ thất ngôn bát cú.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời: “thất ngôn xen lục ngôn ” đạt 0.75 điểm .
0.75
2 Các từ ngữ miêu tả ngoại hình nhân vật trữ tình lúc tuổi già trong hai dòng thơ: Tóc đã thưa; răng đã mòn.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh chép cả hai dòng thơ đạt 0.25 điểm.
0.75
3 Dựa vào dòng thơ in đậm viết đầy đủ câu thành ngữ: Trẻ cậy cha, già cậy con.
1.0
4 Một thông điệp có ý nghĩa từ hai dòng cuối của bài thơ.Ví dụ:
- Tinh thần lạc quan, yêu đời luôn cần thiết ở mọi lứa tuổi.
- Dù tuổi già thì điều đáng quí là giữ được tâm hồn trẻ trung yêu đời.
-...
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án hoặc có cách diễn đạt tương đương đạt điểm tối đa.
0.5
II LÀM VĂN 7.0
Cảm nhận vẻ đẹp của bài thơ Cảnh ngày hè (Bảo kính cảnh giới - Bài 43) của Nguyễn Trãi.
7.0
a. Đảm bảo cấu trúc bài văn
Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.
0.5
b. Xác định đúng yêu cầu đề bài:
Cảm nhận vẻ đẹp của bài thơ Cảnh ngày hè (Bảo kính cảnh giới - Bài 43) của Nguyễn Trãi.
0.5
c. Triển khai vấn đề thành các luận điểm:
Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần đảm bảo các yêu cầu sau:
*Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Trãi (0,25 điểm) và bài thơ “Cảnh ngày hè” (0,25 điểm).
0.5
2
* Nội dung:
- Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên, cuộc sống: sự kết hợp giữa đường nét, màu sắc, âm thanh, con người và cảnh vật: hoè lục đùn đùn rợp mát như giương ô che rợp; thạch lựu phun trào sắc đỏ, sen hồng đang độ ngát mùi hương; thời gian vào cuối ngày nhưng sự sống không dừng lại. Nơi chợ cá dân dã thì lao xao, tấp nập; chốn lầu gác thì dắng dỏi tiếng ve như một bản đàn…Cảnh thiên nhiên và cuộc sống con người đều sinh động, tràn đầy sức sống, vừa có hình, có hồn, gợi tả, sâu lắng cho thấy giao cảm mạnh mẽ, tinh tế của nhà thơ với cảnh vật.
- Vẻ đẹp của tâm hồn nhà thơ: Tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu cuộc sống, tấm lòng ưu nước, ái dân. Nhà thơ mong ước cho khắp mọi nơi, nhân dân được ấm no, hạnh phúc, mong ước có cây đàn của vua Thuấn, gảy khúc Nam phong ca ngợi cảnh Dân giàu đủ khắp đòi phương. Lí tưởng đó mang ý nghĩa thẩm mĩ và nhân văn sâu sắc.
*Nghệ thuật:
-
Hệ thống ngôn từ giản dị, tinh tế xen lẫn từ Hán và điển tích.-
Thể thơ thất ngôn xen lục ngôn, câu sáu chữ dồn nén, ngắt nhịp 3/4 ở câu bảy chữ, từ láy, nghệ thuật đối…4.0
* Đánh giá chung:
- Bài thơ khẳng định vẻ đẹp độc đáo của bức tranh ngày hè, vẻ đẹp tâm hồn tác giả; vẻ đẹp bình dị, tự nhiên của thơ Nôm Nguyễn Trãi.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh đáp ứng được 2 yêu cầu: 0,5 điểm.
- Học sinh đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm.
0.5
d. Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
Hướng dẫn chấm:
- Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.
0.5
e.Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề, có cách diễn đạt mới mẻ.
Hướng dẫn chấm: Học sinh biết vận dụng lí luận văn học trong quá trình cảm nhận, đánh giá; biết so sánh với các tác phẩm khác để làm nổi bật nét đặc sắc thơ Nôm của Nguyễn Trãi; biết liên hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc.
+ Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,5 điểm.
0.5
Tổng điểm 10.0
