SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BẮC NINH
(Hướng dẫn chấm có 02 trang)
HƯỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I
NĂM HỌC 2020-2021 Môn: Ngữ văn - Lớp 11
Phần Câu Nội dung Điểm
I ĐỌC HIỂU 3.0
1 Các phương thức biểu đạt: Phương thức tự sự, miêu tả, biểu cảm….
Hướng dẫn chấm: Học sinh trả lời “Phương thức tự sự, miêu tả” 0,75 điểm. 0.75 2
Những từ ngữ chỉ không gian và thời gian trong đoạn (1): Buổi sáng hôm nay; mùa đông; ngày hôm qua; cuối tháng mười; ngoài cánh đồng.
Hướng dẫn chấm: Học sinh trả lời đúng mỗi ý đạt 0,25 điểm;
- Học sinh trả lời đúng 03 ý trở lên đạt điểm tối đa.
0.75
3
Hiệu quả nghệ thuật của các từ ngữ, hình ảnh đối lập, tương phản trong đoạn (1) và đoạn (2).
- Tác giả nhấn mạnh: sự thay đổi đột ngột của tời tiết.
- Lời văn cụ thể, sinh động, giàu giá trị biểu cảm.
Hướng dẫn chấm: Học sinh trả lời đúng nhưng có cách diễn đạt tương đương vẫn cho điểm tối đa; trả lời được mỗi ý đạt 0,5 điểm.
1.0
4
- Nhân vật Sơn đã cảm nhận cảnh chuyển mùa bằng các giác quan: thị giác, thính giác, xúc giác.
- Nhận xét về nhân vật: Cậu bé có tâm hồn tinh tế, nhạy cảm…
Hướng dẫn chấm: Học sinh trả lời đúng nhưng có cách diễn đạt tương đương vẫn cho điểm tối đa; trả lời được mỗi ý đạt 0,25 điểm.
0.5
II LÀM VĂN
Phân tích đoạn văn trong đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” của nhà văn
Vũ Trọng Phụng 7.0
a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận
Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được
vấn đề. 0.5
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Phân tích đoạn văn về cảnh hạ huyệt trong đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” của nhà văn Vũ Trọng Phụng.
Hướng dẫn chấm: Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận đạt 0,5 điểm; xác định chưa đầy đủ vấn đề nghị luận đạt 0,25 điểm.
0.5
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau:
*Giới thiệu khái quát về tác giả Vũ Trọng Phụng (0,25 điểm) và đoạn trích (0,25
điểm) 0.5
*Phân tích đoạn trích về cảnh hạ huyệt. 4.5
- Tóm tắt đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia. 0.5
- Nội dung: cảnh hạ huyệt trong đám tang cụ Cố tổ - tình huống bi hài từ những bức chân dung biếm họa độc đáo qua hình dáng, điệu bộ, cử chỉ, suy nghĩ của các nhân vật.
+ Cậu Tú Tân bắt bẻ mọi người tạo dáng để cậu chụp ảnh kỉ niệm lúc hạ huyệt, bạn của cậu rầm rộ nhảy lên những ngôi mả khác để chụp cho ảnh khỏi giống nhau (Sung sướng vì nhờ cái chết của ông nội mà được thể hiện sở thích chụp ảnh của mình - bất nhân, vô lương tâm, đáng lên án).
+ Cụ cố Hồng giả vờ ho khạc mếu máo, ngất đi (sự giả dối, bất hiếu).
+ Ông Phán mọc sừng: Khóc thật to Hứt!... Hứt!... Hứt! Và trong lúc oặt người đi, khóc mãi không thôi Phán mọc sừng đã tranh thủ dúi vào tay Xuân một cái giấy bạc (vô liêm sỉ, lợi dụng cái chết của người thân để trục lợi, kiếm tiền).
3.0
+ Xuân Tóc Đỏ: Giả vờ đứng cầm mũ nghiêm trang một chỗ, đỡ ông Phán mọc sừng, điềm nhiên nhận cái giấy bạc năm đồng gấp tư của Phán mọc sừng và nắm tay lại cho khỏi có người nom thấy (diễn xuất đại tài, giả dối, bất nhân).
- Nghệ thuật: xây dựng tình huống bi hài; giọng điệu mỉa mai, châm biếm; thủ pháp tương phản, đối lập; phóng đại, cường điệu …
Hướng dẫn chấm: Phân tích nội dung và nghệ thuật của đoạn văn: Phân tích đầy đủ, sâu sắc (4,0 điểm); phân tích đầy đủ nhưng chưa sâu (2,5 điểm – 3,5 điểm);
phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu (1,0 điểm - 2,0 điểm; phân tích sơ lược, không rõ nội dung, nghệ thuật ( 0,5 điểm).
*Đánh giá:
- Đoạn văn tái hiện cảnh hạ huyệt phê phán mạnh mẽ bản chất lố lăng, đồi bại của xã hội “thượng lưu” thành thị những năm trước Cách mạng tháng Tám năm 1945 và khẳng định nghệ thuật trào phúng đặc sắc của Vũ Trọng Phụng.
Hướng dẫn chấm: Đánh giá nội dung đoạn trích (0,25 điểm), đánh giá sự sáng tạo về nghệ thuật (0,25 điểm)
0.5
d. Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt
Lưu ý: Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. 0.25 e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề cần nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ.
Hướng dẫn chấm: Học sinh biết vận dụng lí luận văn học trong quá trình phân tích, đánh giá; biết so sánh với các tác phẩm khác để làm nổi bật nét đặc sắc của đoạn trích; biết liên hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc.
- Đáp ứng được 1 yêu cầu đạt 0,25 điểm.
0.25
TỔNG ĐIỂM 10.0
