Chuyện cơm hến
* Trước khi đọc
Câu 1 (trang 111 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
Mỗi vùng miền trên thế giới đều có những nét riêng trong phong cách ẩm thực. Hãy chia sẻ hiểu biết của em về vấn đề này.
Trả lời:
Mỗi vùng miền trên thế giới đều có những nét riêng trong phong cách ẩm thực. Ví dụ miền Bắc thường không thêm gia vị ngọt vào đồ ăn, còn miền Nam thì thiên về vị ngọt trong đồ ăn của mình. Người miền Bắc có phở là món ăn đặc trưng, còn người miền Nam có món hủ tiếu.
Câu 2 (trang 111 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
Nếu được yêu cầu giới thiệu về một món ăn đặc sản ở quê em, em sẽ chọn món nào?
Trả lời:
Nếu được yêu cầu giới thiệu về một món ăn đặc sản ở quê em, em sẽ chọn bánh mì để giới thiệu.
* Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:
1. Theo dõi: Chú ý nét riêng trong khẩu vị của người Huế
Nét riêng trong khẩu vị của người Huế: họ nếm đủ vị mặn, lạt, chua, cay, ngọt, bùi, không chê vị nào, họ còn thích thú với hai vị cay và đắng.
2. Suy luận: Tác giả là người vùng nào? Chi tiết nào cho thấy điều đó
Tác giả là người Huế. Chi tiết cho thấy điều đó là: “Tôi xin giới thiệu một ngày
“Hạnh phúc trời hành” của dân Huế tui, bắt đầu bằng món cơm hến.”
3. Theo dõi: Chú ý câu văn nêu ý kiến riêng của tác giả về món ăn đặc sản Câu văn nêu ý kiến riêng của tác giả về món ăn đặc sản là: “Tôi rất ghét những lối cải tiến tạp nham như vậy.”
4. Theo dõi: Chú ý các nguyên liệu làm cơm hến
Các nguyên liệu làm cơm hến: mặt hến, miến, măng khô, thịt heo thái chỉ, rau sống, môn bạc hà, khế, rau thơm, giá chần, bông vạn thọ vàng.
4. Theo dõi: Chú ý vị thứ mười lăm của cơm hến Vị thứ mười lăm của cơm hến: là lửa.
* Sau khi đọc
Nội dung chính “Chuyện cơm hến”: Văn bản là suy nghĩ cá nhân của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường về món cơm Hến – một món ăn đặc trưng của xứ Huế.
Bằng cảm nhận tinh tế, ngòi bút tài hoa, nhà văn đã giới thiệu được với bạn đọc một món ăn hết sức gần gũi, dân giã nơi quê hương mình.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 115 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
Những chi tiết nào cho em thấy cơm hến là món ăn bình dân?
Trả lời:
Những chi tiết cho em thấy cơm hến là món ăn bình dân:
- Tôi xin giới thiệu một ngày “Hạnh phúc trời hành” của dân Huế tui, bắt đầu bằng món cơm hến.
- Những món ăn Huế như bún bò, cháo lòng, … bây giờ trở thành phố biển khắp nơi (dù đã mất đi bản chất cay của nó) chỉ món cơm hến này là không nơi nào có.
Câu 2 (trang 115 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
Món cơm hến cho thấy đặc điểm gì trong phong cách ăn uống của người Huế?
Trả lời:
Món cơm hến cho thấy đặc điểm trong phong cách ăn uống của người Huế:
- Không bỏ đi món cơm nguội, củng cố quan niệm rằng trên đời chẳng có một vật gì đáng phải bỏ đi.
- Rất kiên định trong lập trường ăn uống của mình.
Câu 3 (trang 115 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
Chuyện cơm hến có phải chỉ đơn giản là văn bản giới thiệu một món ăn không? Tác giả bàn tới những điều gì xung quanh món cơm hến?
Trả lời:
Chuyện cơm hến không phải chỉ đơn giản là văn bản giới thiệu một món ăn. Tác giả còn bàn về nét riêng trong khẩu vị của người Huế, về sự giữ gìn một món ăn lâu đời.
Câu 4 (trang 116 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
Theo em, tại sao tác giả lại cho rằng “một món ăn đặc sản cũng giống như một di tích văn hóa”?
Trả lời:
Tác giả cho rằng “một món ăn đặc sản cũng giống như một di tích văn hoá” vì món ăn đặc sản phải cần được bảo tồn và giữ gìn, không thể để có các ý đồ cải biện, phá phách.
Câu 5 (trang 115 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
Hình ảnh chị bán hàng cùng gánh cơm hến và bếp lửa gợi cho em suy nghĩ gì về ý thức gìn giữ bản sắc văn hóa của cư dân bản địa?
Trả lời:
Hình ảnh chị bán hàng cùng gánh cơm hến và bếp lửa gợi cho thấy người dân Huế đang hết lòng giữ gìn bản sắc văn hoá. Cho dù món ăn có phức tạp, nhiều công đoạn nhưng nó vẫn luôn được mọi người trân trọng và bảo tồn.
Câu 6 (trang 115 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
Tìm những từ ngữ cho thấy lời văn của bài tản văn Chuyện cơm hến giống như lời tác giả đang trò chuyện với bạn đọc.
Trả lời:
Những từ ngữ cho thấy lời văn của bài tản văn “Chuyện cơm hến” giống như lời tác giả đang trò chuyện với bạn đọc:
- Trươc hết, nói về cơm hến.
- Xin tiếp tục chuyện cơm hến.
- Tôi nhớ lần ấy, …
Câu 7 (trang 116 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
Em cảm nhận như thế nào về cái tôi của tác giả được thể hiện trong Chuyện cơm hến?
Trả lời:
Cái tôi của tác giả được thể hiện trong “Chuyện cơm hến” rất thẳng thắn và chân thực. Điều này thể hiện trong những quan điểm mà tác giả đưa ra về món cơm hến.
* Viết kết nối với đọc
Bài tập (trang 116 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
Viết đoạn văn (khoảng 5 – 7 câu) về một nét sinh hoạt thể hiện vẻ đẹp của con người và truyền thống văn hóa nơi em sống.
Đoạn văn tham khảo:
Quê tôi là một làng quê nhỏ thuộc vùng ngoại ô thành phố, giống với những làng quê khác, nơi tôi sống cũng có những tập tục lễ hội rất riêng, một trong số đó là hội thi đấu vật. Hội thi đấu vật được tổ chức bốn năm một lần, vào tháng Giêng hàng năm. Trước mội trận đấu khoảng hai tuần, các đô vật từ khắp nơi sẽ đổ về nhà
văn hoá làng tôi để đăng ký tham dự. Đến ngày thi đấu, các đô vật sẽ thể hiện hết khả năng và sức mạnh của mình để hạ gục đối thủ. Trong quá trình diễn ra hội thi, ta không chỉ được quan sát nhiều đô vật khoẻ mạnh, cường tráng mà còn được cảm nhận không khí hết sức náo nhiệt, đầy sôi động. Hội thi đấu vật vẫn được tiếp diễn qua từng năm, và ngày càng được mọi người trong làng quan tâm, yêu thích. Tôi tin rằng, nét đẹp truyền thống này sẽ còn tồn tại và tiếp tục phát triển.
